Danıştay Kararı 2. Daire 2017/376 E. 2020/1306 K. 04.03.2020 T.

Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2017/376 E.  ,  2020/1306 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/376
Karar No : 2020/1306

DAVACI: … Sendikası
VEKİLİ: …
DAVALI: …
VEKİLLERİ: …

DAVANIN KONUSU: Davacı Sendika tarafından; Yönetim Kurulunun 12/01/2017 günlü, 2017/40 sayılı kararıyla kabul edilen ve davalı idarenin internet sitesinde 03/02/2017 tarihinde yayımlanan İdari Hizmet Sözleşmeli Personelin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliğine İlişkin Usul ve Esasların Geçici 1. maddesinde yer alan “Yazılı ve sözlü sınav sonucuna göre başarılı olanların atanmaları, idari hizmet sözleşmeli personel statüsünde yapılır.” cümlesinin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI: Dava konusu düzenlemeyle, sözleşmeli personel statüsüne geçmek istemeyen 399 sayılı KHK’nın eki (II) sayılı cetveline tabi personelin unvan değişikliği veya görevde yükselme sınavına katılamayacakları; gerek 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu’nda, gerekse Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde, 399 sayılı KHK’nın eki (II) sayılı cetvele tabi sözleşmeli personelin görevde yükselme sınavına girme ya da söz konusu sınavlarda başarılı olduklarında atanmaları için idari hizmet sözleşmeli statüye geçme şartının da bulunmadığı; düzenlemenin, anayasal ve yasal ilkelerden olan eşitlik, mali ve idari güvenlik ile kazanılmış hak ilkelerine aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI: İlgili mevzuat hükümlerine göre, şirketin istihdam edeceği idari hizmet sözleşmeli personel pozisyonlarının, …nde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmelik eki listede ihdas edildiği; dolayısıyla 399 sayılı KHK’nın eki (I) ve (II) sayılı cetvele tabi olarak görev yapan personelin uhdesinde bulunan kadro/pozisyonların, bu personeller görev yaptığı sürece devam etmekte olduğu ve personelin özlük haklarının korunduğu; mevcut personelin idari hizmet sözleşmeli personel pozisyonlarına geçmek istemesi halinde, atamasının bu pozisyonlara yapıldığı; boşalan 399 sayılı KHK’nın eki (I) ve (II) sayılı cetveldeki pozisyonlara atama yapılmayarak, iptali cihetine gidildiği; 399 sayılı KHK’nın eki (I) ve (II) sayılı cetveldeki kadro/pozisyonlarda görevde yükselme imkanının bulunmadığı, bu nedenle mevcut personelin idari hizmet sözleşmeli pozisyonlara atanmayı kabul etmesi halinde İdari Hizmet Sözleşmeli Personelin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliğine İlişkin Usul ve Esaslar gereğince açılacak görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavlarına katılımlarının sağlanmasının amaçlandığı; idari hizmet sözleşmeli personel pozisyonlarının doldurulmasını teminen yapılacak olan görevde yükselme veya unvan değişikliği sınavlarına personelin isteği üzerine katıldığı, herhangi bir zorunluluk bulunmadığı; davanın reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ:
DÜŞÜNCESİ: 3011 sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanacak Olan Yönetmelikler Hakkında Kanun’un 1/b maddesi uyarınca Resmi Gazete’de yayımlanması gereken yönetmelikler kapsamında olduğu halde Resmi Gazete’de yayımlanmadan yürürlüğe konulmuş olması nedeniyle, dava konusu Usul ve Esasların Geçici 1. maddesinde yer alan “Yazılı ve sözlü sınav sonucuna göre başarılı olanların atanmaları, idari hizmet sözleşmeli personel statüsünde yapılır.” cümlesinin iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI:
DÜŞÜNCESİ: Dava; Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş. İdari Hizmet Sözleşmeli Personelin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliğine İlişkin Usul ve Esasların Geçici 1. maddesinin son cümlesinde yer alan “Yazılı ve sözlü sınav sonucuna göre başarılı olanların atanmaları, idari hizmet sözleşmeli personel statüsünde yapılır.” cümlesinin iptali istemiyle açılmıştır.
23/05/2013 günlü, 28655 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve dava konusu işlemin tesis olunduğu tarihte yürürlükte olan 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu’nun 1. maddesinde, kanunun amacı; ülke genelinde posta hizmetlerinin kaliteli, sürekli, tüm kullanıcılar için karşılanabilir bir ücretle, etkin, rekabete dayalı esaslar çerçevesinde sunulmasını sağlamak üzere posta sektörünün serbestleştirilerek mali açıdan güçlü, istikrarlı ve şeffaflığı sağlanmış bir sektör oluşturulması ve bu sektörde düzenleme ve denetimin gerçekleştirilmesi ile nin kuruluşu, yapılanması, faaliyet konuları ve hizmetlerinin yürütülmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemek olduğu belirtilmiş; 21. maddesi ile, kuruluş ve tescile ilişkin hükümleri hariç olmak üzere 6102 sayılı Kanun ve özel hukuk hükümlerine tabi unvanı altında bir anonim şirket kurulmuştur.
6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu’nun 27. maddesinde, PTT personeli, 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel hakkındaki hükümlerine tabi olmaksızın idari hizmet sözleşmesi ile istihdam edilir. … sözleşmeli personelin; işe alma, unvan, sayı, atama, görevlendirme, eğitim, terfi, görevde yükselme, disiplin, izin, görevden alma, sözleşmenin yenilenip yenilenmemesi veya sona erdirilmesine ilişkin hususlar Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan yönetmelikle düzenlenir hükmünü taşırken, geçici 5. maddesinde, “Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte mülga T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğünde çalışan; a) 657 sayılı Kanuna tabi memurların, b) 22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvele tabi kadrolu personelin, c) 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (II) sayılı cetvele tabi sözleşmeli personelin, ç) İş sözleşmesi ile görev yapan işçilerin, mevcut statüleri ile PTT’de istihdamlarına devam olunur.”, Geçici 6. maddesinde ise, Mülga T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğünde 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi olarak çalışan ve mevcut statülerinde PTT’de istihdamına devam olunan personel ile işçi statüsünde istihdam edilen personelden isteyenlerin Yönetim Kurulunca belirlenen esaslar çerçevesinde bu Kanunda tanımlanan sözleşmeli personel statüsüne geçirilebileceği, geçmek istemeyenler ile geçmesi uygun görülmeyenlerin tabi olduğu mevzuatına göre istihdamına devam olunacağı öngörülmüştür.
Yukarıda yer alan yasal düzenlemelerle, Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü lağvedilerek, posta hizmetlerinin ülke genelinde sürekli, tüm kullanıcılar için karşılanabilir bir ücretle, etkin ve rekabete dayalı esaslar çerçevesinde sunulmasını sağlamak üzere kurulmuş olup, piyasa koşullarında rekabet ederek faaliyetlerine devam edecek olan Şirketin hizmetlerini etkin ve verimli bir şekilde yürütebilmesi için yeni bir personel rejimi benimsenmiştir.
6475 sayılı Kanuna göre idari hizmet sözleşmeli personel istihdamının benimsendiği ve mevcut statüleri ile anılan şirkette çalışmaya devam edeceklerin dışında idari hizmet sözleşmesi statüsünden farklı başka bir statüde personel istihdam edilmeyeceği öngörülmüştür.
Posta ve Telgraf Teşkilatı A.Ş. İdari Hizmet Sözleşmeli Personelin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliğine İlişkin Usul ve Esasların Geçici 1. maddesinde,” 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname Eki II sayılı eetvele tabi görev yapan personelden Posıa ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinin 7. nei, 8 inci, 9 uncu ve 10′ uncu maddelerinde belirtilen genel ve özel şartları taşıyanlar, açılacak görevde yükselme veya unvan değişikliği sınavlarına katılabilirler. Yazılı ve sözlü sınav sonucuna göre başarılı olanların atanmaları, idari hizmet sözleşme!i personel statüsünde yapılır.” kuralı yer almaktadır.
6475 sayılı Kanuna göre idari hizmet sözleşmeli personel istihdamının benimsenmiş olup mevcut statüleri ile anılan şirkette çalışmaya devam edeceklerin dışında idari hizmet sözleşmesi statüsünden farklı başka bir statüde personel istihdam edilmeyeceği de açık olmakla şirket bünyesinde mevcut statüleri ile çalışmaya devam eden 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin eki (II) sayılı cetvele tabi personelin anılan sınava katılıp başarılı olmaları halinde atamalarının ancak 6475 sayılı Kanunla kabul edilen sözleşmeli personel statünde yapılacağı konusunda duraksama bulunmadığından dava konusu düzenlemede yasal dayanağı olan 6475 sayılı Kanun hükümlerine ve hukuka aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddi gerekeceği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY:
Davacı Sendika tarafından, Yönetim Kurulunun 12/01/2017 günlü, …sayılı kararıyla kabul edilen ve davalı idarenin internet sitesinde 03/02/2017 tarihinde yayınlanan İdari Hizmet Sözleşmeli Personelin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliğine İlişkin Usul ve Esasların Geçici 1. maddesinde yer alan “Yazılı ve sözlü sınav sonucuna göre başarılı olanların atanmaları, idari hizmet sözleşmeli personel statüsünde yapılır.” cümlesinin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasa’nın 124. maddesinin 2. fıkrasına dayanılarak çıkarılan 3011 sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanacak Olan Yönetmelikler Hakkında Kanun’un 1. maddesinde, “Cumhurbaşkanlığı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişilerinin; a) İşbirliğine, yetki ve görev alanlarına ait hükümleri düzenleyen, b) Kamu personeline ait genel hükümleri kapsayan, c) Kamuyu ilgilendiren yönetmelikler Resmi Gazete’de yayımlanır. Ancak, milli emniyet ve milli güvenlikle ilgili olan ve gizlilik derecesi taşıyan yönetmelikler yayımlanmaz.” kuralına yer verilmiştir.
6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu’nun 27. maddesinin 2. fıkrasına dayanılarak 10/09/2013 tarihinde Bakanlar Kurulu Kararıyla kabul edilen …nde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmelik’in 04/10/2013 günlü, 28785 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulduğu; anılan Yönetmeliğin 65. ve 66. maddelerine dayanılarak 12/01/2017 günlü, 2017/40 sayılı Yönetim Kurulu kararı ile dava konusu İdari Hizmet Sözleşmeli Personelin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliğine İlişkin Usul ve Esasların kabul edildiği ve Resmi Gazete’de yayımlanmaksızın, davalı kurumun kendi internet sayfasında ilan edilerek uygulanmaya başlandığı anlaşılmaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava konusu edilen Usul ve Esasların, davalı idarenin personeli ile ilgili genel hükümleri kapsadığı ve bu haliyle Resmi Gazete’de yayımlanmadığı ihtilafsız olduğuna göre, uyuşmazlığın çözümü açısından davalı idarenin kamu tüzel kişisi olup olmadığı ile bu bağlamda, dava konusu edilen Usul ve Esasların Resmi Gazete’de yayımlanması gerekip gerekmediğinin tespitinin önem taşıması sebebiyle, davalı idarenin hukuki statüsünün ortaya konulması gerekmektedir.
Davalı, 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden önce Genel Müdürlük statüsünde kamu hizmeti yürütmüş olup, 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye ekli listenin “B – Kamu İktisadi Kuruluşları (KİK)” bölümünde yer almıştır.
6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu’nun yürürlüğe girmesi ile birlikte 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve özel hukuk hükümlerine tabi anonim şirket (m. 21/1) olarak yeniden yapılandırılan kurumun sermayesinin tamamı Hazine Müsteşarlığına aittir (m. 21/2). (05/02/2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan B.K.K. ile sermayesi Varlık Fonuna devredilmiştir).
6475 sayılı Kanun’un 31/3. maddesi ile 233 sayılı KHK’nın ekli listenin “B – Kamu İktisadi Kuruluşları (KİK)” bölümünde yer alan “Türkiye Cumhuriyeti Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü (P.İ.)” ibaresi listeden çıkarılmış ise de, yeni kurulan de aynı Kanun’un 22/2. maddesi uyarınca, 3346 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile Fonların Türkiye Büyük Millet Meclisince Denetlenmesinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine tabi tutulmaya devam edilmiştir.
6475 sayılı Kanun’un 19/1. maddesi ile ne idari para cezası uygulama, milli güvenlik ve kamu düzeninin sağlanması gibi konularla ilgili olarak gerekli tedbirleri alma gibi birtakım yetkiler verilmiş, yönetim kurulu üyelerinin Bakanın teklifi ile atanacağı (m. 25/1) ve bu kimselerin 657 sayılı Kanun’da memurlar için aranan atama şartlarını taşımaları gerektiği (m. 25/2), genel müdür ile yönetim kurulu üyelerinin yargılanmalarının ilgili Bakanın iznine bağlı olduğu ve bu konuda 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümlerinin uygulanacağı (m. 25/6) belirtilmiştir.
6475 sayılı Kanun’un 21/7. maddesi uyarınca kamu kurum ve kuruluşlarına personel alınmasına dair ilgili mevzuat hükümlerinin PTT ve iştirakleri tarafından istihdam edilecek personel hakkında uygulanmayacağı; 27/1. madde uyarınca da PTT personelinin, 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel hakkındaki hükümlerine tabi olmaksızın idari hizmet sözleşmesi ile istihdam edileceği düzenlenmiştir.
6475 sayılı Kanun’un 27/2. maddesi gereğince sözleşmeli personelin unvan ve sayılarının Genel Kurul kararıyla belirleneceği, personelin işe alınması, atanması, görevlendirilmesi ile eğitim, terfi, görevde yükselme, unvan değişikliği, disiplin, izin, görevden alma, sözleşmenin yenilenip yenilenmemesi veya sona erdirilmesine ilişkin hususların Genel Kurul kararı ile yürürlüğe konulan Yönetmelik ile düzenleneceği ifade edilmiş, bu düzenleme, dava konusu Usul ve Esasların da dayanağını oluşturmuştur.
6475 sayılı Kanun’un Geçici 5/1. maddesi uyarınca ise bu Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihte mülga T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğünde çalışan; a) 657 sayılı Kanun’a tabi memurların, b) 22/01/1990 günlü, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvele tabi kadrolu personelin, c) 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (II) sayılı cetvele tabi sözleşmeli personelin, ç) İş sözleşmesi ile görev yapan işçilerin mevcut statüleri ile PTT’de istihdamlarına devam olunacağı düzenlenmiştir.
15/7/2018 günlü, 30479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile yapılan düzenleme sonrasında ise davalı Kurumun, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ve özel hukuk hükümlerine tabi anonim şirket statüsü korunmuş (m. 385/1) ve sermayesinin tamamının Hazineye ait olduğu yinelenmiştir (m. 385/2).
4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 391/1. maddesi ile personel rejimi yönünden PTT personelinin, 27/6/1989 tarih ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek 26 ve Ek 27. maddelerine göre istihdam edileceği düzenlenmiştir.
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin Ek 26. maddesi; Cumhurbaşkanlığı, bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatlanmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülmesi kaydıyla, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılması hakkındaki hükümlere bağlı olmaksızın, özel bilgi ve uzmanlık gerektiren geçici mahiyetteki işlerde, yerli veya yabancı personelin tam zamanlı, kısmi zamanlı veya projelerle sınırlı olarak sözleşmeyle istihdam edilebileceğini; Ek 27. maddesi ise, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/A maddesi kapsamında personel (memur) istihdam edilmeyen kamu kurum ve kuruluşlarından, teşkilatlanmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde öngörülenlere ait hizmetlerin, 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılması hakkındaki hükümlere bağlı olmaksızın idari hizmet sözleşmesiyle istihdam edilen personel eliyle yürütüleceğini hükme bağlamıştır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, her ne kadar Türk Ticaret Kanunu ve özel hukuk hükümlerine tabi olarak faaliyet göstermekte ise de; gerek sermayesinin tamamının hazineye ait olması ve teşkilat yapısının özelliği gerek bünyesinde halen (anonim şirket olmadan önce istihdam etmeye başladığı) 657 sayılı Kanun’a tabi memur ve 399 sayılı KHK’ya tabi kadrolu ve sözleşmeli personel çalıştırmaya devam etmesi, gerekse personel rejimi ile ilgili konularda 375 sayılı KHK’nın kamu kurum ve kuruluşlarının idari hizmet sözleşmeli personel çalıştırması ile ilgili bölümlerine atıf yapılmış olması hususları göz önüne alındığında; davalı Kurumun halen kamu tüzelkişiliği sıfatını koruduğu ve ülke çapında faaliyette bulunan PTT personelinin işe alınması, görevde yükselmesi, disiplin cezaları ve sözleşmesinin yenilenip yenilenmemesine ilişkin hususları düzenleyen dava konusu Usul ve Esasların kamu personeline ait genel hükümleri kapsadığı sonucuna varılmıştır.
Nitekim … Mahkemesi de, … günlü, E: …, K: … sayılı kararında, …nin, kamu kurumu niteliği ağır basan bir anonim şirket olduğu sonucuna varmıştır.
Bu durumda, 3011 sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanacak Olan Yönetmelikler Hakkında Kanun’un 1/b maddesi uyarınca Resmi Gazete’de yayımlanması gereken yönetmelikler kapsamında olduğu halde Resmi Gazete’de yayımlanmadan yürürlüğe konulmuş olması nedeniyle, dava konusu Usul ve Esasların Geçici 1. maddesinde yer alan “Yazılı ve sözlü sınav sonucuna göre başarılı olanların atanmaları, idari hizmet sözleşmeli personel statüsünde yapılır.” cümlesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. İdari Hizmet Sözleşmeli Personelin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliğine İlişkin Usul ve Esasların Geçici 1. maddesinde yer alan “Yazılı ve sözlü sınav sonucuna göre başarılı olanların atanmaları, idari hizmet sözleşmeli personel statüsünde yapılır.” cümlesinin İPTALİNE;
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …-TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine; posta gideri avansından artan tutarın, kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine;
4. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 04/03/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.