2. Daire 2004/1650 E. , 2006/527 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2004/1650
Karar No: 2006/527
Davacı : …
Vekili: …
Davalı: Milli Eğitim Bakanlığı / ANKARA
İsteğin Özeti: Davacı, Milli Eğitim Bakanlığının “Anadolu Liselerine Öğretmen Ataması” konulu 5.9.2001 günlü, 82904 sayılı Genelgesinin 2. paragrafındaki “….. Anadolu liseleri öğretmen kaynağı, yönetmelikte belirtilen ölçütlere göre ihtiyacı karşılayabilecek sayıya ulaşıncaya kadar ilgi (b) yönetmeliğin 17. maddesi gereğince düzenlenen ilgi (g) makam onayı ile yönetmeliğin seçme sınavına yönelik hükümlerinin 2001 yılına mahsus olmak üzere uygulanmamasına ….” cümlesi ile 3. paragrafındaki, “….., 1. 31.12.1999 tarihi itibariyle bu okullarda kadrolu olarak görev yapmakta iken (c) Yönetmelik gereğince norm kadro ile ilişkilendirilemeyenler (Norm kadro fazlası durumunda bulunanlar), ilgi (b) Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 1.1.2000 tarihinden önce kadrolu olarak görev yapıp, bu tarihten önce bu okullardan ayrılanlar …… öncelik hakkına sahip olmak üzere ……, 2. 30 Eylül 2001 tarihi itibariyle Bakanlığımız kadrolarında en az üç yıl öğretmenlik yapmış ve son üç yıllık sicil notu ortalaması 90 ve yukarı olanların, sicil notu ortalamasına her hizmet yılı için bir puan eklenmek suretiyle tercih ve puan üstünlüğü esasına dayalı olarak” cümlesinin iptalini istemektedir.
Savunmanın Özeti: Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı her türdeki Anadolu Liselerinde eğitim-öğretim hizmetlerinin en etkin ve verimli şekilde yürütülmesi bakımından, bu okullarda görev alacak öğretmenlerin nitelikleri, seçimi, atama ve yer değiştirmelerine ilişkin usul ve esasların Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Anadolu Liseleri Öğretmenlerinin Seçimi ve Atamalarına İlişkin Yönetmelikle düzenlendiğini, anılan Yönetmeliğin 17/3 ve 24. maddeleri uyarınca Bakanlığa verilen yetkiye dayanılarak acil ve zorunlu ihtiyaç nedeniyle çıkarılan genelgenin mevzuata aykırı olmadığı ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi: Uyuşmazlık konusu genelge hükümlerinin Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Anadolu Liseleri Öğretmenlerinin Seçimi ve Atamalarına İlişkin Yönetmelikle öngörülen sınav usulünü ortadan kaldırması nedeniyle, anılan Yönetmeliğe aykırı genelge hükümlerinin iptali gerektiği düşünülmüştür.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : Davacı, Milli Eğitim Bakanlığının “Anadolu Liselerine Öğretmen Ataması” konulu 5.9.2001 günlü, 82904 sayılı Genelgesinin 2. paragrafındaki”…. Anadolu liseleri öğretmen kaynağı, yönetmelikte belirtilen ölçütlere göre ihtiyacı karşılayabilecek sayıya ulaşıncaya kadar ilgi (b) yönetmeliğin 17. maddesi gereğince düzenlenen ilgi (g) makam onayı ile yönetmeliğin Seçme Sınavına yönelik hükümlerinin 2001 yılına mahsus olmak üzere uygulanmasına…”cümlesi ile 3. paragrafındaki,”….1-31.12.1999 tarihi itibariyle bu okullar da kadrolu olarak görev yapmakta iken (c) Yönetmelik gereğince norm kadro ile ilişkilendirilemeyenler (norm kadro fazlası durumunda bulunanlar), ilgi (b) Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 1.1.2000 tarihinden önce kadrolu olarak görev yapıp, bu tarihten önce bu okullardan ayrılanlar…. öncelik hakkına sahip olmak üzere ………. 2,30 Eylül 2001 tarihi itibariyle Bakanlığımız kadrolarında en az üç yıl öğretmenlik yapmış ve son üç yıllık sicil notu ortalaması 90 ve yukarı olanların, sicil notu ortalamasına her hizmet yılı için bir puan eklenmek suretiyle tercih ve puan üstünlüğü esasına dayalı olarak” cümlesinin iptalini istemektedir.
Yasaların uygulanmasını göstermek içine çıkartılan tüzük, yönetmelik ve talimatların dayalı oldukları yasalara aykırı düzenlemeler öngöremeyecekleri İdare hukukunun ilkelerindendir.
Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Anadolu Liseliri Öğretmenlerinin Seçimi ve Atamalarına ilişkin Yönetmelik hükümlerine göre, anadolu lisesi öğretmenliğine atamaların sınavla yapıldığı; sınav sonuçlarının 5 yıl süreyle geçerli olduğu; daha önce bu okullarda görev yapmakta iken herhangi bir nedenle bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 1.1.2000 tarihinden önce görevlerinden ayrılmış olanların da, söz konusu Yönetmeliğin geçici 1. maddesinin 2. fıkrası uyarınca sınava tabi tutulmaları gerektiği; dava konusu genelgeyle ise, Yönetmeliğin Seçme sınavına yönelik hükümlerinin 2001 yılına mahsus olmak üzere uygulanmamasına karar verildiği; 2000 yılında yapılan sınavı kazananlarda dahil olmak üzere belli nitelikleri taşıyanlara öncelik tanımak suretiyle anadolu liselerine sınavsız öğretmen atama usulünün getirildiği; davacının 2000 yılında yapılan sınavı kazandığı, ancak tercih ve norm kadro durumuna göre o yıl atamasının yapılamadığı; sınavı kazanmış olması nedeniyle 5 yıl tercihte bulunma hakkına sahip olan ilgilinin atanmak istediği okula kendisinin değil, daha önce anadolu lisesinde görev yapmış bir öğretmenin atandığı anlaşılmaktadır.
Milli Eğitim Bakanlığı Anadolu liseleri Öğretmenlerinin Seçimi ve Atamalarına İlişkin Yönetmelik Resmi Gazetede yayınlanmamış ise de, davalı idare Anadolu liselerine öğretmen atamalarına ilişkin düzenlemeyi yönetmelik düzeyinde gerçekleştirmiştir. Bundan kısa bir süre önce çıkartılan dava konusu genelge ise, yönetmelik hükümlerinin uygulanmasını askıya almış; Yönetmelikle getirilen sistemin temel unsuru olan sınav usulü ortadan kaldırılmış ve yapılan uygulamanında genelgede belirtilen öncelik sıralamasına koşut bir biçimde 2000 yılındaki sınavı kazananların haklarını ihlal edici bir nitelik taşıdığı görülmüştür.
Bu durumda, normlar hiyerarşisinde daha alt sırada bulunan bir genelgeyle yönetmelik hükümlerinin askıya alınması ve Yönetmeliğin koruduğu hakların gözardı edilmesinde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay İkinci Dairesince işin gereği düşünüldü:
Dava, Milli Eğitim Bakanlığının “Anadolu Liselerine Öğretmen Ataması” konulu 5.9.2001 günlü, 82904 sayılı Genelgesinin 2. paragrafındaki “….. Anadolu liseleri öğretmen kaynağı, yönetmelikte belirtilen ölçütlere göre ihtiyacı karşılayabilecek sayıya ulaşıncaya kadar ilgi (b) yönetmeliğin 17. maddesi gereğince düzenlenen ilgi (g) makam onayı ile yönetmeliğin seçme sınavına yönelik hükümlerinin 2001 yılına mahsus olmak üzere uygulanmamasına ….” cümlesi ile 3. paragrafındaki, “….., 1. 31.12.1999 tarihi itibariyle bu okullarda kadrolu olarak görev yapmakta iken (c) Yönetmelik gereğince norm kadro ile ilişkilendirilemeyenler (Norm kadro fazlası durumunda bulunanlar), ilgi (b) Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 1.1.2000 tarihinden önce kadrolu olarak görev yapıp, bu tarihten önce bu okullardan ayrılanlar …… öncelik hakkına sahip olmak üzere ……, 2. 30 Eylül 2001 tarihi itibariyle Bakanlığımız kadrolarında en az üç yıl öğretmenlik yapmış ve son üç yıllık sicil notu ortalaması 90 ve yukarı olanların, sicil notu ortalamasına her hizmet yılı için bir puan eklenmek suretiyle tercih ve puan üstünlüğü esasına dayalı olarak” cümlesinin iptali istemiyle açılmıştır.
1999/Aralık tarihli ve 2507 sayılı Milli Eğitim Bakanlığı Tebliğler Dergisinde yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Anadolu Liseleri Öğretmenlerinin Seçimi ve Atamalarına İlişkin Yönetmelik hükümlerine göre, Anadolu lisesi öğretmenliğine atamaların sınavla yapıldığı; sınav sonuçlarının 5 yıl süreyle geçerli olduğu; daha önce bu okullarda görev yapmakta iken herhangi bir nedenle bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 1.1.2000 tarihinden önce görevlerinden ayrılmış olanların da, söz konusu Yönetmeliğin geçici 1. maddesinin 2. fıkrası uyarınca sınava tabi tutulmaları gerektiği; dava konusu genelgeyle ise, Yönetmeliğin seçme sınavına yönelik hükümlerinin 2001 yılına mahsus olmak üzere uygulanmamasına karar verildiği; 2000 yılında yapılan sınavı kazananlar da dahil olmak üzere belli nitelikleri taşıyanlara öncelik tanınmak suretiyle Anadolu liselerine sınavsız öğretmen atama usulünün getirildiği; davacının 2000 yılında yapılan sınavı kazandığı, ancak tercih ve norm kadro durumuna göre o yıl atamasının yapılamadığı; sınavı kazanmış olması nedeniyle 5 yıl tercihte bulunma hakkına sahip olan ilgilinin atanmak istediği okula kendisinin değil, daha önce Anadolu lisesinde görev yapmış bir öğretmenin atandığı anlaşılmaktadır.
Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Anadolu Liseleri Öğretmenlerinin Seçimi ve Atamalarına İlişkin Yönetmelik Resmi Gazetede yayımlanmamış ise de, davalı idare Anadolu liselerine öğretmen atamalarına ilişkin düzenlemeyi yönetmelik düzeyinde gerçekleştirerek Milli Eğitim Bakanlığı Tebliğler Dergisinde yayımlamıştır. Anılan Yönetmelik hükümlerine göre Anadolu lisesi öğretmenliğine atamaların sınavla yapılmasının öngörüldüğü, daha önce bu okullarda görev yapmakta iken herhangi bir nedenle anılan Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 1.1.2000 tarihinden önce görevlerinden ayrılmış olanların da sınava tabi tutulması kurala bağlandığı halde; normlar hiyerarşisinde daha alt sırada bulunan dava konusu genelgeyle Yönetmeliğin seçme sınavına yönelik hükümlerinin 2001 yılına mahsus olmak üzere uygulanmamasına karar verilmek suretiyle sınav usulünün ortadan kaldırılarak sınavı kazanamayan veya sınava girmeyenlere de Yönetmelik hükümlerine aykırı biçimde Anadolu liseleri öğretmenliğine atanma önceliği tanınarak 2000 yılındaki sınavı kazananların Yönetmelikle korunan haklarının ihlal edilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle 5.9.2001 günlü, 82904 sayılı Genelgenin 2. paragrafındaki “….. Anadolu liseleri öğretmen kaynağı, yönetmelikte belirtilen ölçütlere göre ihtiyacı karşılayabilecek sayıya ulaşıncaya kadar ilgi (b) yönetmeliğin 17. maddesi gereğince düzenlenen ilgi (g) makam onayı ile yönetmeliğin seçme sınavına yönelik hükümlerinin 2001 yılına mahsus olmak üzere uygulanmamasına ….” cümlesi ile 3. paragrafındaki, “….., 1. 31.12.1999 tarihi itibariyle bu okullarda kadrolu olarak görev yapmakta iken (c) Yönetmelik gereğince norm kadro ile ilişkilendirilemeyenler (Norm kadro fazlası durumunda bulunanlar), ilgi (b) Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 1.1.2000 tarihinden önce kadrolu olarak görev yapıp, bu tarihten önce bu okullardan ayrılanlar …… öncelik hakkına sahip olmak üzere ……, 2.30 Eylül 2001 tarihi itibariyle Bakanlığımız kadrolarında en az üç yıl öğretmenlik yapmış ve son üç yıllık sicil notu ortalaması 90 ve yukarı olanların, sicil notu ortalamasına her hizmet yılı için bir puan eklenmek suretiyle tercih ve puan üstünlüğü esasına dayalı olarak” cümlesinin iptaline, aşağıda dökümü gösterilen … YTL yargılama giderlerinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, karar verildiği tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre … YTL avukatlık ücretinin davalı idarece davacıya ödenmesine, 17.2.2006 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.