Danıştay Kararı 2. Daire 2020/1713 E. 2022/6920 K. 28.12.2022 T.

Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2020/1713 E.  ,  2022/6920 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/1713
Karar No : 2022/6920

DAVACI : … Sendikası
VEKİLİ : Av. …

DAVALILAR : 1- … Bakanlığı
VEKİLİ : Hazine Avukatı …
2- … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU: Davacı Sendika tarafından, 12/06/2019 günlü, 30799 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7176 sayılı Bazı Kanunlar ile 635 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a dayanılarak çıkarılan “7176 sayılı Kanunun Geçici 1 inci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar”ın;
1. 3. maddesinin 2. fıkrasında, 10. maddesinin 1 ve 2. fıkralarında, 11. maddesinin 1. fıkrasında, 13. maddesinin başlığı ile 1, 3 ve 4. fıkralarında ve 14. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “sözlü sınav” ibarelerinin,
2. 10. maddesinde yer alan “en az 75 puan” ibaresinin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI: Anayasa’nın 128. maddesinde, memurların ve diğer kamu görevlilerinin atanma, görev, hak ve yetkileri ile yükümlülüklerinin ve diğer özlük işlerinin kanunla düzenleneceğinin hüküm altına alındığı,
2006-2012 yılları arasında yapılan kurum içi özel sınavların yazılı usûlde yapılmasına rağmen yeni düzenleme ile yazılı sınavın yanı sıra sözlü sınav uygulaması getirilmesinin, uygulama birliğine ve eşitlik ilkesine aykırılık teşkil ettiği,
Kurumda uzun yıllardır görev yapan personelin, kurum içinde başka bir kadroya ataması yapılırken yeterliğinin tespiti için yazılı sınav dışında ayrıca objektif olmayan sözlü sınava katılma koşulunun getirilmesinin hukuka uygun olmadığı, nitekim gelir uzmanlığı kadrosu için yapılan özel sınavlarda sözlü sınav yapılmadığı,

Sözlü sınavların, uygulama birliğini sağlamaktan ve objektiflikten uzak; ırk, renk, dil, din, cins, siyasi düşünce gibi kişisel saiklerle değerlendirme yapmaya açık, eşit durumda olanlar arasında liyakatli olanı seçmenin mümkün olmadığı, hakkaniyete aykırı sonuç doğurmaya müsait uygulamalar olduğu,
Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik’in 12. maddesinde; “Yazılı sınav, yüz tam puan üzerinden değerlendirilir. Yazılı sınavda en az altmış puan alanlar başarılı sayılırlar.” hükmüne; Gelir İdaresi Başkanlığı Gelir Uzmanlığı Yönetmeliği’nin 12. maddesinde; “…Yazılı sınavın değerlendirilmesi sonucu, bu sınavdan 100 üzerinden 70 ve üzeri puan alan adaylardan; en yüksek puanı alan adaydan başlamak üzere, atama yapılacak kadro sayısının iki katına kadar aday sözlü sınava çağrılır…” hükmüne yer verildiği halde, dava konusu düzenlemede başarı barajının mevcut uygulamaların çok üzerinde bir puan olan “75 puan” olarak belirlenmesinin hakkaniyete ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALI İDARELERİN SAVUNMASI:

… BAKANLIĞININ SAVUNMASI:
Uzman personel istihdamının artırılması amacıyla çalışanlar arasından bu görevi yerine getirebileceklerin de uzman kadrosuna atanmalarını teminen (mülga) 178 sayılı KHK’ye eklenen ve ardından 03/05/2006 günlü, 26157 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik değişikliği ile (mülga) Muhasebe Uzmanlığı Yönetmeliği’ne eklenen hükümlere dayanılarak 25/11/2006, 08/03/2009 ve 26/02/2011 tarihlerinde yazılı ve sözlü olarak Muhasebe Uzmanlığı Özel Sınavı yapıldığı ve başarılı olanların muhasebe uzmanı olarak atandığı,
Gerek açıktan alım suretiyle yapılacak sınavlara ilişkin mevzuatta gerekse özel sınavlara ilişkin mevzuatta “sözlü sınav”ın yer aldığı ve yazılı sınavın tamamlayıcısı niteliğinde olduğu,
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Uzman istihdamı” başlıklı Ek 41. maddesinde, uzman yardımcılığı sınavının yazılı ve sözlü sınav veya sadece sözlü sınav usûlüyle yapılacağının düzenlendiği; yine “Taşra Teşkilatında uzman istihdamı” başlıklı Ek 44. maddesinde de benzer düzenlemenin yer aldığı,
Sonuç itibarıyla sözlü sınava dair hükümlerin üst hukuk normlarına aykırılık teşkil etmeyecek şekilde hazırlandığı ve iptalini gerektirecek bir husus bulunmadığı,
Defterdarlık uzmanlığı sınavlarının, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in kapsamı dışında yer alması nedeniyle Usul ve Esasların anılan Yönetmelik’e aykırılığının ileri sürülemeyeceği,
Defterdarlık Uzmanlığı Özel Sınavının, KPSS şartı olmaksızın ve yardımcılık süreci geçirilmeksizin atama imkanı sağladığı için kariyer ve liyakat ilkelerinin tesisi amacıyla başarı barajının 75 puan olarak belirlendiği, bu anlamda düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı savunulmaktadır.

2- … BAŞKANLIĞININ SAVUNMASI:
Davacı Sendikanın sözlü sınava dair iddialarının yersiz olduğu, Kurum tarafından yapılan benzer sınavlarda da sözlü sınavın uygulandığı, bu anlamda Gelir Uzmanlığı Özel Sınavında da eşdeğer usullerin izlenmesinin uygun görüldüğü,
Kariyer ve liyakat ilkelerinin tesisi amacıyla üst hukuk normlarına uygun olarak başarı barajının 75 puan olarak belirlenmesinde hukuka aykırılık bulunmadığı savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Üst hukuk normlarına ve hukuka aykırılık taşımayan düzenlemelerin iptali istemine yönelik olarak davanın reddi gerektiği düşünülmüştür.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dava, 12/06/2019 gün ve 30799 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7176 sayılı Bazı Kanunlar İle 635 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanuna dayanarak çıkarılan; “7176 sayılı Kanunun Geçici 1 inci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar”ın “sözlü sınav” düzenlemesine ilişkin hükümleri ile 10. maddesinde yer alan “en az 75 puan” ibaresinin iptali istemiyle açılmıştır.
12/06/2019 günlü, 30799 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7176 sayılı Bazı Kanunlar İle 635 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un Geçici 1. maddesinde; “Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Gelir İdaresi Başkanlığı kadrolarında bulunan ve sınav tarihi itibarıyla en az üç yıl görev yapan, uyarma ve kınama hariç son üç yıl içinde herhangi bir disiplin cezası almayan, Defterdarlık Uzmanı ve Gelir Uzmanı olabilmek için yaş ve öğrenim alanı şartları hariç mevzuatında öngörülen diğer şartları taşıyan personelden; usul ve esasları Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenerek kadrolarında bulundukları Kurum tarafından bu maddenin yayımı tarihinden itibaren, beş yıl içinde iki defa yapılacak sınavda başarılı olanlar, kurumlarında Defterdarlık Uzmanı ve Gelir Uzmanı kadrolarına atanırlar.” hükmüne yer verilmiştir.
Dava konusu düzenlemenin yürürlüğe konulduğu tarihteki haliyle 10/07/2018 günlü, 30474 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin Hazine ve Maliye Bakanlığının düzenlendiği sekizinci bölümünün “Uzman istihdamı” başlıklı 241. maddesinin 1. fıkrasında; “Bakanlık merkez teşkilatında 657 sayılı Kanunun ek 41 inci maddesine göre Hazine ve Maliye Uzmanı ile Hazine ve Maliye Uzman Yardımcısı; taşra teşkilatında aynı Kanunun ek 44 üncü maddesine göre Defterdarlık Uzmanı ve Defterdarlık Uzman Yardımcısı istihdam edebilir.”
15/07/2018 günlü, 30479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin Gelir İdaresi Başkanlığı’nın düzenlendiği onikinci bölümünün “Uzman personel çalıştırılması” başlıklı 155. maddesinde; “Başkanlık merkez teşkilatında 14/7/1965 günlü, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ek 41 inci maddesine göre Devlet gelir uzmanı ve Devlet gelir uzman yardımcısı; taşra teşkilatında ise anılan Kanunun ek 44 üncü maddesine göre vergi istihbarat uzmanları, gelir uzmanları, gelir uzman yardımcıları istihdam edilir. ” hükmüne yer verilmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na, 11/10/2011 günlü, 666 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 3. maddesi ile eklenen “Uzman istihdamı” başlıklı Ek 41. maddenin birinci fıkrasında; “(Değişik fıkra: 2/7/2018 – KHK-703/174 md.) Bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatlanmalarına ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülmesi kaydıyla kurumun görev alanına giren konularda çalıştırılmak üzere merkez teşkilatlarında, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığında, Genelkurmay Başkanlığı ve kuvvet komutanlıklarının merkez karargâhlarında uzman ve uzman yardımcısı istihdam edilebilir.” hükmüne; ikinci fıkrasında; “Uzman yardımcılığına atanabilmek için; 48 inci maddede sayılan şartlara ek olarak, yapılacak yarışma sınavında başarılı olma ve (…) en az dört yıllık lisans eğitimi veren hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakültelerinden veya bu bakanlıklar ve kurumlarca yürütülen kurumsal hizmet gerekleri çerçevesinde en az dört yıllık lisans eğitimi veren ve yönetmelikle belirlenen yükseköğretim kurumlarından ya da bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurtiçindeki veya yurtdışındaki öğretim kurumlarından mezun olma şartı aranır” hükmüne; üçüncü fıkrasında; “Uzman yardımcıları mesleğe özel yarışma sınavı ile alınır. Uzman yardımcılığı giriş sınavı merkezi sınav sonuçlarına göre; yazılı ve sözlü sınav veya yalnızca sözlü sınavdan oluşur. Öğrenim dalları itibarıyla belirlenecek uzman yardımcılığı kadrolarına giriş sınavı için, eleme sınavı sonucunda aranacak puan türleri, taban puanları ve sınavda alınan başarı derecelerine göre çağrılacak aday sayısı tespit edilerek, giriş sınavı duyurusuyla ilan edilir. Ancak, giriş sınavına çağrılacak aday sayısı, atama yapılacak kadro sayısının yirmi katından, yalnızca sözlü sınav yapılması hâlinde sözlü sınava çağrılacak aday sayısı giriş sınavı duyurusunda belirtilen kadronun dört katından fazla olamaz. Yazılı sınav, kurumun görev alanına göre yönetmelikle belirlenen konulardan yapılır. Yazılı sınav sonucunda yetmiş puandan az olmamak üzere, en yüksek puandan başlanarak giriş sınavı duyurusunda belirtilen kadronun dört katına kadar aday sözlü sınava çağrılır. Sözlü sınav, adayların;
a) Sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi,
b) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü,
c) Liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu,
d) Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı,
e) Genel yetenek ve genel kültürü,
f) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı,
yönlerinden değerlendirilerek, ayrı ayrı puan verilmek suretiyle gerçekleştirilir.” hükmüne; dördüncü fıkrasında ise; “Adaylar, komisyon tarafından üçüncü fıkranın (a) bendi için elli puan, (b) ila (f) bentlerinde yazılı özelliklerin her biri için onar puan üzerinden değerlendirilir ve verilen puanlar ayrı ayrı tutanağa geçirilir. Bunun dışında sözlü sınav ile ilgili herhangi bir kayıt sistemi kullanılmaz. Sınav komisyonu, kurum içinden veya dışından yönetmelikle belirlenen kişilerden oluşur. Sözlü sınavda başarılı sayılmak için, komisyon başkan ve üyelerinin yüz tam puan üzerinden verdikleri puanların aritmetik ortalamasının en az yetmiş olması şarttır. Başarı puanı en yüksek olan adaydan başlanmak suretiyle giriş sınavı duyurusunda belirtilen uzman yardımcısı kadro sayısı kadar asıl adayın isimleri ilan edilir. Yapılan sınavlarda başarılı olmak şartıyla, giriş sınavı duyurusunda belirtilen uzman yardımcısı kadro sayısının yarısını geçmemek üzere komisyon tarafından belirlenen sayıda yedek adayın isimlerini kapsayan bir liste belirlenerek ilan edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanun’un “Taşra teşkilatında uzman istihdamı” başlıklı 11/10/2011 günlü, 666 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 3. maddesi ile eklenen Ek 44. maddesinin birinci fıkrasında; “Bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatlanmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülmesi kaydıyla taşra teşkilatlarında uzman ve uzman yardımcısı istihdam edilebilir.” hükmü; ikinci fıkrasında; “Uzman ve uzman yardımcısı istihdamında, ek 41 inci maddenin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları ile yabancı dil ve tez hazırlama şartı hariç olmak üzere beşinci fıkrasında yer alan hükümler kıyasen uygulanır.” hükmü yer almaktadır.
7176 sayılı Kanunun Geçici 1 inci Maddesi ile geçiş hükmü mahiyetinde olmak üzere beş yıl içerisinde iki kez yapılacak sınavla kurum içerisinden merkez ve taşra teşkilatında çalıştırılmak üzere uzman kadrolarına atama yapılabilmesine olanak sağlandığı ve alım konusundaki usul ve esasları belirleme yetkisinin idarenin tasarrufuna bırakıldığı anlaşılmaktadır.
Maddede hüküm altına alınan “..Defterdarlık Uzmanı ve Gelir Uzmanı olabilmek için yaş ve öğrenim alanı şartları hariç mevzuatında öngörülen diğer şartları taşıyan personelden..” ibaresi ile de uzman istihdamı konusunda temel düzenleme mahiyetinde olan 657 sayılı Kanun’un Ek 41. Ve Ek 44. Maddelerine atıf yapıldığı bu itibarla anılan maddelerin üst norm niteliğinde olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.
Buna göre 657 sayılı Devlet Memurları Kanun’unun Ek 41. maddesinde uzman yardımcılığı giriş sınavının yazılı ve sözlü sınav veya yalnızca sözlü sınavdan oluşacağı ve yazılı sınav sonucunda yetmiş puandan az olmamak üzere başarı puanı alınması yönündeki hükümlere uygun olarak 7176 sayılı Kanunun Geçici 1 inci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar’da yer alan dava konusu “sözlü sınav” ibarelerinde ve 10. maddesinde yer alan “en az 75 puan” ibaresinde üst normlara ve kamu yararı ve hizmet gerekleri yönünden hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddi gerektiği, düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY :
Davacı Sendika tarafından, 12/06/2019 günlü, 30799 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7176 sayılı Bazı Kanunlar ile 635 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a dayanılarak çıkarılan; 7176 sayılı Kanunun Geçici 1 inci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar’da yer alan “sözlü sınav” düzenlemesine ilişkin hükümler ile yazılı sınava ilişkin başarı barajının “en az 75 puan” olarak belirlenmesine ilişkin kuralın iptali istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Uzman istihdamı” başlıklı Ek 41. maddesinin birinci fıkrasında; “(Değişik fıkra: 2/7/2018 – KHK-703/174 md.) Bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatlanmalarına ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülmesi kaydıyla kurumun görev alanına giren konularda çalıştırılmak üzere merkez teşkilatlarında, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığında, Genelkurmay Başkanlığı ve kuvvet komutanlıklarının merkez karargâhlarında uzman ve uzman yardımcısı istihdam edilebilir.” hükmüne, ikinci fıkrasında; “Uzman yardımcılığına atanabilmek için; 48 inci maddede sayılan şartlara ek olarak, yapılacak yarışma sınavında başarılı olma ve (…) en az dört yıllık lisans eğitimi veren hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakültelerinden veya bu bakanlıklar ve kurumlarca yürütülen kurumsal hizmet gerekleri çerçevesinde en az dört yıllık lisans eğitimi veren ve yönetmelikle belirlenen yükseköğretim kurumlarından ya da bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurtiçindeki veya yurtdışındaki öğretim kurumlarından mezun olma şartı aranır” hükmüne, üçüncü fıkrasında; “Uzman yardımcıları mesleğe özel yarışma sınavı ile alınır. Uzman yardımcılığı giriş sınavı merkezi sınav sonuçlarına göre; yazılı ve sözlü sınav veya yalnızca sözlü sınavdan oluşur. Öğrenim dalları itibarıyla belirlenecek uzman yardımcılığı kadrolarına giriş sınavı için, eleme sınavı sonucunda aranacak puan türleri, taban puanları ve sınavda alınan başarı derecelerine göre çağrılacak aday sayısı tespit edilerek, giriş sınavı duyurusuyla ilan edilir. Ancak, giriş sınavına çağrılacak aday sayısı, atama yapılacak kadro sayısının yirmi katından, yalnızca sözlü sınav yapılması hâlinde sözlü sınava çağrılacak aday sayısı giriş sınavı duyurusunda belirtilen kadronun dört katından fazla olamaz. Yazılı sınav, kurumun görev alanına göre yönetmelikle belirlenen konulardan yapılır. Yazılı sınav sonucunda yetmiş puandan az olmamak üzere, en yüksek puandan başlanarak giriş sınavı duyurusunda belirtilen kadronun dört katına kadar aday sözlü sınava çağrılır. Sözlü sınav, adayların;
a) Sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi,
b) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü,
c) Liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu,
d) Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı,
e) Genel yetenek ve genel kültürü,
f) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı,
yönlerinden değerlendirilerek, ayrı ayrı puan verilmek suretiyle gerçekleştirilir.” hükmüne, dördüncü fıkrasında ise; “Adaylar, komisyon tarafından üçüncü fıkranın (a) bendi için elli puan, (b) ila (f) bentlerinde yazılı özelliklerin her biri için onar puan üzerinden değerlendirilir ve verilen puanlar ayrı ayrı tutanağa geçirilir. Bunun dışında sözlü sınav ile ilgili herhangi bir kayıt sistemi kullanılmaz. Sınav komisyonu, kurum içinden veya dışından yönetmelikle belirlenen kişilerden oluşur. Sözlü sınavda başarılı sayılmak için, komisyon başkan ve üyelerinin yüz tam puan üzerinden verdikleri puanların aritmetik ortalamasının en az yetmiş olması şarttır. Başarı puanı en yüksek olan adaydan başlanmak suretiyle giriş sınavı duyurusunda belirtilen uzman yardımcısı kadro sayısı kadar asıl adayın isimleri ilan edilir. Yapılan sınavlarda başarılı olmak şartıyla, giriş sınavı duyurusunda belirtilen uzman yardımcısı kadro sayısının yarısını geçmemek üzere komisyon tarafından belirlenen sayıda yedek adayın isimlerini kapsayan bir liste belirlenerek ilan edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanun’un “Taşra teşkilatında uzman istihdamı” başlıklı Ek 44. maddesinin birinci fıkrasında; “Bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatlanmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülmesi kaydıyla taşra teşkilatlarında uzman ve uzman yardımcısı istihdam edilebilir.” hükmü, ikinci fıkrasında; “Uzman ve uzman yardımcısı istihdamında, ek 41 inci maddenin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları ile yabancı dil ve tez hazırlama şartı hariç olmak üzere beşinci fıkrasında yer alan hükümler kıyasen uygulanır.” hükmü yer almaktadır.
12/06/2019 günlü, 30799 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7176 sayılı Bazı Kanunlar ile 635 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un Geçici 1. maddesinde; “Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Gelir İdaresi Başkanlığı kadrolarında bulunan ve sınav tarihi itibarıyla en az üç yıl görev yapan, uyarma ve kınama hariç son üç yıl içinde herhangi bir disiplin cezası almayan, Defterdarlık Uzmanı ve Gelir Uzmanı olabilmek için yaş ve öğrenim alanı şartları hariç mevzuatında öngörülen diğer şartları taşıyan personelden; usul ve esasları Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenerek kadrolarında bulundukları Kurum tarafından bu maddenin yayımı tarihinden itibaren, beş yıl içinde iki defa yapılacak sınavda başarılı olanlar, kurumlarında Defterdarlık Uzmanı ve Gelir Uzmanı kadrolarına atanırlar.” hükmüne yer verilmiştir.
10/07/2018 günlü, 30474 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin Hazine ve Maliye Bakanlığının düzenlendiği sekizinci bölümünün “Uzman istihdamı” başlıklı 241. maddesinin dava tarihindeki halinin 1. fıkrasında; “Bakanlık merkez teşkilatında 657 sayılı Kanunun ek 41 inci maddesine göre Hazine ve Maliye Uzmanı ile Hazine ve Maliye Uzman Yardımcısı; taşra teşkilatında aynı Kanunun ek 44 üncü maddesine göre Defterdarlık Uzmanı ve Defterdarlık Uzman Yardımcısı istihdam edebilir.” kuralı yer almıştır.
15/07/2018 günlü, 30479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin Gelir İdaresi Başkanlığı’nın düzenlendiği onikinci bölümünün “Uzman personel çalıştırılması” başlıklı 155. maddesinde; “Başkanlık merkez teşkilatında 14/7/1965 günlü, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ek 41 inci maddesine göre Devlet gelir uzmanı ve Devlet gelir uzman yardımcısı; taşra teşkilatında ise anılan Kanunun ek 44 üncü maddesine göre vergi istihbarat uzmanları, gelir uzmanları, gelir uzman yardımcıları istihdam edilir. ” hükmüne yer verilmiştir.
Anılan düzenlemeler doğrultusunda, dava konusu “7176 sayılı Kanunun Geçici 1 inci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar” Bakanlık Makamının 04/06/2020 günlü, 294697 sayılı onayı ile yürürlüğe konulmuş ve “Amaç, kapsam, dayanak” başlıklı 1. maddesinde, Usul ve Esaslar’ın amacının; Defterdarlık ve Gelir Uzmanlığı Özel Sınavına ilişkin başvuru, sınav ve atamaya ilişkin hususları düzenlemek olduğu; 3. maddesinin 2. fıkrasında, sınavın yazılı ve sözlü olmak üzere iki aşamadan oluştuğu; 4. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde, sınavın Bakanlık ve Başkanlık merkez ve taşra teşkilatında yer alan bütün kadroları kapsadığı belirtilmiş; 8. maddesinde, sınav kurulunun oluşumuna; 9, 10, 11 ve 12. maddelerinde, yazılı sınava dair hükümlere; 13, 14 ve 15. maddelerinde ise sözlü sınava ilişkin kurallara yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Hazine ve Maliye Bakanlığının 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile; Gelir İdaresi Başkanlığının ise 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile yeniden düzenlendiği, yukarıda alıntılanan düzenlemeler değerlendirildiğinde uzman istihdamı konusunda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Ek 41 ve Ek 44. maddelerinin üst hukuk normu niteliğinde olduğu, yazılı ve/veya sözlü sınavlara ilişkin hususların Ek 41. maddede yer aldığı anlaşılmaktadır.

1- Dava konusu Usul ve Esaslar’ın 3. maddesinin 2. fıkrasında, 10. maddesinin 1 ve 2. fıkralarında, 11. maddesinin 1. fıkrasında, 13. maddesinin başlığı ile 1, 3 ve 4. fıkralarında ve 14. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “sözlü sınav” ibareleri yönünden;
Hukuk düzeninde, bir normun kendisinden daha üst konumda bulunan ve dayanağını oluşturan bir norma aykırı veya bunu değiştirici nitelikte bir hüküm getirmesi mümkün bulunmamaktadır.
Bu çerçevede, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Ek 41. maddesinin üçüncü fıkrasındaki, uzman yardımcılarının mesleğe özel yarışma sınavı ile alınacağı ve uzman yardımcılığı giriş sınavının merkezi sınav sonuçlarına göre; yazılı ve sözlü sınav veya yalnızca sözlü sınavdan oluşacağı yönündeki hükme uygun olarak yapılan dava konusu düzenlemelerde üst hukuk normlarına ve hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

2- Dava konusu Usul ve Esaslar’ın 10. maddesinde yer alan “en az 75 puan” ibaresi yönünden;
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Ek 41. maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “…Yazılı sınav sonucunda yetmiş puandan az olmamak üzere…” ibaresiyle kariyer ve liyakat ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak, kamu hizmetinin etkin ve verimli şekilde yürütülebilmesi için gerekli önlemleri almakla yükümlü olan idarelere, memurların üst görevlere yükselmesini belirli koşullara bağlama konusunda, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı olmamak kaydıyla takdir yetkisi tanındığı, dava konusu edilen Usul ve Esaslar’ın da anılan Kanun maddesinde yer verilen yetki doğrultusunda liyakat ilkesi gözetilerek düzenlendiği anlaşıldığından, dava konusu düzenlemede üst hukuk normlarına, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 7176 sayılı Kanunun Geçici 1 inci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar’ın 3. maddesinin 2. fıkrasında, 10. maddesinin 1 ve 2. fıkralarında, 11. maddesinin 1. fıkrasında, 13. maddesinin başlığı ile 1, 3 ve 4. fıkralarında ve 14. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “sözlü sınav” ibarelerine yönelik olarak DAVANIN REDDİNE oybirliğiyle;
2. 7176 sayılı Kanunun Geçici 1 inci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar’ın 10. maddesinde yer alan “en az 75 puan” ibaresine yönelik olarak DAVANIN REDDİNE oyçokluğuyla;
3. Aşağıda dökümü yapılan …-TL yargılama giderinin davacı tarafından yatırılan …-TL’lik kısmının davacı üzerinde bırakılmasına, yargılama giderinin davalı tarafından yatırılan …-TL’lik kısmı ile karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idarelere verilmesine; kararın kesinleşmesinden sonra posta gideri avansından artan …-TL’nin davacıya; …-TL’nin davalı Bakanlığa iadesine,
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 28/12/2022 tarihinde karar verildi.

(X) KARŞI OY :
Dava konusu Usul ve Esaslar’ın 10. maddesinde yer alan “en az 75 puan” ibaresi yönünden;
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Uzman istihdamı” başlıklı Ek 41. maddesinin üçüncü fıkrasında; “…Yazılı sınav sonucunda yetmiş puandan az olmamak üzere…” hükmü yer almaktadır.
Bakanlık Makamının 04/06/2020 günlü, 294697 sayılı onayı ile yürürlüğe konulan “7176 sayılı Kanunun Geçici 1 inci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar”ın 10. maddesinde ise, yazılı sınavdan en az 75 puan alanların başarılı sayılacağı belirtilmiştir.

Normlar hiyerarşisinde, alt hukuk normlarının dayanakları olan üst hukuk normlarının kapsamını daraltıcı mahiyette olamayacağı ilkesi karşısında, başarılı sayılmak için alt sınırı 70 puan olarak belirleyen Yasa kuralını daraltıcı nitelikte olduğu anlaşılan hükümde üst hukuk normuna ve hukuka uyarlık görülmemiş olup, bu maddenin iptali gerektiği oyuyla çoğunluk kararına katılmıyorum.