2. Daire 2007/2983 E. , 2007/4228 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2007/2983
Karar No: 2007/4228
Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı) : Maliye Bakanlığı-Ankara
Karşı Taraf : …
İsteğin Özeti : … İdare Mahkemesi’nin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının dilekçede yazılı nedenlerle temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.
Cevabın Özeti : Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmüştür.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : … Üniversitesi Döner Sermaye Saymanlık Müdürlüğünde Muhasebe Müdürü olan davacının (84) puanla iyi düzeyde belirlenen 2005 yılı sicil raporunun ikinci sicil amirince düzenlenen düşünce bölümü ile bu sicil amirince verilen sicil notuna ilişkin kısmının iptaline ilişkin olarak verilen İdare Mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.
Dava konusu yıl sicilinin incelenmesinden, 1. sicil amirinin 88, 2. sicil amirinin 80 puan takdir ettiği ve anılan sicil raporunun ortalama 84 puanla iyi düzeyde belirlendiği, 2. sicil amiri düşüncesi bölümünde “aşırı hırslı, bir üst görev yapabilecek niteliklere haiz değil” biçiminde düzenlendiği, davacının da 2. sicil amirince düzenlenen düşünce bölümü ile bu sicil amirince verilen sicil notuna ilişkin kısmının iptali istemiyle davayı açtığı anlaşılmaktadır.
Sicil raporları, her yıl için yeniden düzenlenen, ilgili memurun o yıl içindeki meslek bilgisini, deneyimini, tutum ve davranışlarını yansıtan ve tüm bu hususların yetkili sicil amirlerince değerlendirilmesinden sonra oluşan bir hukuki belgedir. Devlet kamu hizmetlerinde ilerleme ve yükselmeyi liyakat esasına bağlamakta ve sicil raporları liyakatın saptanmasında temel belge niteliğini taşımaktadır. Sicil notu da değerlendirmeleri birbirinden ayrı sicil amirlerince takdir olunan notların aritmetik ortalamasına göre belirlenmektedir.
Buna göre, olumlu sicil almış bulunan bir kamu görevlisinin olumlu sicilin derecesini yetersiz bularak sicilin iptali için dava açmakta hukuki yararı bulunmakta ise de, en az iki sicil amirinin iradesinin birleşmesi suretiyle hukuki sonuç doğuran bir sicil raporunun belirli bir sicil amirine ilişkin kısmının iptali istemiyle dava açılmasına hukuken olanak bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay İkinci Dairesi’nce dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından, yürütmenin durdurulması istemi hakkında bir karar verilmeksizin işin gereği düşünüldü:
Dava, … Üniversitesi Döner Sermaye Saymanlık Müdürlüğü’nde Muhasebe Müdürü olan davacının, (84) puanla iyi düzeyde belirlenen 2005 yılı sicil raporunun; ikinci sicil amirince düzenlenen düşünce bölümü ile bu sicil amirince verilen sicil notuna ilişkin kısmının iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesi’nin … günlü, E:…, K:… sayılı kararıyla; “davacının 2005 yılı sicil raporunda sicil notunun 84 olduğu, ikinci sicil amirinin düşüncesi bölümünde; ‘aşırı hırslı, bir üst görev yapabilecek niteliklere haiz değil’ ibaresine yer verildiği, davacının 2004 yılı sicil raporunda ikinci sicil amirinin düşüncesi bölümünde; ‘çalışkan, özverili’ ibaresine yer verildiği, 2005 yılına ilişkin ikinci sicil amiri değerlendirmesinin herhangi bir somut belgeye dayanmadığı ve dolayısıyla subjektif kriterlerle hareket edildiği anlaşıldığından, 2005 yılı sicil raporundaki ikinci sicil amirinin düşüncesi kısmında hukuka uyarlık bulunmadığı” gerekçesiyle anılan sicil raporunun; ikinci sicil amirince düzenlenen düşünce bölümü ile bu sicil amirince verilen sicil notuna ilişkin kısmının iptaline karar verilmiştir.
Davalı idare, dava konusu 2005 yılı sicil raporunun objektif bir biçimde düzenlendiğini, dolayısıyla, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığını öne sürmekte ve İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 111. maddesinde, Devlet memurlarının ehliyetlerinin tespitinde, kademe ilerlemelerinde, derece yükselmelerinde, emekliye çıkarma veya hizmetle ilişkilerinin kesilmesinde özlük ve sicil dosyalarının başlıca dayanak olduğu; 113. maddesinde, sicil amirlerinin belli zamanlarda düzenleyecekleri sicil raporlarında, memurların liyakat derecesini not esasına göre kıymetlendirerek tespit edecekleri; 115. maddesinde, sicil amirlerinin maiyetlerindeki memurların sicil raporları ile birlikte, bunların genel durum ve davranışları bakımından da olumlu ve olumsuz nitelikleri, kusur ve eksiklikleri hakkında mütalaalarını bildirecekleri; 119. maddesinde de, sicil raporlarındaki sicil notu ortalaması 100 üzerinden 60 ve daha yukarı olanların olumlu sicil almış sayılacağı, sicil raporlarındaki sicil notu ortalaması 60’ın altında olanların olumsuz sicil almış sayılacağı ve 121. maddesinde de; Devlet memurunun mesleki ehliyetinin tespiti amacı ile sicilinde bulunacak bilgilerin, ayrılış sicilinin verileceği hallerin, sicil raporlarının şeklinin, taşıyacağı soruların, düzenleme zamanının, uygulanacak not usulü ve bunların derecelendirilmesinin, muhafaza ile görevli makamlara dair esaslar ile itiraz ve bunu inceleyecek mercilerin; vali ve kaymakamın hangi memurların birinci, ikinci ve üçüncü sicil amirleri olduğunun, hangi memurlar hakkında da ek sicil raporu vereceklerinin ve diğer hususların genel yönetmelikle düzenleneceği belirtilmiştir.
Anılan Kanun’un 121. maddesi uyarınca çıkarılıp, 18.10.1986 günlü, 19255 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Devlet Memurları Sicil Yönetmeliğinin 1. maddesinde, bu Yönetmeliğin amacının, Devlet memurunun mesleki ehliyetinin tespiti için sicilinde bulunacak bilgileri, ayrılış sicilinin verileceği halleri, sicil raporunun şeklini, taşıyacağı soruları, sicil raporlarının doldurulmasında uygulanacak not usulünü, notların derecelendirilmesini, düzenleme zamanını, uyarılan memurlarca yapılacak itirazları ve bunları inceleyecek mercileri, sicil raporlarının muhafazası ile görevli makamlara dair esasları, vali ve kaymakamın hangi memurların birinci, ikinci ve üçüncü sicil amirleri olduklarını, hangi memurlar hakkında da ek sicil raporu vereceklerini ve diğer hususları düzenlemek olduğu; 11. maddesinde; kurumlarınca bu Yönetmeliğe ekli sicil raporlarını doldurarak memurların mesleki ehliyetlerini ve şahsi kusur ve meziyetlerini tespit yetkisi tanınacak sicil amirlerinin, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 112. maddesi uyarınca yürürlüğe konulacak yönetmeliklerle belirtileceği; 16. maddesinde, sicil amirlerinin, sicil raporunun memurların mesleki, yöneticilik ve yurt dışı görevlerdeki ehliyetlerinin belirlenmesini sağlayan soruların herbirini, ihtiva ettikleri unsurları esas almak suretiyle 100 tam not üzerinden değerlendirecekleri ve sorulara verdikleri notların toplamını soru sayısına bölerek memurların sicil notunu tespit edecekleri, her bir sicil amirince bu şekilde belirlenen sicil notlarının toplamının sicil amiri sayısına bölünmesi sureti ile de memurların sicil notu ortalamasının bulunacağı; 17. maddesinde, sicil amirlerinin sicil raporunu doldurdukları her memuru;
a) dış görünüşü (kılık, kıyafet),
b) zeka derecesi ve kavrayış kabiliyeti,
c) azim ve sebatkarlık, dürüstlük, sır saklamada güvenirlilik ve beşeri münasebetlerdeki başarısı,
d) alkol, kumar, vb. alışkanlıkları memuriyetle bağdaşmayacak ölçüde sürdürme, dedikodu yapma, kıskançlık, kin tutma gibi kötü huy ve davranışları,
Bakımından genel bir değerlendirmeye tabi tutacakları, sicil döneminde edinilen bilgi ve müşahadelerden yararlanılarak yapılacak değerlendirme sonuçlarına göre memurların olumlu ve olumsuz yönleri, kusur ve noksanları hakkındaki düşüncelerin sicil raporunun şahsiyet değerlendirilmesine ait bölümüne ayrı ayrı açık ve gereğine göre kısa veya teferruatlı olarak yazılacağı, sicil amirlerinin memurların genel durum ve davranışları hakkındaki düşüncelerinin, not takdirlerinde dikkate alınacağı ve 20. maddesinde de, her derecedeki sicil amirlerinin 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak memurlar hakkında sicil raporlarında yaptıkları değerlendirmelerin birbirinden bağımsız ve 16. madde hükümlerine göre etkili ve geçerli olduğu, memurların sicil notunun sicil amirlerince takdir olunan notların aritmetik ortalamasına göre tespit edileceği, ancak birinci ve ikinci sicil amirlerince yapılan değerlendirmelerin memurun sicilinin olumlu veya olumsuz olmasına tesir etmesi veya ortalama sicil notu aralarında 10 veya daha fazla fark olması halinde varsa üçüncü sicil amirinin kanaatine müracaat edileceği ve üçüncü sicil amirinin değerlendirmesinin esas alınacağı kurala bağlanmıştır.
Yukarıda belirtilen hukuki düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere, sicil raporları; her yıl için yeniden düzenlenen, ilgili memurun o yıl içindeki mesleki bilgisini, deneyimini, tutum ve davranışlarını yansıtan ve tüm bu hususların yetkili sicil amirlerince değerlendirilmesinden sonra oluşan bir hukuki belgedir. Sicil raporlarında ki kanaatin oluşmasına etki eden hususların somut bilgi ve belgeye dayandırılma zorunluluğu ise, “sicillerin objektifliği” ilkesinin sonucudur.
Dava dosyasının incelenmesinden; … Üniversitesi Döner Sermaye Saymanlık Müdürlüğü’nde Muhasebe Müdürü olan davacının, 2004 yılı sicil raporunda; birinci sicil amiri durumundaki Defterdar Yardımcısı’nın (75), ikinci sicil amiri durumundaki Defterdar’ın (84) puan takdir ettiği ve anılan sicil raporunun ortalama (80) puan ile iyi düzeyde belirlendiği, 2005 yılı sicil raporunda ise; birinci sicil amiri durumundaki Defterdar Yardımcısı’nın (88), ikinci sicil amiri durumundaki Defterdar’ın (80) puan takdir ettiği ve anılan sicil raporunun da ortalama (84) puan ile iyi düzeyde belirlendiği, 2004 ve 2005 yıllarına ilişkin sicil raporlarında birinci sicil amirinin farklı kişiler olmasına karşın, ikinci sicil amirinin aynı kişi olduğu, 2004 yılı sicil raporunun ikinci sicil amiri düşüncesi bölümünün; “çalışkan, özverili”, 2005 yılı sicil raporunun ikinci sicil amiri düşüncesi bölümünün ise; “aşırı hırslı, bir üst görev yapabilecek niteliklere haiz değil” biçiminde düzenlendiği ve bakılan davanın da, 2005 yılı sicil raporunun; ikinci sicil amirince düzenlenen düşünce bölümü ile bu sicil amirince verilen sicil notuna ilişkin kısmının iptali istemiyle açıldığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda; değerlendirmeleri birbirinden bağımsız, etkili ve geçerli sicil amirlerince belirlenen sicil notları toplamının sicil amiri sayısına bölünmesi suretiyle ortalaması bulunan ve bu ortalamaya göre olumlu ya da olumsuz biçimde ifadelendirilen sicil raporlarının; Devlet memurlarının ehliyetlerinin tespitinde, kademe ilerlemelerinde, derece yükselmelerinde, emekliye çıkarma veya hizmetle ilişkilerinin kesilmesinde başlıca hukuksal dayanağı oluşturması nedeniyle, en az iki sicil amirinin iradesinin birleşmesi suretiyle hukuksal sonuç doğuran bir sicil raporunun belirli bir sicil amirine ilişkin kısmının iptali istemiyle dava açılmasına hukuken olanak bulunmamaktadır.
Bununla birlikte, sicil raporunda yer alan bir sicil amiri değerlendirmesine dayalı biçimde işlem tesis edilmesi durumunda; bu değerlendirmenin, söz konusu idari işlem ile birlikte iptal davasına konu olacağı da tartışmasızdır.
Buna göre; … Üniversitesi Döner Sermaye Saymanlık Müdürlüğü’nde Muhasebe Müdürü olan davacının, (84) puanla iyi düzeyde belirlenen 2005 yılı sicil raporunun; ikinci sicil amirince düzenlenen düşünce bölümü ile bu sicil amirince verilen sicil notuna ilişkin kısmının iptaline yönelik İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulüyle, … İdare Mahkemesi’nce verilen … günlü, E:…, K:… sayılı kararın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca bozulmasına, aynı maddenin 3622 sayılı Kanun ile değişik 3. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen Mahkeme’ye gönderilmesine, posta pulu ücretinden artan … YTL.’nın isteği halinde davalı idareye verilmesine, 9.11.2007 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.