Danıştay Kararı 2. Daire 2019/57 E. 2020/2066 K. 02.07.2020 T.

Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2019/57 E.  ,  2020/2066 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/57
Karar No : 2020/2066

TEMYİZ EDEN (DAVALI): …
VEKİLİ : …
KARŞI TARAF (DAVACI): …
VEKİLİ : …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava, … ili, … ilçesi, … Anadolu Lisesinde “…” olarak görev yapan ve norm fazlası olarak belirlenen davacı tarafından, norm durumunun düzeltilmesi isteğiyle yapmış olduğu başvurunun reddine ilişkin 13/02/2013 günlü, … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının görev yapmakta olduğu … Anadolu Lisesinde, Türk Dili ve Edebiyatı branşında, hizmet puan üstünlüğü dikkate alınarak yapılan değerlendirmeye göre, norm fazlası olarak 12. sırada bulunan davacının, norm durumunun düzeltilmesi istemiyle yapmış olduğu başvurunun reddine dair işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Anılan karar, Danıştay İkinci Dairesinin 24/05/2017 günlü, E:2014/5961, K:2017/4220 sayılı kararı ile “eksik inceleme” nedeniyle bozulması üzerine, … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı temyize konu kararıyla; davacının, Anadolu Liseleri Öğretmenleri Seçme Sınavını kazanarak atamasının yapıldığı, anılan branşa dört öğretmenin isteğe bağlı, bir öğretmenin alan değişikliği, bir öğretmenin sağlık mazereti, bir öğretmenin aile birliği mazereti nedeni ile atamasının yapıldığı, davacının norm fazlası olarak belirlendiği tarih itibarıyla, kendisinden başka sınav kazanarak atanan öğretmen olmadığı, sınav kazanarak atanan öğretmenlerin kendi içerisinde diğer öğretmenlerin kendi içerisinde değerlendirilerek ve sıralanarak norm fazlasının belirlenmesi gerekirken, bütün öğretmenlerin tek liste halinde sıralanması sonucu davacının 12. sırada yer alması nedeni ile tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline hükmedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından; davacının, 10/03/2012 tarihinde yapılan Fen Liseleri, Sosyal Bilimler Liseleri, Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri ile Her Türdeki Anadolu Liseleri Öğretmenleri Seçme Sınavında 82 puan alarak başarılı olduğu, ancak, iki okul tercihinde bulunmasına karşın, puan yetersizliği nedeniyle atamasının yapılmadığı, bu nedenle, hizmet puanı esas alınarak yapılan norm kadro sıralamasında, puanının düşük olması nedeniyle, görev yaptığı okulda norm kadro fazlası olarak belirlendiği, tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek Mahkeme kararının bozulması istenilmiştir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Temyizi istenilen Mahkeme kararında, usul ve esas bakımından hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek, temyiz talebinin reddi ile İdare Mahkemesi kararının onanması yolundadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ :
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesi’nce, 18/03/2019 ve 23/10/2019 tarihli ara karar cevaplarının geldiği görülerek, Tetkik Hâkimi’nin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Dosyanın incelenmesinden; davacının, … Öğretmeni olarak görev yapmakta olduğu … ili, … ilçesi, … Lisesinin, 04/06/2010 tarihinde Anadolu Lisesi kapsamına alınarak … Anadolu Lisesine dönüştürüldüğü, davacının 10/03/2012 tarihinde yapılan Fen Liseleri, Sosyal Bilimler Liseleri, Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri ile Her Türdeki Anadolu Liseleri Öğretmenleri Seçme Sınavına katıldığı ve 82 puan alarak başarılı olduğu, ancak, iki okul tercihinde bulunmasına karşın puan yetersizliği nedeniyle atamasının yapılmadığı, halen görev yaptığı … Anadolu Lisesinin 23/10/2012 günlü norm kadro tespit çizelgesinde, Türk Dili ve Edebiyatı branşında normunun 10 olarak belirlendiği, okulda görev yapan öğretmenlerin hizmet puanlarına göre yapılan sıralamada davacının 12. sırada yer alarak norm fazlası belirlenmesi üzerine, norm durumunun düzeltilmesi istemiyle yapmış olduğu başvurunun reddedilmesi üzerine temyizen incelenmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT :
10/08/1999 günlü, 23782 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul ve Kurumların Yönetici ve Öğretmenlerinin Norm Kadrolarına İlişkin Yönetmeliğin ‘Genel bilgi ve meslek dersleri öğretmeni norm kadrosu’ başlıklı değişik 11. maddesinde; “Örgün ve yaygın eğitim okul ve kurumlarında, genel bilgi ve meslek derslerinden haftalık toplam ders yükü;
a) 6-31 saate kadar 1,
b) 31-42 saate kadar 2,
c) 42’den fazla olması halinde her 21 saat için 1
öğretmen norm kadrosu verilir. Bu şekildeki hesaplama sonrasında artan ders yükünün en az 15 saat olması halinde ilave olarak 1 öğretmen norm kadrosu daha verilir.” hükmü yer almış; aynı Yönetmeliğin “Okul ve kurumların norm kadro sayılarının değişmesi” başlıklı 18. maddesine göre ise; okul ve kurumların norm kadro sayılarının bu Yönetmelikte yer alan norm kadro kriterleri çerçevesinde değişmesi halinde bu değişikliğe konu olan okul ve kurumların norm kadro sayılarının Haziran-Eylül aylarında 16 ve 17. maddeler doğrultusunda yeniden belirleneceği belirtilmiştir.
Diğer taraftan, dava konusu işlem tarihi itibarıyla yürürlükte olan, 06/05/2010 günlü, 27573 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin “Temel İlkeler” başlıklı 5. maddesinde;
“(1) Bu Yönetmelik hükümlerine göre;
a) Ülke genelinde alanlar itibarıyla öğretmen dağılımında denge sağlanması, alanlar itibarıyla öğretmen norm kadro sayıları esas alınarak öğretmen ihtiyacının karşılanabilirliği oranının eşit düzeyde tutulması,
b) Atama ve yer değiştirmelerde eğitim kurumlarında alanlar itibarıyla boş norm kadro bulunması… esas alınır.” hükmüne, “İhtiyaç fazlası öğretmenlerin yer değiştirmeleri” başlıklı 41. maddesinde de; “Eğitim kurumunun ya da bölümün kapanması, program değişikliği, Talim ve Terbiye Kurulunun öğretmenliğe atanacakların tespitine ilişkin kararıyla ders kaldırılması ya da norm kadro esasları gereğince yapılacak düzenlemeler sonucu öğretmen fazlalığı oluşması hâlinde; eğitim kurumunun ya da bölümün kapatılması veya program değişikliği sonucunda bu eğitim kurumlarında görevli öğretmenler, yeni eğitim kurumu açılarak öğrencilerin taşınması hâlinde bu eğitim kurumlarına, öğrenci azlığı nedeniyle kapatılan eğitim kurumlarında ya da bölümlerde görevli olanlar ise açık norm kadro bulunması hâlinde öncelikle öğrencilerin taşındığı eğitim kurumları olmak üzere il içinde alanlarında ihtiyaç duyulan eğitim kurumlarına özür durumları ve tercihleri de dikkate alınmak suretiyle atanırlar.
Bu şekilde yapılan atamalarla fazlalığın giderilememesi hâlinde bu durumdaki öğretmenler tercihleri de dikkate alınmak suretiyle öncelikle il içinde alanlarında ihtiyaç duyulan eğitim kurumlarına atanırlar. Bunlardan il içinde alanlarında ihtiyaç bulunmayanlar, bulundukları ilde çalışılması gereken süre şartı aranmaksızın tercihleri doğrultusunda yer değiştirme döneminde il dışına atamaları yapılabilir. Bunlardan zorunlu çalışma yükümlülüğü bulunanlar, alanlarında ihtiyaç bulunan zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen hizmet alanlarına atanırlar.
Herhangi bir nedenle istihdam alanı daralan öğretmenler ile görevli oldukları eğitim kurumlarında norm kadro esasları çerçevesinde öğretmen norm kadro sayısının azalması üzerine hizmet puanı üstünlüğüne göre yapılacak değerlendirme sonucunda hizmet puanı en az olandan başlamak üzere norm kadro fazlası olarak belirlenir. Norm kadro fazlası olarak belirlenen bu öğretmenler; öncelikle görevli oldukları yerleşim yerindeki ya da ilçedeki eğitim kurumları olmak üzere il içinde alanlarında norm kadro açığı bulunan eğitim kurumlarına tercihleri de dikkate alınarak hizmet puanı üstünlüğüne göre atanırlar.” hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan, dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan ve Aralık 1999 tarihli, 2507 sayılı Tebliğler Dergisinde yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Anadolu Liseleri Öğretmenlerinin Seçimi ve Atamalarına İlişkin Yönetmeliğin 2. maddesinde; bu Yönetmeliğin Hollandaca, Japonca, İspanyolca, İtalyanca öğretmenleri ile mesleki ve teknik öğretim kurumlarının endüstriyel teorik ve endüstriyel uygulama öğretmenleri hariç, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı her türdeki resmi Anadolu liselerinde görev alacak öğretmenleri kapsadığı belirtilmiş, 5. maddesinde; adaylarda aranacak genel koşullara, 6. maddesinde; yabancı dille yapılan derslerin öğretmenliğine atanacaklar için adaylarda aranacak özel koşullara yer verildikten sonra 8. maddesinde; seçme sınavının Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünce çoktan seçmeli test şeklinde merkezi sistemle yapılacağı, 10. maddesinde; seçme sınavını kazanan adayların öğretmen ihtiyacı karşılanacak okulların Bakanlık merkez teşkilatında bağlı olduğu birim amirinin veya görevlendireceği yardımcısının başkanlığında Sınav Yürütme Kurulunca oluşturulacak sınav komisyonları tarafından branşlarının özelliğine göre mülakat veya uygulama sınavına alınacakları, 17. maddesinde; sınavı kazanan adayların atamalarının, başarı sıralamasına göre, aynı birime bağlı okullardan yapılmış olan tercihleri de dikkate alınarak, bu Yönetmelik kapsamında ihtiyacı bulunan okullara Bakanlıkça yapılacağı, 18. maddesinde; kapsama dahil okulların öğretmenliğine atananlardan, daha sonra çeşitli nedenlere bağlı olarak 3 yıl ve daha az süreyle öğretmenlik mesleğinden ayrı kalanlar ile kapsam dışındaki okullarda 5 yıl ve daha az süreyle görev yapanların, kapsama dahil okullara atanmak istemeleri halinde, bu Yönetmelikte belirtilen şartları taşıyor olmaları koşuluyla, aynı türdeki okullara yeniden atanabilecekleri, Geçici 1. maddesinin 2. fıkrasında da; daha önce kapsama dahil okullarda görev yapmakta iken herhangi bir nedenle bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce görevlerinden ayrılmış olanlardan, kapsama dahil okullara yeniden atanmak isteyenler hakkında bu Yönetmelik hükümlerine göre işlem yapılacağı öngörülmüştür.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan ve yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinde; örgün ve yaygın eğitim okul ve kurumlarında, genel bilgi ve meslek derslerinden haftalık toplam ders yükü esas alınarak öğretmen norm kadrosunun belirleneceği, norm kadro esasları çerçevesinde öğretmen norm kadro sayısının azalması üzerine, hizmet puanı üstünlüğüne göre yapılacak değerlendirme sonucunda, hizmet puanı en az olandan başlamak üzere norm kadro fazlası olarak belirlenen öğretmenlerin, öncelikle görevli oldukları yerleşim yerindeki ya da ilçedeki eğitim kurumları olmak üzere, il içinde alanlarında, norm kadro açığı bulunan eğitim kurumlarına, tercihleri de dikkate alınarak hizmet puanı üstünlüğüne göre atamaların yapılacağı belirtilmiştir.
Diğer taraftan, Anadolu Liselerine esas itibarıyla seçme sınavı ile atama yapılacağı, ancak daha önce Anadolu statülü okullarda görev yapıp çeşitli nedenlerle kapsam dışı okullara geçiş yapan öğretmenler için belirli koşullarla sınav şartının aranmayacağı hükme bağlanmıştır. Ancak; daha önce Anadolu statülü okullarda görev yapıp da çeşitli nedenlerle kapsam dışı okullara geçiş yapan öğretmenlerin, bu durumdan yararlanabilmeleri için kapsam dışı okula geçmeden önce görev yaptıkları Anadolu statülü okullara, atandıkları tarih itibariyle yürürlükte bulunan mevzuata uygun şekilde atanmış olmaları gerektiği de kuşkusuzdur.
Daha açık bir ifadeyle; 01/01/2000 tarihinde yürürlüğe giren Aralık 1999 tarihli, 2507 sayılı Tebliğler Dergisinde yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Anadolu Liseleri Öğretmenlerinin Seçimi ve Atamalarına İlişkin Yönetmelik ile Anadolu statülü okullara atanabilmek için sınav şartı öngörüldüğünden, 01/01/2000 tarihi itibariyle ilk defa Anadolu statülü okula atananlar, ancak Yönetmelikte öngörülen sınav şartını yerine getirmiş olmaları halinde yararlanabileceklerdir.
Dava konusu olayda, 1998 yılından beri Fethiye Lisesinde görev yapan davacının, 10/03/2012 tarihinde yapılan Fen Liseleri, Sosyal Bilimler Liseleri, Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri ile Her Türdeki Anadolu Liseleri Öğretmenleri Seçme Sınavına katılarak başarılı olduğu, Anadolu ilk atama başvurusunda, tercihte bulunduğu okullara puan yetersizliği nedeniyle atamasının yapılamadığı, daha önce de, her hangi bir Anadolu statülü okulda görev yapmadığı görülmektedir.
Bu durumda; davacıya, sadece yazılı sınavda başarılı olmasının, Anadolu statülü öğretmen niteliği kazandırmayacağı açık olduğundan, 04/06/2010 tarihinde Anadolu Lisesine dönüştürülen … ili, … Anadolu Lisesinde (… Lisesinin), görev yapan diğer Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenleri ile birlikte yapılan sıralamada, hizmet puanı üstünlüğüne göre 12. sırada olan davacının, norm fazlası olarak belirlenmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık, işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Yasa’nın (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay’da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 02/07/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.