Danıştay 15. Daire Başkanlığı         2015/8466 E.  ,  2017/6746 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2015/8466
Karar No : 2017/6746

Temyiz Eden (Davacı) :
Karşı Taraf (Davalı) :
İstemin Özeti : … 1. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve … sayılı kararının hukuka uygun olmadığı ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Düşüncesi : Temyize konu İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Onbeşinci Dairesi’nce; gereği görüşüldü:
Dava; davacıya ait sürücü belgesinin alkolmetre cihazı ile yapılmak istenen ölçüme izin vermediğinden bahisle 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 48/9. maddesi uyarınca iki yıl süreyle geçici olarak geri alınmasına ve davacıya idari para cezası verilmesine ilişkin 23.01.2014 tarih ve 130, 943237 sayılı işlemlerin iptali istemiyle açılmıştır.
… 1. İdare Mahkemesince; olay sonrası tutulan tutanaklarda belirtildiği üzere, davacının trafik kontrolü sırasında görevli trafik ekiplerince kandaki alkol miktarını tespit amacıyla teknik cihazla yapılmak istenen alkol ölçümüne izin vermediği hususu sabit olduğundan, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 48/9. maddesi uyarınca tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı tarafından anılan mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun yürürlükte bulunan 48. maddesinde 6487 sayılı Kanunla yapılan ve 11.06.2013 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren değişiklikle; uyuşturucu veya keyif verici maddeleri almış olanlar ile alkollü olan sürücülerin kara yolunda araç sürmelerinin yasak olduğu, uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılıp kullanılmadığı ya da alkolün kandaki miktarını tespit amacıyla kollukça teknik cihazlar kullanılacağı, teknik cihazların sahip olacağı asgari koşullar ile diğer usul ve esasların yönetmelikte gösterileceği, kişinin yaralanmalı veya ölümlü ya da kollukça müdahil olunan maddi hasarlı trafik kazasına karışması hâlinde, ikinci fıkrada belirtilen muayeneye tabi tutulması zorunlu olduğu, teknik cihaz ile yapılan ölçüme itiraz eden veya bu cihaz ile ölçüm yapılmasına müsaade etmeyen bu sürücüler, en yakın adli tıp kurumuna veya adli tabipliğe veya Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık kuruluşlarına götürülerek uyuşturucu veya uyarıcı madde ya da alkol tespitinde kullanılmak üzere vücutlarından kan, tükürük veya idrar gibi örnekler alınacağı, yapılan tespit sonucunda, 0.50 promilin üzerinde alkollü olarak araç kullandığı tespit edilen sürücüler hakkında, fiili bir suç oluştursa bile sürücü belgesinin altı ay süreyle geri alınacağı, bu kişilerin son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru beş yıl içinde ikinci defa alkollü iken araç kullanmaları halinde ise sürücü belgelerinin iki yıl süreyle geri alınacağı, hususi otomobil dışındaki araçları alkollü olarak kullanan sürücüler bakımından promil alt sınırı 0.21 olarak uygulanacağı düzenlenmiş, anılan Kanun maddesinin 9. fıkrasında ise; “Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılıp kullanılmadığı ya da alkolün kandaki miktarını tespit amacıyla, kollukça teknik cihazlar kullanılmasını kabul etmeyen sürücülere 2000 Türk Lirası idari para cezası verileceği ve sürücü belgesinin iki yıl süreyle geri alınacağı” hükmüne yer verilmiştir.
19.02.2014 tarihli 28918 sayılı Resmi Gazete yayımlanarak yürürlüğe giren Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 97. maddesinde; “Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri almış olan sürücüler ile kanlarındaki alkol miktarı 0.50 promilin üzerinde olan hususi otomobil sürücülerinin ve kanlarındaki alkol miktarı 0.20 promilin üstünde olan diğer araç sürücülerinin karayolunda araç sürmeleri yasaktır. Trafik görevlilerince sürücüler her zaman alkol kontrolüne tabi tutulabilirler. Uyuşturucu veya uyarıcı madde kontrolü ise durumundan şüphe edilen sürücüler üzerinde yapılır. Trafik görevlilerince sürücülerin alkol oranlarının tespitinde aşağıdaki usul ve esaslar uygulanır: a) Sürücülerin alkol oranlarının tespitinde; tarih, saat ve ölçüm sonucu ile cihaza ait seri numarasını gösterir çıktı verebilen ve kalibrasyon ayarı yapılmış teknik cihazlar kullanılır. b) Yapılan ölçüm sonucunda yasal sınırların üzerinde alkollü olarak araç kullandığı tespit edilen sürücüye 2918 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin beşinci fıkrasında belirtilen miktarlarda idari para cezası verilerek, son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru beş yıl içinde sürücü belgeleri birinci defasında altı ay, ikinci defasında iki yıl, üç veya üçten fazlasında ise her seferinde beşer yıl süreyle geri alınır. c) Teknik cihaz kullanılmasını kabul etmeyen sürücüye 2918 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin dokuzuncu fıkrasında belirtilen miktarda idari para cezası verilir ve sürücü belgesi iki yıl süreyle geri alınır. ç) Yasal sınırların üzerinde alkollü olarak araç kullandığı tespit edilen sürücüler ile teknik cihaz kullanılmasını kabul etmeyen ve bu nedenle hakkında işlem yapılan sürücüler araç kullanmaktan men edilir. (…) f) Teknik cihazla yapılan ölçüm sonucuna itiraz edilmesi durumunda tekrar ölçüm yapılmaz, yapılan işlemlere itiraz 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 27 nci maddesi kapsamında ilgili mahkemelere yapılır.” kuralı yer almaktadır.
Dava dosyasının incelenmesinden; 22.01.2015 tarihinde saat 21:45 sıralarında … İlçe Emniyet Müdürlüğü ekipleri tarafından … Mahallesi … Caddesi üzerinde şahısların kendi aralarında kavga ettikleri ve cadde üzerinde bulunan çöp konteynırlarına zarar verdikleri, … Belediyesine ait otobüs durağının camlarını kırdıkları, aynı cadde üzerinde park halinde bulunan … plaka sayılı BMW marka aracın sol ön kapısına zarar verdiklerinin görülmesi üzerine kaçan şahısların durduruldukları ve asayişe müessir olaya istinaden de araç sürücüsü olduğu tespit edilen davacının adli rapor alınmak üzere Körfez Devlet Hastanesine götürüldüğü, burada alınan doktor raporunda davacının alkolmetreyi kullanmayı reddettiği ve görünüm itibariyle alkollü olduğu tespitine yer verildiği, idarece bu tespit üzerine 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 48/9. maddesi uyarınca sürücü belgesinin iki yıl süreyle geri alınmasına ve idari para cezası verilmesine ilişkin dava konusu işlemlerin tesis edildiği, bakılmakta olan davanın bu işlemlerin iptali istemiyle açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda metnine yer verilen 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 48/9 maddesinde “…kollukça teknik cihazlar kullanılmasını kabul etmeyen sürücüler…” için madde kapsamındaki yaptırımların uygulanacağını belirtmiştir. Dosya içeriğindeki belgelerden; olay yerinde kolluk tarafından alkolmetre cihazı ile alkol ölçümü yapıldığına/yapılmak istendiğine dair bir tespite yer verilmediği gibi sonrasında intikal ettirilen devlet hastanesinde de kolluk tarafından değil raporu düzenleyen doktor tarafından teknik cihaz/alkolmetre cihazı ile alkol ölçümü yapılmak istendiği, davacının doktor tarafından yapılmak istenen ölçümü reddettiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta; Kanunun 48/9. maddesi uyarınca işlem tesis edilebilmesi için gerekli olan kollukça teknik cihaz kullanılmasını kabul etmeme fiili gerçekleşmediği görüldüğünden, dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Bu durumda; dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerekirken, davayı reddeden İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyiz isteminin kabulü ile … 1. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve … sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun 18.06.2014 gün ve 6545 sayılı Kanunla eklenen Geçici 8. maddesinin 1. fıkrası ve 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16/11/2017 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :

Temyize konu İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği görüşüyle aksi yönde oluşan çoğunluk kararına katılmıyoruz.