Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2017/1809 E. , 2022/549 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/1809
Karar No : 2022/549
DAVACI : … Sendikası
VEKİLİ : Av. …
DAVALILAR : 1- … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …
2- … Bakanlığı
DAVANIN KONUSU : Davacı Sendika tarafından, 09/06/2017 günlü, 30091 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği’nin 12. maddesinin 3. fıkrasının, 13. maddesinin 1. fıkrasının ve 17. maddesinin 2. fıkrasının iptali istenilmektedir.
DAVACININ İDDİALARI :
Davacı tarafından; 12. maddenin 3. fıkrası bakımından; söz konusu düzenleme ile sözlü sınava girebilmek için herhangi bir puan sınırlaması getirilmediği, böylelikle herhangi bir başarı elde edememiş personelin ilan edilen kadro sayısının 5 katına kadar sözlü sınava girmesi sağlanarak yazılı sınav puanının önemsiz hale getirildiği, 13. maddenin 1. fıkrası bakımından bu düzenleme sonucunda sözlü sınava sadece idari personelin değil, idari görev dışında da görevli tüm personelin tabi tutulmasıyla kariyer ve liyakat ilkesinin zedelendiği ve sözlü sınavın kariyer ve liyakat ilkeleri gözetilerek kendini ifade biçimi, konuşması ve duruşu gibi değerlendirmelerin yapılması halinde ilgili maddenin uygulanmasında sakınca bulunmadığı, Türkiye’de sözlü sınavın referans olarak algılandığı, dolayısı ile güçlü bir zümreye, topluluğa ya da kişiye yakınlığının tercih edildiği, 17. maddenin 2. fıkrası bakımından her tür kadro için yazılı ve sözlü sınav puanının aritmetik ortalamasının esas alınması halinde sözlü sınav için belirtilen sakıncaların olacağı, yapılan düzenlemenin 657 sayılı Kanunun 3. maddesinde belirtilen sınıflandırma, kariyer ile liyakat ilkelerine ve Anayasanın 2., 5., 6., 10., 13., 17. ve 49. maddelerine aykırı olduğu, idarenin eşitlik ilkesine uygun davranması gerektiği, Anayasanın 10. maddesine göre kamu hizmeti verenlerin de kanun önünde eşit davranması ve kamu görevlisinin tarafsızlığının amaçlandığı, bu nedenle dava konusu düzenleyici işlemin ilgili kısımlarının iptaline karar verilmesi istenilmektedir.
DAVALI … GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SAVUNMASI :
Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğünün 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 28. maddesine göre Sağlık Bakanlığı’na bağlı ve kamu tüzel kişiliğine haiz bir kurum olduğu, Sağlık Bakanlığının dosyada taraf sıfatını haiz olmadığı, dava konusu yönetmeliğin kamu kurum ve kuruluşlarında görevde yükselme ve ünvan değişikliği esaslarına dair genel yönetmelik hükümlerine dayanılarak Devlet Personel Başkanlığının incelemesinden geçirilerek hazırlandığı, yönetmelik hükümlerine göre ilan edilecek kadrolar için başvuran adayların öncelikle yazılı sınavdan en az 60 puan almaları gerektiği, 60 puan alamayanların sözlü sınava giremeyecekleri, sözlü sınava ise yazılı sınavdan en yüksek puanı alan adaydan başlamak üzere ilan edilen kadro sayısının 5 katı kadar adayın çağırılacağı, atamada ise yazılı ve sözlü sınavın aritmetik ortalaması alınmak suretiyle başarı sıralamasının belirleneceği, görevde yükselmeye tabi kadrolara yapılacak yazılı sınava ancak belirli bir kariyere sahip olan ve belirlenmiş diğer özellikleri taşıyan personellerin başvurabileceğini, adaylar için objektif yeterlilik şartlarının konulduğu, görevde yükselmeye tabi kadrolara atanmak için belirli özellikleri taşıyan tüm kurum personeline açık olarak sınav şartı getirildiği, davanın haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğu, bu nedenlerle davanın reddinin gerektiği savunulmuştur.
DAVALI … BAKANLIĞININ SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Dava konusu düzenlemeler yönünden davanın esastan reddine hükmedilmesi gerektiği düşünülmektedir.
DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Davacı Sendika tarafından, 09/06/2017 günlü, 30091 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği’nin 12. maddesinin 3. fıkrasının, 13. maddesinin 1. fıkrasının, 17. maddesinin 2. fıkrasının iptali istenilmektedir.
Anayasanın 124. maddesinde; Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkartabileceği hüküm altına alınmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 3. maddesinde, “Sınıflandırma”, “Kariyer” ve “Liyakat” ilkeleri bu Kanunun temel ilkeleri olarak belirlenmiştir.
657 sayılı Yasa, Devlet memurluğunu bir meslek olarak kabul etmekte ve bunlara, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanı sağlanmasını, sınıflar içinde ilerleme ve yükselme işlemlerinin liyakat sistemine dayandırılmasını öngörmektedir.
Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğin 1. maddesinde, bu Yönetmeliğin amacının, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak personelin görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasları belirlemek olduğu belirtilmiştir. Bu iki ilkenin temelinde, objektif kurallar çerçevesinde işin ehline verilmesi ve hak etme düşüncesi yatmakta olup, kamu hizmetlerinin etkin ve verimli bir şekilde görülmesinin gereklerinden biri de hizmetin yetişmiş, ehil kamu görevlilerince yerine getirilmesidir.
Amacı, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğünde görev yapan personelin görevde yükselme ve unvan değişikliğine ilişkin usul ve esaslarını belirlemek olan dava konusu Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği’nin, Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğünde 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak görev yapan personelden bu Yönetmelikte sayılan görevlere, görevde yükselme veya unvan değişikliği suretiyle atanacakları kapsadığı ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 11/10/2011 tarihli ve 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve 15/3/1999 tarihli ve 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik hükümlerine dayanılarak hazırlandığı anlaşılmaktadır.
Yönetmeliğin “Görevde yükselme sınavı ve şekli” başlıklı 12.maddesinde; ” ….. (3) Bu sınavda yüz tam puan üzerinden en az altmış puan alanlar başarılı sayılırlar. Sınav sonunda başarılı olanların aldıkları puanlara göre başarı listesi düzenlenir ve listeler Genel Müdürlük internet sitesinden ve ilan panolarından ilan edilir……”hükmü ,”Sözlü sınav” başlıklı 13.maddesinin birinci fıkrasında;” Yazılı sınavda en yüksek puan alan adaydan başlamak üzere ilan edilen kadro sayısının beş katına kadar aday sözlü sınava alınır. Son adayla aynı puana sahip personelin tamamı sözlü sınava alınır.” hükmü, “Sınav sonuçları ve başarı sıralaması” başlıklı 17.maddesinin 2. fıkrasında da; “Görevde yükselme ve unvan değişikliği suretiyle ilan edilen boş kadro sayısı kadar atama yapılmasında başarı puanı esas alınır. Başarı puanı, yazılı ve sözlü sınav puanlarının aritmetik ortalaması esas alınmak suretiyle tespit edilerek, Genel Müdürlük internet sitesinde ve ilan panolarında ilan edilir. Başarı puanlarının eşit olması halinde, sırasıyla; a) Hizmet süresi fazla olanlara, b) Daha üst öğrenimi bitirmiş olanlara, c) Üst öğrenim mezuniyet notu yüksek olanlara, öncelik verilmek suretiyle, en yüksek puandan başlamak üzere başarı sıralaması belirlenir.” hükmü yer almıştır.
Kamu idarelerinin yerine getirmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin en iyi biçimde yürütülmesini sağlamak amacıyla gerekli önlemleri almaları gerektiği idare hukuku ilkelerinden olup, bu önlemler arasında; hizmetin bilgi ve deneyim yönünden yetişmiş personel istihdam edilerek gördürülmesi hususu da yer almakta, anılan personelin ehliyet ve başarısının tespiti amacıyla meslek içindeki ilerleme ve yükselmelerinde idarelerin genel düzenleme yetkisine dayanarak belli ve özel koşullar belirleyebilecekleri kuşkusuz olup, bu yetkinin hukukun genel ilkelerine, üst hukuk normlarına, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı olarak kullanılması halinde iptali söz konusu olacaktır.
Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelikte 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun temel ilkeleri olan liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde hizmet gerekleri esas alınarak Devlet memurlarının görevde yükselmelerine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiş, dava konusu Yönetmeliğin 13. ve 17. maddelerinin iptali istenilen hükümleri ile de; birbirlerini tamamlama özelliği bulunan yazılı ve sözlü sınavlarının başarılmasının, başarı puanının esas alınmasının ve önceliklerin kurala bağlanmasının görevde yükselme suretiyle atanabilmenin temel koşulu olarak belirlenmesinde, hukuka ve hizmet gereklerine aykırılık görülmemiştir.
Öte yandan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğe, 30/06/2014 tarih ve 2014/6579 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla “Yazılı Sınav” başlıklı 12. maddesine eklenen “Sözlü sınava alınacak personel için yazılı sınav başarı puanı en az altmış olarak uygulanır” ibaresinin, 17/10/2016 tarih ve 2016/9380 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlükten kaldırılmış olması nedeniyle uygulanma kabiliyeti kalmadığından, dava konusu Yönetmeliğinin 12. maddesinin 3. fıkrasında yer alan ibaresinin hukuki dayanağı kalmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu Yönetmeliği’nin 12. maddesinin 3. fıkrası yönünden karar verilmesine yer olmadığına, 13. maddesinin 1. fıkrası ve 17. maddesinin 2. fıkrası yönünden ise davanın reddine karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay İkinci Dairesince; Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten sonra dosyadaki bilgi ve belgeler de incelenmek suretiyle işin gereği düşünüldü:
MADDİ OLAY :
09/06/2017 günlü, 30091 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği’nin 12. maddesinin 3. fıkrasının, 13. maddesinin 1. fıkrasının ve 17. maddesinin 2. fıkrasının iptaline hükmedilmesi istemiyle görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT :
Anayasa’nın 124. maddesinin davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan haliyle Başbakanlık, Bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerine kendi görev alanlarını ilgilendiren konularda yönetmelik çıkarma yetkisi verilmiştir. İdareler bu yetki çerçevesinde yönetmelik çıkarabilecekleri gibi, kamu hizmetinin daha etkin ve verimli yürütülmesi amacıyla yönetmeliklerde değişiklikler de yapabilirler. Yönetmelikler’in, “Anayasa, Yasa ve hukukun genel ilkelerine aykırı hükümler içermemesi” ve “öngörülen şekil şartına uyularak çıkarılması” dışında, söz konusu düzenleme yetkisinin kullanılmasına kamu hukuku yönünden herhangi bir engel bulunmadığı açıktır.
Bir hiyerarşik normlar sistemi olan hukuk düzeninde, alt düzeydeki normların, yürürlüklerini üst düzeydeki normlardan aldığı kuşkusuzdur. Normlar hiyerarşisinin en üstünde evrensel hukuk ilkeleri ve Anayasa bulunmakta ve daha sonra gelen kanunlar yürürlüğünü Anayasa’dan, yönetmelikler ise yürürlüğünü kanunlardan almaktadır. Dolayısıyla; bir normun, kendisinden daha üst konumda bulunan ve dayanağını oluşturan bir norma aykırı veya bunu değiştirici nitelikte bir hüküm getirmesi mümkün bulunmamaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 3. maddesinde, “Sınıflandırma”, “Kariyer” ve “Liyakat” ilkeleri bu Kanunun temel ilkeleri olarak belirlenmiştir.
657 sayılı Yasa, Devlet memurluğunu bir meslek olarak kabul etmekte ve bunlara, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanı sağlanmasını, sınıflar içinde ilerleme ve yükselme işlemlerinin liyakat sistemine dayandırılmasını öngörmektedir.
Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğin 1. maddesinde, bu Yönetmeliğin amacının, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak personelin görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasları belirlemek olduğu belirtilmiştir. Bu iki ilkenin temelinde, objektif kurallar çerçevesinde işin ehline verilmesi ve hak etme düşüncesi yatmakta olup, kamu hizmetlerinin etkin ve verimli bir şekilde görülmesinin gereklerinden biri de hizmetin yetişmiş, ehil kamu görevlilerince yerine getirilmesidir.
Amacı, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğünde görev yapan personelin görevde yükselme ve unvan değişikliğine ilişkin usul ve esaslarını belirlemek olan dava konusu Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği’nin, Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğünde 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak görev yapan personelden bu Yönetmelikte sayılan görevlere, görevde yükselme veya unvan değişikliği suretiyle atanacakları kapsadığı ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 11/10/2011 tarihli ve 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve 15/3/1999 tarihli ve 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik hükümlerine dayanılarak hazırlandığı anlaşılmaktadır.
Sözü edilen Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği’nin Görevde yükselme sınavı ve şekli başlıklı 12. maddesi’nde; ” (1) Görevde yükselme sınavı konu başlıkları sınav duyurusunda belirtilir. (2) Görevde yükselme sınavının yazılı kısmı Genel Müdürlükçe yapılabileceği gibi, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığına, Milli Eğitim Bakanlığına, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Genel Müdürlüğüne veya yükseköğretim kurumlarından birine de yaptırılabilir. (3) Bu sınavda yüz tam puan üzerinden en az altmış puan alanlar başarılı sayılırlar. Sınav sonunda başarılı olanların aldıkları puanlara göre başarı listesi düzenlenir ve listeler Genel Müdürlük internet sitesinden ve ilan panolarından ilan edilir. (4) Sınav soruları eğitim konularının ağırlığı ile orantılı olarak hazırlanır.” düzenlemesine, Sözlü Sınav başlıklı 13. maddesinde; “(1) Yazılı sınavda en yüksek puan alan adaydan başlamak üzere ilan edilen kadro sayısının beş katına kadar aday sözlü sınava alınır. Son adayla aynı puana sahip personelin tamamı sözlü sınava alınır. (2) İlgili personel, sınav kurulunun her bir üyesi tarafından; a) Sınav konularına ilişkin bilgi düzeyi, b) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü, c) Liyakati, temsil kabiliyeti, tutum ve davranışlarının göreve uygunluğu, ç) Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı, d) Genel kültürü ve genel yeteneği, e) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı esas alınarak yüz tam puan üzerinden değerlendirilir. Her üyenin vermiş olduğu puanların aritmetik ortalaması alınarak personelin sözlü sınav puanı tespit edilir. Sözlü sınavda yüz üzerinden en az yetmiş puan alanlar başarılı sayılır.” düzenlemesine, Sınav sonuçları ve başarı sıralaması başlıklı 17. maddesinde; “(1) Sınav kurulu, sınav sonuçlarını kendisine intikal ettiği tarihten itibaren beş iş günü içinde Genel Müdürlük internet sitesinden ve ilan panolarından ilan eder. (2) Görevde yükselme ve unvan değişikliği suretiyle ilan edilen boş kadro sayısı kadar atama yapılmasında başarı puanı esas alınır. Başarı puanı, yazılı ve sözlü sınav puanlarının aritmetik ortalaması esas alınmak suretiyle tespit edilerek, Genel Müdürlük internet sitesinde ve ilan panolarında ilan edilir. Başarı puanlarının eşit olması halinde, sırasıyla; a) Hizmet süresi fazla olanlara, b) Daha üst öğrenimi bitirmiş olanlara, c) Üst öğrenim mezuniyet notu yüksek olanlara, öncelik verilmek suretiyle, en yüksek puandan başlamak üzere başarı sıralaması belirlenir. (3) Görevde yükselme ve unvan değişikliği sınavında başarılı olmalarına rağmen, ilan edilen kadro sayısı nedeniyle ataması yapılamayacaklardan en fazla asıl aday sayısı kadar personel, başarı sıralaması listesinde yedek olarak belirlenebilir.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Dava Konusu Düzenlemelerin İncelenmesi
Davacı tarafından, 09/06/2017 günlü, 30091 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği’nin 12/3. maddesi, 13/1. maddesi ile 17/2. maddesinin iptali istenilmişse de, dilekçe içeriğinde, 12. maddenin 3. fıkrasındaki “Bu sınavda yüz tam puan üzerinden en az altmış puan alanlar başarılı sayılırlar.” ibaresi, 13. maddesinin birinci fıkrasındaki “Yazılı sınavda en yüksek puan alan adaydan başlamak üzere ilan edilen kadro sayısının beş katına kadar aday sözlü sınava alınır. Son adayla aynı puana sahip personelin tamamı sözlü sınava alınır.” ibaresi ve 17/2. fıkrasındaki “…Görevde yükselme ve unvan değişikliği suretiyle ilan edilen boş kadro sayısı kadar atama yapılmasında başarı puanı esas alınır. Başarı puanı, yazılı ve sözlü sınav puanlarının aritmetik ortalaması esas alınmak suretiyle tespit edilerek, Genel Müdürlük internet sitesinde ve ilan panolarında ilan edilir.” ibaresine ilişkin hukuka aykırılık iddialarında bulunulduğundan, uyuşmazlık, anılan ibareler yönünden incelenmiştir.
1- 09/06/2017 günlü, 30091 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği’nin 12. maddesinin 3. fıkrasındaki “… Bu sınavda yüz tam puan üzerinden en az altmış puan alanlar başarılı sayılırlar.” ibaresinin iptali istemi yönünden;
İdarenin, memurların üst görevlere yükselmesini belirli şartlara bağlama konusunda takdir yetkisi bulunduğu kuşkusuz olup; bu yetkinin hukukun genel ilkelerine, üst hukuk normlarına, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı olarak kullanılması halinde iptali söz konusu olacaktır.
Dava konusu düzenleme ile Yönetmelikte, bilgi ve liyakatı ölçerek en başarılı adayı belirlemek amacıyla unvanlar yönünden puan kriterinin getirilmesi, hizmetin bilgi ve deneyim yönünden yetişmiş personel istihdam edilerek gördürülmesi ve personelin ehliyet ve başarısının tesbiti amacıyla öngörülen koşulda, eşitlik ve objektiflik ilkelerine, 657 sayılı Kanunun temel ilkeleri olan kariyer ve liyakat ilkelerine aykırılık görülmemiştir.
2- 09/06/2017 günlü, 30091 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği’nin Sözlü sınav” başlıklı 13.maddesinin birinci fıkrasındaki; “Yazılı sınavda en yüksek puan alan adaydan başlamak üzere ilan edilen kadro sayısının beş katına kadar aday sözlü sınava alınır. Son adayla aynı puana sahip personelin tamamı sözlü sınava alınır.” ibaresinin ve aynı Yönetmeliğin 17. maddesinin 2. fıkrasındaki “…Görevde yükselme ve unvan değişikliği suretiyle ilan edilen boş kadro sayısı kadar atama yapılmasında başarı puanı esas alınır. Başarı puanı, yazılı ve sözlü sınav puanlarının aritmetik ortalaması esas alınmak suretiyle tespit edilerek, Genel Müdürlük internet sitesinde ve ilan panolarında ilan edilir.” ibaresinin iptali istemi yönünden;
Davacının, sözü edilen ibarenin yazılı sınavın dışında yapılacak olan ve objektif olmayacağı ileri sürülen sözlü sınavın hukuka aykırı olduğu iddiasıyla iptal isteminde bulunduğu göz önüne alındığında uyuşmazlık bu yönüyle incelenmiştir.
657 sayılı Kanun’un “Temel İlkeler” başlıklı 3. maddesinde, “Sınıflandırma”, “Kariyer” ve “Liyakat” ilkeleri bu Kanunun temel ilkeleri olarak belirlenmiş; kariyer ilkesi, Devlet memurlarına yaptıkları hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanı sağlamak; liyakat ilkesi ise, Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini yeterlik sistemine dayandırmak ve bu sistemin eşit imkanlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmak olarak tanımlanmıştır.
657 sayılı Kanun, Devlet memurluğunu bir meslek olarak kabul etmekte ve bunlara, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanı sağlanmasını, sınıflar içinde ilerleme ve yükselme işlemlerinin yeterlik sistemine dayandırılmasını öngörmektedir.
Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliğin 1. maddesinde, bu Yönetmeliğin amacının, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak personelin görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasları belirlemek olduğu belirtilmiştir. Bu iki ilkenin temelinde, objektif kurallar çerçevesinde işin ehline verilmesi ve hak etme düşüncesi yatmakta olup, kamu hizmetlerinin etkin ve verimli bir şekilde görülmesinin gereklerinden biri de hizmetin yetişmiş, ehil kamu görevlilerince yerine getirilmesidir.
Dava konusu Yönetmelikler ile sayılan kadrolara, unvan ve görevde yükselme suretiyle atanacaklar için yazılı ve sözlü sınavda başarılı olma koşulunun getirildiği anlaşılmaktadır. Yönetmeliklerin genel sistematik yapısına bakıldığında, yazılı ve sözlü sınavların ikisinin birlikte başarılması, belirlenen görevlere atanabilmenin temel koşulu olarak belirlenmiştir.
Sözlü sınav, yazılı sınavı tamamlayıcı nitelikte, bilgi ve liyakatı ölçmek, adayın mesleğe uygun yeteneğe ve kültürel birikime sahip olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılmaktadır. Bu çerçevede, sözlü sınavın temel amacı, yazılı sınav yapılmak suretiyle nesnel bir biçimde tespit edilenler arasından en başarılı adaydan başlayarak en uygun olanların seçilmesidir.
Bu itibarla, belirtilen unvanların yürüttükleri görevin önem ve özelliği dikkate alındığında, bu kadrolara atanacakların, mesleğin gerektirdiği bilginin ölçülmesi amacıyla yapılacak yazılı sınav yanında, mesleki ehliyete yönelik diğer özel niteliklere de sahip olup olmadıklarının tespiti açısından tamamlayıcı nitelik taşıyan sözlü sınava alınmalarında hizmet gereklerine, üst hukuk normlarına uygun olduğundan, davaya konu düzenlemelerde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği’nin, 12. maddesinin 3. fıkrası, 13. maddesinin 1. fıkrası ve 17. maddesinin 2. fıkrasının iptali istemi yönünden DAVANIN REDDİNE,
2. Aşağıda dökümü yapılan … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen … TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı … Genel Müdürlüğüne verilmesine,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın, kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz yolu açık olmak üzere, 16/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.