Danıştay 15. Daire Başkanlığı 2018/808 E. , 2019/926 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/808
Karar No : 2019/926
TEMYİZ EDENLER (DAVACILAR) :
VEKİLLERİ :
KARŞI TARAF (DAVALI) :
VEKİLİ :
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…. sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: … Otoyolunda seyreden aracın yabani hayvana çarpması sonucu meydana gelen kazada araçta yolcu olarak bulunan şahsın babası ve kardeşi olan davacılar tarafından, ölüm olayında idarenin hizmet kusuru bulunduğundan bahisle davacı baba için 15.000,00-TL maddi, 20.000,00-TL manevi, davacı kardeş için 10.000,00-TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:… sayılı kararda; mahkemelerince verilen görev ret kararının Danıştay Onbeşinci Dairesince verilen 06.03.2014 tarih ve E:2014/419, K:2014/1453 sayılı bozma kararına uyularak, bahse konu kazada davalı idarenin kusurlu olup olmadığı hususunda alınan Adli Tıp Kurumu Raporunda özetle: otoyol kenarında mevcut tel örgülerde yırtıklar bulunduğu, karayoluna hayvan girişini yol boyunca engelleme imkanı olmayan ‘nün olayda atfı kabil kusurunun bulunmadığı, sürücünün öngörülemeyecek şekilde şeridine giren yabani domuza çarpmak zorunda kalması nedeniyle kusursuz olduğu, olay mahallinde otoyola giren yabani domuzun sonuç üzerinde asli derecede etken olduğu tespitlerinin yapıldığı, buna göre kazada idarenin hizmet kusurunun bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davacı tarafından, Erişme kontrollü yollara ( otoyol) mevzuata göre hayvan ve motorsuz taşıtların girmemesi gerektiği, idarenin can ve mal emniyeti açısından gerekli düzenleme ve önlemleri almak zorunda olduğu, idarenin hizmet kusurunun bulunduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …. DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onbeşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
….. Otoyolunda seyir halinde olan araç yabani domuza çarparak takla atmış, kazada davacılar yakını şahıs ölmüştür.
Davacılar tarafından yakınlarının ölmesi nedeniyle, 10.08.2011 tarihinde idari başvuru yapılarak, 15.000,00-TL maddi, 35.000,00-TL manevi tazminat isteminde bulunulmuştur.
Başvuru davalı idare tarafından 26.08.2011 tarihinde reddi üzerine 11.10.2011 tarihinde reddedilmiştir.
Bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasa’nın 125. maddesinde, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğu belirtilmiştir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 3. maddesinde, ”Erişme kontrollü karayolu (otoyol): özellikle transit trafiğe tahsis edilen, belirli yerler ve şartlar dışında giriş ve çıkışın yasaklandığı yaya, hayvan ve motorsuz taşıtların giremediği, ancak izin verilen motorlu araçların yararlandığı ve trafiğin özel kontrole tabi tutulduğu karayoludur.” şeklinde tanımlanmıştır. Aynı kanunun nün Görev Yetkileri başlıklı 7/1-a bendine göre; ”Kara Yolları Genel Müdürlüğü’nün yapım ve bakımından sorumlu olduğu karayollarında can ve mal güvenliği yönünden gerekli düzenleme ve işaretlemeleri yaparak önlemleri almak ve aldırmakla” yükümlü olduğu belirlenmiştir.
6001 sayılı ‘nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’un tanımlar başlıklı 2. maddesinin (k) bendinde ise ”Otoyol: yüksek standartlara sahip trafik seyrinde asgari hız sınırlaması uygulanan seyahat hızı yüksek ve üzerinde erişme kontrolünün uygulandığı karayolu” olarak tanımlanmış olup, aynı kanunun görev ve yetkiler başlıklı 4. maddesinin (b) bendinde, ”hazırlayacağı programlar uyarınca karayollarını yapmak, yaptırmak, emniyetle kullanılmalarını sağlayacak şekilde sürekli bakım altında bulundurmak, bakımını yapmak, onarmak, onarımını yaptırtmak, işletmek işlettirmek.” davalı idarenin görev sorumlulukları arasında sayılmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, 08/09/2010 tarihinde saat 04:30’da Çeşme-İzmir otoyolunda meydana gelen ölümlü, maddi hasarlı trafik kazasında kaza tespit tutanağında, sürücünün kusurunun olmadığı, kazaya domuz sürüsünün neden olduğunun belirtildiği, …. Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talebiyle Adli Tıp Kurumu tarafından 27/12/2010 tarihinde hazırlanan raporda; fotoğraflardan kaza yerindeki otoyolun yanında bulunan tellerin açık olduğunun tespit edildiğinin belirtildiği anlaşılmaktadır.
Dava konusu olayda; kazanın oluşumunda birinci derece etkili olan sebebin otoyola giren domuz sürüsünün olduğu belirtildiğinden, yukarıda yer alan mevzuat hükmünde de tanımlandığı üzere söz konusu otoyolda domuz sürüsünün bulunmaması gerektiği tartışmasız olduğundan, otoyolun bakım, onarım, trafik güvenliği hususların sağlanması konusunda davalı idarenin görevli ve sorumluluğunun bulunduğu, ancak bunu sağlayamayarak trafik kazasına neden olduğu anlaşıldığından olayda davalı idarenin hizmet kusuru bulunduğu sonucuna varılmıştır.
Bu durumda; kazanın oluşumunda araç sürücüsünün kusursuz, davalı idarenin ise Adli Tıp Kurumu raporunda yola çıkan domuz sürüsüne atfedilen oranda, yani %100 oranında kusurlu olduğu, dolayısıyla kazanın oluşumunda otoyolda gerekli trafik güvenliği tedbirlerini almayan davalı idarenin hizmet kusuru bulunduğu sonucuna varılmıştır
Bu itibarla, idari hizmet kusurunun bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davacıların temyiz istemlerinin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu .. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:….. sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 20/02/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.