2. Daire         2000/1893 E.  ,  2000/2756 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2000/1893
Karar No: 2000/2756

K A R A R

Tetkik Hakimi: …
Hakkında Soruşturma
İzni İstenenler :1- … – … Vali Yardımcısı.
2-… – … İl Daimi Encümen Üyesi.
3-… – … İl Özel İdare Müdürü.
Soruşturulacak Eylemler: 1- Lojman Tahsis Komisyonu olarak kasıtlı ve yanlış puanlama yapıp yakınıcı Yalçın Ulusal’a lojman tahsis etmemek.
2- … İdare Mahkemesinin … gün ve … sayılı Yürütmenin Durdurulması kararını uygulamamak.
Eylem Tarihi :1999 yılı içinde.
Yetkili Merciin Kararı :Haklarında soruşturma izni istenenlerden … ile … haklarında soruşturma izni verilmemesine, … hakkında soruşturma izni verilmesine.
Karara İtiraz Eden : Yakınıcı …
İçişleri Bakanlığından … gün ve … sayılı yazı ile gönderilen dosya 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunun 9 uncu maddesi uyarınca incelenerek gereği görüşüldü:
4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun’un 3 üncü maddesinde, soruşturma izni verme yetkisine sahip merciiler belirlenmiştir. Buna göre; anılan maddenin “b” bendinde; İlde ve merkez ilçede görevli memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında vali, “h” bendinde; Büyükşehir belediye başkanları, il ve ilçe belediye başkanları; büyükşehir, il ve ilçe belediye meclisi üyeleri ile il genel meclisi üyeleri hakkında İçişleri Bakanı soruşturma izni verme yetkisine sahiptir. Ayrıca anılan Kanun’un 9 uncu maddesinde; yetkili merciin, soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine ilişkin kararının Cumhuriyet Başsavcılığına, hakkında inceleme yapılan memur veya diğer kamu görevlisine ve varsa şikayetçiye bildireceği ve bu kararın türüne göre ilgilileri tarafından kararın tebliğinden itibaren 10 gün içerisinde itiraz edilebileceği; itirazlara ise, 3 üncü maddenin “e”, “f”, “g” (Cumhurbaşkanınca verilen izin hariç) ve “h” bentlerinde sayılanlar için Danıştay İkinci Dairesinin, diğerleri için ise yetkili merciin yargı çevresinde bulunduğu bölge idare mahkemesinin bakacağı belirtilmiştir.
Öte yandan 2451 sayılı Bakanlıklar ve Bağlı Kuruluşlarda Atama Usulüne İlişkin Kanun’un incelenmesi sonucunda vali yardımcılarının anılan Kanun’a ekli (2) sayılı cetvelde bulunması ve sözkonusu cetvelde sayılan görevlilerin müşterek kararname ile atanması nedeniyle,4483 sayılı Kanun’un uygulaması bakımından; vali yardımcıları hakkında soruşturma izni vermeye yetkili merciin de vali olması gerekmektedir.
İl Özel İdaresi Kanunu’nun 136 ncı maddesi hükmüne göre; il daimi encümen üyesi il genel meclisi üyeleri arasından her dönem başı toplantısında gizli oyla seçilmekte olup, anılan Kanunun 141 inci maddesi hükmüne göre de; il daimi encümenine vali veya yerine görevlendireceği vali yardımcısı başkanlık etmektedir. İl daimi encümeni, il genel meclisinden ayrı ve ondan bağımsız karar vermeye yetkili bir yönetsel organdır. Dolayısıyla il genel meclisi üyeleri arasından il daimi encümen üyeliğine seçilen bir meclis üyesi, il genel meclis üyesi sıfatıyla değil il daimi encümeni üyesi olarak görev yapmaktadır.
Bu nedenle 4483 sayılı Kanunun 3/h maddesinin, il daimi encümeni üyelerini kapsamadığı açıktır.Bununla birlikte ast memurun üst memur ile aynı fiile iştiraki halinde iznin, üst memurunun bağlı olduğu merciiden isteneceği hükmü uyarınca vali yardımcısı başkanlığında toplanan İl Daimi Encümeni Üyeleri hakkında soruşturma izni verme yetkisine sahip merciin, 4483 sayılı Kanunun 3/b maddesi hükmüne göre vali olması gerekmektedir.
Olayda ise, Vali Yardımcısı …, İl Daimi Encümeni Üyesi … ile İl Özel İdare Müdürü … haklarında yukarıda açıklanan nedenlerle 4483 sayılı Kanun’un 3/b maddesi hükmü gereğince soruşturma izni verilmesi ya da verilmemesi konusundaki yetkinin, … Valisine ait ve dolayısıyla yapılacak itiraza bakmakla görevli yargı yerinin de anılan Kanun’un 9 uncu maddesinin 3 üncü fıkrası uyarınca … Bölge İdare Mahkemesi olduğu anlaşıldığından, adı geçenler hakkında yetkisiz olarak verilen … gün ve … sayılı İçişleri Bakanı kararının kaldırılmasına, 4483 sayılı Kanunu’nun 3 üncü maddesinin (b) fıkrasına göre işlem yapılmak üzere dosyanın yerine geri çevrilmesine 7.6.2000 tarihinde oybirliği ile karar verildi.