Danıştay 15. Daire Başkanlığı 2016/904 E. , 2017/26 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ON BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/904
Karar No : 2017/26
Davacı :
Vekili :
Davalı :
Vekili : Hukuk Müşaviri
Davanın Özeti : Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü’nün 02.03.2011 gün ve 1521 sayılı Makam oluru ile yürürlüğe giren Özel Motorlu Taşıt Sürücü Kurslarındaki Uygulamalar ile Sınav Kurulları ve Sınav Esasları’nın ‘ Özel Motorlu Taşıt Sürücü Kurslarındaki Uygulamalar’ kısmının ‘Direksiyon Eğitim Araçları’ başlıklı 2. maddesinin 8. fıkrasının; ‘Eğitim Öğretim’ başlıklı 11. maddesinin 4. fıkrasının ve ‘Dönem ve Gruplar’ başlıklı 12. maddesinin 2, 3, 4 ve 5. fıkralarının; on yaşından büyük araçların kullanılamamasının kursların mali yükünü arttıracağı, araç sayısına sınırlama getirmenin gerekmediği, kurum kontenjanı ve 45 gün sınırlamalarında kamu yararı bulunmadığı, önceden kontenjanın 3 katı kadar kayıt yapılabiliyorken sayının azaltıldığı, bu durumun iş gücü ve yatırım kaybına neden olacağı ileri sürülerek iptali istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Motorlu Taşıt Sürücü Kursları Yönetmeliği’nin 24. maddesinde kurslardaki teorik derslerin haftanın günlerine dengeli olarak dağıtılacağı ve hafta içinde en az 15, en çok 20 saat, Cumartesi- Pazar günleri, günde en az 6, en çok 8 saat ders yapılacağının, direksiyon eğitimi, ders saat sayılarının ayrı ayrı olmak üzere hafta içi veya hafta sonunda günde en az 2, en çok 4 saat yapılacağının; 25. maddesinde ise çalışma saatlerinin 8.00 ile 22.30 arasında, kursiyerlerin talep ve ihtiyacına göre kurs müdürlüğünce tespit edileceğinin düzenlendiği, bu durumda günde 14 saat çalışma imkanı olan kursların bir kursiyere en az 2 saat ders vermesi gerekeceğinden en çok 7 kursiyere direksiyon dersi verilebileceği, Motorlu Taşıt Sürücü Kursları Yönetmeliği’nin 23. maddesinde dönemlerin eğitime başlaması ile grupların teşekkülünde uyulacak esaslar Bakanlıkça tespit edileceğinin düzenlendiği, 45 günlük süre sınır yokken derslerin zamanında verilmediği, önceden kayıt yaptırsalar da eğitimlerini tamamlamayanların bulunduğu, bu nedenle yığılmaların olduğu, her ay kursiyer sayısının artmasına yol açıldığı, bu durumun da kursiyerlerin eğitimleri fiilen tamamlansa da sertifikalarını sonradan almalarına yol açtığı, kontenjandan fazla kayıt yapılmasının araç gereç ve personel açısından olumsuzluklara yol açacağı, yetersiz kalınması halinde eğitimin kalitesinin de düşeceği, ayrıca şartları sağlamaları halinde kursların kontenjan artırımını da talep edebileceği, ayrıca Özel Sürücü Kursları Konfederasyonu’nun da aynı yönde talepte bulunduğu, dava konusu düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı, davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Düşüncesi : Dava konusu Motorlu Taşıt Sürücü Kurslarındaki Uygulamalar ile Sınav Kurulları ve Sınav Esasları’nın 11.09.2013 tarihinde yürürlükten kaldırıldığı, davacı hakkında da tesis edilen herhangi bir bireysel işlem olmadığı görüldüğünden konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı :
Düşüncesi : Dava, davacı şirket tarafından, nca 2.3.2011 gün ve 1521 sayılı Makam oluru ile yürürlüğe konulan Özel Motorlu Taşıt Sürücü Kurslarındaki Uygulamalar ile Sınav Kurulları ve Sınav Esaslarının “Direksiyon Eğitim Araçları” başlıklı konunun 4. maddesinin 8. bendinin “Eğitimi Öğretim” başlıklı kısmının 4. Maddesinin, “Dönem ve Gruplar” başlıklı kısmının 2. 3, 4. ve 5. maddelerinin iptali istemiyle açılmıştır.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 123. maddesinde; Motorlu taşıt sürücüsü yetiştirmek, yetişmiş olanlara sınav sonucu sertifika vermek, trafik ile ilgili öğretim ve eğitim yaptırmak üzere kamu kurumları ile diğer hakiki ve hükmi şahıslara Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığınca ilgili mevzuatına göre sürücü kursları açma izni verilir.
Sürücü kurslarının sürücü belgesi cinslerine göre sınıflandırılması, hangi sınıf kursun kimler tarafından açılabileceği, öğretim ve eğitim konuları ile metodu, kurs süreleri, kurslar için eğitim ve öğretimde kullanılacak bina, araç, gereç ve teçhizatın nitelik ve niceliği, teminat miktarları, sertifika sınavlarının esas ve usülleri, sertifika aranmayacak sürücü belgesi sınıfları ve bunların sınavları İçişleri Bakanlığının uygun görüşü üzerine Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığınca çıkartılan yönetmelikle belirlenir….. hükümlerine yer verilmiştir.
Motorlu taşıt sürücüsü yetiştirmek, yetişmiş olanlara imtihan sonucu sertifika vermek, trafikle ilgili öğretim ve eğitim yaptırmak üzere açılan motorlu taşıt sürücüleri kurslarının açılış ve işleyişi ile bu kurslarda görev alacak personele ait esaslar Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde düzenlenmiştir.
Ülkemizde son yıllarda artan trafik kazaları nedeniyle meydana gelen maddi ve manevi olumsuzlukların giderilmesi ve Avrupa Birliği müzakereleri nedeniyle de karayolları trafiği alanında yeni düzenlemelere gidilmesi zorunluluğu doğduğu ve trafik kazalarının temel nedeninin sürücü kurslarından kaynaklandığı görüldüğünden, motorlu taşıt sürücüsü kurslarına ilişkin mevzuatta gerekli düzenlemeler yapılmıştır.
Davacı dava konusu düzenlemenin 2. maddesinin 8. bendi ile, direksiyon eğitimi dersi araçlarına yaş sınırlaması getirilmesi ile kazanılmış haklarının gözetilmediği ve düzenlemenin dayanaksız olduğunu iddia etmekte ise de; direksiyon eğitim aracı olarak kullanılan araçların her ay bir kursiyer tarafından 20 ila 45 saat arasında kullanılması ve bu kursiyerlerin ilk defa araç kullanmaları nedeniyle, direksiyon eğitim araçlarının diğer araçlardan fazla yıpranması, Okul Servis araçları Hizmet Yönetmeliğinde de servis araçlarına yaş sınırı konulması gibi sebeplerin yanı sıra, Özel Sürücü Kursları Konfederasyonun bu doğrultudaki talepleri de göz önüne alınarak yapıldığı sonucuna varılan düzenlemede hukuka aykırılık görülmemiştir.
Düzenlemenin 11. maddesinin 4. bendinde yer alan ” Çalışma saatleri göz önüne alınarak bir araçla bir günde en çok 7 kursiyere eğitim verilir ” hükmü ile gereksiz yere sayı sınırlaması yapıldığı iddiasına gelince;
Aynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan ” Kurslardaki teorik dersler haftanın günlerine dengeli olarak dağıtılır ve hafta içinde en az 15, en çok 20, cumartesi- pazar günleri; günde en az 6, en çok 8 saat ders yapılır.
Direksiyon dersleri her bir kursiyer için ayrı ayrı olmak üzere hafta içi veya hafta sonunda günde en az iki, en çok 4 saat yapılır.” hükmünden de anlaşılacağı üzere kurslar; Motorlu Taşıt Sürücü Kursları Yönetmeliğinin 25. maddesi hükmü gereği günlük çalışma saatleri 08.00 ile 22.30 saatleri arasında bir günde 14 saat eğitim verileceğinden, yukarıdaki hüküm gereği bir kursiyere bir günde en az 2 saat eğitim verileceğinden kurslardaki günlük 14 saatlik eğitim süresi içerisinde 7 kursiyere eğitim verileceği cihetle söz konusu maddenin iptali istemi de yerinde görülmemiştir.
Dava konusu Esasların 12. maddesinin 2. bendinde yer alan “…. her dönemin teorik ve uygulama ders eğitimlerinin 45 gün içerisinde tamamlanacağı ibaresindeki sınırlamanın anlamının kavranamadığı ve böyle bir sınırlamaya gerek olmadığı iddiasına gelince;
M.T.S Kursu Yönetmeliğinin 23. maddesinin “dönemlerin eğitime başlaması ile grupların teşekkülü ile uygulanacak esaslar Bakanlıkça tespit edilir.” hükmü gereği Bakanlıkça kuruma verilen kontenjan kadar kuruma her ay kursiyer kayıt edilmektedir.
Bu kursiyerlerin alacakları eğitimde süre ile ilgili herhangi bir sınırlama olmaması halinde, direksiyon eğitimini almayan kursiyerlerde aylar itibariyle bir artış ve yığılma olacağı ve bu yığılmanın eğitim- öğretimi olumsuz yönde etkileyeceği göz önüne alındığında söz konusu düzenlemede de hukuka aykırılık görülmemiştir.
Davacının, bir dönemde kurum kontenjanının üç katı kadar kursiyer kaydı yapılıyorken; dava konusu 12. maddenin 3. bendinde yer alan düzenleme ile ” ….. kurum kontenjanı kadar kursiyer kayıt edilmesinin anlaşılmaz olduğu iddiasına gelince;
M.T.S.K Yönetmeliğinin 23. maddesinde belirtildiği üzere ” ……. direksiyon eğitim dersleri, her kursiyerin bir direksiyon usta öğreticisinin nezaretinde ve bir direksiyon eğitim aracı kullanılarak kursiyerin alacağı sertifika sınıfına göre 20 ila 42 saat aralığında ders verilerek tamamlanacağı, kurumda görevli eğitim personelinin sayısı ve bu personelin haftalık gireceği ders sayısı gibi kıstasları değerlendirerek kurum kontenjanın belirleneceği kontenjandan fazla kursiyer kayıt edilmesi halinde derslik araç gereç ve eğitim personeli açısından olumsuzluklar yaşanacağı gözönüne alınarak söz konusu madde ile aynı maddenin 4. ve 5. bentlerinin de aynı gerekçeler doğrultusunda düzenlendiği anlaşıldığından davacı iddiaları yerinde görülmemiştir.
Bu itibarla dava konusu düzenlemelerde hizmet gereğine ve hukuka aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle davanın reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onbeşinci Dairesi’nce, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenildikten sonra gereği görüşüldü:
Dava, Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü’nün 02.03.2011 gün ve 1521 sayılı Makam oluru ile yürürlüğe giren Özel Motorlu Taşıt Sürücü Kurslarındaki Uygulamalar ile Sınav Kurulları ve Sınav Esasları’nın ‘Özel Motorlu Taşıt Sürücü Kurslarındaki Uygulamalar’ kısmının ‘Direksiyon Eğitim Araçları’ başlıklı 2. maddesinin 8. fıkrasının; ‘Eğitim Öğretim’ başlıklı 11. maddesinin 4. fıkrasının ve ‘Dönem ve Gruplar’ başlıklı 12. maddesinin 2, 3, 4 ve 5. fıkralarının iptali istemiyle açılmıştır.
Dava konusu Özel Motorlu Taşıt Sürücü Kurslarındaki Uygulamalar ile Sınav Kurulları ve Sınav Esasları 08.07.2002 tarih ve 55812 sayılı Makam Olur’u ile yürürlüğe girmiş, 02.03.2011 tarih ve 1521 sayılı Makam Olur’u ile de dava konusu değişiklikler yapılmış; 11.06.2013 tarih ve 1314557 sayılı Makam Olur’u ile yürürlüğe giren Özel Motorlu Taşıt Sürücü Kursu Direksiyon Eğitimi Dersi Sınav Yönergesi’nin ‘Yürürlükten Kaldırılan Mevzuat’ başlıklı 12. maddesinde yer alan “Bu Yönergenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 08/07/2002 tarihli ve 55812 sayılı Makam Oluru ile yürürlüğe giren Özel Motorlu Taşıt Sürücü Kurslarındaki Uygulamalar ile Sınav Kurulları ve Sınav Esasları,… ile bu hususlarda yazılmış yazılar yürürlükten kaldırılmıştır.” düzenleme ile dava konusu Esaslar yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu durumda, dava konusu Esasların yürürlükten kalkması nedeniyle uygulanma olanağı kalmadığından ve herhangi bir uygulama işlemi de dava konusu edilmediğinden davanın konusunun kalmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.
Açıklanan nedenlerle, konusu kalmayan dava hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, davanın açılmasına sebebiyet vermiş olması nedeniyle kararın verildiği tarihte yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen …. TL avukatlık ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, aşağıda dökümü gösterilen …. TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, artan posta ücretinin istemi halinde davacıya iadesine, bu karara karşı tebliğ tarihini izleyen otuz (30) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz yolu açık olmak üzere, 09/01/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.