Danıştay 2. Daire Başkanlığı 2016/3996 E. , 2019/7396 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/3996
Karar No : 2019/7396
TEMYİZ EDENLER (DAVALILAR) :
VEKİLİ :
VEKİLİ :
KARŞI TARAF (DAVACI) :
VEKİLİ :
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem : Dava; … ili, … ilçesi, … Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezinde “Teknoloji ve Tasarım Öğretmenliği” branşında Okul Müdürü olarak görev yapan davacının, 2014 yılı alan değişikliği döneminde, alan değişikliği yapılarak esas branşı olan “Matbaa Öğretmenliğine” geçirilmesi isteminin İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğünün … günlü, … sayılı yazısının dayanak gösterilerek reddine yönelik … nin … günlü, … sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: … İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; ilgili mevzuat hükümlerine göre öğretmenlerin mezun oldukları yüksek öğrenim programları doğrultusunda atanmalarının esas, başka alanlara atanmalarının ise istisna ve belli kurallara bağlı olduğu, … Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Matbaa Eğitimi Bölümü Matbaa Teknolojileri Programından mezun olan ve daha önce matbaa öğretmenliği branşında görev yapmakta iken alan değişikliği suretiyle Teknoloji ve Tasarım branşında görev yapan davacının, alan değişikliğine ilişkin başvurusunun, Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği ile Talim ve Terbiye Kurulu Kararı doğrultusunda ve ihtiyaçlar göz önünde bulundurularak değerlendirilmesi gerekirken, söz konusu dönemdeki alan değişikliği işlemlerini, mevzuata aykırı bir biçimde Özel Eğitim ve Teknoloji ve Tasarım alanları ile sınırlandıran … günlü, … sayılı İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü yazısına istinaden reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline hükmedilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN (DAVALILARIN) İDDİALARI :
… tarafından; öğretmenlerin alan değişikliği yaparak atanma talebinde bulunması halinde, sadece alan değişikliği yapacak öğretmenlerin durumunun değil, hizmet gereklerinin de dikkate alınması gerektiği; alan değişikliği için öngörülen alanlarda, boş kadro ve hizmet puanı dikkate alınarak branş değişikliği işlemlerinin gerçekleştirildiği; atıl kapasite yaratılmaması, personelin gereksinim duyulan okul ve kurumlara yönlendirilmesi ile eğitim hizmetlerinin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesi gerektiği hususları dikkate alınarak davacının talebinin reddedildiği belirtilerek, İdare Mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.
… tarafından; usul yönünden kesin ve yürütülebilir bir işlem olmadığı, esas yönünden ise İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğünün … günlü, … sayılı yazısında, hangi öğretmenlerin alan değişikliği yapabileceğinin açıkça bildirildiği; yer değiştirmelerde alanlara göre atama yapılacak eğitim kurumlarını belirleme yetkisinin Bakanlıkta olduğu; alanlar bazında doluluk oranının yüzde yüze ulaştığı ve bazı alanlar ile sınırlı alan değişikliği yapıldığı; dava konusu işlemin Bakanlık yazısına istinaden tesis edildiği ileri sürülerek, Mahkeme kararının bozulması istenilmiştir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ :
DÜŞÜNCESİ : Davalı idarelerin temyiz istemlerinin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, davalı idarelerden nin usule yönelik itirazı yerinde görülmeyerek, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlenildikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği düşünüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Dava dosyasının incelenmesinden; … Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Matbaa Eğitimi Bölümü Matbaa Teknolojisi Programından mezun olan davacının, … ili, … ilçesi, … Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesinde “Matbaa Öğretmeni” iken alan değişikliği ile aynı il, … ilçesi, … İlöğretim Okuluna “Teknoloji ve Tasarım Öğretmeni” olarak atandığı; halen … ilçesi, … Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezinde ‘Teknoloji ve Tasarım Öğretmenliği’ branşında Okul Müdürü olarak görev yaptığı; 2014 yılı alan değişikliği döneminde, 04/12/2014 tarihli dilekçesi ile, Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmeliğin 44. maddesi uyarınca, müdürlük yaptığı okulda boş normu olan Matbaa Öğretmenliği kadrosuna alan değişikliği suretiyle atanma isteminde bulunduğu; bu başvurusunun, alan değişikliğine ilişkin işlemlerin 20/02/2014 günlü, … sayılı Talim ve Terbiye Kurulu Kararının Geçici 8. maddesi uyarınca “Özel Eğitim ile Teknoloji ve Tasarım” alanına yönelik yapılacağına ilişkin İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğünün … günlü, … sayılı yazısına istinaden nin … günlü, … sayılı işlemiyle reddi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
Dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan ve 06/05/2010 günlü, 27573 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin “Alan değişikliğine bağlı yer değiştirmeler” başlıklı 44. maddesinde “(1) Öğrenimine uygun alanı dışında bir başka alana atanan öğretmenler, öğrenimleri birden fazla alana atamaya kaynak olan öğretmenler ile başka bir alanda yüksek öğrenimi bitiren öğretmenler, adaylıklarının kaldırılmış olması ve yüksek öğrenimlerinin Talim ve Terbiye Kurulunun öğretmenliğe atanacakların mezun oldukları yüksek öğretim programlarına ilişkin kararında atanacağı alana uygun olması kaydıyla mezuniyetleri itibarıyla atanabilecekleri alanlara alanlarının değiştirilmesini isteyebilirler. (2) Bu kapsamda yapılacak alan değişikliği işlemleri haziran ayında Bakanlıkça belirlenecek takvim çerçevesinde yapılır. (3) Alan değişikliği isteyen öğretmenlerin alan değişiklikleri, il içinde tercihleri de dikkate alınmak suretiyle alanlarında ihtiyaç duyulan eğitim kurumları olacak şekilde hizmet puanı üstünlüğüne göre yapılır. Hizmet puanlarının eşit olması durumunda öğretmenlikteki hizmet süresi daha fazla olana öncelik verilir. … ” düzenlemesine yer verilmiştir.
Talim ve Terbiye Kurulu’nun … günlü, … sayılı Kararı’yla belirlenen Öğretmenlik Alanları, Atama ve Ders Okutma Esasları’nın 1. maddesinde, bu Esasların amacının, öğretmen olarak atamaya esas alınacak alanların, öğretmenliğe atanacakların alanlara göre mezun oldukları yükseköğretim programlarının, öğretmenliğe atananların alanlarına göre aylık karşılığında okutacakları derslerin belirlenmesi olduğu; 5. maddesinde, öğretmen olarak atanmaya esas alanların, her bir alan öğretmenliği için mezun olunacak yükseköğretim programı ile öğretmenliğe atananların alan ve yan alanlarına göre aylıkları karşılığında okutacakları derslerin eki çizelgede belirtildiği; 12. maddesinde, Bakanlık ve Yükseköğretim Kurulu (YÖK) iş birliği ile düzenlenen alan öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans ya da Pedagojik Formasyon/Pedagojik Formasyon Eğitim Sertifikası Programlarına, eki çizelgede yer verilen yükseköğretim programlarının hangilerinden mezun olanların alınacağı, öğretmen ihtiyacı çerçevesinde İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü ile Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğünün teklifi doğrultusunda Kurulca belirleneceği; 13. maddesinde, eki çizelgede bazı yükseköğretim programları için katılma zorunluluğu getirilen eğitim programlarının içeriği ve uygulama esaslarının ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak Bakanlıkça belirleneceği; Geçici 8. maddesinde ise, sınıf öğretmeni olarak görev yapmakta iken 540 saatlik “Zihin Engelliler Sınıfı Öğretmenliği Eğitimi Programı’nı başarıyla tamamlayanların Zihin Engelliler Sınıfı Alanına; öğretmen olarak görev yapmakta iken 90 saatlik “Teknoloji ve Tasarım Öğretmenliği Eğitim Programı’nı başarıyla tamamlayanların Teknoloji ve Tasarım Alanına eğitim kurumlarının ihtiyacına göre alan değişikliği yapılabileceği, bu kapsamda düzenlenecek olan eğitim programının içeriği, yöntemi, uygulama esasları, başlama ve bitiş tarihleri, İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü ile Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü koordinesinde belirleneceği düzenlenmiştir.
Öte yandan, İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğünün “Alan Değişikliği” konulu … günlü, … sayılı yazısıyla, 540 saatlik Zihin Engelliler Sınıf Öğretmenliği Eğitim Programı ile 90 saatlik Teknoloji ve Tasarım Öğretmenliği Eğitim Programlarına katılıp da başarıyla tamamlayanların, Talim ve Terbiye Kurulunun … günlü, … sayılı Kararının Geçici 8. maddesine göre Özel Eğitim ve Teknoloji ve Tasarım alanına alan değişikliği başvurusunda bulunabilecekleri ve bu kapsamda alan değişikliği işlemlerinin, öğretmenlerin tercihleri de dikkate alınmak suretiyle alanlarında Bakanlıkça ilan edilen norm kadro açığı bulunan eğitim kurumlarına hizmet puanı üstünlüğüne göre yapılacağı belirtilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
6287 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’la eğitim sisteminde yapılan değişiklik sonrası oluşan norm fazlası sınıf öğretmenleri de dikkate alınarak eğitimin etkin, verimli ve daha sağlıklı uygulanabilmesi, mevcut öğretmenlerden en üst düzeyde yararlanılabilmesi ile öğretmen dağılımında ülke genelinde dengenin sağlanması amacına yönelik olarak alan değişikliğine bağlı işlemler gerçekleştirilmiş; ancak, sınıf öğretmenlerinin alan değişikliği yoluyla özel bir eğitime ihtiyaç duyulmadan doğrudan Zihin Engelliler Sınıfı Öğretmenliği ile Teknoloji ve Tasarım alanına atanmalarına izin veren düzenlemelere yönelik yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlar verilmiştir. (Danıştay İkinci Dairesi’nin 19/04/2013 günlü, E:2012/11775 sayılı; 12/04/2013 günlü, E:2012/12121 sayılı; 25/09/2013 günlü, E:2012/11933 sayılı kararları)
İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü’nün “Alan değişikliği” konulu 21/11/2014 günlü, 190953 sayılı genel düzenleyici işlemiyle de; söz konusu yargı kararları sonrası alan değişikliği yapılan öğretmenlerin önceki alanlarına döndürülmesi nedeniyle … günlü, … sayılı Talim ve Terbiye Kurulu Kararının Geçici 8. maddesi de dikkate alınarak sadece belli alanlarda alan değişikliği işlemlerine izin verildiği görülmektedir.
Bu durumda, yukarıda yer alan mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden de anlaşılacağı üzere, belli branşlara atamalarda o branşa en uygun yüksek öğrenim programından mezun olanları atamak ve gerekli düzenlemeleri yapmak konusunda kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olmak üzere idareye takdir yetkisi tanındığından; eğitim hizmetlerini yürütmekle görevli olan idarece, … günlü, … sayılı Talim ve Terbiye Kurulu Kararının Geçici 8. maddesi de dikkate alınarak, ihtiyaç duyulan kadrolara yönelik belli alanlarla sınırlı olmak üzere alan değişikliği yapılmasına izin veren duyuruya bağlı olarak, davacıya “Matbaa Öğretmenliği” branşına alan değişikliği başvuru hakkı verilmemesine dair nin … günlü, … sayılı işleminde hukuka aykırılık, anılan işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVALI İDARELERİN TEMYİZ İSTEMLERİNİN KABULÜNE;
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun temyize konu kararın verildiği tarih itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesinin 3622 sayılı Kanun ile değişik 3. fıkrası uyarınca, yeniden bir karar vermek üzere dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştay’da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19/12/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.