Danıştay 15. Daire Başkanlığı         2015/6987 E.  ,  2015/7544 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2015/6987
Karar No : 2015/7544

Temyiz Eden (Davalı) :
Vekili :
Karşı Taraf (Davacı) :
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…; K:… sayılı kararının hukuka uygun olmadığı ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti :Savunma verilmemiştir.
Düşüncesi :Temyize konu idare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Onbeşinci Dairesi’nce, gereği görüşüldü:
Dava; davacıya ait … plakalı aracın 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun EK 2/3. maddesi uyarınca altmış gün süreyle trafikten men edilmesine ve araç sürücüsüne idari para cezası verilmesine ilişkin 29.04.2014 tarih ve 88246, 640256 sayılı işlemlerin iptali istemiyle açılmıştır.
… idare Mahkemesi’nce, davacının önceki yıllara ilişkin süresi dolan servis aracı güzergah izin belgelerinin bulunduğu, denetim sırasında personeli taşınan firmanın personel taşımacılığına ilişkin güncel güzergah izin belgesi ibraz edilememiş olsa da önceki yıllara ait izin belgeleri bulunan davacının gerçekleştirdiği taşımacılık faaliyetinin Kanunun Ek 2/3. maddesi kapsamında olmadığı, servis taşımacılığına ilişkin kuralların istanbul Büyükşehir Belediyesi Servis Araçları Yönergesi’nde düzenlendiği ve anılan Yönergede belirtilen yaptırımların uygulanması gerektiği sonucuna ulaşıldığından, Kanunun Ek 2/3. maddesi uyarınca tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.
Davalı idare tarafından, hukuka aykırı olduğu ileri sürülen anılan İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Araçların tescil edildikleri amacın dışında kullanılması” başlıklı Ek 2. maddesinde; araçlarını motorlu araç tescil ve trafik belgesinde gösterilen maksadın dışında kullananlar ile sürülmesine izin veren araç sahiplerinin 14.400.000 lira para cezası ile cezalandırılacağı, ayrıca, aracın onbeş gün süre ile trafikten men edileceği, ilgili belediyeden izin veya ruhsat almaksızın, belediye sınırları dahilinde ticari amaçlı yolcu taşıyan kişiye, araç sahibine, bağlı bulunduğu durak, işyeri ve işletmelerin sorumlularına birinci fıkrada gösterilen idari para cezasının üç kat olarak, fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde tekerrürü halinde ise beş kat olarak uygulanacağı, ayrıca, aracın her defasında altmış gün süre ile trafikten men edileceği hükmüne yer verilmiştir.
Anılan maddenin ilk halinde aracın üretim amacı dışında yolcu veya yük taşımacılığında kullanılması hali için ceza öngörülmüşken, maddeye 31.05.2012 tarihinde kabul edilen 6321 sayılı Kanunla eklenen üçüncü fıkrayla, “korsan” olarak tabir edilen şehiriçinde ticari amaçlı kayıt dışı yolcu taşımacılığının engellenerek, hem taşımacılık hizmetlerinin düzene sokulması hem de kurallara bağlı olarak yolcu taşımacılığı yapan esnafın haklarının korunmasının amaçlandığı görülmektedir.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun “Ulaşım hizmetleri” başlıklı 9. maddesinde; büyükşehir içindeki karayolu üzerinde her türlü taşımacılık hizmetlerinin koordinasyon içinde yürütülmesi amacıyla ulaşım koordinasyon merkezi (UKOME) kurulacağı ve bu Kanun ile büyükşehir belediyesine verilen trafik hizmetlerini plânlama, koordinasyon ve güzergâh belirlemesi ile taksi, dolmuş ve servis araçlarının durak ve araç park yerleri ile sayısının tespitine ilişkin yetkiler ile büyükşehir sınırları dâhilinde il trafik komisyonunun yetkilerinin ulaşım koordinasyon merkezi tarafından kullanılacağı, büyükşehir belediyelerine bu Kanun ile verilen görev ve yetkilerin uygulanmasında 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun bu Kanun’a aykırı hükümlerinin uygulanmayacağı ifade edilmiştir.
5216 sayılı Kanunun anılan hükmüne istinaden hazırlanan ve 15/06/2006 gün ve 26199 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulan Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliği’nin 28/2 maddesinde, “Taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçları ile toplu taşım araçlarının tahsis süreleri, ticarî plâka sayıları ile bu plâkaların verilmesine ilişkin usûl, esas ve devir ücretleri UKOME’ce tespit edilir.” kuralı yer almıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden; görevli trafik ekiplerince 29.04.2014 tarihinde yapılan denetimde düzenlenen tespit tutanağında; davacıya ait 34 JM 895 plakalı araçla güzergah izin belgesi olmaksızın personel servis taşımacılığı yapıldığının tespit edildiği, yolcular tarafından; tutanakta adı geçen firmanın personeli oldukları ve bu araçta yolcu olduklarının, araç sürücüsü tarafından; bu araç ile firmanın yolcu taşımacılığını yaptığının beyan edildiği, tutanağın sürücü ve yolcular tarafından imzalandığı, bu tespitlere dayanılarak ilgili belediyeden alınmış izin veya ruhsat olmaksızın ticari amaçlı yolcu taşımacılığı yapıldığından bahisle 2918 sayılı Kanunun Ek 2/3. maddesi uyarınca dava konusu işlemlerin tesis edildiği, davacının 24511 sayı, 116508 barkod numaralı personel servis aracı güzergah izin belgesinin geçerlilik süresinin 01.06.2013 tarihinde sona erdiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen Kanun ve Yönetmelik maddeleri birlikte değerlendirildiğinde; belediye sınırları içinde karayolu taşımacılığı yapacak araçların (taksi, dolmuş, minibüs, servis aracı,..) güzergâh ile sayılarının UKOME tarafından tespit edileceği, servis taşımacılığının UKOME tarafından verilen izin belgelerine istinaden yapılabileceği, UKOME’den alınmış güzergah izin belgesi olmaksızın servis taşımacılığı yapan araçlar hakkında 2918 sayılı Kanun’un Ek 2/3. maddesinde belirtilen müeyyidelerin uygulanması gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Olayda, davacıya ait aracın güzergah izin belgesinin geçerlilik süresinin işlem tarihi itibariyle sona erdiği açıktır. Davacıya ait aracın İstanbul Büyükşehir Belediyesi UKOME’den alınmış güncel güzergah izin belgesi olmaksızın belediye sınırları içinde personel servis taşımacılığı yapıldığı görülmüş olup, uyuşmazlığa konu taşımacılığın Kanunun Ek 2/3. maddesi kapsamında yer aldığı kuşkusuzdur.
Bu durumda, davacıya ait araçla, işlem tarihinde geçerli olan servis aracı güzergah izin belgesi bulunmaksızın ticari yolcu taşımacılığı yapıldığı hususu tutanak ile sabit olduğundan, tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmamakta olup, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, dava konusu işlemleri iptal eden İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyiz isteminin kabulü ile … idare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…; K:… sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 13/11/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.