Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2020/2339 E.  ,  2022/6918 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/2339
Karar No : 2022/6918

DAVACI : … Derneği
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Bakanlığı
VEKİLİ : Hazine Avukatı …

DAVANIN KONUSU : 16/06/2012 günlü, 28325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Görev Yerleri İtibarıyla Vergi Müfettişleri Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 20. maddesinin 3. fıkrasının, 22. maddesinin 2. fıkrasının, 23. maddesinin 1 ve 2. fıkralarının, Geçici 1. maddesinin 3. fıkrasının ve Geçici 2. maddesinin 3. fıkrasının iptali istenilmiştir.

YARGILAMA SÜRECİ :
İşbu davada, Danıştay İkinci Dairesinin 27/03/2018 günlü, E:2016/7199, K:2018/1997 sayılı kararı ile “…İptali istenen düzenleme ile tüm bölge hizmetlerini tamamlayan vergi müfettişlerinin, bulundukları hizmet bölgesinin zorunlu çalışma süresini fiilen tamamlamadıkça yer değiştirmeyi talep edemeyecekleri kurala bağlanmış ve bu kuralın tek istisnasının, ‘aynı hizmet bölgesi içinde yer değiştirmenin talep edilmesi’ olduğu belirlenmiştir.
Oysa, kamu personel rejiminde, kamu görevlilerinin yer değişikliği suretiyle görev yerlerinin belirlenmesini kurala bağlayan düzenleyici işlemlerde özür halleri düzenlenmekte olup, bu haller yer değiştirmeye ilişkin ana kuralların istisnasını oluşturmaktadır.
Dava konusu Yönetmeliğin 11. maddesinde de, özür durumuna bağlı yer değişikliğine ilişkin kurallara yer verilmiş, 13. maddesinde sağlık özrüne bağlı yer değişikliği, 15. maddesinde ise, eş durumu özrüne dayalı yer değişikliği halleri düzenlenmiştir.
Ancak, Yönetmeliğin 22. maddesinin 2. fıkrasında, mazerete dayalı atanma taleplerine ilişkin ayrıksı bir hüküm yer almaksızın, vergi müfettişinin yer değiştirme talebinde dahi bulunamayacağı düzenlenmek suretiyle, bu kapsamdaki personel aleyhine sınırlama getirilmiştir.
Anayasal haklar kapsamında bulunan sağlık hakkı ve aile birliğinin korunması hakkına ilişkin olarak getirilen bu sınırlamada hukuka uyarlık bulunmamaktadır.” gerekçesiyle Görev Yerleri İtibarıyla Vergi Müfettişleri Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 22. maddesinin 2. fıkrasının iptaline; Yönetmeliğin 20. maddesinin 3. fıkrasının, Geçici 1. maddesinin 3. fıkrasının ve Geçici 2. maddesinin 3. fıkrasının iptali isteği yönünden davanın reddine; 23. maddesinin 1 ve 2. fıkralarının iptali istemine ilişkin olarak karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Anılan kararın; davanın reddi ve karar verilmesine yer olmadığı kararı verilen kısımları temyiz edilmeksizin kesinleşmiş; iptale yönelik kısmının davalı idarece temyizi üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 18/06/2020 günlü, E:2018/3181, K:2020/1049 sayılı kararı ile “… dava konusu Görev Yerleri İtibarıyla Vergi Müfettişleri Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin hukuki denetiminin, dayanağı olan 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin ilgili hükümleri çerçevesinde yapılması gerekirken, Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik hükümleri esas alınmak suretiyle yapılan inceleme sonucu verilen Daire kararının temyize konu kısmında hukuki isabet bulunmamaktadır.” gerekçesiyle Daire kararının iptale yönelik kısmı bozulmuştur.

DAVACININ İDDİALARI : Dava konusu Yönetmeliğin 22. maddesinin 2. fıkrasında yer alan düzenleme ile mazeret halleri nedeniyle yer değişikliği hakkına sınırlama getirildiği ileri sürülmüştür.

DAVALININ SAVUNMASI : Dava konusu Yönetmeliğin 22. maddesinin 2. fıkrasının, Yönetmeliğin üçüncü bölümünde düzenlenen mazerete dayalı görevlendirilme talepleri açısından engelleyici bir niteliğinin ve amacının bulunmadığı, düzenlemeyle amaçlanan hususun tüm bölge sürelerini tamamlamış vergi müfettişlerinin her yıl bölgeler arası yer değiştirme talebinin önüne geçerek kamu hizmetinin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesini sağlamak olduğu ve dava konusu Yönetmelik hükmünde hukuka aykırılık bulunmadığı savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca, Danıştay dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak verdiği kararların İdari Dava Daireleri Kurulunca bozulması halinde ısrar olanağı bulunmadığından, İdari Dava Daireleri Kurulunun bozma kararına uyulduktan sonra yürürlükten kaldırılan Yönetmelik hükmünün iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : 16/06/2012 tarih ve 28325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Görev Yerleri İtibarıyla Vergi Müfettişleri Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 20. maddesinin 3. fıkrasının, 22. maddesinin 2. fıkrasının, 23. maddesinin 1. ve 2. fıkralarının, Geçici 1. maddesinin 3. fıkrasının ve Geçici 2. maddesinin 3. fıkrasının iptali istenilmiştir.
Danıştay İkinci Dairesinin 27/03/2018 tarih ve E:2016/7199, K:2018/1997 sayılı kararıyla 16/06/2012 tarih ve 28325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Görev Yerleri İtibarıyla Vergi Müfettişleri Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin; 23. maddesinin 1 ve 2. fıkralarının iptali istemine ilişkin olarak karar verilmesine yer olmadığına, 20. maddesinin 3. fıkrası, Geçici 1. maddesinin 3. fıkrası ve Geçici 2. maddesinin 3. fıkrasının iptali istemi yönünden davanın reddine, 22. maddesinin 2. fıkrasının ise iptaline karar verildiği, kararın temyiz incelemesi sonucunda; temyize konu iptale ilişkin kısımının Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 18/06/2020 tarih ve E:2018/3181, K:2020/1049 sayılı karar ile bozulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
2575 sayılı Danıştay Kanunu’nun 38. maddesinde, İdari Dava Daireleri Kurulunun, idari dava dairelerinden ilk derece mahkemesi olarak verilen kararları temyizen inceleyeceği, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 46. maddesinin 1. fıkrasında, Danıştay Dava Dairelerinin nihai kararlarının Danıştay’da temyiz edilebileceği, 49. maddesinin 4. fıkrasında ise Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde bu madde ile ısrar hariç 50’nci madde hükümlerinin kıyasen uygulanacağı öngörülmüştür. 2577 sayılı Yasanın 49. maddesinin 4. fıkrasında yer alan düzenleme ile Danıştay Dava Dairelerine, ilk derecede bakılan davalarla ilgili bozma kararlarına karşı eski kararlarında ısrar edebilme yetkisi tanınmamıştır.
Bozma kararında belirtilen madde hükmünün hukuki denetiminin, dayanağı olan 178 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin ilgili hükümleri çerçevesinde yeniden incelenmesi sonucunda;
Dava konusu Yönetmeliğin “Başvuruların Değerlendirilmesi ve görevlendirilmenin yapılması” başlıklı 22.maddesinin 2.fıkrasında; “..(2) 20 nci maddenin üçüncü fıkrası kapsamında yer alanlar, yer değiştirme suretiyle en son görevlendirildikleri Grup Başkanlığının bulunduğu hizmet bölgesinin zorunlu çalışma süresini fiilen tamamlamadıkça 24 üncü madde hariç yer değiştirme talebinde bulunamazlar.” hükmüyle getirilen koşulların kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek getirildiği anlaşıldığından, söz konusu madde hükmünde hukuka aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenle davanın reddine karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 18/06/2020 günlü, E:2018/3181, K:2020/1049 sayılı bozma kararına uyularak, bozulan kısım yönünden Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlenip, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY :
Görev Yerleri İtibarıyla Vergi Müfettişleri Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 16/06/2012 günlü, 28325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından, davacı Dernek tarafından bakılan dava açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT:
178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’ye 649 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile eklenen “Vergi Denetim Kurulu Başkanlığında atama, yükselme ve yer değişikliği” başlıklı Ek 29. maddesinde; “… Yeterlik sınavında başarılı olanlar Vergi Müfettişi olarak atanırlar. 20 nci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen grup başkanlığında görev yapmakta iken Vergi Müfettişi olarak atananlardan yeterlik sınavındaki başarı sırasına göre en başarılı yüzde beşi, 20 nci maddenin ikinci fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen grup başkanlıklarında görevlendirilir. Yeterlik sınavına girmeye hak kazanamayanlar ile yeterlik sınavında başarılı olamayanlar ise Bakanlıkta derecelerine uygun memur kadrolarına atanırlar.
Yardımcılık dönemi dahil Vergi Müfettişi olarak en az on yıl çalışan, yeterlik sonrası dönemde en az üç yıl performans değerlendirmesine tabi tutulan ve yapılan performans değerlendirmelerinde başarılı olanlar, Vergi Başmüfettişi kadrolarına atanırlar. 20 nci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen grup başkanlığında görev yapıp, bir takvim yılı içinde Vergi Başmüfettişi olarak atananlardan giriş sınavında alınan puanın yüzde onu, yeterlik sınavında alınan puanın yüzde yirmisi ve performans değerlendirmesine göre alınan puanın yüzde yetmişi esas alınarak yapılacak sıralamaya göre en başarılı yüzde beşi, izleyen yıl içinde 20 nci maddenin ikinci fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen grup başkanlıklarında görevlendirilir.
20 nci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen grup başkanlıklarında görev yapan Vergi Müfettişleri bu grup başkanlıkları arasında görev yerleri bakımından yer değiştirmeye tabidir. 20 nci maddenin ikinci fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentlerinde belirtilen grup başkanlıklarında görev yapan Vergi Müfettişleri ise bu grup başkanlıkları arasında yer değiştirmeye tabidir.” hükümlerine yer almaktadır. …
Başkanlığın görev, yetki ve sorumlulukları, grup başkanlıklarının görev alanları, performans değerlendirme sisteminin oluşturulması ve yönetimi ile Vergi Müfettişlerinin görev, yetki ve sorumlulukları, mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri, yeterlikleri, yükselmeleri, grup başkanlıklarında görevlendirilmeleri ve yer değiştirmelerine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.” kuralına yer verilmiştir.

Diğer taraftan, 2575 sayılı Danıştay Kanunu’nun 38. maddesinde, idari dava daireleri tarafından ilk derece mahkemesi olarak verilen kararların Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca temyizen inceleneceği belirtilmiş; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 46. maddesinin 1. fıkrasında, Danıştay Dava Daireleri kararlarına karşı Danıştayda temyiz yoluna başvurulabileceği; 49. maddesinin 4. fıkrasında, Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde bu madde ile ısrar hariç 50. madde hükümlerinin kıyasen uygulanacağı hükme bağlanmış olup, Danıştay Dava Dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak verdiği kararların Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca temyizen bozulması halinde, Danıştay Dava Dairelerine ısrar olanağı tanınmamıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
16/06/2012 günlü, 28325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Görev Yerleri İtibarıyla Vergi Müfettişleri Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin, 27/09/2019 günlü, 30901 sayılı Resmi Gazete yayımlanan Vergi Müfettişlerinin Görev Yerlerinin Belirlenmesine Dair Yönetmeliğin 18. maddesi ile yürürlükten kaldırıldığı dikkate alındığında davanın konusuz kaldığı anlaşılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.16/06/2012 günlü, 28325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Görev Yerleri İtibarıyla Vergi Müfettişleri Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 22. maddesinin 2. fıkrasının iptali istemine yönelik olarak KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA;
2. Dava sonuç olarak kısmen karar verilmesine yer olmadığı, kısmen ret ile sonuçlandığından, ayrıntısı aşağıda gösterilen ve davacı tarafından yatırılan …-TL yargılama giderinin yarısı olan …-TL’nin davacı üzerinde bırakılmasına, diğer yarısı olan …-TL’nin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, davalı idare tarafından yatırılan …-TL yargılama giderinin yarısı olan …-TL’nin davalı idare üzerinde bırakılmasına, diğer yarısı olan …-TL’nin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, kararın kesinleşmesinden sonra posta ücretinden artan …-TL’nin davalı idareye ödenmesine;
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen …-TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine; bakılan davanın kesinleşen kısmı için davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedildiğinden, bu aşamada davalı idare lehine yeniden vekalet ücretine hükmedilmemesine;
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 28/12/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.