Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2020/2340 E.  ,  2022/6919 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/2340
Karar No : 2022/6919

DAVACI : … Derneği
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Bakanlığı
VEKİLİ : Hazine Avukatı …

DAVANIN KONUSU : 16/06/2012 günlü, 28325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Görev Yerleri İtibarıyla Vergi Müfettişleri Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 2. maddesinin, 5. maddesinin 2. fıkrasının (ç), (f) ve (g) bentlerinin, 7. maddesinin 3. fıkrası ile 29. maddesinde yer alan “Grup Başkan Yardımcısı” ibarelerinin, 8. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinin, 9. maddesinin, 12. maddesinin 1. fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentlerinin, 22. maddesinin 1. fıkrasının, 27. maddesinin 1 ve 2. fıkralarının, 30. maddesinin 2. fıkrasının, 32. maddesinin, Geçici 1 ve Geçici 2. maddesinde yer alan “bildirimde bulunulmaması durumunda, aşan süreler en alt hizmet bölgesinden başlamak üzere eksik kalan zorunlu çalışma sürelerinden indirilir.” ibaresinin, Geçici 3. maddesinin, Geçici 4. maddesinin 1. fıkrasının, Geçici 5. maddesinin ve Ek-1 sayılı Cetvelin iptali istenilmiştir.

YARGILAMA SÜRECİ :
İşbu davada, Danıştay İkinci Dairesinin 27/03/2018 günlü, E:2016/7200, K:2018/1996 sayılı kararı ile “… idari işlemlerin, kendilerinden önce gelen ve nesnel kurallarla belirlenmiş bir sebebe (idareyi işlem yapmaya iten etken) dayanması zorunluluğu karşısında; idareye, vergi müfettişlerinin görev yerini, somut ve hukuken kabul edilebilir bir nedene dayanma gereği olmadan, bölge ve süre kaydı aranmaksızın değiştirebilme yetkisi veren dava konusu düzenlemenin üst hukuk normlarına ve hukukun genel ilkelerine açıkça aykırılık taşıdığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, hukuk devleti ilkesinin gereği olarak, idare tarafından yapılan düzenlemelerin; yeterli açıklıkta ve belirgin olması, muğlak ifadeler içermemesi gerektiği hususları karşısında, dava konusu maddede yer alan “gibi nedenlerle” şeklindeki düzenleme, herhangi bir duraksamaya ve kuşkuya yer vermeyecek şekilde açık, net, anlaşılır ve uygulanabilir nitelikte olmayıp, muğlak, soyut ve belirsiz bir içerik taşımakta ve anılan madde bu yönden de hukuka uygun bulunmamaktadır.” gerekçesiyle Görev Yerleri İtibarıyla Vergi Müfettişleri Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 27. maddesinin 2. fıkrasının iptaline; Yönetmeliğin 2. maddesinin, 5. maddesinin 2. fıkrasının (g) bendinin, 7. maddesinin 3. fıkrasında yer alan “Grup Başkan Yardımcısı” ibaresinin, 8. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinin, 9. maddesinin, 22. maddenin 1. fıkrasında yer alan “görev puanı üstünlüğü esasına göre” ibaresinin, 27. maddesinin 1. fıkrasının, 30. maddesinin 2. fıkrasının, 32. maddesinin, Geçici 1. ve Geçici 2. maddelerinde yer alan dava konusu ibarelerin, Geçici 3. maddesinin, Geçici 4. maddesinin 1. fıkrasının, Geçici 5. maddesinin ve Ek-1 sayılı Cetvelin iptali isteği yönünden davanın reddine; 5. maddesinin 2. fıkrasının (ç) ve (f) bentlerinin, 12. maddesinin 1. fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentlerinin ve 29. maddesinde yer alan “Grup Başkan Yardımcısı” ibaresinin iptali istemine ilişkin olarak karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Anılan kararın; davanın reddi ve karar verilmesine yer olmadığı kararı verilen kısımları temyiz edilmeksizin kesinleşmiş; iptale yönelik kısmının davalı idarece temyizi üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 18/06/2020 günlü, E:2018/2969, K:2020/1048 sayılı kararı ile “… dava konusu Görev Yerleri İtibarıyla Vergi Müfettişleri Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin hukuki denetiminin, dayanağı olan 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin ilgili hükümleri çerçevesinde yapılması gerekirken, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik hükümleri esas alınmak suretiyle yapılan inceleme sonucu verilen Daire kararının temyize konu kısmında hukuki isabet bulunmamaktadır.” gerekçesiyle Daire kararının iptale yönelik kısmı bozulmuştur.

DAVACININ İDDİALARI : Vergi müfettişleri hakkında adli/idari soruşturma açılması ve yerlerinde kalmalarının sakıncalı görülmesi veya vergi müfettişlerinin mesleki kurallara aykırı hareket ettiğinin tespiti halinde bölge ve süre kaydı aranmaksızın yer değiştirme kararı verilebileceğini düzenleyen hükümlerin masumiyet karinesine aykırılık teşkil ettiği, genel hükümler uyarınca devlet memuru hakkında adli/idari soruşturma açılması halinde disiplin veya yer değiştirme işlemi tesis edilebilmesi için; soruşturmanın sonucunun beklenmesi, ilgili memur hakkında kamu davası açılması, kamu davası sonucunda mahkumiyet kararı verilmesi ve bu kararın kesinleşmesi gerektiği, 2. fıkrada geçen “… gibi nedenlerle” ifadesinin, yer değiştirmenin Kurul Yönetmeliğinin 41. maddesi ile sınırlı tutulmayacağı sonucunu doğurduğu, “gibi” ifadesi ile belirlilik ilkesine aykırı şekilde düzenleme getirildiği ileri sürülmüştür.

DAVALININ SAVUNMASI : Kamu yararı ve hizmet gerekleri çerçevesinde idarenin, yeni gelişen veya değişen durumlar karşısında vergi müfettişlerinin yerlerini değiştirebilmesinin somut ve hukuken kabul edilebilir bir durum olduğu, kaldı ki, ilgili madde hükmünde gerekçeli teklif üzerine bu işlemin tesis edilebileceği ifade edilerek keyfi bir uygulamaya mahal verilmediği, öte yandan, ilgili maddedeki bu yetki üzerine tesis edilecek işlemlere karşı yargı yolunun açık olduğu, davaya konu Yönetmelik hükmünde hukuka aykırılık bulunmadığı savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca, Danıştay dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak verdiği kararların İdari Dava Daireleri Kurulunca bozulması halinde ısrar olanağı bulunmadığından, İdari Dava Daireleri Kurulunun bozma kararına uyulduktan sonra yürürlükten kaldırılan Yönetmelik hükmünün iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : 16/06/2012 tarih ve 28325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Görev Yerleri İtibarıyla Vergi Müfettişleri Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 2. maddesinin, 5. maddesinin 2. fıkrasının (ç), (f) ve (g) bentlerinin, 7. maddesinin 3. fıkrası ile 29. maddesinde yer alan “Grup Başkan Yardımcısı” ibarelerinin, 8. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinin, 9. maddesinin, 12. maddesinin 1. fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentlerinin, 22. maddesinin 1. fıkrasının, 27. maddesinin 1 ve 2. fıkralarının, 30. maddesinin 2. fıkrasının, 32. maddesinin, Geçici 1 ve Geçici 2. maddesinde yer alan “bildirimde bulunulmaması durumunda, aşan süreler en alt hizmet bölgesinden başlamak üzere eksik kalan zorunlu çalışma sürelerinden indirilir.” ibaresinin, Geçici 3. maddesinin, Geçici 4. maddesinin 1. fıkrasının, Geçici 5. maddesinin ve Ek-1 sayılı Cetvelin iptali istenilmiştir.
2575 sayılı Danıştay Kanunu’nun 38. maddesinde, İdari Dava Daireleri Kurulunun, idari dava dairelerinden ilk derece mahkemesi olarak verilen kararları temyizen inceleyeceği, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 46. maddesinin 1. fıkrasında, Danıştay Dava Dairelerinin nihai kararlarının Danıştay’da temyiz edilebileceği, 49. maddesinin 4. fıkrasında ise Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde bu madde ile ısrar hariç 50’nci madde hükümlerinin kıyasen uygulanacağı öngörülmüştür. 2577 sayılı Yasanın 49. maddesinin 4. fıkrasında yer alan düzenleme ile Danıştay Dava Dairelerine, ilk derecede bakılan davalarla ilgili bozma kararlarına karşı eski kararlarında ısrar edebilme yetkisi tanınmamıştır.
16/06/2012 tarih ve 28325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Görev Yerleri İtibarıyla Vergi Müfettişleri Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin; 5. maddesinin 2. fıkrasının (ç) ve (f) bentlerinin, 12. maddesinin 1. fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentlerinin ve 29. maddesinde yer alan “Grup Başkan Yardımcısı” ibaresinin iptali istemine ilişkin olarak karar verilmesine yer olmadığına, 5. maddesinin 2. fıkrasının (g) bendinin, 9. maddesinin, 22. maddenin 1. fıkrasında yer alan “görev puanı üstünlüğü esasına göre” ibaresinin, 27. maddesinin 1. fıkrasının “bölge ve” ibaresi dışında kalan kısmının, 30. maddesinin 2. fıkrasının, 32. maddesinin, Geçici 1. ve Geçici 2. maddelerinde yer alan dava konusu ibarelerin, Geçici 3. maddesinin, Geçici 4. maddesinin 1. fıkrasının, Geçici 5. maddesinin ve Ek-1 sayılı Cetvelin iptali istemi yönünden davanın reddine, 27. maddesinin 2. fıkrasının ise iptaline ilişkin Danıştay İkinci Dairesinin 27/03/2018 tarih ve E:2016/7200, K:2018/1996 sayılı kararının; temyiz incelemesi sonucunda Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 18/06/2020 tarih ve E: 2018/2969, K: 2020/1048 sayılı kararı ile temyize konu iptale ilişkin kısımının bozulmasına karar vermiştir.
Bozma kararında belirtilen madde hükmü yeniden incelendi:
Davaya konu olan ve 16/06/2012 tarih ve 28325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Görev Yerleri İtibarıyla Vergi Müfettişleri Yer Değiştirme Yönetmeliği, 27.09.2019 tarihli ve 30901 sayılı Resmi Gazete yayımlanan, Vergi Müfettişlerinin Görev Yerlerinin Belirlenmesine Dair Yönetmeliğinin 18. maddesi ile yürürlükten kaldırıldığından, dava konusu Yönetmeliğin anılan maddesinin iptali isteminin konusuz kaldığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenle dava konusu Yönetmeliğin 27. maddesinin 2. fıkrasının iptali istemi yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 18/06/2020 günlü, E:2018/2969, K:2020/1048 sayılı bozma kararına uyularak, bozulan kısım yönünden Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlenip, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY :
Görev Yerleri İtibarıyla Vergi Müfettişleri Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 16/06/2012 günlü, 28325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından, davacı Dernek tarafından bakılan dava açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT:
178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’ye 649 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile eklenen “Vergi Denetim Kurulu Başkanlığında atama, yükselme ve yer değişikliği” başlıklı Ek 29. maddesinde; “… Yeterlik sınavında başarılı olanlar Vergi Müfettişi olarak atanırlar. 20 nci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen grup başkanlığında görev yapmakta iken Vergi Müfettişi olarak atananlardan yeterlik sınavındaki başarı sırasına göre en başarılı yüzde beşi, 20 nci maddenin ikinci fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen grup başkanlıklarında görevlendirilir. Yeterlik sınavına girmeye hak kazanamayanlar ile yeterlik sınavında başarılı olamayanlar ise Bakanlıkta derecelerine uygun memur kadrolarına atanırlar.
Yardımcılık dönemi dahil Vergi Müfettişi olarak en az on yıl çalışan, yeterlik sonrası dönemde en az üç yıl performans değerlendirmesine tabi tutulan ve yapılan performans değerlendirmelerinde başarılı olanlar, Vergi Başmüfettişi kadrolarına atanırlar. 20 nci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen grup başkanlığında görev yapıp, bir takvim yılı içinde Vergi Başmüfettişi olarak atananlardan giriş sınavında alınan puanın yüzde onu, yeterlik sınavında alınan puanın yüzde yirmisi ve performans değerlendirmesine göre alınan puanın yüzde yetmişi esas alınarak yapılacak sıralamaya göre en başarılı yüzde beşi, izleyen yıl içinde 20 nci maddenin ikinci fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen grup başkanlıklarında görevlendirilir.
20 nci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen grup başkanlıklarında görev yapan Vergi Müfettişleri bu grup başkanlıkları arasında görev yerleri bakımından yer değiştirmeye tabidir. 20 nci maddenin ikinci fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen grup başkanlıklarında görev yapan Vergi Müfettişleri ise bu grup başkanlıkları arasında yer değiştirmeye tabidir.” hükümlerine yer almaktadır. …
Başkanlığın görev, yetki ve sorumlulukları, grup başkanlıklarının görev alanları, performans değerlendirme sisteminin oluşturulması ve yönetimi ile Vergi Müfettişlerinin görev, yetki ve sorumlulukları, mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri, yeterlikleri, yükselmeleri, grup başkanlıklarında görevlendirilmeleri ve yer değiştirmelerine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.” kuralına yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 2575 sayılı Danıştay Kanunu’nun 38. maddesinde, idari dava daireleri tarafından ilk derece mahkemesi olarak verilen kararların Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca temyizen inceleneceği belirtilmiş; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 46. maddesinin 1. fıkrasında, Danıştay Dava Daireleri kararlarına karşı Danıştayda temyiz yoluna başvurulabileceği; 49. maddesinin 4. fıkrasında, Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde bu madde ile ısrar hariç 50. madde hükümlerinin kıyasen uygulanacağı hükme bağlanmış olup, Danıştay Dava Dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak verdiği kararların Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca temyizen bozulması halinde, Danıştay Dava Dairelerine ısrar olanağı tanınmamıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
16/06/2012 günlü, 28325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Görev Yerleri İtibarıyla Vergi Müfettişleri Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin, 27/09/2019 günlü, 30901 sayılı Resmi Gazete yayımlanan Vergi Müfettişlerinin Görev Yerlerinin Belirlenmesine Dair Yönetmeliğin 18. maddesi ile yürürlükten kaldırıldığı dikkate alındığında davanın konusuz kaldığı anlaşılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.16/06/2012 günlü, 28325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Görev Yerleri İtibarıyla Vergi Müfettişleri Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 27. maddesinin 2. fıkrasının iptali istemine yönelik olarak KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA;
2. Dava sonuç olarak kısmen karar verilmesine yer olmadığı, kısmen ret ile sonuçlandığından, ayrıntısı aşağıda gösterilen ve davacı tarafından yatırılan …-TL yargılama giderinin yarısı olan …-TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına, diğer yarısı olan …-TL’nin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, davalı idare tarafından yatırılan …-TL yargılama giderinin yarısı olan …-TL’nin davalı idare üzerinde bırakılmasına, diğer yarısı olan …-TL’nin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, kararın kesinleşmesinden sonra posta ücretinden artan …-TL’nin davalı idareye ödenmesine;
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen …-TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine; bakılan davanın kesinleşen kısmı için davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedildiğinden, bu aşamada davalı idare lehine yeniden vekalet ücretine hükmedilmemesine;
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 28/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.