Danıştay 15. Daire Başkanlığı         2016/8172 E.  ,  2017/7132 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/8172
Karar No : 2017/7132

Temyiz Eden (Davacı) :
Vekili :
Karşı Taraf (Davacı) :
Vekili :
İstemin Özeti : … 1. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…. sayılı kararının hukuka uygun olmadığı ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti :Savunma verilmemiştir.
Düşüncesi : Mahkeme kararının yalnızca manevi tazminat yönünden bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onbeşinci Dairesi’nce tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, dosyadaki belgeler incelenerek gereği görüşüldü:
Dava; …nde laborant olarak görev yapan davacının, biyokimya kan alma biriminde görevlendirilmesi nedeniyle 17.05.2010 tarihinde kan aldığı hastanın üzerine düşerek hastadan alınan kanı taşıyan iğne ucunun eline batması sonucu Hepatit C virüsü bulaşmasından ötürü uğranıldığı ileri sürülen 10.000,00 TL maddi ve 20.000,00 TL manevi zararın ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
…. 1. İdare Mahkemesince; davacının kan alma biriminde görevlendirilmesinin hukuka uygun olması, olay günü olağandışı bir hasta yoğunluğu olmaması, kan alma biriminde hastalar için tahsis edilmiş 4 adet kan alma koltuğu bulunması, her ne kadar davacı görevi sırasında konuyla ilgili eğitim almamış ise de laboratuvar teknisyenlerinin sağlık meslek liselerindeki eğitim ve öğretimleri sırasında kan alma konusunda da eğitim aldıkları gözönüne alındığında, uyuşmazlık konusu olayda idareye atfedilebilecek bir kusur olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı tarafından mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’nun 3. maddesinin (e) fıkrasında, “Tesis edilecek eğitim, denetim, değerlendirme ve oto kontrol sistemi ile sağlık kuruluşlarının tespit edilen standart ve esaslar içinde hizmet vermesi sağlanır.” hükmü yer almıştır.
13/01/1983 tarih ve Mükerrer 17927 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği’nin baştabibin görev ve yetkilerini düzenleyen 110. maddesinin (p) fıkrasında, “Bu yönetmelik hükümlerine aykırı düşmemek şartıyla hizmetlerde sürat kolaylık ve ekonomi sağlıyacak tedbirleri alır ve yöntemleri geliştirir.” hükmü yer almış, 140. maddesinin son fıkrasında, laboratuvar teknisyenlerinin gerekli görülen hastaların tahlil materyalini bizzat hasta yatağında iken alacağı kuralı yer almıştır.
İdare, Anayasamızın 125. maddesinde de belirtildiği üzere, kural olarak yürüttüğü kamu hizmetiyle nedensellik bağı kurulabilen zararları tazminle yükümlü olup; idari eylem ve/veya işlemlerden doğan zararlar, idare hukuku kuralları çerçevesinde, hizmet kusuru veya kusursuz sorumluluk ilkeleri gereği tazmin edilmektedir. Bunun yanında, idarenin faaliyet alanıyla ilgili, önlemekle yükümlü olduğu halde önleyemediği birtakım zararları da nedensellik bağı aramadan tazmin etmesi gerekmektedir.
Kurum personelinin ve sunulan kamu hizmetinden yararlanan kişilerin can ve mal güvenliğinin sağlanması, idarenin başta gelen ödevlerinden olup bu görevin ifası için ve gereği gibi işletilmesini sağlayacak fiziki hizmet alanlarını oluşturmak, örgütü kurmak, araç gereç ve personeli o hizmetin gereklerine uygun biçimde hazırlamakla yükümlüdür.
Dava dosyasının incelenmesinden; Acil Biyokimya Laboratuarında laborant olarak görev yapan davacının,biyokimya kan alma biriminde görevlendirildiği, 17/05/2010 tarihinde kan almakta iken hastadan alınan kanı taşıyan iğne ucunun eline batması üzerine yaptırdığı tetkik sonucunda kendisinde Hepatit C virüsüne rastlanılmadığı, 03/06/2010 tarihinde tekrar tetkik yapıldığında Hepatit C virüsü taşıdığının anlaşıldığı ve tedavi gördüğü, Hepatit C virüsünün söz konusu olay sonucu bulaştığı ve bu nedenle zarara uğradığını ileri sürerek 06/01/2011 tarihinde tazminat istemiyle davalı idareye başvurduğu, davalı idarenin talebini reddetmesi üzerine davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
…. İdare Mahkemesi’nce laborant olan davacının kan alma ünitelerinde görevlendirilmesine ilişkin herhangi bir yasal engelin bulunmaması ve kan alma şeklindeki sağlık hizmetinin sürat ve kolaylıkla yerine getirilmesinin, kamu yararı bakımından gerekli olması nedeniyle idarenin kusurlu olmadığı gerekçesiyle davanın reddi yolunda karar verilmiştir. Ancak idarenin yürüttüğü hastalardan kan alma faaliyeti tehlikeli boyutlarda olabileceği gibi bu işlemlerin yapılması için tehlikeli araç ve gereçler kullanmasını gerektirebilir. Bu gibi durumlarda; bir zarar meydana gelmişse idarenin yürüttüğü faaliyette kusuru olup olmadığına bakmadan idareyi sorumlu tutmak gerekebilir.
Dava konusu olayda hastadan kan almakta iken hastanın üzerine düşmesi sonucu kan aldığı iğne ucunun vücuduna batmasıyla hastadan kendine Hepatit C virüsünün bulaşması ve uzun süreli bir tedavi geçirmesi ve sözkonusu hastalığın ömür boyu kontrol altında tutulması gereken bir durum olduğu göz önüne alındığında davacının yürüttüğü hizmetin sonucu olarak bir zarara uğradığı ve bu zararın da idarenin karşılaması gerektiği ortadadır.
Bu durumda, uğranıldığı iddia edilen maddi zararın belirlenebilir veya ölçülebilir olması koşuluyla tazminine İdare Mahkemesi’nce karar verilmesi ayrıca davacının durumu itibariyle uğradığı manevi zarara karşılık takdir edilecek manevi tazminatın belirlenmesinde idarenin eylemi nedeniyle kişinin manevi değerlerinde bir eksilme olması, olayın üzerinde bırakacağı üzüntü, acı ve sarsıntının etkisi gibi hususlar göz önüne alınarak manevi tazminata hükmedilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, …. 1. İdare Mahkemesi’nin …. tarih ve E:…. sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun 18.06.2014 gün ve 6545 sayılı Kanunla eklenen Geçici 8. maddesinin 1. fıkrası ve 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 30/11/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.