15. Daire         2016/3011 E.  ,  2018/7693 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/3011
Karar No : 2018/7693

Davacı : …
Vekili :
Davalı : …
Vekili :
Davanın Özeti : 10/02/2016 tarih ve 29620 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Genel Sağlık Sigortası Alternatif Geri Ödeme Yönetmeliği’nin 3. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi, 4. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi, 6. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi ile (g) bendinde yer alan “(Fiyat, Kısa Ürün Bilgisi (KÜB)/Kullanım Kılavuzu (KT) değişiklikleri dahil)” ibaresinin, 10. maddesinin ve Ek-1 Belgesinin 7. maddesinin; dava konusu düzenlemeler ile kanuni bir dayanağı olmaksızın sınırları ve süresi muğlak bir alanda gizlilik kararı alındığı, hukuki güvenliğin zedelendiği, söz konusu düzenlemenin belirsizlik ve keyfilik taşıdığı; anılan düzenleme ile, Sağlık Uygulama Tebliği’nin ilgili maddesinde belirlenmiş kamu kurum iskonto oranlarının dışında iskonto oranı belirleme ve gizleme (doğrudan Kurum tarafından firmadan alınan ve kamu fiyatına esas olan kamu kurum iskontosunun eczanelere gösterilmeyip gizlenmesi) hususlarını değerlendirmek ve karara bağlamak görev ve yetkisinin Komisyona verildiği, söz konusu düzenlemenin Kurumun lehine olabileceği gibi aleyhine de olabileceği, ayrıca gizleme hususunun da idarenin iş ve işlemlerinde şeffaflık prensibine aykırılık oluşturacağı, gizliliğin eczacıların ekonomik zarar etmelerini önleyecek tedbir almalarına engel olacağı; ilacın fiyatını, kısa ürün bilgisi ve kullanım kılavuzunu belirleme yetkisinin ‘na ait olmasına rağmen sözleşmelerin güncellenmesi (Fiyat, Kısa Ürün Bilgisi (KÜB)/Kullanım Kılavuzu (KT) değişiklikleri dahil) ile süresinin dolmasından önce feshi, sürenin bitimi halinde yenilenmesi hususlarını karara bağlamak görevinin komisyona verilmesine ilişkin hükmün yetki gaspı niteliğinde olduğu ve hukuka aykırılık taşıdığı; dava konusu düzenlemenin, sağlık hizmeti sunumunu kalitesizleştireceği, ayrıca söz konusu düzenlemede üstün kamu yararının bulunmadığı ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : 6552 sayılı Kanunla 5510 sayılı Kanunu’nun 73. maddesine eklenen, “Kurum, fatura denetimi konusunda kriterler koymaya, alternatif geri ödeme modelleri oluşturmaya ve bu konularda tespitler ve denetimler yapmaya ve/veya yaptırmaya, buna bağlı olarak hizmet alımı yapmaya yetkilidir.” hükmü doğrultusunda, Kuruma alternatif geri ödeme modelleri oluşturma yetkisi verildiği, anılan Kanun hükmüne istinaden ikincil mevzuat çalışmalarına başlandığı, bu kapsamda çalışacak komisyon oluşturulduğu, komisyonun çalışma usul ve esaslarının da dava konusu düzenleme ile belirlendiği; anılan düzenleme ile yurtdışından temin edilen, ülkemizde imal edilemeyen veya bulunmayan ürün gruplarının üretiminin, ithal ürünlerin yerli üretime geçmesinin, piyasada bulunurluğunun sağlanması hususlarının teşvik edilmesi amacıyla alternatif geri ödeme yöntemlerine dayanılarak ilaç alımı uygulamasının başlatıldığı; alternatif geri ödeme modelinde ilaç firmaları ile Kurum arasında alternatif geri ödeme modelinin yürütümüne ilişkin teknik ve hukuki hükümler içeren sözleşmelerin imzalandığı; gizlilik ve etik kurallar belgesinin, komisyon üyeleri ile komisyona katılan firma temsilcilerinin çalışmalarında uymaları gereken gizlilik ile etik kuralların yer aldığı bir belge olduğu; gizliliğe ilişkin hükümlerde, Kurum ile firma arasında imzalanan sözleşmenin gizliliğinin sağlanmasının amaçlandığı, bu bağlamda, sözleşme içeriğinin gizliliğinin, firmanın ticari sırlarının ifşa edilmesini engellemeye yönelik olduğu, eczane kârının düşürülmesi ya da eczane zararının söz konusu olmadığı; Ülkemizde satışa sunulacak ilaçların ruhsatlandırılması ile piyasaya satış fiyatının ‘nca belirlendiği, ilaçların geri ödeme bedellerinin ise 5510 sayılı Kanunun 72. maddesi kapsamında oluşturulan Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu tarafından belirlendiği, alternatif geri ödeme modelleri için de adı geçen Komisyonun Alternatif Geri Ödeme Komisyonunu yetkilendirdiği, bu kapsamda, anılan düzenleme ile sözleşmelerin güncellenmesi (Fiyat, Kısa Ürün Bilgisi (KÜB)/Kullanım Kılavuzu (KT) değişiklikleri dahil) ile süresinin dolmasından önce feshi, sürenin bitimi halinde yenilenmesi hususlarını karara bağlamak görevinin adı geçen komisyona verildiği, nca ilaçların perakende satış fiyatı, kısa ürün bilgisi, kullanım kılavuzunda bir değişiklik yapılması söz konusu olduğunda, firmalar ile bu yönetmelik kapsamında yapılan sözleşmelerin güncellenmesi, süresinden önce feshi ya da yenilenmesinin komisyon yetkisi dahilinde olduğu; dava konusu düzenlemenin üst hukuk normlarına, kamu menfaatine ve hizmet gereklerine uygun olduğu ve davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi :
Düşüncesi : Dava konusu düzenlemede, üst hukuk normlarına, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık bulunmadığı cihetle davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı :
Düşüncesi : Dava; 10/2/2016 tarih ve 29620 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Genel Sağlık Sigortası Alternatif Geri Ödeme Yönetmeliği’nin 3. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi, 4. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi, 6. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi ile (g) bendinde yer alan ”(Fiyat, Kısa Ürün Bilgisi (KÜB)/Kullanım Kılavuzu (KT) değişiklikleri dahil)” ibaresinin, 10. maddesinin ve Ek-1 Belgesinin 7. maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.
5510 sayılı Kanun’un “Finansmanı sağlanan sağlık hizmetleri ve süresi” başlıklı 63. maddesinde, Kurum tarafından finansmanı sağlanan sağlık hizmetleri ile bu hizmetlerin süresine dair usul ve esaslara yer verilmiş, son fıkrasında da, Kurumun, finansmanı sağlanacak sağlık hizmetlerinin teşhis ve tedavi yöntemleri ile (f) bendinde belirtilen sağlık hizmetlerinin türlerini, miktarlarını ve kullanım sürelerini, ödeme usul ve esaslarını Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile nın görüşünü alarak belirlemeye yetkili olduğu ancak, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının görüşünün alınması (f) bendinde belirtilen ortez, protez ve diğer iyileştirici nitelikteki araç ve gereçlerin miktarını, standartlarını, sağlanmasını, uygulanmasını, kullanma sürelerini ve garanti süresi sonrası bakım, onarım ve yenilenmesi hususlarını kapsayacağı, Kurumun, bu amaçla komisyonlar kurabileceği, ulusal ve uluslararası tüzel kişilerle işbirliği yapabileceği, Komisyonların çalışma usul ve esaslarının Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ile nın görüşü alınarak Kurumca belirleneceği hükme bağlanmış, “Sağlık hizmetlerinin ödenecek bedellerinin belirlenmesi” başlıklı 72. maddesinde ise, 65. madde gereği ödenecek gündelik, yol, yatak ve yemek giderlerinin Kurumca ödenecek bedellerini belirlemeye Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonunun yetkili olduğu, Komisyonun, tıp eğitimini, hizmet basamağını, alt yapı ve kaynak kullanımı ile maliyet unsurlarını dikkate alarak sağlık hizmeti sunucularını fiyatlandırmaya esas olmak üzere ayrı ayrı sınıflandırabileceği, 63. madde hükümlerine göre finansmanı sağlanan sağlık hizmetlerinin Kurumca ödenecek bedellerini; sağlık hizmetinin sunulduğu il ve basamak, Devletin doğrudan veya dolaylı olarak sağlamış olduğu sübvansiyonlar, sağlık hizmetinin niteliği itibarıyla hayati öneme sahip olup olmaması, kanıta dayalı tıp uygulamaları, maliyet-etkililik ölçütleri ve genel sağlık sigortası bütçesi dikkate alınmak suretiyle, her sınıf için tek tek veya gruplandırarak belirlemeye yetkili olduğu belirtilmiştir.
Anılan Kanun’un “Sağlık hizmetlerinin sağlanma yöntemi ve sağlık giderlerinin ödenmesi” başlıklı 73. maddesinin 12. fıkrasında, “Kurum, fatura denetimi konusunda kriterler koymaya, alternatif geri ödeme modelleri oluşturmaya ve bu konularda tespitler ve denetimler yapmaya ve/veya yaptırmaya, buna bağlı olarak hizmet alımı yapmaya yetkilidir.” hükmü yer almıştır.
5502 sayılı Kanunu’nun 41. maddesinde de Başkanlığının merkez ve taşra teşkilâtının görev ve yetkileri, çalışma usûl ve esasları ile Kurum personelinin işe alınma, atanma, yükselme, yer değiştirme, görev, yetki ve sorumluluklarının Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikler ile düzenleneceğine işaret edilmiştir.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 63. ve 73. maddelerine ve 5502 sayılı Kanunu’nun 41. maddesine dayanılarak hazırlanan Genel Sağlık Sigortası Alternatif Geri Ödeme Yönetmeliği’nin ”Tanımlar” başlıklı 3. maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde, ”Komisyon: Bu Yönetmelik kapsamında Kurumca finansmanı sağlanan/sağlanacak olan sağlık hizmetleri ile ilgili alternatif geri ödeme modeli ve buna ilişkin ödeme usul ve esasları ile sözleşme taslak metinleri hazırlamak amacıyla Kurum tarafından oluşturulan ve bu sağlık hizmeti bedellerinin belirlenmesinde Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu tarafından yetkilendirilen Genel Sağlık Sigortası Alternatif Geri Ödeme Komisyonunu”; (d) bendinde, ”Gizlilik ve etik kurallar belgesi: Komisyona katılacak üyeler ile Kurum/ilgili kurum ve/veya kuruluş/kamu ilgili personeli ve firma yetkilisi/temsilcisi tarafından imzalanması gereken Kurum tarafından hazırlanan gizlilik ile etik kuralların belirtildiği Ek-1’de yer alan belgeyi” şeklinde tanımlanmış, ”Komisyonun oluşumu” başlıklı 4. maddesinin (d) bendinde, ”Komisyona katılacak üyeler gizlilik ve etik kurallar belgesini imzalayarak görevlerine başlar.” hükmü; ”Komisyonun görev ve yetkileri” başlıklı 6. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde, ”SUT’un ilgili maddesinde belirlenmiş kamu kurum iskonto oranlarının dışında iskonto oranı belirleme ve gizleme (doğrudan Kurum tarafından firmadan alınan ve kamu fiyatına esas olan kamu kurum iskontosunun eczanelere gösterilmeyip gizlenmesi) hususlarını değerlendirmek ve karara bağlamak.” (g) bendinde,”Sözleşmelerin güncellenmesi (Fiyat, Kısa Ürün Bilgisi (KÜB)/Kullanım Kılavuzu (KT) değişiklikleri dahil) ile süresinin dolmasından önce feshi, sürenin bitimi halinde yenilenmesi hususlarını karara bağlamak.” hükmü; ”Komisyon çalışmalarının gizliliği” başlıklı 10. maddesinde de ”(1) Komisyonun gizlilik esası içeren çalışmalarına ilişkin ilkeler aşağıda belirtilmiştir:
a) Alternatif geri ödeme modeli çalışmaları ve sözleşmenin yürütümünde görev alan firma ve Kurum ilgili personeli ile Komisyon üyeleri tarafından gizlilik ve etik kurallar belgesi imzalanır.
b) Komisyon çalışmaları sürerken ve sonuçlandıktan sonra yapılmış çalışmaların ve alınan kararların gizliliği esastır. Uymayanlar hakkında idari ve adli yönden ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.” hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Yönetmeliğin 1 numaralı ekinde yer alan Gizlilik ve Etik Kurallar Belgesinin 7. maddesinde ise ”Komisyon çalışmaları sürerken veya sonuçlandığında, alınan kararlar yayımlanıncaya veya duyuruluncaya kadar, görev nedeniyle ulaşılan tüm bilgi ve belgelerin gizliliğini sağlamak.” Komisyon üyelerince uyulması gereken gizlilik ve etik kuralları arasında sayılmıştır.
tarafından finansmanı sağlanan ürün gruplarına ilişkin olarak firmalardan dünyadaki referans fiyatların altında fiyat alınması halinde sözleşme içeriğinin gizliliği firmaların ticari sırlarının ifşasını önleyeceği gibi kurumun pazarlık gücünü de olumlu yönde etkileyecektir.
Bu bağlamda; komisyon çalışmalarının, sözleşmelerin ve iskonto oranlarının gizliliği konusundaki Yönetmelik hükümlerinde üst normlara, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Genel Sağlık Sigortası Alternatif Geri Ödeme Yönetmeliği’nin 6. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde yer alan düzenleme ile sözleşmelerin güncellenmesi, feshi ve yenilenmesi konularında komisyonun görevli ve yetkili olduğu, fiyat, Kısa Ürün Bilgisi (KÜB)/Kullanım Kılavuzu (KT) değişiklikleri durumunda komisyonun sözleşmeleri güncelleyebileceği ifade edilmiş olup; söz konusu düzenlemede de hukuka aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onbeşinci Dairesi’nce, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenildikten sonra gereği görüşüldü:
Dava, 10/02/2016 tarih ve 29620 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Genel Sağlık Sigortası Alternatif Geri Ödeme Yönetmeliği’nin 3. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi, 4. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi, 6. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi ile (g) bendinde yer alan “(Fiyat, Kısa Ürün Bilgisi (KÜB)/Kullanım Kılavuzu (KT) değişiklikleri dahil)” ibaresinin, 10. maddesinin ve Ek-1 Belgesinin 7. maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.
16/05/2006 tarihli ve 5502 sayılı Kanunu’nun 1. maddesinde; bu Kanun ile Kuruma görev ve yetki veren diğer kanunların hükümlerini uygulamak üzere nun kurulduğu belirtilmiş, 3. maddesinde; Kurumun amacı açıklanmış ve devamında görevleri sayılmış, maddenin (a) fıkrasında, ulusal kalkınma strateji ve politikaları ile yıllık uygulama programlarını dikkate alarak sosyal güvenlik politikalarını uygulamak, bu politikaların geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapmak görevleri arasında sayılmış; 41. maddesinde de, Başkanlığının merkez ve taşra teşkilâtının görev ve yetkileri, çalışma usûl ve esasları ile Kurum personelinin işe alınma, atanma, yükselme, yer değiştirme, görev, yetki ve sorumluluklarının Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikler ile düzenleneceği hükmüne yer verilmiştir.
31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 1. maddesine göre bu Kanunun amacı, sosyal sigortalar ile genel sağlık sigortası bakımından kişileri güvence altına almak; bu sigortalardan yararlanacak kişileri ve sağlanacak hakları, bu haklardan yararlanma şartları ile finansman ve karşılanma yöntemlerini belirlemek; sosyal sigortaların ve genel sağlık sigortasının işleyişi ile ilgili usûl ve esasları düzenlemektir.
Anılan Kanun’un “Finansmanı sağlanan sağlık hizmetleri ve süresi” başlıklı 63. maddesinde, Kurum tarafından finansmanı sağlanan sağlık hizmetleri ile bu hizmetlerin süresine dair usul ve esaslara yer verilmiş, son fıkrasında da, Kurumun, finansmanı sağlanacak sağlık hizmetlerinin teşhis ve tedavi yöntemleri ile (f) bendinde belirtilen sağlık hizmetlerinin türlerini, miktarlarını ve kullanım sürelerini, ödeme usul ve esaslarını Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile nın görüşünü alarak belirlemeye yetkili olduğu ancak, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının görüşünün alınması (f) bendinde belirtilen ortez, protez ve diğer iyileştirici nitelikteki araç ve gereçlerin miktarını, standartlarını, sağlanmasını, uygulanmasını, kullanma sürelerini ve garanti süresi sonrası bakım, onarım ve yenilenmesi hususlarını kapsayacağı, Kurumun, bu amaçla komisyonlar kurabileceği, ulusal ve uluslararası tüzel kişilerle işbirliği yapabileceği, Komisyonların çalışma usul ve esaslarının Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ile nın görüşü alınarak Kurumca belirleneceği hükme bağlanmıştır.
5510 sayılı Kanun’un “Sağlık hizmetlerinin ödenecek bedellerinin belirlenmesi” başlıklı 72. maddesinde ise, 65. madde gereği ödenecek gündelik, yol, yatak ve yemek giderlerinin Kurumca ödenecek bedellerini belirlemeye Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonunun yetkili olduğu, Komisyonun, tıp eğitimini, hizmet basamağını, alt yapı ve kaynak kullanımı ile maliyet unsurlarını dikkate alarak sağlık hizmeti sunucularını fiyatlandırmaya esas olmak üzere ayrı ayrı sınıflandırabileceği, 63. madde hükümlerine göre finansmanı sağlanan sağlık hizmetlerinin Kurumca ödenecek bedellerini; sağlık hizmetinin sunulduğu il ve basamak, Devletin doğrudan veya dolaylı olarak sağlamış olduğu sübvansiyonlar, sağlık hizmetinin niteliği itibarıyla hayati öneme sahip olup olmaması, kanıta dayalı tıp uygulamaları, maliyet-etkililik ölçütleri ve genel sağlık sigortası bütçesi dikkate alınmak suretiyle, her sınıf için tek tek veya gruplandırarak belirlemeye yetkili olduğu belirtilmiştir.
Aynı Kanun’un 73. maddesine (Ek fıkra: 10/9/2014-6552/49 md.) “Kurum, fatura denetimi konusunda kriterler koymaya, alternatif geri ödeme modelleri oluşturmaya ve bu konularda tespitler ve denetimler yapmaya ve/veya yaptırmaya, buna bağlı olarak hizmet alımı yapmaya yetkilidir.” hükmü ilave olunmuştur.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine dayanılarak, Kurumca finansmanı sağlanan/sağlanacak olan sağlık alanındaki ürün ve hizmet gruplarının, ihtiyaç duyulan alanlarda mevcut ödeme usul, esas ve kuralları dışında mali veya tıbbi olarak getireceği faydaya göre ödeme kapsamına alınması veya mevcut ödeme usul, esas ve kurallarının değiştirilmesi ile yurtdışından temin edilen, ülkemizde imal edilemeyen veya bulunmayan ürün gruplarının üretiminin, ithal ürünlerin yerli üretime geçmesinin, piyasada bulunurluğunun sağlanması hususlarının teşvik edilmesi amacıyla oluşturulan alternatif geri ödeme yöntemlerinin belirlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla hazırlanan Genel Sağlık Sigortası Alternatif Geri Ödeme Yönetmeliği 10/02/2016 tarihli ve 29620 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Dava konusu Yönetmeliğin “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, “Alternatif geri ödeme modeli: Kurumca finansmanı sağlanan/sağlanacak olan sağlık alanındaki ürün ve hizmet gruplarının, ihtiyaç duyulan alanlarda mevcut ödeme usul, esas ve kuralları dışında mali veya tıbbi olarak getireceği faydaya göre ödeme kapsamına alınması veya mevcut ödeme usul, esas ve kurallarının değiştirilmesi ile yurtdışından temin edilen, ülkemizde imal edilemeyen veya bulunmayan ürün gruplarının üretiminin, ithal ürünlerin yerli üretime geçmesinin, piyasada bulunurluğunun sağlanması hususlarının teşvik edilmesi amacıyla oluşturulan geri ödeme modelleri”, (d) bendinde, “Gizlilik ve etik kurallar belgesi: Komisyona katılacak üyeler ile Kurum/ilgili kurum ve/veya kuruluş/kamu ilgili personeli ve firma yetkilisi/temsilcisi tarafından imzalanması gereken Kurum tarafından hazırlanan gizlilik ile etik kuralların belirtildiği Ek-1’de yer alan belge”, (e) bendinde de, “Komisyon: Bu Yönetmelik kapsamında Kurumca finansmanı sağlanan/sağlanacak olan sağlık hizmetleri ile ilgili alternatif geri ödeme modeli ve buna ilişkin ödeme usul ve esasları ile sözleşme taslak metinleri hazırlamak amacıyla Kurum tarafından oluşturulan ve bu sağlık hizmeti bedellerinin belirlenmesinde Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu tarafından yetkilendirilen Genel Sağlık Sigortası Alternatif Geri Ödeme Komisyonu” şeklinde tanımlanmıştır.
Anılan Yönetmeliğin “Komisyonun oluşumu” başlıklı 4. maddesinde, “(1) Komisyon, aşağıda belirtilen şekilde teşekkül eder:
a) Komisyon; Kurum Başkanı başkanlığında, Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürü ile , Maliye Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığının en az daire başkanı düzeyinde görevlendireceği birer temsilci olmak üzere 6 asıl üyeden oluşur.
b) (a) bendinde sayılan bakanlık ve ilgili kurumlarca aynı yetkilere sahip olduğu belirtilerek Komisyon Başkanı hariç olmak üzere, Komisyondaki asıl üye sayısı kadar da en az daire başkanı düzeyinde kişiler yedek üye olarak bildirilir.
c) Komisyon Başkanının toplantılara katılamayacağı durumlarda Komisyon, Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürü başkanlığında toplanır.
ç) Üye isimleri ve üye değişikliği halinde yeni üye isimleri, yazılı olarak Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğüne bildirilir.
d) Komisyona katılacak üyeler gizlilik ve etik kurallar belgesini imzalayarak görevlerine başlar.
e) İlgili kurumlar, üyelerin Komisyon toplantılarına katılımını sağlamakla yükümlüdür.” hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Yönetmeliğin 6. maddesinin 1. fıkrasında, “Komisyonun görev ve yetkileri şunlardır:
a) Kurumca finansmanı sağlanan/sağlanacak sağlık hizmetleri kapsamında yer alan veya kapsama alınmak üzere yapılan sağlık hizmeti başvurularından, ilgili daire başkanlığınca hazırlanan gündem konularını değerlendirmek ve karara bağlamak.
b) Kurumca finansmanı sağlanan/sağlanacak sağlık hizmetleri ile ilgili mali veya tıbbi olarak getireceği faydaya göre oluşturulacak geri ödeme modelini, sözleşme taslaklarını belirlemek ve karara bağlamak.
c) Geri ödeme modeli oluşturularak ödeme kapsamına alınacak sağlık hizmeti bedellerini, Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu tarafından verilen yetkiye dayanılarak belirlemek ve karara bağlamak.
ç) İhracata yönelik üretimi teşvik etmek amacıyla geri ödeme modelleri ile ödeme usul ve esaslarını değerlendirerek bu kapsamda ödenecek sağlık hizmetlerinin bedellerini karara bağlamak ve ödeme kapsamında bulunan diğer tedavi seçeneklerinin ödemesinin devam edip etmeyeceği yönünde de karar almak.
d) SUT’un ilgili maddesinde belirlenmiş kamu kurum iskonto oranlarının dışında iskonto oranı belirleme ve gizleme (doğrudan Kurum tarafından firmadan alınan ve kamu fiyatına esas olan kamu kurum iskontosunun eczanelere gösterilmeyip gizlenmesi) hususlarını değerlendirmek ve karara bağlamak.
e) Yurtdışından temin edilen ilaçlar da dahil olmak üzere ödeme kapsamına alım garantisi verilerek alınacak sağlık hizmetleri ve bunlara ilişkin sağlık hizmeti bedellerini belirlemek ve karar almak, gruptaki diğer tedavi seçeneklerinden gerekli görülenlerin de ödemeden çıkarılması yönünde karar almak.
f) Çalışmalar sırasında gerekli görülen gündem dışı konuları değerlendirmeye almak ve karara bağlamak.
g) Sözleşmelerin güncellenmesi (Fiyat, Kısa Ürün Bilgisi (KÜB)/Kullanım Kılavuzu (KT) değişiklikleri dahil) ile süresinin dolmasından önce feshi, sürenin bitimi halinde yenilenmesi hususlarını karara bağlamak.
ğ) Belirlenen geri ödeme modeline göre katılım payı muafiyeti konusunu karara bağlamak.
h) Belirlenen geri ödeme modeli ile listeye ilave edilmiş sağlık hizmetine alternatif olan başvuruları değerlendirmek.” kuralı yer almıştır.
Dava konusu Yönetmeliğin “Komisyon çalışmalarının gizliliği” başlıklı 10. maddesinde, “1) Komisyonun gizlilik esası içeren çalışmalarına ilişkin ilkeler aşağıda belirtilmiştir:
a) Alternatif geri ödeme modeli çalışmaları ve sözleşmenin yürütümünde görev alan firma ve Kurum ilgili personeli ile Komisyon üyeleri tarafından gizlilik ve etik kurallar belgesi imzalanır.
b) Komisyon çalışmaları sürerken ve sonuçlandıktan sonra yapılmış çalışmaların ve alınan kararların gizliliği esastır. Uymayanlar hakkında idari ve adli yönden ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.” hükmü yer almıştır.
Anılan Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-1 bölümünde, tarafından finansmanı sağlanan/sağlanacak ilaçların türleri, miktarları, kullanım süreleri ile bu ilaçların ödeme usul ve esaslarını belirlemek amacıyla yürütülen çalışmaların usul ve esaslarına yönelik İlaç Geri Ödeme Yönetmeliği ile Genel Sağlık Sigortası Alternatif Geri Ödeme Yönetmeliği kapsamındaki çalışmaların yürütümünde uyulacak gizlilik ve etik kuralların yer aldığı “Gizlilik ve Etik Kurallar Belgesi” düzenlenmiştir.
Gizlilik ve Etik Kurallar Belgesi’nin 7. maddesinde de, Komisyon çalışmaları sürerken veya sonuçlandığında, alınan kararlar yayımlanıncaya veya duyuruluncaya kadar, görev nedeniyle ulaşılan tüm bilgi ve belgelerin gizliliğini sağlamak kuralına yer verilmiştir.
Davacı tarafından, dava konusu düzenlemeler ile kanuni bir dayanağı olmaksızın sınırları ve süresi muğlak bir alanda gizlilik kararı alındığı, hukuki güvenliğin zedelendiği, söz konusu düzenlemenin belirsizlik ve keyfilik taşıdığı; anılan düzenleme ile, Sağlık Uygulama Tebliği’nin ilgili maddesinde belirlenmiş kamu kurum iskonto oranlarının dışında iskonto oranı belirleme ve gizleme (doğrudan Kurum tarafından firmadan alınan ve kamu fiyatına esas olan kamu kurum iskontosunun eczanelere gösterilmeyip gizlenmesi) hususlarını değerlendirmek ve karara bağlamak görev ve yetkisinin Komisyona verildiği, söz konusu düzenlemenin Kurumun lehine olabileceği gibi aleyhine de olabileceği, ayrıca gizleme hususunun da idarenin iş ve işlemlerinde şeffaflık prensibine aykırılık oluşturacağı, gizliliğin eczacıların ekonomik zarar etmelerini önleyecek tedbir almalarına engel olacağı; ilacın fiyatını, kısa ürün bilgisi ve kullanım kılavuzunu belirleme yetkisinin ‘na ait olmasına rağmen sözleşmelerin güncellenmesi (Fiyat, Kısa Ürün Bilgisi (KÜB)/Kullanım Kılavuzu (KT) değişiklikleri dahil) ile süresinin dolmasından önce feshi, sürenin bitimi halinde yenilenmesi hususlarını karara bağlamak görevinin komisyona verilmesine ilişkin hükmün yetki gaspı niteliğinde olduğu ve hukuka aykırılık taşıdığı; dava konusu düzenlemenin, sağlık hizmeti sunumunu kalitesizleştireceği, ayrıca söz konusu düzenlemede üstün kamu yararının bulunmadığı ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden ve dava konusu Yönetmeliğin bir bütün olarak değerlendirilmesinden; anılan düzenleme ile sağlık hizmetlerinin finansmanındaki sürdürülebilirliğin sağlanmasının, yurtdışından temin edilen, ülkemizde imal edilemeyen veya bulunmayan ürün gruplarının üretiminin, ithal ürünlerin yerli üretime geçmesinin, piyasada bulunurluğunun sağlanması hususlarının teşvik edilmesinin amaçlandığı; dava konusu düzenlemenin dayanak Kanun maddesiyle uyumlu olduğu; alternatif geri ödeme modelinde ilaç firmaları ile Kurum arasında alternatif geri ödeme modeline ilişkin sözleşmelerin imzalandığı; gizlilik ve etik kurallar belgesinin, komisyon üyeleri ile komisyona katılan firma temsilcilerinin çalışmalarında uymaları gereken gizlilik ile etik kuralların yer aldığı bir belge olduğu; gizliliğe ilişkin hükümlerde, Kurum ile firma arasında imzalanan sözleşmenin gizliliğinin sağlanmasının amaçlandığı, bu bağlamda, sözleşme içeriğinin gizliliğinin, firmanın ticari sırlarının ifşa edilmesini engellemeye yönelik olduğu; düzenlemenin, eczane kârının düşürülmesi ya da eczane zararına yönelik bir hüküm içermediği anlaşılmakla, komisyon çalışmalarının, sözleşmelerin ve iskonto oranlarının gizliliği konusundaki Yönetmelik hükümlerinde üst normlara, kamu yararı ve hukuka aykırılık bulunmamıştır.
Öte yandan, Ülkemizde ilaçların ruhsatlandırılması ile piyasaya satış fiyatının ‘nca; geri ödeme bedellerinin ise 5510 sayılı Kanunun 72. maddesi kapsamında Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu tarafından belirlendiği; alternatif geri ödeme modelleri için de adı geçen Komisyonun Alternatif Geri Ödeme Komisyonunu yetkilendirdiği, bu bağlamda, anılan düzenleme ile sözleşmelerin güncellenmesi (Fiyat, Kısa Ürün Bilgisi (KÜB)/Kullanım Kılavuzu (KT) değişiklikleri dahil) ile süresinin dolmasından önce feshi, sürenin bitimi halinde yenilenmesi hususlarını karara bağlamak görev ve yetkisinin adı geçen komisyona verildiği; nca ilaçların perakende satış fiyatı, kısa ürün bilgisi, kullanım kılavuzunda bir değişiklik yapılması halinde firmalar ile dava konusu Yönetmelik kapsamında yapılan sözleşmelerin güncellenmesi, süresinden önce feshi ya da yenilenmesinin komisyon yetkisi dahilinde olduğu sonucuna ulaşıldığından bu yönüyle de dava konusu düzenlemede hukuka aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle; DAVANIN REDDİNE, aşağıda dökümü yapılan …-TL. yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen …-TL. avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, artan posta ücretinin istemi halinde davacıya iadesine, kararın tebliğini izleyen günden itibaren 30 (otuz) gün içinde İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yoluna başvurulabileceğinin taraflara bildirilmesine, 20/11/2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.