Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2016/15989 E.  ,  2020/450 K.Milli Eğitim Bakanlığı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin Geçici 1. maddesi + Bireysel işlemÖZEL BARINMA HİZMETİ VEREN KURUMLAR VE BAZI DÜZENLEMELER HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME (652) Madde 37
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/15989
Karar No : 2020/450

DAVACI: …
VEKİLİ: …
DAVALILAR : 1- …
VEKİLİ: …
2- …
VEKİLİ: …

DAVANIN KONUSU:
… ili, … ilçesi, … Lisesinde beden eğitimi öğretmeni olarak görev yapan davacı tarafından, aynı ilçede yer alan … Lisesine atanmasına ilişkin 30/09/2016 günlü işlem ile bu işlemin dayanağı olan ve 01/09/2016 günlü, 29818 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin Geçici 1. maddesinin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI:
… Lisesine Milli Eğitim Bakanlığının 01/08/2007 tarih ve … sayılı işlemi ile öğretmen olarak atandığı, dava konusu olan Geçici 1. madde uyarınca valiliklerce ataması yapılmış olan öğretmenlerin proje okullarındaki görevlerinin sona ereceği ve dolayısıyla bu maddenin valiliklerce ataması yapılmış olan öğretmenler için uygulanması gerektiği; görev süresinin de, görev yapılan okulun proje okulu olarak belirlenmesi tarihinden itibaren hesaplanması gerektiği; eğitim ve öğretimin başlamasından sonra tesis edilen dava konusu işlemin hukuki güvenlik ilkesine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

DAVALI MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞININ SAVUNMASI:
652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 37. maddesinin dokuzuncu fıkrasına dayanılarak hazırlanan ve 01/09/2016 günlü, 29818 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin Geçici 1. maddesi ile, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte, valiliklerce ataması yapılmış olan öğretmenler ile görevlendirilmesi yapılmış yöneticilerden dört veya sekiz yıllık görev süresini tamamlayanların proje okullarındaki görevlerinin sona ereceği yolunda düzenleme yapıldığı, bu konuda “İhtiyaç ve norm kadro fazlası öğretmenler” konulu 19/09/2016 günlü, 2016/19 sayılı Genelge yayımlandığı; bu çerçevede, proje okulu kapsamında olan … ili, … ilçesi, … Lisesinde 14/08/2007 tarihinden beri öğretmen olarak görev yapan davacının sekiz yıllık görev süresini tamamlaması nedeniyle ilgili Valilikçe davacının tercihi de göz önüne alınarak aynı yer … Lisesine atandığı; ihtiyaç durumu ve hizmet gerekleri gözetilerek tesis edilen dava konusu atama işleminin mevzuata ve hukuka uygun olduğu; dava konusu işlem ile davacının görev yerinin değiştirildiği ancak unvanında, mali haklarında ve kazanılmış haklarında bir değişiklik olmadığı; dava konusu olan Geçici 1. maddenin üst hukuk normlarına ve eşitlik ilkesine uygun olduğu suvunulmuştur.

DAVALI … VALİLİĞİNİN SAVUNMASI:
652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 37. maddesinin dokuzuncu fıkrasına dayanılarak hazırlanan ve 01/09/2016 günlü, 29818 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin Geçici 1. maddesi ile, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte, valiliklerce ataması yapılmış olan öğretmenler ile görevlendirilmesi yapılmış yöneticilerden dört veya sekiz yıllık görev süresini tamamlayanların proje okullarındaki görevlerinin sona ereceği yolunda düzenleme yapıldığı, bu konuda “İhtiyaç ve norm kadro fazlası öğretmenler” konulu 19/09/2016 günlü, 2016/19 sayılı Genelge yayımlandığı; … ili, … ilçesi, … Lisesinin Bakanlık Onayı ile proje okulu olarak belirlendiği, dava konusu olan Geçici 1. maddesi uyarınca, davacının aynı eğitim kurumunda sekiz yıllık görev süresini tamamlaması nedeniyle norm fazlası öğretmen olarak belirlendiği; anılan Genelge’de belirtildiği şekilde, davacı tercihlerine istinaden branşında ilan edilen boş norm kadrolardan birine hizmet puanı üstünlüğüne göre atanamadığından re’sen 30/09/2016 günlü Valilik işlemi ile … ili, … ilçesi, … Lisesine öğretmen olarak atandığı; dava konusu bireysel işlemin, dayanağı olan mevzuata uygun olarak tesis edildiği yolunda savunma yapılmıştır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ: …
DÜŞÜNCESİ: Dava konusu olan düzenleyici işlem yönünden karar verilmesine yer olmadığına, bireysel işlem yönünden ise iptal kararı verilmesi gerektiği düşünülmüştür.

DANIŞTAY SAVCISI: …
DÜŞÜNCESİ: Dava; … ili, … ilçesi, … Lisesinde beden eğitimi öğretmeni olarak görev yapan davacının, aynı ilçede yer alan … Lisesine atanmasına ilişkin 30/09/2016 günlü işlem ile bu işlemin dayanağı olan ve 01/09/2016 günlü, 29818 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin Geçici 1. maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.
01/09/2016 günlü, 29818 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin Geçici 1. maddesinin 06/07/2018 tarih ve 30470 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmeliğin 12. maddesiyle yürürlükten kaldırıldığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, dava konusu düzenlemenin hukuksal geçerliliğinin ve hukuki yararının kalmadığı anlaşılmıştır.
Dava konusu işlemin, tesis edildiği tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre irdeleneceği, bireysel işlemin tüm hukuki sonuçları ile birlikte ortadan kaldırılmadığı sürece, anılan işlemin dayanağı olan düzenleyici işlemin sonradan yürürlükten kaldırılmasının, söz konusu bireysel işlemle ilgili olarak açılan davanın sonuçlanmasına engel oluşturmayacağı da açıktır.
Bu kapsamda, davacının naklen atanmasına ilişkin işlemin iptali istemine gelince;
652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 37. maddesinin dokuzuncu fıkrasında,”… Yurt içi veya yurt dışında, yerli veya yabancı kurum ve kuruluşlarla veya başka ülkelerle işbirliği anlaşması çerçevesinde kurulan ve ulusal veya uluslararası proje yürüten okul ve kurumlar, Bakan onayı ile proje okulu olarak seçilen ve belirli eğitim reformu ve programları uygulanan okul ve kurumlar ile Bakan onayıyla doğrudan Bakanlık merkez teşkilatına bağlanan kurumlara yapılacak öğretmen atamaları ve yönetici görevlendirmeleri Bakan tarafından yapılır. 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 38 inci maddesi kapsamında üniversitelerde görev yapan öğretim elemanlarına bu okullarda okul müdürlüğü görevi verilebilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Milli Eğitim Bakanlığı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin Geçici 1. maddesinde, dava konusu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla, valiliklerce ataması yapılmış olup dört veya sekiz yıllık görev süresini tamamlayan öğretmenlerin, proje okullarındaki görevlerinin sona ereceği, bunlardan sekiz yıldan az, dört yıldan fazla çalışanların bu okullarda sekiz yıllık görev süresi tamamlamak üzere atanabileceği, görev süresi dolan öğretmenlerin istekleri de dikkate alınarak ilgili mevzuat uyarınca Valiliklerce belirtilen usulde diğer eğitim kurumlarına atamalarının yapılacağı öngörülmüştür.
Dava konusu olayda ise davacının … Lisesine daha önce Bakanlık işlemi ile atandığı ve bu suretle Geçici 1. maddenin kapsamında bulunmadığı anlaşılmakla aynı ilçede yer alan … Lisesine atanmasına ilişkin 30/09/2016 günlü işlemde hukuka uygunluk görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, konusu kalmayan düzenleyici işlem hakkında esastan karar verilmesine yer olmadığı, bireysel işlemin ise iptali gerekeceği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten sonra dosyadaki bilgi ve belgeler de incelenmek suretiyle işin gereği düşünüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ:
Dava dosyasının incelenmesinden; davacı, … ili, … ilçesi, … Lisesinde beden eğitimi öğretmeni olarak görev yapmakta iken, adı geçen okulun proje okulu olarak belirlenmesi ve davacının da bu okulda 8 yıldan fazla süreyle görev yapması nedeniyle, Milli Eğitim Bakanlığı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin Geçici 1. maddesine istinaden, dava konusu olan 30/09/2016 günlü işlemi ile, aynı ilçede yer alan … Lisesine beden eğitimi öğretmeni olarak atanması üzerine, görülmekte olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İNCELEME VE GEREKÇE :
İLGİLİ MEVZUAT :
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 124. maddesinde; “Başbakanlık, bakanlık ve kamu tüzel kişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartı ile, yönetmelikler çıkarabilirler.” hükmü yer almıştır.
652 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 37. maddesinin dokuzuncu fıkrasında, “(Ek: 1/3/2014-6528/22 md.) Yurt içi veya yurt dışında, yerli veya yabancı kurum ve kuruluşlarla veya başka ülkelerle işbirliği anlaşması çerçevesinde kurulan ve ulusal veya uluslararası proje yürüten okul ve kurumlar, Bakan onayı ile proje okulu olarak seçilen ve belirli eğitim reformu ve programları uygulanan okul ve kurumlar ile Bakan onayıyla doğrudan Bakanlık merkez teşkilatına bağlanan kurumlara yapılacak öğretmen atamaları ve yönetici görevlendirmeleri Bakan tarafından yapılır. (Ek cümle: 2/12/2016-6764/8 md.) 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 38 inci maddesi kapsamında üniversitelerde görev yapan öğretim elemanlarına bu okullarda okul müdürlüğü görevi verilebilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Kanun Hükmünde Kararname hükmüne dayanılarak, yurt içinde ve yurt dışında yerli veya yabancı kurum ve kuruluşlarla veya başka ülkelerle işbirliği anlaşmaları çerçevesinde kurulan ve ulusal veya uluslararası proje yürüten okul ve kurumlar ile belirli eğitim reformu ve programları uygulayan okulların proje okulu olarak belirlenmesi ve Bakan tarafından onaylanması, bu okul ve kurumlara yapılacak öğretmen atamaları, yönetici görevlendirmeleri ile bu kapsamda tanımlanan proje okullarının bünyesindeki ortaokullara öğrenci seçilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemek üzere hazırlanan ve 01/09/2016 günlü, 29818 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin bireysel işlem tesis tarihi itibarıyla; “Yönetici ve öğretmenlerin görev süresi” başlıklı 11. maddesinde;
“(1) Yöneticiler dört yıllığına görevlendirilir.
(2) Öğretmenler dört yıllığına atanırlar.
(3) Aynı unvanla aynı eğitim kurumunda sekiz yıldan fazla süreyle yönetici veya öğretmen olarak görev yapılamaz.
(4) Görev süresi biten öğretmenlerin iş ve işlemleri okul müdürlüğünce, yöneticilerin işlemleri ise il millî eğitim müdürlüğünce başlatılır.” hükmüne;
“Geçiş hükmü” başlıklı Geçici 1. maddesinde ise, “(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte valiliklerce ataması yapılmış olan öğretmenler ile görevlendirilmesi yapılmış yöneticilerden dört veya sekiz yıllık görev süresini tamamlayanların görevleri sona erer. Bunlardan sekiz yıldan az, dört yıldan fazla çalışanlar bu okullarda sekiz yıllık görev süresi tamamlamak üzere atanabilir/görevlendirilebilirler. Görev sürelerini dolduran yönetici ve öğretmenler istekleri de dikkate alınarak ilgili mevzuatı uyarınca durumlarına uygun okullara öğretmen olarak atanırlar. Bu öğretmenlerden herhangi bir okul/kuruma atanmak üzere başvuruda bulunmayanların veya tercihlerinden birine atanamayanların görev yerleri il içerisinde valiliklerce resen belirlenir.” kuralına yer verilmiş bulunmaktadır.
Bu meyanda, Milli Eğitim Bakanlığı İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğünce yayımlanan, “İhtiyaç ve norm kadro fazlası öğretmenler” konulu 19/09/2016 günlü, 2016/19 sayılı Genelge’de, Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin “İhtiyaç ve norm kadro fazlası öğretmenlerin yer değiştirmeleri” başlıklı 53. maddesine; Millî Eğitim Bakanlığı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin 11. 12. ve Geçici 1. maddelerine yer verilmek suretiyle, ihtiyaç ve norm kadro fazlası öğretmenler ile özel program ve proje uygulayan eğitim kurumlarında sekiz yıllık görev süresini dolduran yönetici ve öğretmenlerden; tercihte bulunanların, en fazla 25 eğitim kurumu tercih etme hakkı verilmek üzere tercihleri dikkate alınarak hizmet puanı üstünlüğüne göre il içinde atama yapılacağı, tercihlerine atanamayanlar ile tercihte bulunmayanların, hizmet puanı en fazla olandan başlamak üzere öncelikle görev yapmakta oldukları ilçe içinde, bunun mümkün olmaması durumunda ise hizmet puanı en az olandan başlamak üzere görev yapmakta oldukları il içinde re’sen, atamaların Valiliklerce yapılacağı yolunda düzenlemelere yer verilmiştir.

DAVA KONUSU YÖNETMELİĞİN İNCELENMESİ:
01/09/2016 günlü, 29818 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin Geçici 1. maddesi yönünden;
Dosyanın incelenmesinden; dava konusu olan Yönetmeliğin Geçici 1. maddesi, 06/07/2018 günlü, 30470 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Millî Eğitim Bakanlığı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmeliğin 12. maddesiyle yürürlükten kaldırılmış olup, karar tarihi itibarıyla yürürlükte olmayan Yönetmelik maddesi bakımından, davanın konusuz kaldığı anlaşılmaktadır.
Ancak, dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre irdeleneceği, bireysel işlemin tüm hukuki sonuçları ile birlikte ortadan kaldırılmadığı sürece, anılan işlemin dayanağı olan düzenleyici işlemin sonradan yürürlükten kaldırılmasının, söz konusu bireysel işlemle ilgili olarak açılan davanın sonuçlanmasına engel oluşturmayacağı açıktır.

DAVA KONUSU BİREYSEL İŞLEMİN İNCELENMESİ :
… ili, … ilçesi, … Lisesinde beden eğitimi öğretmeni olarak görev yapan davacının, aynı ilçede yer alan … Lisesine atanmasına ilişkin 30/09/2016 günlü işlemin iptali istemi yönünden;
Uyuşmazlık konusu olayda; proje okulu olarak belirlenen eğitim kurumlarındaki mevcut öğretmenlerin diğer eğitim kurumlarına atanmalarını düzenleyen dava konusu Yönetmeliğin “Geçiş hükmü” başlıklı Geçici 1. maddesinde, Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla, valiliklerce ataması yapılmış olup dört veya sekiz yıllık görev süresini tamamlayan öğretmenlerin, proje okullarındaki görevlerinin sona ereceği, bunlardan sekiz yıldan az, dört yıldan fazla çalışanların bu okullarda sekiz yıllık görev süresi tamamlamak üzere atanabileceği, görev süresi dolan öğretmenlerin istekleri de dikkate alınarak ilgili mevzuat uyarınca Valiliklerce belirtilen usulde diğer eğitim kurumlarına atamalarının yapılacağı yolunda düzenlemelere yer verildiği görülmektedir.
Diğer taraftan; dava konusu Yönetmelik hakkında açılan başka bir davada, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 05/11/2018 günlü, YD İtiraz No:2018/413 sayılı kararı ile, “Yönetmeliğin geçici 1. maddesiyle ilgili olarak; …
İdare tarafından, dava konusu Yönetmeliğin 13. ve 14. maddeleriyle bu eğitim kurumlarında görev yapacak öğretmen ve yöneticilerin görev sürelerinin sınırlandırıldığı, bunun bir sonucu olarak, geçici 1. madde ile de, görev süresini dolduran tüm yönetici ve öğretmenlerin görevlerinin sona ereceğinin ifade edildiği görülmektedir.
652 sayılı KHK’nın 37. maddesinin 7. fıkrası gereği, yöneticilik görevine belirli bir süre ile sınırlı olarak görevlendirilme yapılması karşısında, görev süresini dolduran yöneticilerin görevlerinin sona ermesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır. Bununla birlikte, dava konusu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte, Yönetmelikte öngörülen dört veya sekiz yıllık görev süresini dolduran öğretmenlerin görevlerinin sona ermesi, anılan eğitim kurumuna belirli bir süre ile atanmamış öğretmenler yönünden hukuki güvenlik ilkesini zedelemektedir. Zira maddenin bu haline göre; öğretmenlerin atandığı tarihte proje okulu olmayan bir eğitim kurumu, sonraki bir tarihte, proje okulu olarak ilan edilmekle birlikte okulda dört veya sekiz yıl görev yapan tüm öğretmenlerin görevlerinin de sona ermesi sonucunu doğuracaktır. Öğretmenler bakımından, görev süresinin başlangıcının anılan eğitim kurumunun proje okulu olarak ilan edildiği tarihten itibaren başlaması hukuki güvenlik ilkesinin bir gereği olup, bu nedenle, söz konusu düzenlemede öğretmenler yönünden hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.” gerekçesine yer verilmek suretiyle; dava konusu Yönetmeliğin Geçici 1. maddesinin öğretmenlere yönelik yürütülmesinin durdurulmasına karar verilmiştir.
Bu durumda; davacının, belli bir süre kaydı olmaksızın beden eğitimi öğretmeni olarak atanmış olduğu … Lisesinin, daha sonra 652 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 37. maddesinin dokuzuncu fıkrası kapsamında proje okulu olarak belirlenmesi üzerine, öğretmenler yönünden hukuka aykırılığı yargı kararıyla saptanan dava konusu Yönetmeliğin Geçici 1. maddesine istinaden, anılan eğitim kurumunda 8 yıldan fazla süreyle öğretmen olarak görev yapması nedeniyle … Lisesine beden eğitimi öğretmeni olarak atanmasına ilişkin tesis edilen dava konusu bireysel işlemde de hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 01/09/2016 günlü, 29818 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliği’nin Geçici 1. maddesi yönünden KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2. … ili, … ilçesi, … Lisesinde beden eğitimi öğretmeni olarak görev yapan davacının, aynı ilçede yer alan … Lisesine atanmasına ilişkin 30/09/2016 günlü işlemin İPTALİNE,
3. Aşağıda dökümü yapılan …-TL yargılama giderinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine, davalı idarelerden Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan …-TL yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, posta ücretinden eksik kalan miktarın davacıya tamamlattırılmasına,
4. Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen …-TL vekalet ücretinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz yolu açık olmak üzere, 16/01/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.