Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2020/2262 E.  ,  2020/3369 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/2262
Karar No : 2020/3369

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nce verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; … İl Özel İdaresi emrinde veri hazırlama ve kontrol işletmeni olarak görev yapan davacı tarafından; Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’a, 09/05/2020 günlü, 31122 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar’ın 2. maddesiyle eklenen Geçici 19. maddedeki, halihazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta olanların atamasının yapılmayacağına dair hüküm uyarınca KPSS-2020/7 Tercih Kılavuzu kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığı sözleşmeli personel alımına tercih başvuru hakkının verilmemesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesi’nin temyize konu kararıyla; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Merkezî ve ortak sınavlara ilişkin yargılama usulü” başlıklı 20/B maddesinde; “1. Millî Eğitim Bakanlığı ile Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından yapılan merkezî ve ortak sınavlar, bu sınavlara ilişkin iş ve işlemler ile sınav sonuçları hakkında açılan davalara ilişkin yargılama usulünde: a) Dava açma süresi on gündür. b) Bu Kanunun 11 inci maddesi hükümleri uygulanmaz….f) Verilen nihai kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren beş gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir…” hükmüne yer verildiği; 6114 sayılı Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 7. maddesinin 5. fıkrasında; “Sınavlarla ilgili her türlü açıklama, başvuru ve sınav sonuçlarının adaylara duyurulması, Başkanlığın internet sayfasında yapılır. İnternet sayfasındaki duyurular adaylara tebliğ hükmündedir.” kuralının öngörüldüğü; olayda, KPSS-2020/7 Tarım ve Orman Bakanlığının sözleşmeli pozisyonlarına tercih işlemlerinin 15-28 Mayıs 2020 tarihleri arasında gerçekleştirildiği, davacının kamu kurumunda halihazırda görev yapması nedeniyle tercih başvurusunun alınmadığı, sözleşmeli pozisyonlara yerleştirme sonuçlarının 09/06/2020 tarihinde açıklandığı, 24/07/2020 tarihinde de görülmekte olan davanın açıldığı, gerek 6114 sayılı Kanun’un 7. maddesinin 5. fıkrası uyarınca, gerekse KPSS-2020/7 Tarım ve Orman Bakanlığı Tercih Kılavuzu’nun “8. Yerleştirme İşlemleri Üzerinde İnceleme İstekleri” başlıklı kısmındaki, “Yerleştirme işlemleri ile ilgili inceleme isteğinde bulunan adaylar, yerleştirme sonuçlarının internet yoluyla açıklanmasından itibaren, en geç 10 gün içinde “Genel Amaçlı Dilekçe” örneğini kullanarak ÖSYM’ye başvurmalıdırlar (Yapılacak her türlü itiraz, adayın dava açabilme hakkı için geçerli 10 günlük zaman aşımı süresini durdurmaz.).” düzenlemesi uyarınca 10 günlük dava açma süresinin yerleştirme sonuçlarının açıklandığı 09/06/2020 tarihinden itibaren başladığı, diğer taraftan, davaya konu yerleştirme işlemine ilişkin başvuru kılavuzunda yapılacak her türlü itirazın, adayın dava açabilme hakkı için geçerli 10 günlük zaman aşımı süresini durdurmayacağının belirtildiği, dolayısıyla davalı idare tarafından Anayasa’nın 40. maddesinin 2. fıkrasında belirtilen yükümlülüğün yerine getirildiği, nitekim Danıştay Sekizinci Dairesi’nin 13/05/2019 günlü, E:2019/4145 K:2019/4523 sayılı kararının da aynı yönde olduğu; bu durumda, 30 Nisan 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Yargı Alanındaki Hak Kayıplarının Önlenmesi Amacıyla Getirilen Durma Süresinin Uzatılmasına Dair” Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca 15/06/2020 tarihi dahil duran dava açma sürelerinin 16/06/2020 tarihinde başladığı anlaşıldığından, 16/06/2020 tarihinden itibaren 10 günlük dava açma süresi içerisinde en son 25/06/2020 günü dava açılması gerekmekte iken, 24/07/2020 Cuma gününde açılan davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelenmesine olanak bulunmadığı gerekçesiyle, davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 15/1-b maddesi uyarınca süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; öncelikle tercih yapamama işlemine karşı açılan davanın 2577 sayılı Yasa’nın 20/B maddesi kapsamında bulunmadığı, ayrıca yerleştirme işlemlerine ilişkin uyuşmazlıkların ivedi yargılama usulüne tabi olmadığı, dava konusu olan tercih yapamama işlemine karşı açılan davaların tamamında Mahkemelerce genel idari yargılama usulü hükümlerinin uygulandığı, ÖSYM sisteminin tercih yapmasına izin vermediği, tercihte bulunma hakkını kullanmayan bir kişinin itiraz edebileceği bir durumun da bulunmadığı, KPSS-2020/7 Tercih Kılavuzu’nun “8. Yerleştirme İşlemleri Üzerinde İnceleme İstekleri” başlıklı kısmındaki düzenlemenin, tercihte bulunan ve yerleştirme işlemine katılan kişilerin itirazlarının incelenmesine yönelik olduğu, tercih engeli işlemine karşı açılan davanın Kılavuzdaki itiraz hükmü kapsamına girmeyeceği, genel dava açma süresinin uygulanması gerektiği ileri sürülmekte ve kararın temyizen incelenerek bozulması talep edilmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesi’nce, Tetkik Hâkimi’nin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
… İl Özel İdaresi emrinde veri hazırlama kontrol işletmeni olarak görev yapan davacı tarafından; Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’a, 09/05/2020 günlü, 31122 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar’ın 2. maddesi ile eklenen Geçici 19. maddede yer alan, “Tarım ve Orman Bakanlığınca 2020 yılı içerisinde bu Esaslar kapsamında, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Başkanlığı tarafından doğrudan yapılacak merkezi yerleştirme sonuçlarına göre istihdam edilecek sözleşmeli personel alımlarında, hali hazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta olanların ataması yapılmaz.” hükmü uyarınca, ÖSYM Aday İşlemleri alanında yer alan “Hâlihazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmıyorum.” seçeneğinin işaretlenmemesi nedeniyle KPSS-2020/7 yerleştirme işlemleri kapsamında tercihte bulunmasının sistem tarafından engellenmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Dava Açma Süresi” başlıklı 7. maddesinde, dava açma süresinin özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve İdare Mahkemelerinde altmış gün olduğu; ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresinin, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı; yine aynı Kanun’un “Üst Makamlara Başvurma” başlıklı 11. maddesinde, ilgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılmasının üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebileceği, bu başvurunun işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durduracağı, altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı hükme bağlanmıştır.
2577 sayılı Kanun’a, 11/09/2014 günlü, 29116 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6552 sayılı Kanun’un 96. maddesiyle eklenen ” Merkezi ve Ortak Sınavlara İlişkin Yargılama Usulü” nün düzenlendiği 20/B maddesinde ise; “1. Millî Eğitim Bakanlığı ile Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından yapılan merkezî ve ortak sınavlar, bu sınavlara ilişkin iş ve işlemler ile sınav sonuçları hakkında açılan davalara ilişkin yargılama usulünde: a) Dava açma süresi on gündür. b) Bu Kanunun 11 inci maddesi hükümleri uygulanmaz.” kuralı getirilmiştir.
Anılan Kanun hükmünün gerekçesinde; “Önergeyle, Millî Eğitim Bakanlığı ile Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından yapılan merkezî ve ortak sınavlar hakkında açılan davalarda, olası mağduriyetlerin önüne geçebilmek için hızlı yargılama süreci öngörülmekte ve söz konusu davalara ilişkin verilen kararların ilgili kişilerin lehine sonuç doğuracak şekilde uygulanması hükme bağlanmaktadır.” denilmiştir.
İdari yargıda davaların tümü aynı usul takip edilmek suretiyle sonuçlandırılmakta iken, bazı davaların niteliği itibarıyla diğerlerinden farklı olması nedeniyle bu tür davaların geciktirilmeksizin karara bağlanması ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda, yargı hizmetinin hızlandırılması, etkin ve verimli bir şekilde sunulabilmesi amacıyla 11/09/2014 günlü, 29116 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6552 sayılı Kanun ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda değişiklikler yapılmış ve idari yargıda başvuru, inceleme ve yargılama usulüne ilişkin olarak bazı yenilikler getirilmiştir.
Görüldüğü üzere, bu yargılama usulü, normal yargılama usulüne göre yargılama sürecini hızlandıracak önemli değişiklikler içermektedir. Buna göre, 2577 sayılı Kanun’a 6552 sayılı Kanun ile eklenen 20/B maddesinde belirtilen işlemlere karşı, taraflar açısından, dava açma süresi, cevap verme süresi, temyiz süresi; mahkemeler açısından ise, dava dosyalarının tekemmül süreci ile dosyaları inceleme süreleri kısaltılmış; yürütmenin durdurulması talebine ilişkin verilecek kararlara itiraz yolu ile temyiz incelemesi sonrasında karar düzeltme yolu kapatılmıştır.
Dolayısıyla, söz konusu maddedeki yargılama usulüne tabi işlemlerin kapsamı belirlenirken, bu Kanun maddesiyle amaçlanan faydanın sağlanması için dengeli bir yorum yapılması gerekmektedir. Bu kapsamda söz konusu madde ile getirilen düzenlemedeki sürelerin kısalığı, bazı itiraz ve kanun yollarının kaldırıldığı dikkate alındığında, maddenin kapsamının dar yorumlanmasının değişik mağduriyetlere yol açabileceği gibi, çok geniş yorumlanmasının da mağduriyetlere yol açacağı açıktır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dosyanın incelenmesinden; İdare Mahkemesince uyuşmazlık 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun ”Merkezi ve Ortak Sınavlara İlişkin Yargılama Usulü” başlıklı 20/B maddesi kapsamında değerlendirilerek hüküm kurulmuş ise de; ÖSYM Aday İşlemleri alanında yer alan “Hâlihazırda kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapmıyorum.” seçeneğinin işaretlenmemesi nedeniyle KPSS-2020/7 yerleştirme işlemleri kapsamında, davacının tercihte bulunmasının sistem tarafından engellenmesine ilişkin dava konusu işlemin, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 20/B maddesinde yer alan, Milli Eğitim Bakanlığı ile Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından yapılan merkezi ve ortak sınavlar, bu sınavlara ilişkin iş ve işlemler ile sınav sonuçları hakkında açılan davalar kapsamında değerlendirilemeyeceği açık olduğundan, bakılan davada genel idari yargılama usulü hükümlerinin uygulanması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Bu durumda, merkezi ve ortak sınavlara ilişkin yargılama usulü uyarınca davanın süre aşımı nedeniyle reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. … İdare Mahkemesi’nce verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinin 2/c fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı Kanun’un 6545 sayılı Kanunla değişik 50. maddesinin 2. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’a 6545 sayılı Kanun’un 27. maddesi ile eklenen Geçici 8. maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 12/11/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.