2. Daire         2002/1232 E.  ,  2003/31 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2002/1232
Karar No: 2003/31

KARAR

Tetkik Hakimi: …

Sanık: … -… İli … İlçesi Belediye Başkanı.

Suçu: … isimli kişinin 3194 sayılı İmar Kanunu hükümlerine aykırı biçimde inşaat yapmasına göz yummak.

Suç Tarihi : 1995 ile Şubat 1997 tarihleri arası.

İl Yönetim Kurulu Kararı: Sanığın meni muhakemesine.

Karara İtiraz Eden: Yok.
İncelenme Nedeni : Yasa gereği kendiliğinden.

… Valiliğinden Memurin Muhakematı Hakkında Kanun uyarınca … gün ve … sayılı yazı ile gönderilen soruşturma dosyası ve İl Yönetim Kurulunca verilmiş bulunan … gün ve … sayılı karar sanık…yönünden incelenerek gereği görüşüldü:
Soruşturma dosyasının incelenmesinden;
Sanıklar … ile …’ın üstlerine atılan suçla ilgili olarak … İl Yönetim Kurulunca verilen … gün ve … sayılı meni muhakeme kararı ile soruşturma dosyasının … gün ve … sayılı yazı ile Dairemize gönderildiği ve Dairemizin 23.3.2000 gün ve E.No:1998/618, K.No:2000/1829 sayılı Kararı ile; sanık …’ın meni muhakemesine ilişkin olarak verilen İl Yönetim Kurulu kararının onanarak kesinleştiği; sanık …’ın meni muhakemesine ilişkin olarak verilen İl Yönetim Kurulu kararının ise adı geçenin 23.3.2000 tarihi itibariyle milletvekili olması ve yasama dokunulmazlığının bulunması dolayısıyla nihai olarak karara bağlanamadığı ve dokunulmazlığının kaldırılıp, kaldırılmayacağı konusunda gerekli yasal işlemlerin tesisi amacıyla adı geçen sanığa ilişkin kısmın ayrılıp Adalet Bakanlığı’na gönderilmesi için dosyanın … Valiliğine iadesine karar verildiği, … Valiliği’nin Dairemizce verilen … gün ve … sayılı Karar doğrultusunda gerekli yasal işlemlerin yapılabilmesi amacıyla dosyanın sanık …’a ilişkin kısmını ayırıp Adalet Bakanlığı’na gönderdiği, Adalet Bakanlığı’nın … gün ve … sayılı yazı ile; adı geçenin 3.11.2002 tarihinde gerçekleştirilen 22 nci dönem Milletvekili Genel Seçiminde yeniden milletvekili seçilemediğini ve dolayısıyla yasama dokunulmazlığının sona erdiğini belirterek dosyayı … Valiliği’ne iade ettiği ve anılan Valiliğin 19.12.2002 gün ve 02-b/3193 sayılı yazı ile; 8.1.1998 gün ve 02-a/4 sayılı İl Yönetim Kurulu Kararı ve soruşturma dosyasını sanık … hakkında karar verilebilmesi için Dairemize gönderdiği anlaşılmaktadır.
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 83 üncü maddesinin 2 nci fıkrasında belirtilen seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen milletvekilinin, Meclisin kararı olmadıkça tutulamayacağı, sorguya çekilemeyeceği, tutuklanamayacağı ve yargılanamayacağı hükmü ile; konusu suç olan fiillerden dolayı milletvekilleri hakkında cezai yönden işlem yapılabilmesini durduran bir başka ifadeyle askıya alan usuli nitelikte bir düzenleme getirilmiştir. Bu tür bir dokunulmazlık; anılan maddenin 1 inci fıkrasında belirtilen mutlak dokunulmazlıktan (yasama sorumsuzluğu) farklı, sınırlı, istisnaları bulunan ve geçici nitelikte olan bir dokunulmazlıktır.Bu dokunulmazlık, milletvekilinin fiilen Meclise gelmesinin önlenmesine engel olmak amacı ile tesis edilmiştir.Anılan fıkra (83/2 nci md.) hükmü ile getirilip milletvekilliğine özgü olan bu hukuki ayrıcalığın ceza hukukumuza etkilerinden bir tanesi de zamanaşımı konusunadır. Zamanaşımı süreleri, bu sürelerin hesabında kullanılacak kriterler, zamanaşımı süresini kesen sebepler ve vb. gibi pek çok hukuki düzenlemeye 765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda yer verilmiştir.Anılan Kanunla getirilen genel düzenleme, zamanaşımı konusunun çerçevesini çizmekle birlikte, milletvekilliği süresince zamanaşımının işlemeyeceği kuralı 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 83 üncü maddesinin 3 üncü fıkrasında düzenlenmiştir. Seçiminden önce veya sonra işlenen bir suç nedeniyle milletvekili hakkında kamu davası açılması, milletvekili seçiminden önce açılmış bulunan bir kamu davasının hükme bağlanması ya da hükmedilmiş bir cezanın infazı, muvakkat (geçici) dokunulmazlığın sona ermesi ile mümkündür. Dolayısıyla milletvekilliği süresince cezai yönden işlem tesis edilememesi dava ve ceza zamanaşımı sürelerinin geçmesine sebep olacağından böyle bir olumsuzluğu engellemek isteyen kanun koyucu, Anayasal hükme bağlamak suretiyle muvakkat (geçici) dokunulmazlığın zamanaşımı süresini durduracağını bir başka ifadeyle askıya alacağını beyan etmiştir.
Bu açıklamalar ışığında, sanık …’ın üstüne atılan suçun zamanaşımına uğramadığına karar verilerek işin esasına geçildi:
Sanığın üstüne atılan suçun TCK’nun 240 ıncı maddesine ilişkin olduğu ve bu durumu ile 27.10.2001 gün ve 24566 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Anayasa Mahkemesinin 18.7.2001 gün ve E:2001/4, K:2001/332 sayılı kararı gereğince 4616 sayılı Kanunun 4758 sayılı Kanunla değişik 1 inci maddesinin 4 üncü bendi kapsamında bulunduğu anlaşıldığından, hakkında karar verilmesinin ertelenmesine, dosyanın adı geçen sanığa ilişkin kısmının ayrılıp saklanması için yerine çevrilmesine 15.1.2003 gününde oybirliği ile karar verildi.