Danıştay 2. Daire Başkanlığı         2016/11158 E.  ,  2019/7372 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/11158
Karar No : 2019/7372

TEMYİZ EDEN (DAVACI): …
VEKİLLERİ : …

KARŞI TARAF (DAVALI) : Sağlık Bakanlığı/ANKARA
VEKİLİ: …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: Dava; dahiliye uzmanlığı eğitimini tamamlayan davacının, zorunlu hizmet atamasının, eş durumu mazeretine dayalı olarak … iline yapılması istemli başvurusu reddedilerek, 25/12/2014 günlü kura ile … ili, … İlçe Devlet Hastanesine atanmasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti : Davacının eşi memur kadrosunda görev yapmadığından, Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 20. maddesinde öngörülen eş durumu özründen davacının faydalanmasına imkan bulunmadığı, diğer taraftan; Yönetmeliğin 21. maddesinin son fıkrası uyarınca, stratejik personel olan davacıya anılan maddenin 7. fıkrasının (a) bendinin uygulanmasının da mümkün olmadığı, bu durumda, mevzuat hükümlerine uygun olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik’in 14. maddesi uyarınca, eş durumunun dikkate alınması gerektiği, bu doğrultuda emsal yargı kararları bulunduğu ileri sürülmüştür.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz isteminin reddi ile İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği ileri sürülmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davacının temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Danıştay Beşinci Dairesi tarafından, Danıştay Başkanlık Kurulunun 01/08/2016 günlü, K:2016/32 sayılı kararının “Ortak Hükümler” kısmının 1. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen dosyada; 25/08/2017 günlü, 30165 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 694 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’ye eklenen Geçici 15. madde uyarınca, kaldırılan Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumunun dava ve icra takip işlerinin Sağlık Bakanlığına devredildiği görüldüğünden, davanın Sağlık Bakanlığı husumetiyle görülmesine karar verilerek, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
… Üniversitesi Tıp Fakültesi Dahiliye Bölümünde ihtisas eğitimini tamamlayan davacı, 60. dönem Devlet hizmet yükümlülüğü kapsamında kura yoluyla ataması yapılmadan önce, davalı idareye başvuruda bulunarak, eşinin … ilinde bulunan özel sürücü ve mesleki eğitim kursunun müdürü olduğundan bahisle eş durumu mazereti dikkate alınarak atamasının … iline yapılmasını talep etmiştir.
25/12/2014 tarihinde yapılan eş durumu kurası sonuçlarına ilişkin duyuruda, davacının talebi, Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin 21. maddesi uyarınca reddedilerek, … ili, … İlçe Devlet Hastanesine uzman doktor olarak atanması üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik’in, 16/08/2014 günlü, 29090 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak Yönetmelik ile değişik “Aile Birliği Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği” başlıklı 14. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinin dava konusu işlem tarihindeki halinde; “Aile birliği mazeretine dayanarak yer değişikliği memurun; …
d) Kamu personeli olmayan eşinin, talep edilen yerde başvuru tarihi itibarıyla kesintisiz son üç yıl sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi ile işverene bağlı olarak çalışmış ve halen çalışıyor olması halinde bu durumda olan eşin bulunduğu yere … atanması suretiyle yapılabilir.” hükmüne; aynı tarihte yürürlüğe giren Geçici 5. maddesinde ise; “Kamu kurum ve kuruluşları bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde yönetmeliklerini bu Yönetmeliğe uygun hale getirirler. Bu süre içerisinde kamu kurum ve kuruluşlarının yönetmeliklerinin bu Yönetmeliğe aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.” hükmüne yer verilmiştir.
26/03/2013 günlü, 28599 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin (Yönetmeliğin adı, 02/03/2018 günlü, 30348 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik ile ‘’Sağlık Bakanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’’ olarak değiştirilmiştir.) 21. maddesinin üçüncü fıkrasının (c) bendinin dava konusu işlem tarihinde yürürlükte bulunan halinde; “Sosyal güvenlik kurumları kapsamında veya sosyal güvenlik kurumları kapsamı dışında kalan ve özel kanunlarla düzenlenmiş bulunan diğer sandıklara tabi olarak çalışması halinde müracaat tarihi itibari ile en az üç yıl, son bulunduğu yerde kesintisiz en az iki yıl prim ödediğini veya Bağ-Kur sigortalısı olanların Bağ-Kur borçlarını yapılandırdıklarını belgelendirmeleri halinde eşlerinin bulunduğu yerlere, bu Yönetmelikte belirtilen atama ve yer değiştirme dönemlerine bağlı kalınmaksızın genel hükümler çerçevesinde atanabilirler.” hükmü; aynı maddenin 11. fıkrasında ise; “Stratejik personelin atama taleplerinde üçüncü fıkranın (a), (c), (ç) ve (d) bentleri ile yedinci fıkrası uygulanmaz.” hükmü düzenlenmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik’te yapılan 16/08/2014 günlü değişiklik ile memurun, kamu personeli olmayan eşinin, talep edilen yerde kesintisiz son üç yıl sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi ile işverene bağlı olarak çalışmış ve halen çalışıyor olması halinde eşin bulunduğu yere atanabileceği düzenlenmiş ve bu suretle, tüm Devlet memurları için bu hak, unvan veya sıfat yönünden herhangi bir kısıtlamaya tabi tutulmadan tanınmıştır.
Ayrıca, Genel Yönetmeliğe 16/08/2014 tarihinde eklenen Geçici 5. maddede yer alan sarih düzenleme uyarınca;
kamu kurum ve kuruluşlarının yönetmeliklerinde yer alan hükümlerden, Genel Yönetmeliğe aykırı olmayan hükümlerin uygulanacağı, başka bir ifade ile, Genel Yönetmeliğe aykırı olan hükümlerin uygulanmayacağı kurala bağlanmıştır.
Bu itibarla; dava konusu işlemin dayandırıldığı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği’nin dayanağını oluşturan Genel Yönetmelik’te yapılan 16/08/2014 günlü değişiklikten sonra, stratejik personelin eş durumu mazereti nedeniyle nakil talebinde bulunma hakkının mevcut olduğunun kabulü gerekmektedir.
Öte yandan, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 13/03/2017 günlü, E:2017/168, K:2017/1137 sayılı açıklamalı onama kararı da bu yöndedir.
Bu durumda; davacının eşinin, nakil talep edilen yerde, son üç yıl sosyal güvenlik primi ödenmek suretiyle kesintisiz olarak çalışıp çalışmadığı hususu değerlendirilmek suretiyle işlem tesisi gerekirken, davacının başvurusunun değerlendirmeye dahi alınmaksızın reddi yolundaki işlemde hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE;
2. … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:…, K:… itibarıyla yürürlükte olan haliyle 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesinin 3622 sayılı Kanun ile değişik 3. fıkrası uyarınca yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde Danıştayda karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19/12/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.