2. Daire 2000/2210 E. , 2000/3018 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2000/2210
Karar No: 2000/3018
K A R A R
Tetkik Hakimi: …
Hakkında Soruşturma
İzni İstenenler :1- … – … Valisi.
2- … – Aynı yerde Vali Yardımcısı.
Soruşturulacak Eylem : … Defterdarı … hakkında Maliye Başmüfettişi tarafından düzenlenen … gün ve … sayılı ön soruşturma raporunda önerilen disiplin cezasının disiplin amirince değerlendirilmesi hususunun Maliye Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün … gün ve … sayılı yazısı ile İçel Valiliğine bildirilmesine rağmen herhangi bir işlem yapılmayarak disiplin cezasının 2 yıllık zamanaşımına uğramasına neden olmak.
Eylem Tarihi : 20.5.1998-18.12.1998 tarihleri arası
Yetkili Merciin Kararı: Soruşturma izni verilmesine,
Karara İtiraz Edenler : … Valisi … ile Vali Yardımcısı …
İçişleri Bakanlığından … gün ve … sayılı yazı ile gönderilen dosya 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 9 uncu maddesi uyarınca incelenerek gereği görüşüldü:
… Defterdarı … ile Milli Emlak Müdürü … hakkında … Belediyesi sınırları içerisinde bulunan hazine taşınmazına tecavüz edilmesi ve bu taşınmazın mütecaviz komşu parsel ile tevhid edilmesi sonucu şüyulandırılması suretiyle hazine zararına yol açması nedeniyle hazırlanan … gün ve … sayılı ön soruşturma raporu ile Defterdar … hakkında önerilen aylıktan kesme disiplin cezasının … Valiliğince uygulanması için Maliye Bakanlığının … gün ve … sayılı yazısı 20.5.1998 tarihinde Özel Kaleme havale edilerek kayda girdiği halde, Defterdarın Disiplin Amiri olarak Vali …’in, Disiplin Kurulları ve Disiplin Amirleri Hakkında Yönetmeliğinin Disiplin Amirlerinin sorumluluklarını belirten 19 uncu maddesindeki görevini yerine getirmediği, Vali Yardımcısı …’nın da sözkonusu yazı ile ilgili işlemlerin hazırlanması konusunda kendisine Vali tarafından verilen talimatın gereğini yapmadığı, böylece bahse konu disiplin cezasının 2 yıllık zamanaşımına uğramasına neden oldukları anlaşıldığından, yerinde görülmeyen itirazlarının reddine, dosyanın … Cumhuriyet Başsavcılığına, kararın bir örneğinin İçişleri Bakanlığına gönderilmesine 28.6.2000 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
AYRIŞIK OY: … İli … Belediyesi sınırları içinde bulunan hazineye ait taşınmaz mala tecavüz edilmesi, bu parsel ile mütecaviz parselin şuyulandırılması suretiyle hazine zararına yol açılması nedeniyle, Maliye Başmüfettişi tarafından düzenlenen … tarih ve … sayılı ön soruşturma raporuyla öngörülen disiplin cezasının uygulanmasının Maliye Bakanlığının … tarih ve Personel Genel Müdürlüğünün … sayılı yazısıyla … Valiliğinden istenildiği halde, yasal süresi içinde ilgililerine disiplin cezası uygulanmıyarak bunun zaman aşımına uğramasına sebep olduklarından, … Valisi … ile … Eski Vali Yardımcısı …’nın TCK’ nun 230 ncu maddesi uyarınca, yargılanmaları için, 4483 sayılı yasanın 3/e ve 6 maddeleri uyarınca, verilen soruşturma iznine, aynı yasanın 9.cu maddesine göre, yapılan itirazların kabulü gerektiği kanaatinda olduğundan, itirazlarının reddi yolunda verilen çoğunluk kararına aşağıdaki gerekçelerle katılmıyorum.
Maliye Bakanlığı Disiplin Yönetmeliğinin 3. maddesinde, uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarının ekli cetvelde belirtilen disiplin amirleri tarafından verileceği belirtilmiştir.
Ekli cetvele göre, aylıktan kesme cezası verilmesi önerilen Defterdarın Disiplin Amiri Vali, Üst Disiplin Amiri ise Personel Genel Müdürüdür. Yani defterdara verilmesi önerilen aylıktan kesme cezasını ya personel Genel Müdürü yada Vali verebilir.
Aynı yönetmeliğin 4.ncü maddesinde,bunların yetki, görev ve sorumlulukları açıklanmıştır.
Yönetmeliğin 21. maddesi ilede zamanaşımı konusu düzenlenmiştir. 657 sayılı Devlet memurları Yasasının 127.nci maddesi ile de zamanaşımı konusu düzenlenmiştir. Yönetmeliğin 21. nci maddesi ve 657 sayılı Yasanın 127.nci maddesi aynı hükümleri getirmiştir.
Bu maddelerde iki ayrı zaman aşımı konulmuştur. Bunlardan birisi, yönetmeliğin 21/a, 657 sayılı Yasanın127/a maddelerinde, “uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarında, bu cezaların uygulanmasını gerektiren fiil ve halleri işleyenler hakkında öğrenildiği tarihten itibaren bir ay içinde disiplin soruşturmasına başlanılmadığı taktirde ceza verme yetkisi zaman aşımına uğrar denilmektedir. Maliye Bakanlığı Müfettişinin … tarih ve … sayılı Raporunun sonuç bölümünde, Defterdar …’ye 657 sayılı Yasanın 125/c-a maddesine göre aylıktan kesme cezası verilmesi önerilmiştir.
Disiplin suçunun öğrenildiği tarihin 13.03.1998 olduğu kesinve tartışmasızdır. Bu tarihi, disiplin cezası verme göre ve yetkiside tartışmasız olan Maliye Bakanlığı Personel Genel Müdürünün aynı tarihte öğrendiği anlaşılmıştır. Personel Genel Müdürünün, biray içinde, yani engeç 13.04.1998 tarihine kadar soruşturmayı başlatması yasal zorunluluktur.
Bu süre içinde soruşturmaya başlanmamış disiplin cezası verilmesi zaman aşımına uğratılmıştır. Daha sonrada 12.05.1998 tarihinde İçel Valiliğine yazı yazıldığı anlaşılmıştır. Soruşturmacılar, raporlarında nedense bu konuya hiç değinmemişlerdir.
Bu disiplin suçuna, bir ay içinde soruşturmaya başlanılmadığından dolayı disiplin cezası verilmesi yasal olmaz kanısındayım. Zamanaşımına ilişkin diğer hükümler ise, suç işlendiğinin öğrenilme zamanına dayanmaktadır. Zamanaşımına uğramış bir konuyu, soruşturmacılar, disiplin suçunun öğrenildiği zamana göre değerlendirmişlerdir. önetmeliğin 21. nci 657 sayılı Yasanın 127. nci maddelerinde, “Disiplin cezasını gerektiren fiil ve hallerin işlendiği tarihten itibaren nihayet iki yıl içinde disiplin cezası verilmediği taktirde, ceza verme yetkisi zamanaşımına uğrar” denilmektedir.
Bu durumda ise suçun işlendiği tarihin tesbiti gerekir. Hazineye ait 1865 nolu parselin … Kooperatifine ait … nolu parselle tevhid edilmesine … Belediyesi Meclisinin … tarih ve … sayılı kararı ile karar verilmiştir.
Belediyece yapılan bu imar planı tadilatına karşı, 3194 sayılı İmar Yasasının 8/b maddesi uyarınca en geç bir ay içinde itiraz edilmesi gerekir. Ancak Defterdar tarafından yasal süresinde hiçbir itiraz yapılmamış ve imar planı tadilatının kesinleştiği anlaşılmıştır.
Bu kesinleşmiş karardan sonra yapılan tüm işlemler normal hukuki prosüdürden ibarettir. Bu imar planı değişikliğinden sonra izaleyi şuuya gidilmesi, hukuki uyuşmazlığın giderilmesi için başvurulan yasal bir yoldur. Şuyulandırma tevhidin yasal sonucudur. suçun işlendiği tarih şuyulandırma değildir.
Kanaatima göre, disiplin suçunun işlendiği tarih, tevhide ilişkin Belediye Meclisinin 07.12.1994 tarihli kararına Defterdarın engeç 07.01.1995 tarihine kadar itiraz etmemesinden başlar.
Yani disiplin suçunun işlendiği tarihin başlangıcı 07.01.1995 tarihidir. Buna göre, … Valiliğine gönderilen 12.05.1998 tarihli yazı ile suçun işlendiği tarih arasında yine üçyıldan fazla zaman geçmiş, bu durumdada yine disiplin cezası verme yetkisi zamanaşımına uğramıştır.
Açıklanan nedenle, … Valiliğince Maliye Bakanlığına gönderilen suç zamanaşımına uğramıştır denilen 22.02.1999 tarihli yazısı normal olup, suça dayanak olamaz.
… Valisi …’in Defterdar …’ye aylıktan kesme cezası vermiyerek koruduğu savıda hukuki dayanaktan yoksundur. Çünkü, … 4483 sayılı Yasa uyarınca, … tarih ve … sayılı kararla, …’nin görevini kötüye kullandığı için,soruşturma izni vermiştir.
Vali …, Maliye Müfettişi …’un önerisi üzerine Defterdar …’ye 12.05.2000 tarihinde uyarma cezası vermiştir.
Vali … ile Vali Yardımcısı … haklarında 4483 sayılı yasa uyarınca soruşturma izni verilmesinin dayandığı, Defterdar …’ye aylıktan kesme cezası verilmesi isteğine ilişkin 12.05.1998 tarihli yazısının gereğini yerine getirmemek gösterilmiştir. O tarihte disiplin cezası verilseydi bile, 28.8.1999 tarih ve 4455 sayılı Memurlar ile Kamu Görevlilerinin Disiplin Cezalarının Affı Hakkında Kanun uyarınca, bu ceza hükümsüz kalacak başvuru dahi olmaksızın, ceza dosyasından kaldırılacaktı.
İlgililer hakkında ceza davası açılmasına dayanak olacak disiplin cezasıda verilse bile ortadan kalkacaktı. … Valiliğine gönderilen … tarih ve … sayılı yazının Valiliğe … tarihinde geldiği, evrak kayıt defterine … numara ile kayıt edildiği ve bu yazının zimmet defterine imza atarak Valilik Özel Kalem Müdürlüğünde çalışan … tarafından alındığı anlaşılmıştır. Yazı Vali Yardımcısı tarafından Defterdarlığa havale edilmiş, Valiye duyurulmuş, Valininde Defterdarlık kelimesini çizerek Özel Kalem diye yazdığı anlaşılmıştır. Bu işlem doğrudur. Defterdarla ilgili ceza teklifi yazısı, Defterdarlığa gönderilmez. Yazının Vali tarafından saklandığına ilişkin hiçbir delil, belge ve bilgi yoktur.
Valiliğe gelen yazıları Valinin saklaması,dosyalaması tektek hepsini takip etmesi yöntemi olmadığı gibi, bu fiilen mümkünde değildir. Tüm Ülkemizdeki uygulamalara göre, böyle bir yazı havale edildikten sonra ilgili büroya gider. O bürodan sorumlu amir, şef veya memur yazıyı işleme kor. Sözü edilen yazınında, iş bölümüne göre, gittiği büronun amiri tarafından soruşturma izni verilmesine ilişkin bir yazı yazarak Vali Yardımcısına götürüp imzalatması, Validen soruşturma izni onayı alınması, görevlendirilen soruşturmacının dosyayı tamamlaması disiplin cezası verilecekse belirtilmesi ve Valinin onayının alınması gerekir.
Ancak, dosyadaki bilgi ve belgelerin tetkikinden, bu yazının takip edilmediği bürodaki memurlar tarafından unutulduğu ve Vali Yardımcısına nede Valiye işlemli bir evrak sunulmadığı anlaşılmıştır. Bunun için, Vali Yardımcısı ve Valiye bir kusur izafe edilemez kanısındayım.
Açıklanan bu nedenlerle … Valisi … ile İçel Eski Vali Yardımcısı … haklarında verilen soruşturma iznine itirazlarının kabül edilmesi, soruşturma izninin kaldırılması gerektiği kanaatinde olduğundan, aksine verilen çoğunluk kararına katılmıyorum.