Danıştay Kararı 2. Daire 2016/9602 E. 2019/6427 K. 20.11.2019 T.

Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2016/9602 E.  ,  2019/6427 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/9602
Karar No : 2019/6427

DAVACI :…
VEKİLİ : …
DAVALI : …
VEKİLİ : …
DAVANIN KONUSU : … Adli Sicil Müdürlüğünde bilgisayar işletmeni olarak görev yapan davacı tarafından, İdari İşler Müdürü kadrosuna atanma özel şartlarını düzenleyen, Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinin, 13/04/2014 günlü, 28971 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. maddesi ile değiştirilen, 8. maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinin 4 numaralı alt bendinin (b) alt bendinde “bilgisayar işletmeni” unvanının kaldırılması suretiyle bu unvana yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Davacı tarafından; Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinin idari hizmetler grubunda yer alan bilgisayar işletmenlerinin dava konusu Yönetmelik değişikliği ile İdari İşler Müdürlüğü için açılacak görevde yükselme sınavına katılmalarının engellendiği, dava konusu edilen maddenin önceki halinde bilgisayar işletmenliği kadrosunun söz konusu sınava katılabilecek kadrolar arasında yer aldığı, kazanılmış hakkının olduğu belirtilerek dava konusu Yönetmelik maddesinde hukuka uyarlık bulunmadığı ileri sürülmüştür.
DAVALI İDARENİN SAVUNMASI :
15/03/1999 günlü, 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik ile belirlenen çerçeveye uygun olarak idarelere düzenleme yapmak konusunda yetki verildiği, Adalet Komisyonları bünyesinde görev yapan, fakat atamaları doğrudan Bakanlıkça yapılan personelin merkez atamalı kadrolar için ilan edilen görevde yükselme sınavına katılabileceği, … Adli Sicil Müdürlüğü bünyesinde merkez atamalı bilgisayar işletmeni kadrosunda görev yapan davacının, taşra atamalı bir kadro olan idari işler müdürlüğü kadrosu için açılacak olan görevde yükselme sınavına başvuramayacağına ilişkin dava konusu düzenlemede üst hukuk normlarına aykırılık bulunmadığı belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ :
DÜŞÜNCESİ : Yasal dayanaktan yoksun bulunan davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.
DANIŞTAY SAVCISI :
DÜŞÜNCESİ : … Adli Sicil Müdürlüğünde bilgisayar işletmeni olarak görev yapan davacı, İdari İşler Müdürü kadrosuna atanma özel şartlarını düzenleyen, Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinin, 13/04/2014 tarih ve 28971 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. maddesi ile değiştirilen, 8. maddesinin (B) fıkrasının 4/b bendinde “bilgisayar işletmeni” unvanının kaldırılması suretiyle bu unvana yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin iptalini istemektedir.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 124. maddesiyle Başbakanlık, Bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerine kendi görev alanlarını ilgilendiren konularda yönetmelik çıkarma yetkisi verilmiştir. İdareler bu yetki çerçevesinde yönetmelik çıkarabilecekleri gibi, kamu hizmetinin daha etkin ve verimli yürütülmesi amacıyla yönetmeliklerde değişikliklerde yapabilirler. Yönetmeliklerin Anayasa, Yasa, Tüzük ve hukukun genel ilkelerine aykırı hükümler içermemesi öngörülen şekil şartına uyularak çıkarılması dışında, söz konusu düzenleme yetkisinin kullanılmasına kamu hukuku yönünden herhangi bir engel bulunmadığı açıktır.
Bir hiyerarşik normlar sistemi olan hukuk düzeninde, alt düzeydeki normların, yürürlüklerini üst düzeydeki normlardan aldığı kuşkusuzdur. Normlar hiyerarşisinin en üstünde evrensel hukuk ilkeleri ve Anayasa bulunmakta ve daha sonra gelen kanunlar yürürlüğünü Anayasa’dan, tüzükler yürürlüğünü kanunlardan, yönetmelikler ise yürürlüğünü kanun ve tüzüklerden almaktadır. Dolayısıyla; bir normun, kendisinden daha üst konumda bulunan ve dayanağını oluşturan bir norma aykırı veya bunu değiştirici nitelikte bir hüküm getirmesi mümkün bulunmamaktadır.
15.03.1999 günlü, 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin 15. maddesi ile kurumlara kendi görevde yükselme yönetmeliklerini çıkarma konusunda yetki verilmiş ve düzenleme yapılacak konuların çerçevesi de belirlenmiştir. Dava konusu yönetmeliğin de bu yetkiye dayanılarak çıkarıldığı anlaşılmaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 2992 sayılının Teşkilatı ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun, 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri, Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş ve Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun hükümleri ile 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununun 114 üncü maddesine dayanılarak, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak, personelinin görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esaslarının belirlenmesi amacıyla hazırlanmış olan Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği, 25/03/2004 günlü, 25413 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulmuştur.
Yönetmeliğin, 13/04/2014 günlü, 28971 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. maddesi ile değişik “Görevde yükselme sınavına başvuru ve atanma şartları” başlıklı 8. maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinin 4 numaralı alt bendinde, “İdari işler müdürü kadrosuna atanabilmek için; …b) Zabıt kâtibi, memur, ambar memuru, daktilograf, veznedar, emanet memuru, tebligat memuru, santral memuru, şoför, tekniker veya teknisyen kadrolarında toplam en az sekiz yıl hizmeti bulunmak” hükmü yer almaktadır.
İdari İşler Müdürlüğü görevinin önemi ve niteliği gözönünde bulunduğunda, davalı idarece kendi çalışma alanlarına ilişkin kadro ihtiyaç değerlendirmesi yapılarak anılan kadroya atanmak için belirli bir süre tecrübenin gerekliliği de dikkate alınarak alt görevlere ilişkin koşullar getirilmesinde ve bu kapsamda hangi unvanlarda çalışmış olanların hangi kadrolara yükselebileceklerinin belirlenmesinde ve “bilgisayar işletmeni” unvanının eklenmesi yönünde idarelerin düzenleme yapmaya yargı kararı ile zorlanmasına hukuken olanak bulunmadığı da göz önüne alındığında üst hukuk normlarına uyumlu bir şekilde hazırlanıp yürürlüğe konulan Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinin 8. maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinin 4 numaralı alt bendinin (b) bendinde “bilgisayar işletmeni” ne yer verilmemesine ilişkin düzenlemede Genel Yönetmeliğe, hizmetin gereklerine ve hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddine karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesi’nce; Danıştay Beşinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 1. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada, duruşma için belirlenen 20/11/2019 günü davacı vekili ‘nın geldiği, davalı vekili Av. … ‘in geldiği görülerek Danıştay Savcısı hazır halde açık duruşma başladı. Duruşmada hazır bulunan taraflara usulüne göre söz verilip dinlendikten ve Savcının düşüncesi alındıktan sonra duruşmaya son verilip, dosyadaki bilgi ve belgeler de incelenmek suretiyle işin gereği düşünüldü:

MADDİ OLAY :
… Adli Sicil Müdürlüğünde bilgisayar işletmeni olarak görev yapan davacı tarafından, İdari İşler Müdürü kadrosuna atanma özel şartlarını düzenleyen, Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinin, 13/04/2014 günlü, 28971 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. maddesi ile değiştirilen, 8. maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinin 4 numaralı alt bendinin (b) alt bendinde “bilgisayar işletmeni” unvanının kaldırılması suretiyle bu unvana yer verilmemesine ilişkin eksik düzenlemenin iptali istemiyle görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Davanın açıldığı tarihten sonra söz konusu maddede değişiklik olmuş ise de; yeni düzenlemede de davacının isteği doğrultusunda “bilgisayar işletmeni” unvanına yer verilmediği görüldüğünden, uyuşmazlığın esasına girilerek inceleme yapılmasına karar verilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT:
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 124. maddesinin davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan haliyle Başbakanlık, Bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerine kendi görev alanlarını ilgilendiren konularda yönetmelik çıkarma yetkisi verilmiştir. İdareler bu yetki çerçevesinde yönetmelik çıkarabilecekleri gibi, kamu hizmetinin daha etkin ve verimli yürütülmesi amacıyla yönetmeliklerde değişiklikler de yapabilirler. Yönetmeliklerin, “Anayasa, Yasa ve hukukun genel ilkelerine aykırı hükümler içermemesi” ve “öngörülen şekil şartına uyularak çıkarılması” dışında, söz konusu düzenleme yetkisinin kullanılmasına kamu hukuku yönünden herhangi bir engel bulunmadığı açıktır.
Bir hiyerarşik normlar sistemi olan hukuk düzeninde, alt düzeydeki normların, yürürlüklerini üst düzeydeki normlardan aldığı kuşkusuzdur. Normlar hiyerarşisinin en üstünde evrensel hukuk ilkeleri ve Anayasa bulunmakta ve daha sonra gelen kanunlar yürürlüğünü Anayasa’dan, yönetmelikler ise yürürlüğünü kanunlardan almaktadır. Dolayısıyla; bir normun, kendisinden daha üst konumda bulunan ve dayanağını oluşturan bir norma aykırı veya bunu değiştirici nitelikte bir hüküm getirmesi mümkün bulunmamaktadır.
15/03/1999 günlü, 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin 15. maddesi ile kurumlara kendi görevde yükselme yönetmeliklerini çıkarma konusunda yetki verilmiş ve düzenleme yapılacak konuların çerçevesi de belirlenmiştir. Dava konusu yönetmeliğin de bu yetkiye dayanılarak çıkarıldığı anlaşılmaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 2992 sayılı nın Teşkilatı ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun, 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri, Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun hükümleri ile 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununun 114 üncü maddesine dayanılarak, liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak, personelinin görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esaslarının belirlenmesi amacıyla hazırlanmış olan Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği, 25/03/2004 günlü, 25413 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulmuştur.
Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği’nin dayanağını oluşturan ve hiyerarşik yönden de bağlı olduğu normlar içerisinde yer alan, 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununun 113. maddesinde, adalet komisyonlarının kuruluşu düzenlenmiş, 114. maddesinde, “Adalet komisyonlarının görevleri şunlardır:
a) Atamaları doğrudan Bakanlıkça yapılanlar dışındaki adlî ve idarî yargı ile ceza infaz kurumları ve tutukevleri personelinin;
1) İlk defa Devlet memurluğuna atanacaklardan merkezî sınavda başarılı olanların ilgili yönetmelik hükümlerine göre düzenlenecek sözlü ve gerektiğinde uygulamalı sınavlarını yapmak, hukuk fakültesi ve adalet meslek yüksek okulu mezunlarına öncelik tanımak kaydıyla başarılı olanların atanmalarını teklif etmek.
2) Aslî Devlet memurluğuna atanmaları, sicil ve disiplin işlemleri, görevden uzaklaştırılmaları, aylık ve ödenekleri ile diğer özlük işlemlerini bu Kanun ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile ilgili mevzuat hükümlerine göre yerine getirmek.
3) Naklen veya hizmet gereği atamasını, ilgili mahkeme başkanı, hâkim veya Cumhuriyet savcısının görüşünü alarak, yetki alanı içerisinde yapmak.
4) Geçici olarak görevlendirmesini, yetki alanı içerisinde altı ayı geçmemek üzere yapmak.
b) Kanunlarla verilen diğer görevleri yerine getirmek.
İlk defa Devlet memurluğuna atanması teklif edilen personelin atanmaları Bakanlık onayı ile tamamlanır. Bu personelin atanması, eğitilmesi ile ilgili usûl ve esaslar yönetmelikte gösterilir.
Bu madde kapsamındaki personeli, ilgili adalet komisyonunun muvafakati, teklifi veya hizmetin gereği olarak başka bir adalet komisyonunun yetki alanına naklen atama veya geçici olarak görevlendirme yetkisi na aittir.” hükmüne yer verilmiştir.
Dava konusu Yönetmeliğin, 13/04/2014 günlü, 28971 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. maddesi ile değişik “Görevde yükselme sınavına başvuru ve atanma şartları” başlıklı 8. maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinin 4 numaralı alt bendinde, “İdari işler müdürü kadrosuna atanabilmek için; …b) Zabıt kâtibi, memur, ambar memuru, daktilograf, veznedar, emanet memuru, tebligat memuru, santral memuru, şoför, tekniker veya teknisyen kadrolarında toplam en az sekiz yıl hizmeti bulunmak” hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava dosyasında yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesinden; davacının … Adli Sicil Müdürlüğünde Bilgisayar İşletmeni olarak görev yaptığı, dava konusu Yönetmelik değişikliğiyle Adalet Komisyonları bünyesinde görev yapan, fakat atamaları doğrudan Bakanlıkça yapılan bilgisayar işletmenlerinin idari işler müdürlüğü için açılacak görevde yükselme eğitimi ve sınavına katılmalarının engellendiğini ileri sürerek incelenmekte olan davayı açtığı anlaşılmıştır.
2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununun 114. maddesinde atamaları doğrudan Bakanlıkça yapılan ve Komisyonca yapılan personel ayrımına gidildiği, taşra atamalı kadrolarda görev yapan personelin sadece taşra atamalı kadrolar için görevde yükselme sınavına başvuruda bulunabileceği, merkez atamalı kadrolarda bulunan personelin ise sadece merkez teşkilatı için ilan edilen görevde yükselme kadrolarına başvurabileceği; bununla birlikte Adalet Komisyonları bünyesinde görev yapan, fakat atamaları doğrudan Bakanlıkça yapılan personelin de merkez atamalı kadrolar için ilan edilen görevde yükselme sınavına katıabileceği göz önüne alındığında; üst hukuk normlarına uyumlu bir şekilde hazırlanıp yürürlüğe konulan ve merkez atamalı bilgisayar işletmeni kadrosunda bulunanların taşra atamalı idari işler müdürlüğü kadrosuna görevde yükselme suretiyle atanabilmesini engelleyen dava konusu Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinin 8. maddesinin birinci fıkrasının (B) bendinin 4 numaralı alt bendinin (b) alt bendinde hukuka, hizmetin gereklerine, kamu yararına aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Aşağıda dökümü yapılan …-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre duruşmalı davalar için belirlenen …-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. Artan posta ücretinin davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz yolu açık olmak üzere, 20/11/2019 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :
Dava konusu edilen ve 13/04/2014 günlü, 28971 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmeliğin, 8. maddesi 1. fıkrası, (B) bendi, 4 numaralı alt bendi, (b) alt bendi, (b) alt bendinin 04/04/2015 günlü, 29316 sayılı ve 14/05/2016 günlü, 29712 sayılı Resmi Gazeteler’de yayımlanan Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile değiştirildiği göz önüne alındığında, bu isteme yönelik olarak davanın konusuz kaldığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla, davacının iptalini talep ettiği söz konusu düzenleme yürürlükte bulunmadığından, düzenlemenin iptaline ilişkin istem hakkında “karar verilmesine yer olmadığı” karar verilmesi ve bu nedenle de yargılama giderleri ve 02/01/2019 günlü, 30643 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2019 Yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 6. maddesi hükmü gereğince vekalet ücretinin de davalı idareden alınarak davacıya verilmesi gerekirken, aksi yönde oluşan karara katılmıyorum. 20/11/2019