Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2017/885 E.  ,  2020/3968 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/885
Karar No : 2020/3968

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : 1- … Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …
2- … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU : İzmir Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü … Hizmet Merkezi bünyesinde veri hazırlama ve kontrol işletmeni olarak görev yapan davacı tarafından; eski unvanı olan iş ve meslek danışmanlığı kadrosuna atanma istemiyle yaptığı 07/03/2017 tarihli başvurusunun reddedilmesine ilişkin … günlü, … sayılı işlem ile bu işleme dayanak olan 26/03/2015 günlü, 29307 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İş ve Meslek Danışmanlarının Atanma ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 11. ve 12. maddelerinin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI : Davacı tarafından; eş durumu özrü nedeniyle değişik tarihlerde tayin talebinde bulunduğu, ancak davalı idarece talebi reddedildiği halde, aynı dönemde H.P.Ş., B.K.G., Ö.Ç.’nin İş ve Meslek Danışmanı olarak tayin taleplerinin yerine getirildiği ve İzmir iline kadrolarıyla birlikte atandıkları, kendisinin ise iş ve meslek danışmanlığı kadrosundan feragat ederek, aile birliğinin sağlanması için veri hazırlama ve kontrol işletmeni olarak İzmir iline tayin olabildiği,
Yönetmeliğin, 4904 sayılı Türkiye İş Kurumu Kanunu’nun 15. maddesi hükmüne dayanılarak hazırlandığı, dayanak maddede atamalarla ilgili bir düzenleme bulunmakla beraber, kendi isteğiyle alt unvanlara atananların eski unvanlarına geri dönüşü ile ilgili hiçbir kısıtlamaya yer verilmediği, anılan kanunda, çıkarılacak yönetmelikle atamaya ilişkin düzenlemeler getirileceği konusunda hiçbir hükmün bulunmadığı, kanunda olmayan kısıtlamanın yönetmelikle düzenlenemeyeceği, düzenleyici işlemin şekil ve yetki yönünden hukuka aykırı olduğu,
Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin 28. maddesinde “… Özel Yönetmeliklerde bu Yönetmeliğe aykırı hükümler yer alamaz…” ibaresinin olduğu, aynı kurum içinde kendi isteğiyle alt kadrolara atananların belli bir süre geri alınamayacağına ilişkin bir düzenlemenin olmadığı, kanunda yer almayan bir kısıtlamanın yönetmelikle düzenlenmesinin normlar hiyerarşisine aykırılık teşkil ettiği,
Yeniden atanmak istediği iş ve meslek danışmanı kadrosu ile veri hazırlama ve kontrol işletmenliği kadrosu arasında hukuki ve mali haklar açısından farklar bulunduğu, davanın açıldığı tarih itibarıyla İzmir ilinde atanmak istediği kadro unvanının açık olduğu, iş ve meslek danışmanı kadrosunda İstanbul’dan ve başka illerden İzmir iline atamaların yapıldığı, yine bu unvan ile alakası olmayan memurların idarece yapılan ilan neticesinde 28/07/2017 tarihinde atamalarının gerçekleştirildiği,
Türkiye İş Kurumu İstihdam Uzmanlığı Yönetmeliği’nin 29. maddesinde “(1) Uzman unvanını kazandıktan sonra çeşitli sebeplerle görevinden ayrılanlar, talepleri halinde; boş kadro olması, ihtiyaç bulunması ve gereken şartları kaybetmemiş olmaları koşuluyla uzman kadrosuna yeniden atanabilirler.” hükmünün öngörüldüğü, davalı kurum nezdinde, iş ve meslek danışmanı unvanı adı altında çalışanlar haricindekilerin, mevcut unvanlarından feragat etseler dahi süre yönünden bir şart aranmaksızın söz konusu yönetmelik maddesi uyarınca atamalarının gerçekleştirildiği, bu durumun eşit muamele ilkesine aykırılık teşkil ettiği,
Davaya konu Yönetmeliğin 11. maddesinin, 29/05/2018 günlü, 30345 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile değiştirildiğinden, anılan maddenin iptaline dair ortada uyuşmazlık konusu bir unsurun kalmadığı anlaşılmakla birlikte, 12. maddenin iptaline karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

DAVALI İDARELERİN SAVUNMALARI :
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından; iş ve meslek danışmanı olarak Ö.Ç. ve H.P.Ş.’nin karşılıklı yer değiştirme (becayiş) usulü ile atamalarının yapıldığı, B.K.G.’nin ise eşi polis memuru olduğundan zorunlu hizmet durumu önceliğinden dolayı atamasının gerçekleştirildiği;
Yönetmeliğin, Devlet Personel Başkanlığının görüşü alınarak hazırlandığı, 4904 sayılı Kanun’un 15. maddesinin Bakanlığa yönetmelik düzenleme yetkisini verdiği, 657 sayılı Yasa ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin, kendi isteğiyle alt unvanlara geçişe izin verdiği dikkate alındığında 4904 sayılı Kanun’da iş ve meslek danışmanlarından kendi isteğiyle alt unvana geçenlerin tekrar eski unvana atanmasında özel olarak düzenleme yapılmasına gerek olmadığı, yasa koyucu tarafından çerçeve çizildikten sonra idare tarafından bu çerçeve içerisinde düzenleme yapılmasının mevzuata uygun olduğu;
Davacının, atanma talebinde bulunurken alt unvanı kabul etmesinin yönetmelik hükümlerine göre doğuracağı sonuçların bilincinde olduğu;
657 sayılı Yasa’nın 33. maddesinde “Kadrosuz memur çalıştırılamaz.” hükmü de dikkate alındığında, Yönetmelik olmasaydı dahi iş ve meslek danışmanı olan bir kişinin görev yaptığı yerde iş ve meslek danışmanı kadrosu bulunmaması halinde bu unvanı ile mevcut görev yerine atamasının yapılamayacağının açık olduğu;
28/07/2017 tarihinde Tekirdağ ve İstanbul Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri için verilen ilanın davanın konusuyla ilgisinin olmadığı, bu yöndeki iddiaların dava konusunun genişletilmesi yasağı kapsamında değerlendirilmesi gerektiği;
Yönetmeliğin 11. maddesiyle, kuruma personel atama noktasında takdir yetkisi verildiği, dava konusu işlemin ve iptali istenilen yönetmelik maddelerinin hukuka uygun olduğu savunulmuştur.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından; yönetmeliğin mevzuata uygun olarak hazırlandığı, dava konusu 12. maddesinde; 2 yıl şartının olduğu ve bu konuda idareye takdir yetkisinin tanınmadığı;
Yönetmeliğin 11. maddesinde, “ihtiyaç duyulması halinde” ifadesinin yer aldığı, kurumun atama noktasında takdir yetkisinin bulunduğu, Yönetmelik hükmü olmasa bile davacının atanma talebinde bulunduğu boş kadroya idarenin atama yapma zorunluluğunun olmadığı, atamalar konusunda yerindelik denetimi yapılarak idarenin yargı kararıyla zorlanamayacağı, davaya konu işlemlerde yürürlükte olan mevzuat hükümlerine aykırı bir hususun bulunmayıp davanın reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmüştür.

DANIŞTAY SAVCISI : …

DÜŞÜNCESİ : Dava; İzmir Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü … Hizmet Merkezi bünyesinde veri hazırlama ve kontrol işletmeni olarak görev yapan davacının, iş ve meslek danışmanlığı kadrosuna atanma istemiyle yaptığı 07/03/2017 tarihli başvurunun reddedilmesine ilişkin … günlü, … sayılı işlem ile bu işleme dayanak olan 26/03/2015 günlü, 29307 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İş ve Meslek Danışmanlarının Atanma ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 11. ve 12. maddelerinin iptali istemiyle açılmıştır.
Dava konusu İş ve Meslek Danışmanlarının Atanma ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 11. ve 12. maddesi 29/05/2018 günlü, 30435 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmeliğin 2. ve 3. maddeleri ile değiştirilmiştir.
Bu durumda, dava konusu 11. maddeye yönelik iptal istemi hakkında karar verilmesine olanak bulunmamaktadır. 12. maddeye gelince, davacının iş ve meslek danışmanlığı kadrosuna atanma istemi, anılan maddede yer alan “…2 yıl geçmedikçe iş ve meslek danışmanlığı kadrosuna atanamazlar…” koşulunu taşımadığı gerekçesiyle reddedildiğinden ve değişiklikle aynı kuralın tekrarlandığı görülmekle bu kısma hasren düzenlemenin esastan incelenmesi gerekmektedir.
Normlar hiyerarşisine göre yönetmelik, genelge gibi düzenlemelerle ancak kanunla verilmiş olan bir hakkın kullanılmasına dair usul ve esasların açıklanabileceği, bir hakkın genişletilmesi veya daraltılması yönünde kural getirilemeyeceği hukukun genel ilkelerindendir.
Dolayısıyla; bir normun, kendisinden daha üst konumda bulunan ve dayanağını oluşturan bir norma aykırı veya bunu değiştirici nitelikte bir hüküm getirmesi mümkün bulunmamaktadır. Belirtilen hiyerarşinin, yönetmelikler bakımından bir ifadesi niteliğini taşıyan Anayasa’nın 124. maddesinde de; Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelik çıkarabilecekleri kuralına yer verilmiştir.
4904 sayılı Türkiye İş Kurumu Kanununun olay tarihinde yürürlükte olan 15. maddesinin 1. fıkrasında, kurum personeli hakkında bu Kanun ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanacağı, aynı maddeye 6495 sayılı Kanunun 73. maddesiyle eklenen fıkrada, Genel Müdürlüğün taşra teşkilatında İş ve Meslek Danışmanı kadrolarına atanabilmek için yükseköğretim kurumlarından en az lisans düzeyinde mezun olmak ve İş ve Meslek Danışmanı Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip olmak gerektiği, İş ve Meslek Danışmanı kadrolarında çalışırken belge şartını kaybedenler Kurumda Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni kadrolarına atanacakları, İş ve Meslek Danışmanlarının çalışma usul ve esasları ile diğer hususlar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirleneceği hükme bağlanmıştır.
İş ve Meslek Danışmanlarının Atanma ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 12. maddesinin 1. fıkrasında, İş ve Meslek Danışmanı kadrosunda bulunmakta iken kendi talepleri ile aynı düzeydeki görevlere veya daha alt görevlere atananlar 2 yıl geçmedikçe İş ve Meslek Danışmanı kadrosuna yeniden atanamazlar kuralına yer verilmiştir.
İş ve Meslek Danışmanı kadrosuna atamaya ilişkin kuralların; 4904 sayılı Kanunun 15. maddesinde öngörülen, düzenlenmesi yönetmeliğe bırakılan usul ve esaslar kapsamında değerlendirilemeyeceği açık olmakla yönetmelikle getirilen atamaya ilişkin sınırlama normlar hiyerarşisine aykırılık oluşturmuştur.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının … Çalışma ve İş Kurumu Müdürlüğünde İş ve Meslek Danışmanı olarak görev yapmakta iken eş durumu özrünü belirterek 30/03/2015 tarihinde … iline naklen atanması istemiyle idareye başvurduğu, istemin 03/08/2015 tarihli işlemle ihtiyaç ve kadro durumu değerlendirilmesi sonucu reddedildiği, davacının aile bütünlüğünün sağlanması için alt görev olan Veri Hazirlama ve Kontrol İşletmeni kadrosuna atanma talebinin ise kabul edilerek 14/09/2015 tarihinde … Çalışma ve İş Kurumu Müdürlüğünde Veri Hazirlama ve Kontrol İşletmeni kadrosuna atandığı, 07/03/2017 tarihli başvurusu ile aynı yerde İş ve Meslek Danışmanı kadrosuna atanma talebinin “2 yıllık sürenin” tamamlanmadığı gerekçesiyle reddedildiği anlaşılmış olup davalı idarenin savunma dilekçesinde boş kadro bulunmadığı yönündeki iddiası işlemin sebebi olarak kabul edilmemiştir.
Bu durumda, hukuka aykırılığı belirlenen düzenlemeye dayalı olarak tesis olunan bireysel işlemde de hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, İş ve Meslek Danışmanlarının Atanma ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 12. maddesi ile bireysel işlemin iptali gerekeceği, anılan düzenlemede dava konusu yapılan 11. maddenin ise değiştirilmekle hukuken geçerliliği kalmadığından esası hakkında karar verilmesine yer olmadığı düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; 10/07/2018 günlü, 30474 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının; Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı adı altında yeniden yapılandırılmış olduğu anlaşıldığından, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yerine Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı hasım mevkiine alınmak suretiyle işin gereği düşünüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Davacının, … Çalışma ve İş Kurumu … Hizmet Merkezinde iş ve meslek danışmanı olarak görev yapmakta iken, eşinin Türkiye Devlet Demiryolları Kurumu … ili … Limanında puantör olarak görev yapması nedeniyle 30/03/2015 tarihli dilekçesi ile eş durumundan dolayı … iline tayin talebinde bulunduğu, 29/05/2015 tarihli dilekçesinde de, alt kadroya geçebileceğini belirterek talebini yenilediği, 03/08/2015 tarihli dilekçesiyle, alt unvanı kabul ettiği yönündeki tayin talebi doğrultusunda 18/08/2015 tarihinde veri hazırlama ve kontrol işletmeni olarak … Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne atandığı ve 14/09/2015 tarihinde fiilen görevine başladığı, 07/03/2017 tarihinde, eski unvanı olan iş ve meslek danışmanlığı kadrosuna atanma talebiyle Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğüne başvurduğu, 14/03/2017 günlü, 10421 sayılı işlemle; talebi doğrultusunda veri hazırlama ve kontrol işletmenliği kadrosuna atandığından İş ve Meslek Danışmanlarının Atanma ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin ”Kurum içinden yeniden atanma” başlıklı 12/1. maddesi gereği talebinin reddi üzerine bakılmakta olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “İdari dava türleri ve idari yargı yetkisinin sınırı” başlıklı 2. maddesinin, birinci fıkrasının, (a) bendinde, idari dava türleri arasında sayılan iptal davası; idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan dava olarak tanımlanmış; “Dilekçeler üzerine ilk inceleme” başlıklı 14. maddesinin 3/c bendinde; dava dilekçesinin, ehliyet yönünden inceleneceği belirtilmiş, “İlk inceleme üzerine verilecek karar” başlıklı 15. maddesinin 1/b bendinde ise; 14. maddenin 3/c bendine aykırılığın mevcut olması durumunda davanın reddine karar verileceği kurala bağlanmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın Yönetmelikler başlıklı 124. maddesinde; Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişilerinin, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkartabileceği hüküm altına alınmıştır.
Dava konusu Yönetmelik, 4904 sayılı Türkiye İş Kurumu Kanunu’nun 15 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır. 4904 sayılı Kanun’un “Personel statüsü” başlıklı 15. maddesinin davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan halinde “Kurum personeli hakkında bu Kanun ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun bu Kanun’a aykırı olmayan hükümleri uygulanır….
(Ek fıkra: 12/7/2013-6495/73 md.) Genel Müdürlüğün taşra teşkilatında İş ve Meslek Danışmanı kadrolarına atanabilmek için yükseköğretim kurumlarından en az lisans düzeyinde mezun olmak ve İş ve Meslek Danışmanı Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip olmak zorunludur. İş ve Meslek Danışmanı kadrolarında çalışırken belge şartını kaybedenler Kurumda Veri Hazırlama ve Kontrol İşletmeni kadrolarına atanırlar. İş ve Meslek Danışmanlarının çalışma usul ve esasları ile diğer hususlar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. ” hükmü yer almaktadır.
26/03/2015 günlü, 29307 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İş ve Meslek Danışmanlarının Atanma ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan haliyle, “Kurum içinden iş ve meslek danışmanlığına atanma” başlıklı 11. maddesinde; “(1) Yardımcı hizmetler sınıfında görev yapanlar hariç halen Kurumda kadrolu olarak çalışan ve İş ve Meslek Danışmanı Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip olanlar arasından ihtiyaç duyulması halinde boş bulunan İş ve Meslek Danışmanı kadrolarına atama yapılabilir. Kurum portalı üzerinden yapılacak duyuruya göre atanma talebinde bulunanların başvuruları alınır. Başvurular; birimlere yapılır, başvuru için en az 5 günlük süre verilir ve birim amirleri tarafından başvuru süresinin son gününü izleyen üç iş günü içinde İnsan Kaynakları Dairesi Başkanlığına intikal ettirilir. Başvuruları kabul edilenlerden;
a) Hizmet süresi fazla olanlara,
b) Daha üst öğrenimi bitirmiş olanlara,
c) Üst öğrenim mezuniyet notu yüksek olanlara
öncelik verilmek suretiyle, kazanılmış hak aylığı yönünden bulundukları derecelere uygun kadrolara atamaları gerçekleştirilir. ” hükmü, “Kurum içinden yeniden atanma” başlıklı 12. maddesinde; “(1) İş ve Meslek Danışmanı kadrosunda bulunmakta iken kendi talepleri ile aynı düzeydeki görevlere veya daha alt görevlere atananlar 2 yıl geçmedikçe İş ve Meslek Danışmanı kadrosuna yeniden atanamazlar.
(2) İş ve Meslek Danışmanı olarak çalışmakta iken İş ve Meslek Danışmanı Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip olma şartını kaybedenler ile kendi istekleri sonucu aynı düzeydeki görevlere veya daha alt görevlere atananların yeniden İş ve Meslek Danışmanı kadrolarına atanmalarında 11 inci madde hükümleri uygulanır. ” hükmü mevcuttur.
Dava konusu İş ve Meslek Danışmanlarının Atanma ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 11. ve 12. maddeleri, 29/05/2018 günlü, 30435 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İş ve Meslek Danışmanlarının Atanma ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 2. ve 3. maddeleri ile değiştirilmiştir.
29/05/2018 günlü, 30435 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmeliğin 2. maddesinde; “Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “çalışan” ibaresi “en az 2 yıl hizmeti bulunan” şeklinde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki ikinci fıkra eklenmiştir.
“(2) Kurumda çalışan ve çalışma gücünden en az %40’ını kaybettiği sağlık kurulu raporu ile tespit edilenlerden İş ve Meslek Danışmanı Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip olanlar, kurumda kadrolu olarak en az 2 yıl hizmeti bulunmaları şartıyla, boş kadro olması ve ihtiyaç duyulması halinde İş ve Meslek Danışmanı kadrolarına atanabilirler. Boş kadro sayısından fazla talep olması halinde birinci fıkrada belirtilen atama kriterleri uygulanır.” hükmüne,
Bu Yönetmeliğin 3. maddesinde de; “Aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
MADDE 12 – (1) İş ve Meslek Danışmanı kadrosunda bulunmakta iken çeşitli sebeplerle aynı düzeydeki görevlere veya daha alt görevlere atananlar; 2 yıl geçmedikçe İş ve Meslek Danışmanı kadrosuna yeniden atanamazlar.
(2) Birinci fıkra kapsamında yer alanlar; boş kadro olması, ihtiyaç bulunması ve gereken şartları kaybetmemiş olmaları şartıyla İş ve Meslek Danışmanı kadrosuna yeniden atanabilirler.
(3) Bu madde hükümlerine göre yeniden İş ve Meslek Danışmanı kadrolarına ataması yapılacaklar hakkında 11 inci madde hükümleri uygulanmaz.
(4) Aynı kadroya birden fazla başvuru olması halinde, sırasıyla; daha önce İş ve Meslek Danışmanı unvanında hizmet süresi fazla olanlara, daha üst öğrenimi bitirmiş olanlara, üst öğrenim mezuniyet notu yüksek olanlara öncelik tanınır.”
hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
26/03/2015 günlü, 29307 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İş ve Meslek Danışmanlarının Atanma ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin
“Kurum içinden iş ve meslek danışmanlığına atanma” başlıklı 11. maddesinin iptali istemi yönünden;
İptal davalarında dava açma koşullarından biri olan menfaat ihlali; kişisel, meşru, güncel bir menfaatin bulunması halinde gerçekleşmektedir. İptal davasında ehliyet koşulunun varlığı için iptali istenilen işlem ile davacı arasında ciddi ve makul bir ilişki kurulabilmesi zorunludur.
Gerçek veya tüzel kişilerin; idari işlemleri, iptal davası yoluyla yargı önüne getirmeleri durumunda, idari işlem ile menfaat ilgilerinin bulunup bulunmadığı belirlenirken, davacının idari işlem karşısındaki durumunun ortaya konulması gerekmektedir.
Davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan haliyle, Yönetmeliğin 11. maddesinde; iş ve meslek danışmanlığına kurum içinden atanma usul ve şartların öngörüldüğü, anılan kadroya yeniden atanmayı düzenleyen 12. maddesinde de; İş ve Meslek Danışmanı kadrosunda bulunmakta iken kendi talepleri ile aynı düzeydeki görevlere veya daha alt görevlere atananların 2 yıl geçmedikçe İş ve Meslek Danışmanı kadrosuna yeniden atanamayacakları; bu madde hükümlerine göre yeniden İş ve Meslek Danışmanı kadrolarına atanmalarında 11 inci madde hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Dava konusu uyuşmazlıkta; veri hazırlama ve kontrol işletmeni olarak atandığı 18/08/2015 tarihinden itibaren Yönetmeliğin 11. maddesinin uygulanabilmesinin ön koşulu olan ve 12. maddede belirtilen iki yıl alt kadroda görev yapmış olmak şartına sahip olmayan davacının, Yönetmeliğin 11. maddesinin iptalini istemesinde, hukuki menfaatinin bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
“Kurum içinden yeniden atanma” başlıklı 12. maddesinin iptali istemi yönünden;
Dava konusu Yönetmeliğin 12. maddesi, 29/05/2018 günlü, 30435 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İş ve Meslek Danışmanlarının Atanma ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 3. maddesiyle değiştirilmiş ise de; davacının iş ve meslek danışmanlığı kadrosuna atanma istemi, anılan maddede yer alan “…2 yıl geçmedikçe iş ve meslek danışmanlığı kadrosuna atanamazlar…” koşulunu taşımadığı gerekçesiyle reddedildiğinden ve değişiklikle aynı kuralın tekrarlandığı görülmekle dava konusu düzenlemenin esastan incelenmesi gerekmektedir.
Bir hiyerarşik normlar sistemi olan hukuk düzeninde, alt düzeydeki normların, yürürlüklerini üst düzeydeki normlardan aldığı kuşkusuzdur. Normlar hiyerarşisinin en üstünde evrensel hukuk ilkeleri ve Anayasa bulunmakta, daha sonra gelen kanunlar ve Cumhurbaşkanlığı kararnameleri yürürlüğünü Anayasa’dan, yönetmelikler ise yürürlüğünü Kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinden almaktadır. Dolayısıyla; bir normun, kendisinden daha üst konumda bulunan ve dayanağını oluşturan bir norma aykırı veya bunu değiştirici nitelikte bir hüküm getirmesi mümkün bulunmamaktadır.
İdarenin, kendi mevzuatı çerçevesinde, ifa edilen kamu hizmetinin gerekleri, insan kaynaklarının verimli kullanılması, teşkilatının ihtiyaçları, çalışma alanı ve benzeri faktörleri dikkate alarak, kamu hizmetinin sağlıklı ve kesintisiz bir şekilde yerine getirilmesi için gerekli tedbirleri almak, öncelikli görevi ve sorumluluğudur.
4904 sayılı Türkiye İş Kurumu Kanunu’nun 15 inci maddesi ile iş ve meslek danışmanlarının çalışma usul ve esasları ile diğer hususların Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirleneceği konusunda yetki verilmiş ve dava konusu Yönetmeliğin ilgili hükmünün de bu yetkiye dayanılarak düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, idarenin düzenleme yapma konusunda sahip olduğu yetkisini, kamu hizmetinin etkin ve verimli şekilde yürütülebilmesi için kamu yararı ve hizmet gereklerini gözeterek üst hukuk normlarına aykırı olmayacak şekilde kullandığı sonucuna varıldığından, dava konusu düzenleyici işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Davacının İzmir Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü … Hizmet Merkezi bünyesinde veri hazırlama ve kontrol işletmeni olarak görev yapmakta iken, eski unvanı olan iş ve meslek danışmanlığı kadrosuna atanma istemiyle yaptığı 07/03/2017 tarihli başvurusunun reddedilmesine ilişkin … günlü, … sayılı işlemin iptali istemi yönünden;
Davacının, İstanbul Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü … Hizmet Merkezinde iş ve meslek danışmanı olarak görev yapmakta iken, eş durumu mazeretine dayanarak alt unvanı kabul ettiğine dair tayin talebi doğrultusunda veri hazırlama ve kontrol işletmeni olarak atamasının yapıldığı 18/08/2015 tarihinden itibaren, Yönetmeliğin 12. maddesinde belirtilen (2) yıl alt görevde çalışma şartını tamamlamadan 07/03/2017 tarihinde eski unvanı olan iş ve meslek danışmanlığı kadrosuna atanma talebinde bulunduğu açık olduğundan, hukuka uygun olduğu belirlenen düzenlemeye dayalı olarak tesis edilen bireysel işlemde de hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. İş ve Meslek Danışmanlarının Atanma ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 11. maddesi yönünden DAVANIN EHLİYET YÖNÜNDEN REDDİNE;
2. Aynı Yönetmeliğin 12. maddesi yönünden DAVANIN REDDİNE;
3. Davacının, eski unvanı olan iş ve meslek danışmanlığı kadrosuna atanma istemiyle yaptığı başvurusunun reddine ilişkin 14/03/2017 günlü, 10421 sayılı işlem yönünden DAVANIN REDDİNE;
4. Aşağıda dökümü yapılan …-TL yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idarelere verilmesine;
5. Artan posta ücretinin kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
6. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 30/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.