Danıştay 15. Daire Başkanlığı 2016/5870 E. , 2017/4346 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/5870
Karar No : 2017/4346
Temyiz Eden (Davalı) :
Vekili :
Karşı Taraf (Davacı) :
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:…sayılı kararının hukuka uygun olmadığı ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onbeşinci Dairesi’nce, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, dosyadaki belgeler incelenerek gereği görüşüldü:
Dava; davacı adına kayıtlı ………. plaka sayılı aracın, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 2/3 maddesi uyarınca amaç dışı kullanıldığından bahisle 60 gün süreyle trafikten men edilmesine ilişkin olarak tesis edilen 24.01.2015 tarihli işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesince, 2918 sayılı Kanunun Ek 2. maddesinin üçüncü fıkrasının iptali istemiyle yapılan başvuru üzerine, Anayasa Mahkemesinin 11.09.2014 tarih ve E:2014/52 sayılı kararıyla dava konusu işlemin dayanağı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 2/3. maddesinin birinci cümlesinde yer alan “araç sahibine” ibaresi ile ikinci cümlesi “araç sahibine” yönünden iptal edildiğinden, ortaya çıkan yeni hukuki duruma göre sürücünün araç sahibi olmaması halinde araç sahibine para cezası verilmesi mümkün olmadığından, işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
Davalı idare tarafından, hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek anılan İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Araçların tescil edildikleri amacın dışında kullanılması” başlıklı Ek 2. maddesinde; araçlarını motorlu araç tescil ve trafik belgesinde gösterilen maksadın dışında kullananlar ile sürülmesine izin veren araç sahiplerinin 14.400.000 lira para cezası ile cezalandırılacağı, ayrıca, aracın onbeş gün süre ile trafikten men edileceği, ilgili belediyeden izin veya ruhsat almaksızın, belediye sınırları dahilinde ticari amaçlı yolcu taşıyan kişiye, araç sahibine, bağlı bulunduğu durak, işyeri ve işletmelerin sorumlularına birinci fıkrada gösterilen idari para cezasının üç kat olarak, fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde
tekerrürü halinde ise beş kat olarak uygulanacağı, ayrıca, aracın her defasında altmış gün süre ile trafikten men edileceği hükmüne yer verilmiştir.
Anılan maddenin ilk halinde aracın üretim amacı dışında yolcu veya yük taşımacılığında kullanılması hali için ceza öngörülmüşken, maddeye 31.05.2012 tarihinde kabul edilen 6321 sayılı Kanunla eklenen üçüncü fıkrayla, “korsan” olarak tabir edilen şehiriçinde ticari amaçlı kayıt dışı yolcu taşımacılığının engellenerek, hem taşımacılık hizmetlerinin düzene sokulması hem de kurallara bağlı olarak yolcu taşımacılığı yapan esnafın haklarının korunmasının amaçlandığı görülmektedir.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacı şirketin kendisine ait araç ile kendi personelini kullanarak emlak müşavirlik işiyle ilgili olarak müşterilerini İstanbul’un muhtelif yerlerine götürdüğü, 24/01/2015 tarihinde yapılan denetimde kayıt altına alınan tutanakta; yolcuları otelden Taksim’e bırakıldığı, karşılığında araçta bulunan yolculardan para almadığı belirttiği, söz konusu tutanağın araç sürücüsü tarafından imzalandığı, bu tespite dayanılarak ilgili belediyeden izin ya da ruhsat alınmaksızın ticari amaçlı taşımacılık yapıldığından bahisle 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 2. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca aracın trafikten men edildiği, davacılar tarafından; araçla korsan taksicilik yapılmadığı, emlak işleri ile iştigal eden firmanın müşterilerinin ücretsiz olarak kendilerine satışı yapılacak yerlerin gezdirildiği ileri sürülerek dava konusu işlemlerin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda da bahsedildiği üzere; 2918 sayılı Kanun’un Ek 2. maddesine 31.05.2012 tarihli değişiklikle eklenen üçüncü fıkranın düzenlenme amacı, korsan taşımacılığın engellenmesidir.
Olayda; davacı şirketin kendisine ait araç ile kendi personelini kullanarak emlak müşavirlik işiyle ilgili olarak müşterilerini İstanbul’un muhtelif yerlerine götürdüğü, işleme esas alınan olay tespit tutanağında yapılan taşımacılık karşılığında ücret alındığına dair herhangi bir tespite yer verilmediği hususları birlikte değerlendirildiğinde; ücret karşılığı olmaksızın yapılan taşımacılığın Kanunun Ek 2. maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında yaptırım uygulanabilmesi için aranan ticari taşımacılık niteliğini içerdiğinden söz edilemez.
Dolayısıyla yapılan taşımacılık Kanunun Ek 2/3. maddesi kapsamına girmediğinden, İdare mahkemesince; davanın yukarıda belirtilen gerekçe ile iptaline karar verilmesi gerekirken, Anayasa Mahkemesinin 11.09.2014 tarih ve E:2014/52 sayılı kararıyla dava konusu işlemin dayanağı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 2/3. maddesinin birinci cümlesinde yer alan “araç sahibine” ibaresi ile ikinci cümlesi “araç sahibine” yönünden iptal edildiği gerekçesiyle iptali yolunda verilen kararda sonucu itibariyle isabetsizlik görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle; temyiz isteminin reddine, … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…., K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA, dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun 18.06.2014 gün ve 6545 sayılı Kanunla eklenen Geçici 8. maddesinin 1. fıkrası ve 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12/09/2017 tarihinde, esasta oybirliği gerekçede oyçokluğuyla karar verildi.
(X)KARŞI OY :
Davaya konu edilen trafikten men işleminin dayanağı olan 2918 sayılı Kanunun Ek 2. maddesinin üçüncü fıkrasının iptali istemiyle yapılan başvuru üzerine, Anayasa Mahkemesinin 11.09.2014 tarih ve E:2014/52, K:2014/139 sayılı kararıyla 2918 sayılı Kanunun Ek 2/3. maddesinin; idari para cezası verilmesini düzenleyen ilk cümlesinde yer alan “araç sahibine” ibaresi ile aracın trafikten men edilmesini düzenleyen ikinci cümlesi “araç sahibine” yönünden iptal edildiğinden; ortaya çıkan yeni hukuki durum nedeniyle dava konusu trafikten men işleminde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Temyize konu İdare mahkemesi kararının belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği oyuyla çoğunluk kararına gerekçe yönünden katılmıyorum.