Danıştay Kararı 2. Daire 2020/923 E. 2023/282 K. 23.01.2023 T.

Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2020/923 E.  ,  2023/282 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/923
Karar No : 2023/282

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : …
VEKİLİ : …

DAVANIN KONUSU :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/B maddesi kapsamında sözleşmeli personel olarak görev yapan davacı tarafından; 06/06/1978 günlü, 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’a, 08/05/2020 günlü, 2506 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan ve 09/05/2020 günlü, 31122 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar’ın 2. maddesi ile eklenen Geçici 19. maddede yer alan “Tarım ve Orman Bakanlığınca 2020 yılı içerisinde bu Esaslar kapsamında, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme sonuçlarına göre istihdam edilecek sözleşmeli personel alımlarında, hali hazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta olanların ataması yapılmaz.” hükmünün iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
2014 yılında özelleştirme kapsamında İstanbul İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğüne (Mülga) geçici personel olarak atandığı; ziraat mühendisliği bölümü mezunu olduğu; unvan değişikliği sınavına girme talebine yönelik başvurusuna cevap verilmediği; 24/12/2017 günlü, 30280 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 696 sayılı KHK ile sözleşmeli personel olarak atamasının yapıldığı; halihazırda idari büro görevlisi olarak görev yaptığı;
Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’ın Ek 4. maddesinde, sözleşmeli personelin unvan değişikliği suretiyle atanmasına ilişkin düzenlemelere yer verildiği; dava konusu düzenleme ile unvan değişikliği imkanının elinden alındığı; 657 sayılı Kanun ve anılan Esaslarda, sözleşmeli personelin unvan değişikliğine bağlı yeniden hizmete alınmasında 1 yıllık bekleme süresinin uygulanmayacağının ifade edildiği; belli bir kuruma belli bir yıla yönelik düzenlemenin hukuka aykırı olduğu;
15/05/2020 tarihinde ÖSYM’nin internet sayfasında yayımlanan 2020/7 sayılı Tarım ve Orman Bakanlığının Personel Alımına İlişkin Tercih Kılavuzunda, 15/11/2019 günlü, 30949 sayılı sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2020 Yılına Ait Genel Yatırım ve Finansman Programının Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esasların Belirlenmesine Dair Tebliğ’in 7. maddesinde, 01/01/2020 tarihinden sonra sözleşmeli personel pozisyonlarına atanan personelin, atanmasını takiben 3 yıl geçmedikçe halen görev yaptıkları kuruluşlara ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına atanamayacaklarının ifade edildiği; buna ilişkin istisnalar arasında, bulunulan pozisyondan farklı ve öğrenim durumu itibarıyla ihraz ettikleri unvanlı kadro ve pozisyonlara yapılacak atamaların belirtildiği; dava konusu düzenleme ile başvuru hakkının engellendiği; 20/05/2020 tarihinde Kılavuzda yapılan değişiklik ile bu çelişkili durumun kaldırıldığı; sadece dava konusu düzenlemeye yer verilerek halihazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görevli personelin, 2020 yılında Tarım ve Orman Bakanlığına sözleşmeli personel olarak atanamayacağının belirtildiği; bu sebeple başvuruda bulunamadığı; 2018 yılında yapılan KPSS’ye girdiği; sınav puanının geçerlilik süresinin 2020 yılı itibarıyla sona ereceği;
Dava konusu düzenlemenin hukuk devleti ilkesi, eşitlik ilkesi, hukuki güvenirlik ve belirlilik ilkesi, kariyer ve liyakat ilkesi ile çalışma hayatına ilişkin Anayasal ve Uluslararası sözleşmelere aykırı olduğu; dava konusu düzenleme ile başvuru imkanı tanınmaması nedeniyle mühendis kadrosunun haklarından yoksun kalacağı ileri sürülmektedir.

DAVALI İDARENİN SAVUNMASI :
Usul yönünden; dava konusu düzenleyici işlemin 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 410. ve 423. maddeleri uyarınca Tarım ve Orman Bakanlığı’nın görev alanına ilişkin olduğu ve hazırlık işlemlerinin anılan Bakanlık tarafından yürütüldüğü, bu bağlamda, davanın Cumhurbaşkanlığı husumetine hasren görülmek yerine Tarım ve Orman Bakanlığı’nın da hasım mevkiine alınması suretiyle görülmesi gerektiği,
Esas yönünden; dava konusu düzenleme ile yapılacak alımlarda öncelikle herhangi bir kamu kurum ve kuruluşunda istihdam edilmemiş kişilerden yerleştirme yapılması suretiyle, COVİD-19 salgını döneminde ekonomik sebeplerle işsiz olanların veya işsiz kalacakların istihdamının, salgının toplum üzerindeki olumsuz neticelerinin bertaraf edilmesi ve kamuda istihdam edilmeyi bekleyen çok sayıda vatandaşın iş beklentilerinin karşılanmasına katkı sağlanmasının hedeflendiği,
Ayrıca, merkezi veya kurumsal yerleştirme sonucu göreve başlatılan kamu personelinin önemli kısmının yeniden yerleştirme işlemlerine katılarak yer ya da kurum değiştirdiği, bu durumun da kamu hizmetinin aksamasına ve diğer kamu personeli adaylarının mağduriyetine sebebiyet verdiği,
Dava konusu düzenlemenin, pandemi nedeniyle kamu kurum ve kuruluşlarının, mevcut belirsizlik içerisinde ortaya çıkmakta olan yeni normalleşme uygulamalarına adapte olabilmesi ve hızlı hareket edebilmesi amacıyla, yalnızca Tarım ve Orman Bakanlığı’nca ve sadece 2020 yılı içerisinde gerçekleştirilecek sözleşmeli personel alımları için getirildiği,
Dava dilekçesinde, dava konusu düzenlemeye ilişkin olarak yer verilen kazanılmış hakların ihlal edildiği iddialarının hukuki dayanağının bulunmadığı, düzenleyici işlemlerle konulmuş kuralların, kamu hizmetinin gereksinimleri nedenleriyle her zaman değiştirilebileceği, bu değişimler sonucu ortaya çıkan yeni duruma o statü içerisinde bulunan herkesin uymak zorunda olduğu,
Yasal dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Dünyada ve ülkemizde etkili olan COVİD-19 salgınının toplum ve ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak ve bu dönemde artan işsizliğe çözüm olması amacıyla istihdam politikası çerçevesinde istisnai olarak uygulanmak üzere 08/05/2020 günlü, 2506 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan ve 09/05/2020 günlü, 31122 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar’ın 2. maddesi ile eklenen Geçici 19. maddede yer alan “Tarım ve Orman Bakanlığınca 2020 yılı içerisinde bu Esaslar kapsamında, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme sonuçlarına göre istihdam edilecek sözleşmeli personel alımlarında, hali hazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta olanların ataması yapılmaz.” hükmünün, Anayasa’nın 49. maddesi uyarınca, 657 sayılı Kanun’un 4/B maddesinde verilen yetki çerçevesinde, kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek düzenlendiği anlaşıldığından, anılan düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI :…
DÜŞÜNCESİ : Dava, Tarım ve Orman Bakanlığı İstanbul/Ümraniye Tarım ve Orman Müdürlüğünde kamu kurumunda sözleşmeli personel statüsünde idari büro görevlisi unvanı ile görev yapan davacı tarafından, 08/05/2020 günlü, 2506 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan ve 09/05/2020 günlü, 31122 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar’ın 2. maddesi ile, 06/06/1978 günlü, 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’a eklenen Geçici 19. maddede yer alan, “Tarım ve Orman Bakanlığınca 2020 yılı içerisinde bu Esaslar kapsamında, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme sonuçlarına göre istihdam edilecek sözleşmeli personel alımlarında, hali hazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta olanların ataması yapılmaz.” hükmü ile anılan hükme dayalı olarak ÖSYM Aday İşlemleri alanında yer alan “Hâlihazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmıyorum.” seçeneğinin işaretlenememesi nedeniyle, 2020 yılında ÖSYM Başkanlığı tarafından sözleşmeli personel alımına ilişkin olarak doğrudan yapılacak yerleştirme işlemleri kapsamında davacının Tarım ve Orman Bakanlığınca sözleşmeli olarak istihdam edilmek üzere Ziraat Mühendisi pozisyonu için tercihte bulunmasının sistem tarafından engellenmesine ilişkin işlemin iptali istemi ile açılmıştır.
Davacı tarafından, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’ın Ek 2,4 üncü maddelerine göre, sözleşme fesih tarihinden itibaren bir yıllık bekleme süresine tabi olmaksızın ilk defa işe alınma prosedürüne uygun olarak unvan değişikliği suretiyle atamasının yapılmasının gerektiği ileri sürülmüştür.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48. maddesinde, Devlet memurluğuna alınacaklarda aranan genel ve özel şartlar düzenlenmiş, 48/B-2 maddesinde de, “Kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartları taşımak.” koşuluna yer verilmiştir.
03/05/2002 günlü, 24744 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik’in 22. maddesinde; “KPSS sonuçlarının açıklanmasından sonra ÖSYM tarafından, yerleştirme işlemi için, bir Tercih Kılavuzu ve Tercih Formu hazırlanır ve adaylara ulaşması sağlanır. Kamu kurum ve kuruluşlarının, usulüne uygun olarak açıktan atama izni alınmış ve koşulları belirlenmiş (B) grubu boş kadrolarının sınıf, unvan, derece ve sayısı ile bu kadrolar için aranacak nitelikleri kapsayan bilgiler, DPB adına ÖSYM tarafından ilan edilir. Adaylar, atanmak istedikleri kadroları, Tercih Formu’na yazarak kodlarlar ve Kılavuz’da belirlenen yolla teslim ederler. Tercihlerin alınması sırasında adaylardan kadroların koşullarına ilişkin herhangi bir belge istenmez.” hükmüne yer verilmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “istihdam Şekilleri” başlıklı 4/B maddesinde;
“B) Sözleşmeli personel:
Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Cumhurbaşkanınca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde, ihdas edilen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir.
……..
(Ek paragraf: 4/4/2007 – 5620/4 md.) Sözleşmeli personel seçiminde uygulanacak sınav ile istisnaları, bunlara ödenebilecek ücretlerin üst sınırları ile verilecek iş sonu tazminatı miktarı, kullandırılacak izinler, pozisyon unvan ve nitelikleri, sözleşme hükümlerine uyulmaması hallerindeki müeyyideler, sözleşme fesih halleri, pozisyonların iptali, istihdamına dair hususlar ile sözleşme esas ve usulleri Cumhurbaşkanınca belirlenir.
(Ek cümle: 25/6/2009 – 5917/47 md.) Bu şekilde istihdam edilenler, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmelerinin feshedilmesi veya sözleşme dönemi içerisinde Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenen istisnalar hariç sözleşmeyi tek taraflı feshetmeleri halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe kurumların sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilemezler.” hükmüne yer verilmiştir.
06/06/1978 günlü, 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’ın Ek 1. maddesinin 3. ve 4. fıkralarında; “Sözleşmeli personelin, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmesinin feshedilmesi veya sözleşme dönemi içinde sözleşmeyi tek taraflı feshetmesi halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe kamu kurum ve kuruluşlarının sözleşmeli personel pozisyonlarında yeniden istihdam edilemez.
Sözleşmesini;
a) Kısmi zamanlı veya proje süresi ile sınırlı çalışanlardan,
b) Öğrenim durumu itibariyle ihraz edilen ve ekli 4 sayılı cetvelde yer alan unvanlara ilişkin pozisyonlara ek 4 üncü madde çerçevesinde atanmak suretiyle unvan değişikliği yapanlardan,
c) Eş veya sağlık durumu nedeniyle yer değişikliği talebinde bulunmakla beraber; geçiş yapacağı hizmet birimi bulunmaması, birim bulunmakla beraber o birimde aynı unvan ve niteliği haiz boş pozisyon bulunmaması veya en az bir yıllık fiili çalışma şartını karşılayamaması nedenlerinden herhangi birine bağlı olarak, Ek 3 üncü maddenin (b) veya (c) bendi hükmü kendilerine uygulanamayanlardan, tek taraflı feshedenler, bir yıllık süre şartına tabi tutulmadan yeniden istihdam edilebilirler.
Üçüncü ve dördüncü fıkra kapsamındakilerin yeniden istihdam edilebilmeleri için ilk defa işe alınma prosedürüne riayet edilmesi zorunludur.” hükmü yer almıştır.
657 sayılı Kanunun 4/B maddesi kapsamındaki sözleşmeli personelin çalışma koşulları 1978 yılında yürürlüğe konulan, ek ve değişiklikleri ile bugüne kadar uygulanan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar ile düzenlenmiştir.Esaslar’ın ek 2. maddesinde sözleşmeli personel için dört farklı hizmete alınma usulü düzenlenmiştir. Bunlar; sınavsız alım, mesleki uygulamalı sınav ile alım, KPSS puanı üstünlüğüne dayalı alım ve KPSS puanına ilave olarak yazılı ve/veya sözlü sınav ile alımdır.
Esasların ek 4. maddesinde, “Sözleşmeli personelin, unvan değişikliği suretiyle atamasının yapılacağı pozisyon için öngörülen ilk defa hizmete alınma prosedürüne riayet edilmesi kaydıyla, unvan değişikliği mümkündür.” hükmü yer almaktadır.
Sözleşmeli personel çalıştırılmasına ilişkin esaslarda yer alan hüküm uyarınca,657 sayılı Kanunun 4/B maddesi kapsamında sözleşmeli personel statüsünde çalışan bir kişi, sözleşmesini fesih etmesi halinde 1 yıl boyunca hiçbir kamu kurumunda 657 sayılı Kanunun 4/B maddesi kapsamında yeniden çalışamamaktadır. Ancak, unvan değişikliği yapacakların,genel kural olarak bu 1 yıllık sınırlamaya tabi olmaksızın unvan değişikliği suretiyle atanmalarının mümkün olduğu anlaşılmakta ise de;
09/05/2020 günlü, 31122 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 08/05/2020 tarih ve 2506 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar’ın 2. maddesi ile, 06/06/1978 günlü, 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’a eklenen Geçici 19. Madde ile sadece 2020 yılı içerisinde bu Esaslar kapsamında, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme sonuçlarına göre Tarım ve Orman Bakanlığınca istihdam edilecek sözleşmeli personel alımlarında, hali hazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta olanların atamasının yapılamayacağına ilişkin olarak geçici ve istisnai nitelikte bir düzenleme yapılmıştır.
Sözleşmeli statüde çalışan personelin, çalıştığı görev yerindeki sözleşmesi devam ederken Kamu Personeli Seçme Sınavı ile( KPSS) bir başka kamu kurumuna sözleşmeli olarak yerleştirilmek suretiyle atanmasına imkan atanması halinde, bu personelin mevcut sözleşmesini feshetmek durumunda kalacağı,bu durumun personelin bulunduğu kadro pozisyonunun açık kalmasına ve bu kadronun doldurulması için zamanında planlama yapılamamasına neden olunacağı ve müteakip atama dönemine kadar bu kadro görevinin boş kalabileceği, ayrıca kamuda istihdam edilmeyi bekleyen çok sayıda kişinin kamuda işe alınma beklentisinin olumsuz etkileneceği, idarenin tüm bu ve benzeri hususları dikkate alarak, kamu kurum veya kuruluşlarında sözleşmeli personel statüsünde bir görevde çalışmakta olan bir kişinin, unvan değişikliği suretiyle sözleşmeli personel statüsünde başka bir göreve atanmasına imkan tanıyıp tanımamakta 657 sayılı Kanunun 4/B,C maddesi kapsamında takdir hakkının bulunduğu açıktır.
Bu durumda; dünyada ve ülkemizde etkili olan COVİD-19 salgınının toplum ve ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak ve bu dönemde artan işsizliğin önlenmesine katkı olması amacıyla 08/05/2020 günlü, 2506 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile sadece 2020 yılı içinde (ÖSYM) Başkanlığı tarafından doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme sonuçlarına göre istihdam edilecek sözleşmeli personel alımlarında uygulanmak üzere kamu idaresinin istihdam politikası çerçevesinde geçici olarak yürürlüğe konulan ve yürürlükte olan üst hukuk normlarına uygun olarak tesis edilen dava konusu düzenleyici işlemde kamu yararına ve hizmet gereklerine aykırılık görülmemiş olup, buna bağlı olarak, davacının KPSS tercih sonuçları kapsamında 2020 yılı içerisinde Tarım ve Orman Bakanlığınca istihdam edilecek sözleşmeli personel pozisyonlarına elektronik ortamda tercihte bulunmasının sistem tarafından engellenmesine ilişkin bireysel işlemde de hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddine karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, davalı idarenin usule ilişkin itirazı yerinde görülmeyerek işin esası hakkında gereği düşünüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
Maddi Olay :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/B maddesi kapsamında sözleşmeli personel olarak görev yapan davacı tarafından, öğrenim durumu itibarıyla ihraz ettiği mühendis pozisyonuna atanmak üzere, KPSS-2020/7 yerleştirme işlemleri kapsamında, “Halihazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmıyorum.” seçeneğinin işaretlenmemesi nedeniyle tecihte bulunmasının ÖSYM sistemi tarafından engellenmesi üzerine, söz konusu işlemin dayanağı olan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’ın Geçici 19. maddesinde yer alan “Tarım ve Orman Bakanlığınca 2020 yılı içerisinde bu Esaslar kapsamında, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme sonuçlarına göre istihdam edilecek sözleşmeli personel alımlarında, hali hazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta olanların ataması yapılmaz.” hükmünün iptali istemiyle görülmekte olan dava açılmıştır.

İlgili Mevzuat :
Anayasa’nın “Çalışma hakkı ve ödevi” başlıklı 49. maddesinde, “Çalışma, herkesin hakkı ve ödevidir. Devlet, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları ve işsizleri korumak, çalışmayı desteklemek, işsizliği önlemeye elverişli ekonomik bir ortam yaratmak ve çalışma barışını sağlamak için gerekli tedbirleri alır.” düzenlemesi yer almaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/B maddesinde sözleşmeli personel; “Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Cumhurbaşkanınca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde, ihdas edilen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir.” şeklinde tanımlanmış, sözleşmeli personel seçiminde uygulanacak sınav ile istisnaları, bunlara ödenebilecek ücretlerin üst sınırları ile verilecek iş sonu tazminatı miktarı, kullandırılacak izinler, pozisyon unvan ve nitelikleri, sözleşme hükümlerine uyulmaması hallerindeki müeyyideler, sözleşme fesih halleri, pozisyonların iptali, istihdamına dair hususlar ile sözleşme esas ve usullerinin Cumhurbaşkanınca belirleneceği öngörülmüş, bu şekilde istihdam edilenlerin, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmelerinin feshedilmesi veya sözleşme dönemi içerisinde Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenen istisnalar hariç sözleşmeyi tek taraflı feshetmeleri halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe kurumların sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilmeyeceği kuralına yer verilmiştir.
28/06/1978 günlü, 16330 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’ın değişik 12. maddesinde, “Sözleşmeli olarak çalıştırılacakların, ilgili kurumun saptayacağı özel koşulların yanı sıra, 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (4), (5), (6), (7) ve (8) numaralı alt bentlerinde belirtilen koşulları taşımaları gereklidir.”; değişik 14. maddesinde, “657 sayılı Kanunun değişik 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre çalıştırılacak sözleşmeli personelin sayısı, unvanı, nitelikleri, sözleşme ücreti ve süreleri ilgili Bakanlığın önerisi ve Devlet Personel Başkanlığının olumlu görüşü üzerine Maliye Bakanlığınca saptanır. Bu saptamaya dayanılarak ilgili Bakanın onayı ile sözleşmeli personel çalıştırılabilir….”; değişik 15. maddesinde, “Esaslara, Sözleşmeli Personel Pozisyon Unvanları ile Asgari Nitelikleri Gösterir (4) sayılı Cetvel eklenmiştir. Bu cetvelde belirtilenler dışında sözleşmeli personel pozisyonları kullanılamaz ve talepte bulunulamaz. Kurumlar, söz konusu cetvelde belirlenen asgari niteliklere, hizmetin gereği ilave nitelikler belirleyebilirler.”; Ek 2. maddesinde “(Ek: 11/6/2007-2007/12251) Kamu kurum ve kuruluşları 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre;
a) Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) (B) grubu puan sıralaması esas alınmak suretiyle doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme,
b) Yazılı ve/veya sözlü sınav yapılmaksızın, KPSS (B) grubu puan sıralaması esas alınmak suretiyle ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılacak yerleştirme,
c) (Değişik: 2/3/2009-2009/14799) Bu Esaslara ekli 3 sayılı cetvelde unvanları belirtilen sözleşmeli personel pozisyonlarına KPSS (B) grubu puan sırasına konulmak kaydıyla alım yapılacak her bir unvan için boş bulunan sözleşmeli personel pozisyonunun on katına kadar aday arasından ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılacak yazılı ve/veya sözlü sınav başarısı sırasına göre yapılacak yerleştirme,
yöntemlerinden herhangi biri ile sözleşmeli personel istihdam edebilirler. …” hükümleri yer almaktadır.

Hukuki Değerlendirme :
Anayasa’nın 49. maddesinde, işsizliği önlemeye elverişli ekonomik bir ortam yaratmak ve çalışma barışını sağlamak için gerekli tedbirleri almak devletin görevleri arasında sayılmıştır.
657 sayılı Kanun’un 4/B maddesinde sözleşmeli personelin istihdam alanı, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işler olarak belirlenmiş, personelin mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmalarına karar verileceği belirtilmiş, Kanun hükmünde belirtilen diğer hususlarla birlikte istihdamına dair hususlar hakkında esas ve usulleri belirlemede Cumhurbaşkanına kanun koyucu tarafından yetki verilmiştir.
Bu çerçevede, Dünyada ve ülkemizde etkili olan COVİD-19 salgınının toplum ve ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak ve bu dönemde artan işsizliğe çözüm olması amacıyla istihdam politikası çerçevesinde istisnai olarak uygulanmak üzere 08/05/2020 günlü, 2506 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan ve 09/05/2020 günlü, 31122 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar’ın 2. maddesi ile eklenen Geçici 19. maddede yer alan “Tarım ve Orman Bakanlığınca 2020 yılı içerisinde bu Esaslar kapsamında, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme sonuçlarına göre istihdam edilecek sözleşmeli personel alımlarında, hali hazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta olanların ataması yapılmaz.” hükmünün, Anayasa’nın 49. maddesi uyarınca, 657 sayılı Kanun’un 4/B maddesinde verilen yetki çerçevesinde, kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek düzenlendiği anlaşıldığından, anılan düzenlemede hukuka aykırılık görülmemiştir.
Nitekim, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 18/11/2021 günlü, E:2021/2906, K:2021/2492 sayılı kararı da bu yöndedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Aşağıda dökümü bulunan ve davacı tarafından yapılan … TL yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, artan posta ücretinin kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
3. Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen … -TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz yolu açık olmak üzere, 23/01/2023 tarihinde karar verildi.