2. Daire 2000/484 E. , 2001/986 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2001/484
Karar No: 2001/986
K A R A R
Tetkik Hakimi: …
Hakkında Soruşturma
İzni İstenenler : 1-… -… İli … İlçesi Belediye Başkanı.
2-… – Aynı yerde Başkan Yardımcısı.
3-… – ” ” ” ”
4-…- ” ” İmar Müdürü.
5-… – ” ” Yapı Kontrol Şefi.
6-…-” ” ” ” “
7-… -” ” ” ” “
8-… -” ” ” ” “
9-…-” ” Yapı Kontrol Memuru.
10-… -” ” ” ” “
Soruşturulacak Eylem : … İlçesi, … Mahallesi … Sokak Kentsel Sit Alanı, … pafta, … ada ve … parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunup, kültür varlığı olarak tescilli …’nın koruma alanı içerisinde inşa edilmiş ruhsatsız yapının yıktırılmasını sağlamamak.
Eylem Tarihi : 1989 ile 2001 tarihleri arası.
Yetkili Merciin Kararı: …, …, …, …, …, …, …, …, ile … hakkında soruşturma izni verilmesine, … hakkında soruşturma izni verilmemesine.
Karara İtiraz Edenler : Haklarında soruşturma izni verilenler.
İncelenme Nedeni : İtiraz üzerine.
İçişleri Bakanlığından … gün ve … sayılı yazı ile gönderilen dosya ve Yetkili Mercii tarafından verilmiş bulunan … gün ve … sayılı karar 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 9 uncu maddesi uyarınca itiraz edenler yönünden incelenerek gereği görüşüldü:
… İlçesi, … Mahallesi, … Sokak Kentsel Sit Alanı, … pafta, … ada ve … sayılı parselde kayıtlı olup, mülkiyeti mazbut vakıf durumundaki … Vakfı, hüküm ve tasarrufu da Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne ait olan “… Sinegog”unun koruma alanı içerisinde 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu hükümlerine aykırı biçimde yapılan inşaat ile ilgili olarak Vakıflar Genel Müdürlüğü’nü temsilen … Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından … Asliye Hukuk Mahkemesi’nde men’i müdahale ve kal davası açıldığı, anılan mahkemece … gün ve E.No:…, K.No:… sayı ile; davanın kabulüne ve sözkonusu inşaatın yıktırılmasına karar verildiği, yapı sahibinin sözkonusu mahkeme kararını temyiz ettiği, … Dairesi’nin … gün ve E.No:…, K.No:… sayılı ilamı ile; temyiz talebi reddedilerek mahkeme kararının onandığı; yapı sahibinin tashih-i karar talebinde bulunduğu, bu talebinde … Dairesi’nin … gün ve E.No:…, K.No: … sayılı ilamı ile reddedildiği, mahkeme kararının; tashih-i karar red harcının yatırıldığı 1.9.1995 tarihinde kesinleştiği, bu tarihten sonra karar infazı için Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından … İcra Müdürlüklerinde çeşitli icra takiplerinin başlatıldığı ancak sözkonusu idarenin kusuru ve icra dosyalarının takipsizlik yüzünden işlemden kaldırıldığı, en son 15.1.2001 tarihli yenileme dilekçesi ile icra takip dosyasının tekrar işleme alındığı ve halen devam etmekte olan bir icra takibinin bulunduğu dolayısıyla davada taraf olmadığından herhangi bir tebligat yapılmayan ve sözkonusu yapının yıktırılması konusunda işlem tesis etmesi amacıyla kendisine yasal bir başvuruda da bulunulmayan belediyenin mevcut hukuki süreçteki gecikmelerden kusurlandırılarak sorumlu tutulmasında hukuka uyarlık bulunmadığı; Açıklanan nedenlerle …, …, …, …, …, …, …, …, …, ile … hakkında ceza kovuşturmasını gerektirecek herhangi bir usulsüz uygulamadan sözedilemeyeceğinden itirazların kabulü ile İçişleri Bakanı tarafından soruşturma izni verilmesine ilişkin … gün ve … sayılı kararın adıgeçenlere ilişkin kısmının kaldırılmasına 11.4.2001 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
Ayrışık Oy :
2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 16 ncı maddesinde; “korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları ile bunların korunma alanlarında ruhsatsız olarak inşaat yapmanın yasak olduğu, buralarda ruhsatsız olarak yapılacak inşaatlar ile, koruma amaçlı imar planlarında, plana; sitlerde, sit şartlarına aykırı olarak inşa edilen yapılar hakkında imar mevzuatına göre işlem yapılacağı”, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 32 nci maddesinde de; “Bu Kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığının ilgili idarece tespiti, fenni mesulce veya yeminli serbest mimarlık ve mühendislik bürosunca tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya valiliklerce o andaki inşaat durumunun tespit edilip, yapının mühürlenerek inşaatın derhal durdurulacağı, durdurma, yapı tatil zaptının yapı yerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılacağı ve bu tebligatın bir nüshasının da muhtara bırakılacağı, bu tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibinin, yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mührün kaldırılmasını isteyeceğini, ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının bu ruhsata uygunluğu, inceleme sonunda anlaşılırsa, mührün, belediye veya valilikçe kaldırılacağı ve inşaatın devamına izin verileceği, aksi takdirde, ruhsatın iptal edileceği, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan binanın, belediye encümeni veya İl İdare Kurulu kararını müteakip, belediye veya valilikçe yıktırılacağı ve masrafın yapı sahibinden tahsil edileceği” hükme bağlanmıştır.
Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden; sözkonusu yapı ile ilgili olarak belediye tarafından 15.1.1990 tarihli Yapı Tatil Zaptının düzenlendiği dolayısıyla 3194 sayılı Kanun’un 32 nci maddesi hükmüne göre mevcut aykırılıktan belediyenin haberdar olduğu ancak anılan madde hükmü uyarınca herhangi bir işlem yapılmayarak mevcut aykırılığın devam etmesine gözyumulduğu bu nedenle sözkonusu yapı ile ilgili … Asliye Hukuk Mahkemesi, … Dairesi ve … İcra Müdürlüklerinde gerçekleştirilen hukuki süreçlerden bahisle belediyenin icrai işlem yapmamasında yukarıda belirtilen yasa hükümleri karşısında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle …, …, …, …, …, …, …, …, ile … hakkında ceza kovuşturmasını gerektirecek nitelikte usulsüzlük bulunduğundan itirazlarının reddi gerekeceği görüşüyle aksi yönde verilen çoğunluk kararına katılmıyorum.