Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2019/2998 E. , 2020/3472 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/2998
Karar No : 2020/3472
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı – …
VEKİLİ : Av. … – Aynı yerde
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E: …, K: … sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Dava; Kara Kuvvetleri Komutanlığı nezdinde İstanbul ili, … ilçesi garnizonunda K.K.Loj. Komutanlığı Müht. K. ..’inci Müht. Blg. K. Kh. K. Ks. (Müht. Blg. K.)’da görev yapmakta olan davacının, …’nci Or. Kur. Bşk. Dent. Ve Değ. Bşk. Dent. Hyt.(Bakım Üyesi) olarak … garnizonuna atanmasına ilişkin 21/06/2017 günlü işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E: …, K: …. sayılı kararla; dava konusu işlemin dayanağı olan 22/02/2017 tarihli Alay/Tabur ve Eşiti Birlik Komutanı Değerlendirme Formunda yer alan sicil notunun … günlü, … sayılı Sicil Değerlendirme ve Denetleme Kurulunca iptaline karar verildiği, anılan kararda bugüne kadar davacının almış olduğu sicillerin en alt limitinin 96,24 olduğu, davacıya sicil dönemi içinde dört adet takdir verildiği ve davacının cezasının bulunmadığı belirtilerek değerlendirme notunun objektif ölçütleri yansıtmadığının değerlendirildiği, bununla birlikte davacının kendi isteğiyle atanma talebinde de bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline hükmedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi Kararının Özeti : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nce; davacının görevinin idare açısından hizmetin noksansız yürütülmesi zorunluluğunu taşıdığı, davacıya verilen sicil notunun atama tarihinden sonra … günlü, … sayılı Sicil Değerlendirme ve Denetleme Kurulu Kararınca iptaline karar verilmesinin idarenin işlemini kusurlandıracak nitelikte olmadığı, işlemin subjektif saiklerle yapılmayıp, idarenin davacının hizmetine ihtiyaç duyması nedeniyle tesis edildiği, subayların her dereceli garnizonda görev yapmalarının esas olduğu, davacının 3. dereceli garnizonda daha önce görev yapmadığı, bulunduğu garnizonda hizmet süresini tamamladığı gerekçesiyle, davalı idarenin istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak dava reddedilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; tesis edilen işlemin hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek Bölge İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacı, 29/06/2015 tarihinde seçimle atama yapılan kritik kadro görev yerlerinden olan İstanbul ili, … ilçesi garnizonu Mühimmat Bölge Komutanlığına atanmıştır.
2017 yılı Alay/Tabur ve Eşiti Birlik Komutanı Değerlendirme Formunda;
1’inci sicil üstü tarafından, “Komutanlık ve yöneticilik vasıfları yeterli değildir. Öğretmenlik veya karargahlarda daha başarılı olacağı değerlendirilmektedir.” yönünde kanaatlere yer verilerek başarı derecesinin “zayıf”, 2’nci sicil üstü tarafından ise başarı derecesinin “orta” olarak düzenlendiği, davacının her iki sicil üstü tarafından “Görevinde yetersiz” bulunduğu belirtilerek davacıya 77,33 sicil notu takdir edildiği ve anılan formda “Görevinde yetersiz olduğu belirtilen personel atama planlamasına alınacaktır.” şeklinde açıklamanın yer aldığı görülmektedir.
Kritik kadro görevine atanan personelin atanmasına esas olan özel şartları görev süresince taşımasının zorunlu olduğundan bahisle, komutanlık görevinde başarısız olması, garnizondaki hizmet süresini tamamlaması ve 3. dereceli garnizonda görev yapmaması gözetilerek dava konusu işlemle davacının ..’nci Or. Kur. Bşk. Dent. Ve Değ. Bşk. Dent. Hyt.(Bakım Üyesi) olarak … garnizonuna ataması yapılmıştır.
2017 yılı Alay/Tabur ve Eşiti Birlik Komutanı Değerlendirme Formunda yer alan sicil notunun, … günlü, … sayılı Sicil Değerlendirme ve Denetleme Kurulunca iptaline karar verilmiş, anılan kararda bugüne kadar davacının almış olduğu sicillerin sicil alma eğilimi alt limitinin 96,24 olduğu, sicil dönemi içinde dört adet takdir verildiği ve cezasının bulunmadığı belirtilerek değerlendirme notunun objektif ölçütleri yansıtmadığı değerlendirmesi yapılmıştır.
Öte yandan; davacı tarafından 2017 yılı Alay/Tabur ve Eşiti Birlik Komutanı Değerlendirme Formunun iptali istemiyle açılan davada; … İdare Mahkemesinin … günlü, E: …, K: … sayılı kararıyla; 2014 yılı anket formu, 2015 yılı Alay/Tabur ve Eşiti Birlik Komutanı Değerlendirme Formu ve 2014, 2015 ve 2016 yılı sicil değerlendirme notlarının birlikte incelenmesinden, 2017 yılı Alay/Tabur ve Eşiti Birlik Komutanı Değerlendirme Formunda davacının başarı derecesine yönelik tanzim edilen “Görevinde yetersizdir.” yönündeki kanaat ile “Komutanlık ve yöneticilik vasıfları yeterli değildir. Öğretmenlik veya karargahlarda daha başarılı olacağı değerlendirilmektedir.” yönündeki olumsuz kanaatlerin, geçmiş yıllara ait değerlendirmeler ile uyumlu olmadığı, anılan değerlendirme formunda yer alan olumsuz kanaatlerin gerekçesini oluşturabilecek herhangi bir olay, bilgi ve belgenin davacının özlük dosyası ile dava dosyasında mevcut olmadığı anlaşıldığından, objektif bir değerlendirmeye dayanmayan 2017 yılı Alay/Tabur ve Eşiti Birlik Komutanı Değerlendirme Formunun iptaline karar verilmiştir.
İLGİLİ MEVZUAT :
926 sayılı Türk Silahlı Kuvetleri Personel Kanunu’nun 118. maddesinde; “Subayların ve astsubayların atanma ve yer değiştirmeleri, hizmetin aksatılmadan yürütülmesi esasına bağlı olarak; memleketin ekonomik, sosyal, iklim ve ulaştırma durumları ile kültür ve sağlık durumları ve bunlara benzer yer ve bölge şartları gözönüne alınarak tespit edilecek bölgelere ve garnizonlara aşağıdaki esaslar da dikkat nazara alınarak sıra ile yapılır: a) Meslek programları, meslek içi eğitim esasları ve kadro ihtiyacı, b) Sağlık durumu, c) İdari, asayiş ve zaruri sebepler, d) İstekli bulunduğu yerler.” hükmüne yer verilmiş, 119. maddesinde; Yukarıdaki maddede yazılı esaslar dahilinde bölge ve garnizonların tespitinin, bölgelerin ve garnizonların değişen şartlara göre yeniden tesbitinin, buralarda kalma sürelerinin, atanma ve yer değiştirmelerde dikkate alınacak sair hususların Milli Savunma Bakanlığınca hazırlanacak yönetmelik ile tespit edileceği belirtilmiştir.
18/12/2005 günlü, 26027 sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanan Subay ve Astsubay Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 4. maddesinde, Kilit/Kritik kadro görev yeri, Genelkurmay Başkanlığı, Millî Savunma Bakanlığı, Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca kendi kadroları arasından hizmet ihtiyaçlarına göre belirlenen, özel nitelikli personel istihdamını gerektiren, seçimle atama yapılan kadro görev yerlerini ifade eder şeklinde tanımlanmış, “Garnizon hizmet süresinin tamamlanması ilkesi” başlıklı 11. maddesinde; “Subay ve astsubayların atandığı garnizonda hizmet süresini tamamlamaları esastır. Subay ve astsubaylar bu Yönetmeliğin 23 ve 24 üncü maddelerde belirtilen sebepler hariç olmak üzere garnizon değiştirmek suretiyle atamaya tabi tutulmazlar.” hükmüne, “Garnizon hizmet süresine ve genel atama dönemine bağlı kalınmaksızın atama yapılabilecek haller” başlıklı 23. maddesinde; “Aşağıdaki hallerde, genel atama dönemine bakılmaksızın her zaman atama yapılabilir. a) Kendisinin, eşinin ve bakmakla yükümlü olduğu çocuklarının hayati önemi haiz atamaya esas sağlık durumu ve buna bağlı kadroların boşalması, b) Terfi, c) İstifa, emeklilik veya ölümden dolayı kadroların boşalması, ç) Sicil (sicil notu, sicil tam notunun yüzde altmış (%60)ından aşağı düşen subay ve astsubaylar, öncelikle bulundukları garnizon dahilinde, bunun mümkün olmaması halinde garnizon hizmet süresine bakılmaksızın diğer garnizonlara, sicil üstleri değişecek şekilde atandırılabilirler.), d) Sıralı sicil üstlerince görevde verimli olunamadığının saptanması, e) Kuvvet, sınıf veya fonksiyon alanı değişikliği, f) Gördüğü kurs veya öğrenimle ilgili olan boş kadrolara atanma, g) Atamayı gerektiren bir eğitime seçilme nedeniyle boşalan kadrolara atama veya aynı nitelikli bir eğitimden göreve atanma, ğ) Eş veya çocuklarının ölümü, h) Görev ihtiyaçları, ı) Kilit/kritik kadroların zorunlu boşalması, i) Konuş, kuruluş ve kadro değişiklikleri, j) Astsubaylıktan subaylığa geçirilmesi, k) Diğer idari, asayiş ve zaruri sebepler. l) Bakmakla yükümlü olduğu ve aynı çatı altında yaşayan anne, baba veya yargı kararıyla vasi tayin edilmesi kaydıyla kardeşin atamaya esas hayati önemi haiz sağlık durumları ve buna bağlı kadroların boşalması.” hallerinde ve “Garnizon hizmet süresini tamamlamadan atandırılmayı gerektiren haller” başlıklı 24. maddesinde; ” Subay ve astsubayların bulundukları garnizonlarda garnizon hizmet sürelerini bitirmeden diğer bir garnizona atandırılmalarını icap ettiren haller şunlardır: a) Kuvvet Harp Akademilerinde eğitim ve öğrenime başlama, b) Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaç duyduğu dallarda Türk Silahlı Kuvvetleri nam ve hesabına lisansüstü eğitim-öğretimi için tespit edilen kadro kontenjanlarına girmiş olma, c) Yurt dışı sürekli göreve seçilmiş olma, ç) Lağıv, tensik, kadro veya konuş değişiklikleri, d) Sağlık durumu (kendisinin, eşinin veya bakmakla yükümlü olduğu çocukları ile bakmakla yükümlü olduğu ve aynı çatı altında yaşayan anne, baba veya yargı kararıyla vasi tayin edilmesi kaydıyla kardeşin atamaya esas hayati önemi haiz sağlık durumları bulunması halinde), e) Eş veya çocuklarının ölümü sebebiyle personelin atama istemesi durumunda, f) Sıralı hizmet garnizon görevi ihtiyacı, g) Kıbrıs’a atama ihtiyacı, ğ) Kilit/kritik kadrolara atama ihtiyacı, h) İdari, asayiş ve zaruri sebepler.
İdari sebeplerle bulunduğu garnizondaki vazifesinden alınmasına zaruret görülenler, aynı derecede diğer bir garnizona atandırılırlar. İmkân bulunmadığı taktirde önceki safahatı dikkate alınarak başka dereceli bir garnizona atandırılırlar.
Bulundukları garnizonlarda garnizon hizmet sürelerini tamamlamadan, yeniden teşkil, lağıv, tensik ve konuş değişikliği gibi sebeplerle kıta, karargâh veya kurumları ile diğer bir garnizona yer değiştirenler, safahatlarına nazaran yeni garnizonda hizmetlerine devamı icap ettiren bir sebep yoksa, hizmeti aksatmamak şartı ile safahatlarına uygun olan yerlere peyderpey atandırılırlar.” şeklinde düzenlemelere yer verilmiştir.
Anılan Yönetmeliğin “Kritik bölük komutanlıkları ile tabur ve alay (deniz, hava ve sahil güvenlikte eşidi) komutanlıklarına atama” başlıklı 49. maddesi uyarınca emsalleri arasında temayüz etmiş olan personelin atamalarının, daha üst rütbelerde alacakları muhtemel görevler dikkate alınarak planlanacağı, Kritik bölük komutanlıkları ile tabur ve alay (deniz, hava, jandarma ve sahil güvenlikte eşidi) komutanlığı görevlerine seçimde, Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığının kendi yönergelerinde belirleyeceği diğer şartlar ve personelin hizmet safahatının yanında, yeterlik derecesinin de özellikle dikkate alınacağı düzenlenmiş, “Bütün garnizonlarda görev yapma esası” başlıklı 53. maddesinde ise; “Subay ve astsubayların, hizmetin aksatılmadan yürütülmesi, kadro, rütbe, branş, fonksiyon alanı ve personelin ihtisası ile safahatı esas alınarak, Kara Kuvvetleri Atama Yönergesinde belirtilen her dereceli garnizonda görev yapmaları esastır. 4 ve 5 inci derecedeki garnizonlar sıralı hizmet garnizonlarıdır. Personel sıralı hizmet garnizonlarına idare tarafından belirlenecek bir sıraya göre atanır. Personelin kadro, sınıf, rütbe ve branşı itibarıyla karşılaşılacak tahditler nedeniyle atamada bu iki derecedeki garnizonlar birlikte değerlendirilir.
(Değişik ikinci fıkra:RG-25/2/2014-28924) 24 üncü maddede belirtilen hâllerin yanında Kara Kuvvetleri Komutanlığı için “3 üncü derece garnizonlara ve garnizon dışı harekât görevi alan birliklere atama ihtiyacı”, garnizon hizmet süresini tamamlamadan atandırılmayı gerektiren haller arasındadır.
(Ek üçüncü fıkra:RG-25/2/2014-28924) Garnizon hizmet süresi devam ederken, sıralı hizmet garnizonları hariç olmak üzere, Alay/Tabur ve Eşiti Birlik Komutanlıkları ile seçimle atama yapılan kritik kadro görev yerlerine resen atanan ve görev süresince haklarında olumsuz belge tanzim edilmeyenler, bu görevlerinin bitmesini müteakip istekli olmaları halinde atama planlamasına alınabilirler.” şeklinde hükümlere yer verilmiştir.
Kara Kuvvetleri Subay ve Astsubay Atama Yönergesinin “Atamaların Planlanması” başlıklı 11. bölümünde seçimle yapılan atamalar düzenlenmiş olup, buna göre seçimle yapılan atamalarda görev süresinin asgari iki yıl olduğu belirtilmiş, diğer nitelikli personele de söz konusu kadrolarda görev yapma fırsatı verilmesi maksadıyla 1’inci, 2’nci ve 3’üncü dereceli garnizonlara seçimle atanan personelin, nitelikli personel sayısının yeterli olduğu sınıf/fonksiyon alanı ve branşlarda garnizon hizmet süresine bakılmaksızın aynı garnizon içinde atama imkanının bulunması halinde 3 yıl, bulunmaması halinde dört yıl görev yapmayı müteakip atama planlamasına alınabilecekleri kural altına alınmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava konusu işlemin dayanağı olan 2017 yılı Alay/Tabur ve Eşiti Birlik Komutanı Değerlendirme Formunda yer alan sicil notunun, … günlü, … sayılı Sicil Değerlendirme ve Denetleme Kurulu Kararıyla iptal edildiği, yine … İdare Mahkemesinin … günlü, E: …, K: … sayılı kararıyla da anılan Değerlendirme Formunun iptaline hükmedildiği dikkate alındığında, dayanağı kalmayan dava konusu işlemde de hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.
Öte yandan; davalı idarece savunma dilekçelerinde davacı hakkında tesis edilen atama işleminin tek sebebinin 2017 yılı Alay/Tabur ve Eşiti Birlik Komutanı Değerlendirme Formu olmadığı, davacının Balıkesir ve İstanbul illerinde 2. Bölge hizmetini tamamladığı ve daha önce 3. bölgede görev yapmadığından bahisle atamasının yapıldığı ileri sürülmekte ise de; davacının 29/06/2015 tarihinde seçimle atama yapılan kritik kadro görev yerlerinden olan 2. dereceli İstanbul ili, … ilçesi garnizonu Mühimmat Bölge Komutanlığına atandığı, burada dava konusu işlem tarihi itibarıyla 2 yıllık hizmetinin bulunduğu, Subay ve Astsubay Atama Yönergesine göre 2’nci dereceli garnizona seçimle atanan personelin, nitelikli personel sayısının yeterli olduğu sınıf/fonksiyon alanı ve branşlarda garnizon hizmet süresine bakılmaksızın aynı garnizon içinde atama imkanının bulunması halinde 3 yıl, bulunmaması halinde dört yıl görev yapmayı müteakip atama planlamasına alınabileceği kuralı göz önünde bulundurulduğunda dava konusu işlemde bu yönüyle de hukuka uyarlık görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E: …, K: … sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 6545 sayılı Kanun’la değişik 49. maddesinin 2/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 6545 sayılı Kanun’la değişik 50. maddesinin 2. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın, kararı veren … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’na 6545 sayılı Kanun’un 27. maddesi ile eklenen Geçici 8. maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 25/11/2020 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.