Danıştay 15. Daire Başkanlığı         2016/10112 E.  ,  2018/5525 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/10112
Karar No : 2018/5525

Temyiz Eden (Davacı) :
Vekili : …
Karşı Taraf (Davalı) :
Vekili :
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…; K:… sayılı kararının hukuka uygun olmadığı ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Mahkeme kararının hukuka uygun olduğu, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Düşüncesi :Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onbeşinci Dairesi’nce, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, dosyadaki belgeler incelenerek gereği görüşüldü:
Dava; Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri olarak görev yapan davacının ”Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği” belgesinin Gümrük Yönetmeliği’nin 578/2. maddesi ile 2 seri nolu Gümrük Tebliği’nin 22/1. maddesi uyarınca iptal edilmesine yönelik Orta Akdeniz Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü’nün 03.03.2015 tarih ve 6338166 sayılı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
…. İdare Mahkemesince; her ne kadar davacı tarafından yetkilendirilmiş gümrük müşavirinin bilgisi dışında forklift görevlisinin yanlış malın çıkışını yaptığı ve gümrük müşavirinin sorumluluğunun değerlendirilmesinde hataya düşüldüğü iddia edilmişse de, ilgili mevzuat bir bütün olarak değerlendirildiğinde davalı idarenin dürüstlük ve güven esasına dayalı olarak kendi adına “tespit” yapma yetkisi verdiği kişileri seçmede ve bu kişilerin görevlerini layıkıyla yapmadığını veya görevlerini yaparken güven sarsıcı davranışlarda bulunduğunu tespit ettiğinde de bu kişilere verdiği yetkileri geri almasında takdir yetkisi olduğunun kabulü gerektiğinden, antrepoya giren ve çıkan eşyanın tespitinden sorumlu olan davacının bu sorumluluğunu tam olarak yerine getirmediği, güven sarsıcı eylemlerinin bulunduğu ve ayrıca yetki belgesinin iptal edilmiş olması halinde gümrük müşavirliği faaliyetini devam ettirebilecek olması nedeniyle yetki belgesinin iptaline yönelik işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı tarafından mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
4458 Sayılı Gümrük Kanununun 10. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde gümrük idaresinin gümrük mevzuatının doğru olarak uygulanması için gerekli gördüğü bütün önlemleri alabileceği bu çerçevede, eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin gerekli gördüğü bir kısım tespit işlemlerinin, belirleyeceği niteliklere sahip gümrük müşavirleri eliyle yürütülmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
Kanunun verdiği bu yetkiye dayanılarak davalı idare tarafından yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği kurumu oluşturulmuş, bunlara uygulanacak usul ve esaslar 07.10.2009 tarih ve 27369 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Gümrük Yönetmeliği’nde düzenlenmiş, Yönetmeliğin 574 üncü maddesinde Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri; Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine istinaden ekonomik etkili gümrük rejimleri, nihai kullanım, basitleştirilmiş usul uygulamaları ve diğer gümrük işlemlerinin doğru olarak uygulanmasını sağlamak için Müsteşarlıkça belirlenen tespit işlemlerini yapmak üzere yetkilendirilen ve 576 . maddede belirtilen şartları taşıyan gümrük müşaviri olarak tanımlanmıştır.
Yönetmeliğin “Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirlerine Uygulanacak Cezalar ve Yetki Belgesi İptali” başlıklı 578. maddesinde; yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerince yapılan tespit işlemlerine ilişkin olarak mevzuata aykırı durumların belirlenmesi halinde haklarında Kanunun Geçici 6. maddesi hükümlerinin uygulanacağı, yetkilendirilmiş gümrük müşaviri olabilme şartlarından birinin kaybedilmesi, tespit işlemleri ile ilgili olarak Müsteşarlıkça belirlenen asgari fiyatın altında hizmet verilmesi, görevin bağımsızlık, tarafsızlık ve dürüstlükle yapılmaması veya kusurlu olarak yapılması ya da Kanunda yer alan mesleğin genel prensiplerine aykırı harekette bulunulması veya dolaylı temsil suretiyle faaliyet gösteren gümrük müşavirleriyle ya da tespit işlemini yaptıran yükümlü ile doğrudan veya dolaylı iş ilişkisi içinde olduğunun tespit edilmesi durumlarında yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin yetki belgelerinin iptal edileceği kurala bağlanmıştır.
İşlem tarihinde yürürlükte olan 05.05.2011 tarihli 27925 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği 2 Seri No’lu Gümrük Genel Tebliği’nin yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin sorumluluklarının düzenlediği 21. maddesinin dördüncü fıkrasında; antrepolara eşya alınması ve çıkarılması sırasında eksiklik ve fazlalık tespit edilmesi halinde durumu antrepoda görevlendirilen 20. maddede belirtilen kişi ve antrepo işleticisi ile müştereken bir tutanağa bağlamak ve derhal ilgili gümrük idaresine bilgi vererek gerekli takibatın başlatılmasını sağlamakla yükümlü oldukları, yetki belgesinin iptalini düzenleyen 22. maddesinde yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin anılan Tebliğin 21. maddesinin beş, altı ve sekizinci fıkralarına aykırı davrandıklarının tespiti halinde yetki belgelerinin iptal edileceği, 23. maddesinin birinci fıkrasında ise 21. maddenin bir, iki, üç, dört, dokuz, on ve onbirinci fıkralarına aykırı davranan yetkilendirilmiş gümrük müşaviri hakkında 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun Geçici 6. maddesi uyarınca işlem yapılacağı düzenlenmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, T444 belge numaralı yetki belgesi ile … Sentetik Dokuma San. ve Tic. A.Ş. firmasınca işletilen C-27000002 kod numaralı … ‘da 14/T443/AN6/1-T443/AN7/3 sayılı sözleşmeler gereğince Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri olarak görev yapan davacı hakkında, 2014 yılı teftiş programı kapsamında Gaziantep Gümrük Müdürlüğü’nde gerçekleştirilen denetimde, 11.06.2014 tarihinde … da yapılan sayım ve kontrolde 220 palet eşya (12.100 Torba) olması gerekirken 96 palet eşya (5.280 torba) bulunduğu, 124 palet eşyanın (6.820 torba) eksik olduğu, bir kısım antrepo beyannameleri muhteviyatı için verilen serbest dolaşıma giriş beyannamelerine konu malların henüz antrepodan çıkarılmadığının anlaşıldığı, 17.06.2014 tarihinde yeniden yapılan sayım ve konrol neticesinde bir önceki sayımda serbest dolaşıma giriş beyannamesi verildiği halde antrepodan çıkarılmadığı tespit edilen (antrepo fazlası) 985 palet eşyadan 717 palet eşyanın antrepodan çıkarıldığı, kalan 268 palet eşyanın ise halen antrepoda bulunduğu, bunlardan 144 paletinin 804/10.04.2014 sayılı antrepo beyannamesinden 124 paletinin ise 701/25.03.2014 sayılı antrepo beyannamesinden işlemleri tamamlanan ve çıkışı yapılmayan eşyalar olduğunun beyan edildiği, geri kalan kalemlerde ise bir önceki sayıma göre farklılık bulunmadığı, ancak ilk sayımda tespit edilen 124 palet eşya eksikliğinin sehven yapıldığı izlenimi vermek için 701/25.03.2014 sayılı antrepo beyannamesi muhteviyatı eşyalardan toplam 124 palet eşyanın antrepodan çıkışının yapılması ve antrepoda bekletilmesi neticesinde böyle bir durumun oluştuğu, yapılan sayımlar neticesinde antrepo eksik olarak tespit edilen eşyanın İran ve Belçika menşeli olmasına rağmen karışıklık yapıldığı beyan edilen eşyanın S.Arabistan menşeli olduğu, her ne kadar iki eşya da polipropilen olarak beyan edilmişse de, beyanname ekinde yer alan fatura bilgilerine göre söz konusu eşyaların farklı birim kıymetlerde, farklı ticari isimlerde ve farklı özelliklerde polipropilen olduğu, söz konusu eşyaların aynı eşyalar olmadığı, gümrük idaresi adına gerekli gözetim ve denetimi yapmakla mükellef olan davacının bu yükümlülüğünü yerine getirmeyerek fiili durumu yansıtmayan “Antrepo Rejimi Statüsünde Eşya Girişine İlişkin Sayım Tutanakları” ile bu durumun oluşmasına neden olduğu, davacının görevini bağımsızlık, tarafsızlık ve dürüstlükle yapmadığı gerekçesiyle Orta Akdeniz Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü’nce ”Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği” belgesinin Gümrük Yönetmeliği m. 578/2 ve 2 Seri No’lu Gümrük Genel Tebliği m. 22/1 uyarınca iptal edilmesi üzerine, bu işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda; davacının T444 belge numaralı yetki belgesi ile … Dokuma San. ve Tic. A.Ş.’ye ait C-27000002 kod numaralı … ‘da Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri olarak görev yaptığı, 2014 yılı teftiş programı çerçevesinde anılan antrepoda 11.06.2014 tarihinde yapılan denetimde etiketlemelerin düzensiz olması nedeniyle yeminli gümrük müşaviri yetkilisi ile antrepo yetkililerinin antrepoda bulunan eşyalar ile antrepo beyannamelerinin eşleştirilmesinde zorluklar yaşaması üzerine yapılacak sayımın sağlıklı olmayacağı kanaatine varıldığından sayımın ertesi güne bırakılmasına karar verilerek antreponun mühürlendiği, 12.06.2014 tarihinde sağlam olan güvenlik mührü kırılarak antrepoya girildiği, eşyaların düzenlenmesi ve etiketlemelerin yeniden yapılabilmesi için firma yetkilileri ile yeminli gümrük müşaviri yetkilisine süre verildiği, akabinde yapılan sayımda 1677/29.07.2013, 961/07.05.2014 ve 985/09.05.2014 sayılı antrepo beyannameleri kapsamında henüz Serbest Dolaşıma Giriş Beyannameleri düzenlenmemiş İran ve Belçika menşeli polipropilen cinsi 220 Palet (12.100 Torba) eşya bulunması gerekirken, 96 Palet (5.280 Torba) eşya bulunduğu, dolayısıyla üç antrepo beyannamesinde 124 Palet (6.820 Torba) eksiklik bulunduğu, 1479/05.072013, 495/01.03.2014, 520/04.03.2014, 665/20.03.2014, 701/25.03.2014, 804/10.04.2014 sayılı altı adet antrepo beyannamesine konu Serbest Dolaşıma Giriş Beyannameleri düzenlenmiş S. Arabistan ve Fransa menşeli polipropilen cinsi 985 Palet (54.175 Torba) eşyanın ise halihazırda antrepodan çıkarılmamış olduğu, sözkonusu durum nedeni ile anılan antrepoda 17.06.2014 tarihinde yapılan denetimde ise anılan altı adet antrepo beyannamesine konu 985 Palet eşyadan 717 Palet’in antrepodan çıkarıldığı, kalan 268 Palet eşyanın 144 Paletinin 804/10.04.2014 sayılı antrepo beyannamesinden, 124 Paletinin ise 701/25.03.2014 sayılı antrepo beyannamesinden işlemleri tamamlanan ancak çıkışı yapılmayan eşyalar olduğunun beyan edildiği, yeminli gümrük müşaviri yetkilisi … tarafından 1677/29.07.2013, 961/07.05.2014 ve 985/09.05.2014 sayılı antrepo beyannamelerine konu eşyalardaki 124 Palet eksikliğin 701/25.03.2014 sayılı antrepo beyannamesine konu eşyaların yanlışlıkla belirtilen üç antrepo beyannamesine konu mallardan çekilmiş olmasından kaynaklandığının ifade edildiği, anılan dokuz adet antrepo beyannamesine konu malların aynı GTİP pozisyonunda bulunan granül halde polipropilen cinsi eşya olduğu, Belçika menşeli malların gümrük vergisinden muaf olduğu, diğer mallar bakımından ise Serbest Dolaşıma Giriş Beyannamelerinin düzenlenmiş olması bakımından herhangi bir vergi/hazine kaybının bulunmadığının belirtildiği, dosyada mevcut bilgi ve belgeler ile İdari Soruşturma Raporunda dava konusu olay nedeni ile herhangi bir vergi/hazine kaybının oluştuğunun ifade edilmediği, antrepoya ilişkin kamera kayıtlarının davalı idareye teslim edildiği, İdari Soruşturma Raporunda antreponun fiziki imkan ve tesisat bakımından gümrük gözetimini zaafiyete uğratacak şekilde (ek kapı, kameraların yönlerinin değiştirilmesi, vb.) işletildiğine yönelik herhangi bir tespite yer verilmediği ve anılan raporda davacı yetkilendirilmiş gümrük müşavirine 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun Geçici 6/2-b maddesi uyarınca “Kınama” cezasının verilmesinin teklif edildiği, Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 10.11.2014 tarih ve 3733014 sayılı yazısı ile Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı’na davacı yetkilendirilmiş gümrük müşavirine Gümrük Yönetmeliği’nin 578/2. maddesi uyarınca yetki belgesinin iptali yolunda işlem tesisi edilmesi gerektiğinden, Gümrük Kanunu’nun Geçici 6. maddesi gereğince işlem tesis edilmesi gerektiği yönündeki müfettişlik görüşüne iştirak edilmediğinin bildirildiği, gümrük müfettişlerince 19.12.2014 tarih ve 91351399 sayılı yazı ile yaptıkları tespit işlemleri ve bunlara ilişkin raporların doğru olmaması halinde yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerine 2 Seri No’lu Gümrük Genel Tebliği’nin 23. maddesi ile 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun Geçici 6. maddesi uyarınca işlem yapılacağının öngörüldüğü, Gümrük Yönetmeliği’nin ilgili hükümleri kapsamında mevzuat bir bütün olarak değerlendirildiğinde davacının eylemlerinin “görevin bağımsızlık, tarafsızlık ve dürüstlükle yapılmaması ya da Kanunda yer alan mesleğin genel prensiplerine aykırı davranılması” gibi eylemlerle eşdeğerde kabul edilemeyeceği gerekçesiyle davacının yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği belgesinin iptali yolundaki Gümrükler Genel Müdürlüğü görüşüne iştirak edilmediğinin bildirildiği, ancak Rehberlik ve Teftiş Başkanlığınca 24.02.2015 tarih ve 44566287 sayılı yazı ile herhangi bir gerekçe belirtilmeksizin Gümrükler Genel Müdürlüğü görüşüne iştirak edildiğinin bildirildiği ve akabinde dava konusu işlemin tesis edildiği tespit edilmiştir.
Bu durumda, davacı yetkilendirmiş gümrük müşavirinin sorumluluğundaki antrepoda etiketlemelerin düzensiz olması nedeniyle antrepoda bulunan eşyalar ile antrepo beyannamelerinin eşleştirilmesinde yaşanan güçlüklerin karışıklıklara ve fiili durumu yansıtmayan “Antrepo Rejimi Statüsünde Eşya Girişine İlişkin Sayım Tunakları” düzenlenmesine sebebiyet verdiği ve davacının görevinin ifasında kusurlu olduğu açık olmakla birlikte; sözkonusu durumun herhangi bir hazine/vergi kaybına sebebiyet vermemesi, antreponun fiziki imkan ve tesisat bakımından gümrük gözetimini zaafiyete uğratacak şekilde işletildiğine yönelik bir tespitin bulunmaması, antrepo kamera kayıtları ve antrepo mühürlerinin tesisinde herhangi bir usulsüzlükten bahsedilmemesi ve idari soruşturma raporunda davacıya kınama cezasının verilmesinin teklif edilmiş olması karşısında, konuya ilişkin Yönetmelik ve Tebliğ hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, davacıya eylemine uyan 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun Geçici 6/2-b maddesi uyarınca “Kınama” cezası verilmesi gerekirken Gümrük Yönetmeliğinin 578/2. maddesi uyarınca yetki belgesinin iptali yönünde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulü ile … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…; K:… sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun 18.06.2014 gün ve 6545 sayılı Kanunla eklenen Geçici 8. maddesinin 1. fıkrası ve 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 31/05/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.