2. Daire 2000/3409 E. , 2001/131 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2000/3409
Karar No: 2001/131
K A R A R
Tetkik Hakimi: …
Hakkında Soruşturma
İzni İstenenler :1- … – … İli Büyükşehir Belediye Başkanı.
2-…-Aynı yerde Genel Sekreter.
3-… – ” ” Yazı İşleri ve Kararlar Daire Başkanı.
4-… – ” ” Hesap İşleri Daire Başkanı.
5-… – ” ” Fen ” ” ”
6-… – ” ” ” ” ” “
7-… – ” ” Personel ve Eğitim Daire Başkanı.
8-… – ” ” Hukuk Müşaviri.
9-… – ” ” ” “
10-… – ” ” İmar Müdürü.
11-… – ” ” ” “
12-… – ” ” … Genel Müdürü.
Soruşturulacak Eylemler : …, …, …, …, …, …, … ile …’ın:
1-Belediyeye ait … Mahallesi … pafta, … ada, … parselde kayıtlı 16.313.35 m2’lik gayrimenkulü 886 sayılı Devlet İhale Kanununa aykırı olarak ve rayiç değerinin altında bir bedelle … A.Ş.’ne satmak.
…, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … ile …’un:
2-Belediye ile … Genel Müdürlüğünün ihtiyacı olan akaryakıtı 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 71 inci maddesi ve Devlet İhale Genelgelerine aykırı olarak … A.Ş.’den satın almak.
…, …, …, …, … ile …’nin:
3-Otobüs İşletme Müdürlüğüne ait 75 adet otobüs ile 25 hattının … Şirketine satılması işlemleri sırasında İçişleri Bakanlığından izin almamak.
…, …, …, …, …, …, … ile …’ın:
4-Belediyeye ait … Mahallesi … pafta, … ada, … parselde kayıtlı 15.135.99 m2’lik gaymenkulün muhammen bedelini rayiç ve emsal değerleri gözönünde tutmadan belirlemek suretiyle rayiç değerinin altında bir bedelle … A.Ş.’ne satışını gerçekleştirmek.
Eylem Tarihi : 1996-2000 yılları arası.
Yetkili Merciin Kararı : Tüm maddelerden soruşturma izni verilmesine.
Karara İtiraz Edenler : Haklarında soruşturma izni verilenlerin tümü.
İçişleri Bakanlığından … gün ve … sayılı yazı ile gönderilen dosya 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 9 uncu maddesi uyarınca incelenerek gereği görüşüldü:
3 üncü maddeden …, …, …, …, … ile …’nin üstlerine atılan suçun TCK’nun 230 uncu maddesine ilişkin olduğu ve bu durumu ile 4616 sayılı 23 Nisan 1999 Tarihine Kadar İşlenen Suçlardan Dolayı Şartla Salıverilmeye, Dava ve Cezaların Ertelenmesine Dair Kanunun 1 inci maddesinin 4 üncü bendinin 1 inci fıkrası kapsamında bulunduğu anlaşıldığından, anılan Kanunun 1 inci maddesinin 4 üncü bendi uyarınca soruşturma açılmasının ertelenmesine, dosyanın bu maddeye ilişkin kısmının aynı bendin ikinci fıkrası gözönünde bulundurularak saklanması için yerine geri çevrilmesine, 2 nci maddeden …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … ile …’un, Belediye ile … Genel Müdürlüğünün ihtiyacı olan akaryakıtın alımını 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 71 inci maddesinde öngörüldüğü şekilde Maliye Bakanlığınca uygun görüş verilen kuruluşlar arasında yer alan … bir bayisinden ve yine çeşitli tarihlerde yürürlüğe giren Devlet İhale Genelgelerinde belirtilen oranlarda yapılan tenzilatla gerçekleştirdikleri, sözleşmenin tarafı olan firmanın … İlinde bayisinin bulunmamasından, firma ile idareler arasında yapılan sözleşmenin 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 71 inci maddesi gereğince ihtiyaçların bazı kamu kuruluşlarından karşılanması olmayıp, bunun bir nakil işlemi olduğu sonucuna varılamayacağı, dolayısıyla anılan Kanunun ihaleye ilişkin diğer hükümlerinin uygulanması gerekliliğini doğurmayacağı; şirketin Mardin ile Ankara İllerinde bulunan bayilerinin 1996-2000 yılları arasında yapmış olduğu toplam alımları ile Belediye ve … Genel Müdürlüğünün ihtiyacını karşılamasının mümkün olmadığı iddia edilmekte ise de, alımların fiilen gerçekleşmediği yolunda herhangi bir iddia ve bu yönde bir tespitin de bulunmadığı, 4 üncü maddeden …, …, …, …, …, …, … ile …’ın, Belediyeye ait … Mahallesi … pafta, …ada, … parselde kayıtlı 15.135.99 m2’lik gayrimenkulün, muhammen bedelin üzerinde bir bedelle satışını gerçekleştirdikleri; her ne kadar ön inceleme elemanı tarafından ihaleden yaklaşık 5 ay sonra yapılan incelemede takdir komisyonunca bulunan değer, muhammen bedelin üzerinde görülmekte ise de, aradan geçen süre içerisinde küçük miktarlarda bedel farkı oluşmasının her zaman mümkün olduğu gibi bu farkın, muhammen bedel ile satış bedeli arasındaki değerden de az olduğu, dolayısıyla gerçek anlamda bir idare zararından sözedilemeyeceği anlaşıldığından, itirazlarının kabulü ile haklarında soruşturma izni verilmesine ilişkin İçişleri Bakanının … gün ve … sayılı kararının 2 ve 4 üncü maddelere ilişkin kısmının kaldırılmasına, 1 inci maddeden …, …, …, …, …, …, … ile …’ın, Belediyeye ait … Mahallesi … pafta, … ada, … parselde kayıtlı 16.313.35 m2’lik gayrimenkulü m2’si …TL. muhammen bedelle 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 35/a maddesi gereğince kapalı teklif usulü ile ihale ettikleri ancak, başvuruda bulunanların teklif zarflarının şartnameye uygun olmadığı, geçici teminat makbuzunu ibraz edemedikleri, teklif mektuplarına pul yapıştırmadıkları gerekçesiyle ihalenin yapılamadığı yolunda karar aldıkları, bundan yaklaşık 2 ay sonra yine aynı muhammen bedelle ve aynı usulle ihale edilmesine karar verdikleri, bu ihaleye … ve … isimli şirketlerin katıldığı, bunlardan … A.Ş. muhammen bedelin üzerinde en yüksek teklifi verdiği halde, bu teklifi haddi-layık bulmayarak ihalenin 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 43 ve 49 uncu maddeleri gereğince 15 gün süre ile pazarlığa bırakılmasına karar verdikleri, bilahare pazarlık usulü ile yapılan ihale sonrasında … A.Ş.’nin sözkonusu gayrimenkulü satın aldığı gözönünde bulundurulduğunda, muhammen bedelin üzerinde teklif veren … A.Ş.’nin kazandığı ihaleyi iptal edip, pazarlık usulü ile ihale yapılmasına geçilerek gayrimenkulün … A.Ş.’ce satın alınmasına zemin hazırladıkları; öte yandan, muhammen bedel ile ihale bedeli arasındaki farkın % 100’e yakın olduğu, dolayısıyla muhammen bedelin çok düşük tutulduğu ve inceleme elemanı tarafından yaptırılan incelemede takdir komisyonunca bulunan değerin muhammen bedelin 3, ihale bedelinin ise 2 katına yakın olduğu anlaşıldığından, itirazlarının reddine, dosyanın bu maddeye ilişkin kısmının … Cumhuriyet Başsavcılığına, kararın bir örneğinin bilgi için İçişleri Bakanlığına gönderilmesine 12.1.2001 gününde 1 ve 2 nci maddelerden oyçokluğu, 3 ve 4 üncü maddelerden oybirliği ile karar verildi.
Karşı Oy: 1 inci maddeden …, …, …, …, …, …, … ile …’ın, Belediyeye ait … Mahallesi … pafta, … ada, … parsel kayıtlı 16.315.35 m2’lik gayrimenkulün satışına ilişkin ikinci kez yapılan ihalesinde verilen tekliflerin haddi-layık bulunmaması nedeniyle pazarlığa bırakmakla 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 43 üncü maddesine uygun hareket ettikleri; bilahare yapılan pazarlık usulü ile ihalede verilen en yüksek teklifi, muhammen bedelin çok üzerinde olması nedeniyle haddi-layık bularak satışı gerçekleştirmelerinde herhangi bir usulsüzlüklerinin bulunmadığı anlaşıldığından, itirazlarının kabulü ile haklarında soruşturma izni verilmesine ilişkin kararın kaldırılması gerektiği görüşüyle aksi yönde verilen çoğunluk kararına katılmıyoruz.
Karşı Oy: 2 nci maddeden …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … ile …’un, Belediye ile … Genel Müdürlüğünün ihtiyacı olan akaryakıt alımına ilişkin sözleşmede taraf olan … A.Ş.’nin … İlinde petrol bayisi olmadığı hususu dikkate alındığında, adıgeçen şirketin yaptığı işlevin rafineriden aldığı akaryakıtı idarelerin tanklarına boşaltmaktan öteye gitmediği, dolayısıyla bunun bir nakil olduğu, bu nedenle de 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 35-50 inci maddeleri arasında düzenlenen ihale usullerinden birinin uygulanması suretiyle nakil işinin ihalesine gitmeleri gerekirken, anılan Kanunun 71 inci maddesini uygulamak suretiyle bu şirkete haksız menfaat sağlamayı amaçladıkları; öte yandan, şirketin … ili dışında bulunan iki adet akaryakıt bayisinin 1996-2000 yıllları arasında rafineriden yapmış olduğu alımlarının, idarelerin ihtiyacını karşılamaktan uzak olduğu hususu gözönünde bulundurulduğunda da, özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesinde uygulaması sıkça görülen kaçak motorinin Belediye ve … Genel Müdürlüğünce kullanılması suretiyle adıgeçen şirketin haksız kazanç elde etmesine neden oldukları anlaşıldığından, itirazlarının reddedilmesi gerektiği görüşüyle aksi yönde verilen çoğunluk kararına katılmıyoruz.