Danıştay 15. Daire Başkanlığı 2018/4780 E. , 2018/7843 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/4780
Karar No : 2018/7843
YETKİLİ YARGI YERİNİN BELİRLENMESİ KARARI
Davacı … vekili tarafından; davacının tek böbreği olmaması nedeniyle askerliğe elverişsiz olmasına rağmen askerlik öncesi muayenesi sırasında gerekli sağlık kontrolleri yapılmadan askere sevk edilmesi sonucunda meydana geldiğini ileri sürdüğü zararlara karşılık olarak fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 25.000,00 TL maddi, 5.000,00 TL manevi tazminatın faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle ‘na karşı açılan davada, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi İkinci Dairesinin 03/04/2013 tarih ve E:2011/1201, K:2013/448 sayılı davanın kısmen kabulü, kısmen reddine ilişkin kararının düzeltilmesi isteminin aynı Dairenin 20/11/2013 tarih ve E:2013/1561, K:2013/1387 sayılı kararı ile kabul edilerek davanın süre aşımı yönünden reddedilmesi nedeniyle Anayasa Mahkemesine yapılan 2014/2772 nolu bireysel başvuru neticesinde mahkemeye erişim hakkının ihlal edildiği yolunda verilen 23/03/2016 tarihli karar üzerine yargılamanın yenilenmesi talebiyle Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’ne yapılan 18/04/2017 tarihli başvuru sonrasında 6771 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 17. maddesi ile Anayasaya eklenen Geçici 21. maddenin (E) bendi uyarınca Danıştay’a gönderilen ve Danıştay Onbeşinci Dairesi’nin 06/07/2017 tarih ve E:2017/1553, K:2017/4322 sayılı kararı ile yargılamanın yenilenmesi başvurusunun idare mahkemesince karara bağlanması gerektiği gerekçesiyle davanın görev yönünden reddi, dosyanın Diyarbakır İdare Mahkemesi’ne gönderilmesi yolunda verilen karar üzerinde dosyası Diyarbakır İdare Mahkemesi’ne gönderilen davada, Diyarbakır .. İdare Mahkemesinin uyuşmazlığın görüm ve çözümünde Ankara İdare Mahkemesinin yetkili olduğuna ilişkin 19/10/2017 tarih ve E:2017/2800, K:2017/2028 sayılı kararı ile Ankara … İdare Mahkemesinin uyuşmazlığın görüm ve çözümünde Diyarbakır İdare Mahkemesinin yetkili olduğuna ilişkin 06/12/2017 tarih ve E:2017/3288, K:2017/3448 sayılı davanın yetki yönünden reddi kararı üzerine ortaya çıkan yetki uyuşmazlığına ilişkin dosya, 2577 sayılı Kanun’un 43/1-b maddesi uyarınca incelenerek gereği düşünüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 36. maddesinde; “İdari sözleşmelerden doğanlar dışında kalan tam yargı davalarında yetkili mahkeme, sırasıyla: a) Zararı doğuran idari uyuşmazlığı çözümlemeye yetkili, b) Zarar, bayındırlık ve ulaştırma gibi bir hizmetten veya idarenin herhangi bir eyleminden doğmuş ise, hizmetin görüldüğü veya eylemin yapıldığı yer, c) Diğer hallerde davacının ikametgahının bulunduğu yer İdari mahkemesidir.” hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, 11/02/2017 tarihinde yürürlüğe giren 6771 sayılı T.C. Anayasası’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’la Anayasaya eklenen Geçici 21. maddenin (E) bendi hükmüyle askeri yargı kaldırılmış ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde görülmekte olan dosyalardan kanun yolu incelemesi aşamasında olanların Danıştaya, diğer dosyaların ise görevli ve yetkili idari yargı mercilerine bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 4 ay içinde gönderileceği hükme bağlanmıştır.
Anayasa’nın 121. maddesiyle 25/10/1983 günlü, 2935 sayılı Olağanüstü Hal Kanunu’nun 4. maddesine göre, Cumhurbaşkanı’nın başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulunca 15/08/2017 tarihinde kararlaştırılan ve 25/08/2017 günlü, 30165 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 694 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname’nin 36. maddesinde de, kaldırılan askeri yargı mercilerinde görülmekte olan, işi bitmemiş dosyalardan Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nde kanun yolu incelemesinde olanların Danıştay’a, diğerlerinin ise Ankara İdare Mahkemelerine gönderileceği kurala bağlanmıştır.
Görüldüğü üzere, 694 sayılı KHK’nin 36. maddesiyle eklenen 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun Geçici 45. maddesinde Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nde kanun yolu incelemesi aşamasında olanlar Danıştay’a, diğerleri Ankara İdare Mahkemelerine herhangi bir karara gerek kalmaksızın gönderilir, denilmekle; yürürlükte olan 6771 sayılı Kanun hükmünü ortadan kaldırmadığı gibi, herhangi bir özel yetki kuralına da işaret etmediği, söz konusu düzenlemenin anılan Yüksek Mahkemedeki dosyaların nerede tevzi edileceğini düzenlediği sonucuna varılmıştır.
Öte yandan; “usul kurallarının derhal uygulanırlığı ilkesi” gereğince dava dosyalarının devrini müteakip uyuşmazlığın çözümünde 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu hükümlerinin uygulanacağı hususunda bir duraksama bulunmamaktadır.
Bu durumda, davacının tek böbreği olmaması nedeniyle askerliğe elverişsiz olmasına rağmen askerlik öncesi muayenesi sırasında gerekli sağlık kontrolleri yapılmadan askere sevk edilmesi sonucunda meydana geldiğini ileri sürdüğü zararlara karşılık maddi ve manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılan davaya konu uyuşmazlığın çözümünde, 2577 sayılı Kanunun 36. maddesi (b) bendi uyarınca eylemin gerçekleştiği yer idare mahkemesi olan Diyarbakır İdare Mahkemesi yetkili bulunmaktadır.
Açıklanan nedenlerle, Diyarbakır İdare Mahkemesi’nin yetkili olduğuna; dava dosyasının Diyarbakır … İdare Mahkemesi’ne gönderilmesine; kararın Mahkemesince Ankara … İdare Mahkemesi’ne ve taraflara bildirilmesine, 22/11/2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.