Danıştay 15. Daire Başkanlığı         2016/1602 E.  ,  2018/4289 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/1602
Karar No : 2018/4289

Temyiz Eden (Davacı) :
Karşı Taraf (Davalı) : –
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…; K:… sayılı kararının hukuka uygun olmadığı ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Düşüncesi : Temyize konu İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onbeşinci Dairesi’nce, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, dosyadaki belgeler incelenerek gereği görüşüldü:
Dava; davacı adına kayıtlı plakalı aracın, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 2/3. maddesi uyarınca altmış gün süreyle trafikten men edilmesi ile 2.400,00 TL idari para cezası verilmesine ilişkin işlemlerin iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesince; davacıya ait aracın ilgili belediyeden izin veya ruhsat almaksızın, belediye sınırları dâhilinde ticari amaçlı öğrenci servisi taşımacılığı yaptığı,dava konusu tutanağın tutulduğu tarih ve saat itibariyle Toplu Taşıma Araç güzergah belgesi,Toplu Taşıma Aracı çalışma ruhsatı ve personel çalışma belgesinin olmadığı husus sabit olup, bu belgeleri aynı gün almasının davacının İlgili belediyeden izin veya ruhsat almaksızın, belediye sınırları dâhilinde ticari amaçlı yolcu taşımacılığı yaptığı eylemini ortadan kaldırmayacağı göz önüne alındığında dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı tarafından, İdare Mahkemesi kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Araçların tescil edildikleri amacın dışında kullanılması” başlıklı Ek 2. maddesinde; araçlarını motorlu araç tescil ve trafik belgesinde gösterilen maksadın dışında kullananlar ile sürülmesine izin veren araç sahiplerinin 14.400.000 lira para cezası ile cezalandırılacağı, ayrıca, aracın onbeş gün süre ile trafikten men edileceği, ilgili belediyeden izin veya ruhsat almaksızın, belediye sınırları dahilinde ticari amaçlı yolcu taşıyan kişiye, (…) bağlı bulunduğu durak, işyeri ve işletmelerin sorumlularına birinci fıkrada gösterilen idari para cezasının üç kat olarak, fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde tekerrürü halinde ise beş kat olarak uygulanacağı, ayrıca, aracın her defasında altmış gün süre ile trafikten men edileceği hükmüne yer verilmiştir.
Anılan maddenin ilk halinde aracın üretim amacı dışında yolcu veya yük taşımacılığında kullanılması hali için ceza öngörülmüşken, maddeye 31.05.2012 tarihinde kabul edilen 6321 sayılı Kanunla eklenen üçüncü fıkrayla, “korsan” olarak tabir edilen şehiriçinde ticari amaçlı kayıt dışı yolcu taşımacılığının engellenerek, hem taşımacılık hizmetlerinin düzene sokulması hem de kurallara bağlı olarak yolcu taşımacılığı yapan esnafın haklarının korunmasının amaçlandığı görülmektedir.
…Büyükşehir Belediyesi “M” Plaka Tahsisli ve Özel Servis Araçları Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönetmeliğin “Amaç” başlıklı 1. maddesinde, yönetmeliğin, … Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde, İlçeler arası, İlçe merkezinden-İlçe merkezine bağlı mahallelere ve İlçe merkezlerine bağlı mahallelerden- İlçe merkezlerine, öğrenci, işçi, yolcu ve toplu taşımacılık işini yapan gerçek ve tüzel kişilere ait (M) plaka ile yolcu taşıyan araçlarının denetiminin düzenli yapılması, hizmet kalitesinin yükseltilmesi, korsan taşımacılığının ve vergi kayıplarının önlenebilmesi için İl Trafik Komisyonu ve UKOME kararı gereğince tahsisen verilen M Plakaların, M Plakalara tescil edilecek Toplu Taşımacılığında kullanılacak araçları, araç sahipleri, araç güzergâhları, araç içinde çalışan şoför ve personellerin hangi koşullar altında ve ne biçimde çalışacakları, gerçek ve tüzel işlemeciler ile hizmet alan, hizmetten faydalanan gerçek ve tüzel kişilerin, kurum ve kuruluşların hizmet alma, hizmet verme, işletme vb. tüm ilişkileri, uygulamayı yürütecek ve denetleyecek olan kurum ve kuruluşların yetki ve sorumluluk alanlarını belirlemek toplu taşımacılığında hizmet kalitesinin yükseltilmesini sağlamak amacıyla hazırlandığı, 13. maddesinde araçla ilgili uyulacak kurallar belirtilmiş, 14. maddesinde sürücüler için uygulanacak kurallar belirtilmiş, “Cezalar” başlıklı 27. maddesinde yönetmelik hükümlerine uymayan işleticilere ve araç personeline, araç bağlama, para cezası ve ruhsat iptali cezaları uygulanacağı düzenlemelerine yer verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden; 13.02.2015 günü yapılan trafik kontrolünde, araç sürücüsü davacının sevk ve idaresinde bulunan plakalı minibüsün, ilgili belediyeden izin veya ruhsat almaksızın, belediye sınırları dâhilinde ticari amaçlı öğrenci taşımacılığı yaptığı hususunun tespit edildiğinden bahisle dava konusu işlemlerin tesis edildiği, davacının “M” plakalı aracı işletmekte olup, söz konusu “M” plakalı araç için … Büyükşehir Belediyesinden toplu taşıma aracı çalışma ruhsatnamesini aldığı, ayrıca aynı gün 31.01.2016 tarihine kadar geçerli toplu taşıma aracı güzergah belgesini aldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda da bahsedildiği üzere; 2918 sayılı Kanun’un Ek 2. maddesine 31.05.2012 tarihli değişiklikle eklenen üçüncü fıkranın düzenlenme amacı, korsan taşımacılığın engellenmesidir. Olayda, davacı … Büyükşehir Belediyesi’nce verilmiş “M” ticari plakalı servis işletmekte olup, işlem sırasında güzergah izin belgesi bulunmayan davacının, anılan Kanunun Ek 2. maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında ilgili belediyeden izin ve ruhsat almaksızın faaliyette bulunduğundan bahsedilemez.
Bu durumda; aynı gün davacı tarafından Personel Çalışma Belgesi ve Güzergah Belgesi alındığı, ayrıca araca ait ticari nitelikte M plakasının da bulunduğu, bu yönüyle de ilgili belediyeden izin veya ruhsat alınmaksızın belediye sınırları dahilinde ticari amaçlı yolcu taşımacılığı yapıldığından bahsedilemeyeceği görülmekte olup, bundan bahisle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmesi gerekirken, aksi yöndeki İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…; K:… sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun 18.06.2014 gün ve 6545 sayılı Kanunla eklenen Geçici 8. maddesinin 1. fıkrası ve 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26/04/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.