Danıştay 15. Daire Başkanlığı 2018/2603 E. , 2018/8060 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/2603
Karar No : 2018/8060
Temyiz Eden (Davacı) :
Vekili :
Karşı Taraf (Davalı) :
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesi’nin …. tarih ve E:… ; K:… sayılı kararının hukuka uygun olmadığı ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Mahkeme kararının hukuka uygun olduğu, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi :
Düşüncesi : Temyize konu İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onbeşinci Dairesi’nce, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, dosyadaki belgeler incelenerek gereği görüşüldü:
Dava; davacıya ait K1 yetki belgesinin, Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 78. maddesinin 5. fıkrası uyarınca iptal edilmesine ilişkin 12.04.2012 tarih ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesince; 04.05.2016 tarih ve 29702 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklikle Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 23. maddesinde asgari kapasitenin altına düşecek şekilde araç eksilmesi halinde, kapasitenin kaybedildiği süre toplamının yetki belgesinin geçerli olduğu 5 yıl içerisinde 630 günü aşamayacağı şeklinde davacı lehine düzenleme yapıldığı, davacının durumunun lehine olan bu düzenleme kapsamında değerlendirildiğinde; 12.04.2012 tarihli işlem ile K1 yetki belgesinin iptal edildiği, yargılama sürecinde de asgari kapasite koşulunun sağlanmadığı, 28.04.2014 tarihinde davacı adına yeni K1 yetki belgesi düzenlendiği, bu süreler göz önüne alındığında, asgari kapasite koşulunun yetki belgesinin geçerlilik süresi içinde toplamda 630 günden fazla sağlanmadığı açık olduğundan, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı tarafından, İdare Mahkemesi kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
11.06.2009 tarih ve 27255 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve işlem tarihinde yürürlükte bulunan Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 23. maddesinin (c) bendinde; yetki belgesi sahiplerinin, bu Yönetmelikte öngörülen asgari kapasitenin altına düşecek şekilde taşıt satışı yapmaları halinde bu hususu satış tarihinden itibaren 30 gün içinde Bakanlığa bildirirmeleri ve 90 gün içinde de bu Yönetmelikte öngörülen asgari kapasiteyi tamamlayacak şekilde ilgili mevzuatın gerektirdiği her türlü iş ve işlemleri sonuçlandırarak yeterli sayıda/kapasitede taşıtı, taşıt belgelerine kayıt ettirmeleri gerektiği düzenlenmiş, 23.05.2013 tarih ve 28655 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklikle de aynı madde; yetki belgesi sahiplerinin, a) Yetki belgesi alındıktan sonra taşıt belgelerinde kayıtlı taşıtlarının kazaya uğraması, yanması, hurdaya ayrılması veya benzer bir mücbir sebepten dolayı iş göremez duruma gelmesi veya taşıt satışı yapmış olmaları halinde, bu durumları değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren 60 gün içinde Bakanlığa bildirmeleri gerektiği, Bakanlığa bildirimin yapıldığı tarihte veya söz konusu durumların Bakanlıkça tespiti halinde tespitin yapıldığı tarihte bu taşıtların taşıt belgelerinden re’sen düşüleceği, belirtilen nedenlerle bu Yönetmelikte öngörülen asgari kapasite şartının kaybedilmesi halinde; asgari kapasitenin kaybedildiği tarihin başlangıcı olarak taşıtların kazaya uğrama, yanma, hurdaya ayrılma veya benzer bir mücbir sebepten dolayı iş göremez duruma geldiği tarih veya taşıtın satış tarihinin esas alınacağı, b) (a) bendinde belirtilen nedenlerle veya bu Yönetmelik hükümlerine aykırılıktan dolayı yapılan re’sen düşümler sonucu veya taşıtların yaşları nedeniyle bu Yönetmelikte öngörülen asgari kapasite şartının kaybedilmesi halinde; asgari kapasitenin kaybedildiği sürelerin toplamının, yetki belgesinin 5 yıllık geçerlilik süresi boyunca 540 takvim gününden fazla olamayacağı, şeklinde düzenlenmiş, 04.05.2016 tarih ve 29702 sayılı Resmî Gazete’de yapılan değişiklikle de 540 gün ibaresi 630 gün olarak değiştirilmiştir.
Yönetmeliğin yayımlandığı tarihteki 78. maddesinin 5. fıkrasında; 23. maddenin; birinci fıkrasının (c) bendine göre Bakanlığa süresi içinde bildirimde bulunması gerektiği halde bildirimde bulunmayarak asgari kapasiteyi aynı bentte öngörülen 60 günlük süre içinde sağlamadığı tespit edilen yetki belgesi sahipleri için geçici durdurma işlemi tesis olunmadan yetki belgelerinin doğrudan iptal edileceği, birinci fıkrasının (b) veya (ç) bentlerine aykırı hareket edenlerin yetki belgelerinin iptal edileceği düzenlenmiş, aynı maddenin 23/10/2012 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklikle; 23. maddenin birinci fıkrasının (b), (c) ve (ç) bentlerine aykırı hareket edenlerin yetki belgelerinin iptal edileceği şeklinde düzenlenmiş, 23.05.2013 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklikle de aynı madde; 23. maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen sürenin aşılması halinde ilgili yetki belgesinin iptal edileceği şeklinde düzenlenmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden; K1 yetki belgesi sahibi davacının 1990 model olan 2,40 ton kapasiteli bir aracının 20 yaşını doldurması nedeniyle tescil yılını takip eden yılın ilk günü olan 01.01.2012 tarihi itibariyle bu aracın asgari kapasite hesabına dahil edilemeyeceği, diğer araçlarının da bu tarih itibariyle toplam kapasitesinin 22,93 ton olması nedeniyle Yönetmelikte aranan 25 tonluk asgari kapasite şartını kaybettiği ve dava konusu işlemin tesis edildiği tarihe kadar da yetki belgesi ekine taşıt kaydettirmediğinin tespiti üzerine, 12.04.2012 tarih ve 36984 sayılı işlem ile söz konusu yetki belgesinin davacının araç satışı yaptıktan sonra 90 gün içinde asgari kapasiteyi tamamlayacak sayıda aracı yetki belgesine kaydettirmediği gerekçesiyle Yönetmeliği’nin 78. maddesinin 5. fıkrası uyarınca iptal edildiği, bakılmakta olan davanın bu işlemin iptali istemiyle açıldığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta; yetki belgesi ekine kayıtlı araçlardan birinin 20 yaşını doldurması nedeniyle asgari taşıma kapasitesi şartının kaybedildiği ve Yönetmeliğin işlem tarihinde yürürlükte bulunan 23. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendi uyarınca, bu tarihten itibaren 90 gün içinde asgari kapasiteyi tamamlayacak sayıda taşıtın, taşıt belgesine kayıt ettirilmediği görülmüş olup; yetki belgesi alma şartlarını kaybeden ve belirlenen sürede eksiklerini tamamlamayan davacı hakkında, Yönetmeliğin 23. ve 78/5. maddelerinin uygulanması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Ancak; 04.05.2016 tarih ve 29702 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklikle Yönetmeliğin 23. maddesinde asgari kapasitenin altına düşecek şekilde araç eksilmesi halinde, kapasitenin kaybedildiği süre toplamının yetki belgesinin geçerli olduğu 5 yıl içerisinde 630 günü aşamayacağı şeklinde davacı lehine düzenleme yapılmış olup, davacının durumunun lehine olan bu düzenleme kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bu durumda, davacının asgari kapasite şartını 01.01.2012 tarihi itibariyle kaybettiği, yetki belgesinin de 12.04.2012 tarihinde dava konusu işlemle iptal edildiği, iptal işleminin sonucu olarak yetki belgesinin geçerliliğin sona erdiği, idari işlemle iptal edilen bu belgede yazılı son geçerlilik tarihinin yapılacak hesaplamada dikkate alınamayacağı, davacının yetki belgesinin geçerlilik süresi içerisinde asgari taşıma kapasitesini kaybettiği ve yetki belgesinin iptal edildiği tarihler arasında geçen sürelerin toplamının 630 günü aşmadığı görüldüğünden, Yönetmeliğin işlem tarihinde geçerli olan 23. maddesi uyarınca belirlenen sürelerde asgari taşıma kapasitesini sağlayarak belgelerine işletmediğinden bahisle tesis edilen dava konusu işlemde söz konusu lehe düzenleme uyarınca hukuka uyarlık bulunmamıştır.
Bu durumda; dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerekirken davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyiz isteminin kabulü ile … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:… ; K:… sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun 18.06.2014 gün ve 6545 sayılı Kanunla eklenen Geçici 8. maddesinin 1. fıkrası ve 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04/12/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.