Danıştay 15. Daire Başkanlığı 2015/4937 E. , 2015/7914 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2015/4937
Karar No : 2015/7914
Temyiz Eden (Davacı) :
Vekili :
Karşı Taraf (Davalı) :
İstemin Özeti : … 7. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve … sayılı kararının hukuka uygun olmadığı ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Mahkeme kararının hukuka uygun olduğu, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
Düşüncesi : Temyize konu İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onbeşinci Dairesi’nce, gereği görüşüldü:
Dava; davacı tarafından, süresinde ruhsat başvurusu yapılmadığından bahisle adli işlem yapılmak üzere el konulan silah ve iki adet şarjörün tarafına iadesi veya başkasına devredebilmesi için kendisine yetki verilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin 12.03.2014 tarih ve 62674 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
…7. İdare Mahkemesi’nce; davacının Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Yönetmeliğin 22. maddesinde öngörülen altmış günlük süre içerisinde ruhsat başvurusunda bulunmadığı sabit olduğundan, Yönetmelik ve İçişleri Bakanlığının 18.04.2013 tarih ve 2013/20 sayılı Birleştirilmiş Genelgesi’ne uygun olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı tarafından hukuka aykırı olduğu ileri sürülen anılan Mahkeme kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanuna dayanılarak çıkarılan ve 91/1779 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Yönetmeliğin “Silah Satın Alma, Kayıt ve Tescil” başlıklı 22. maddesinde; “Taşımak veya bulundurmak amacıyla silah satın almak isteyenler ikamet ettikleri ilin Valiliğine, … müracaatları halinde, silah taşımak ve bulundurmak için gerekli şartları taşımaları kaydıyla, kendilerine silah ve bu silaha ait mermileri satın almak üzere (Ek-4)’teki Silah Satın Alma Yetki Belgesi verilir. İki nüsha olarak düzenlenen bu belgenin bir nüshası silah satışı yapacak kamu kuruluşuna gönderilir. Diğer nüshası ise ildeki veya Genel Komutanlıktaki dosyasında saklanır. Bu belgenin geçerlilik süresi düzenlendiği tarihten itibaren bir yıldır. Bu belge ile bizzat belge sahibi tarafından silah satış yetkisi olan kamu kuruluşundan silah ve bu silaha ait mermiler satın alınır. … Satın alınan bu silah ve mermilere ait fatura silahın Menşei Belgesi olup, düzenlendiği tarihten itibaren altmış gün süre ile geçerlidir. Silah Satın Alma Yetki Belgesinde ve faturada ruhsat için müracaat süresi belirtilir ve bu ibare tebligat yerine de geçer. Silah sahibi, bu süre içinde silahı ile birlikte ruhsat işlemleri yapan birime müracaat etmek zorundadır. Faturada yazılı silaha ait bilgiler, silah da incelenmek suretiyle, ruhsatına aynen işlenir. Belirtilen sürede müracaat etmeyenler hakkında adli işlem yapılır…” hükmüne yer verilmiştir.
İçişleri Bakanlığının 18.04.2013 tarih ve 2013/20 sayılı Silah Ruhsat İşlemleri Birleştirilmiş Genelgesi ile 17.07.2012 tarih ve 2012/43 sayılı Genelge güncellenmiş olup, Genelgenin “Müracaat Süresi” başlıklı 2.6. maddesinin ilk fıkrasında; Fatura tarihinden itibaren 60 gün içinde müracaat edilmemesi halinde bu kişilere yeni bir tebligat yapılmasına gerek olmaksızın yönetmeliğin 22. maddesine göre adli işlem yapılacağı, üçüncü fıkrasında ise; 60 gün içinde müracaat edilmemesi nedeniyle adli işlem yapılan silahlarla ilgili olarak, “mahkemece ruhsat verilip verilmeyeceğinin takdiri ve yerine getirilmesi için idareye teslimine” şeklinde karar verilmesi halinde, menşei belgesinin geçerlilik süresinin bitmesinden dolayı silahın ruhsata bağlanması mümkün olmadığından, ruhsatsız vasfa dönüşmüş söz konusu silah müsadere edilmek üzere tekrar adli makamlara intikal ettirileceği düzenlemelerine yer verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacı tarafından meskende bulundurmak amacıyla silah satın almak için ne başvuru yapıldığı, idarece talebin uygun görülmesi üzerine 26.07.2011 tarihinde silah satın alma yetki belgesi düzenlenerek davacıya verildiği, davacı tarafından anılan belgeye istinaden 24.05.2012 tarihinde M.K.E. Kurumundan 8639 numaralı fatura ile …marka, 9 mm. çaplı ve …seri numaralı silahın satın alındığı ve Yönetmelikte öngörülen silahın satın alınmasından itibaren başlayan 60 günlük süre geçtikten sonra, 29.11.2012 tarihinde yapılan başvuru ile söz konusu silaha bulundurma ruhsatı düzenlenmesinin talep edildiği, talebin fatura tarihinden itibaren 60 gün içinde ruhsat başvurusu yapılmaması nedeniyle reddedildiği ve davacı hakkında adli işlem başlatıldığı, silah ve iki adet şarjörün de idarece teslim alındığı anlaşılmaktadır.
Davacı hakkında başlatılan adli soruşturma neticesinde, …27. Asliye Ceza Mahkemesinin … sayılı dosyasında ruhsatsız olarak “bir adet ateşli silah ve mutat sayıdaki mermileri bulundurma suçu” nedeniyle dava açıldığı, Mahkemece; Yargıtay 8. Dairesi’nin konu hakkında emsal teşkil eden 04.04.2006 tarih ve E:2014/10815; K:2006/2822 sayılı kararı da göz önünde bulundurularak davacı yönünden; suç işleme kastı bulunmadığından beraatine, adli emanette bulunan silah ile ilgili olarak ise; idareye teslimine karar verildiği, bu kararın ardından davacı tarafından, idareye teslimine karar verilen silahın tarafına iadesi ya da başkasına devredebilmesi için yetki verilmesi istemiyle idareye başvurulduğu, başvurunun; İçişleri Bakanlığının 18.04.2013 tarih ve 2013/20 sayılı Genelgesinde yer alan “60 gün içinde müracaat edilmemesi nedeniyle adli işlem yapılan silahlarla ilgili olarak, mahkemece ‘ruhsat verilip verilmeyeceğinin takdiri ve yerine getirilmesi için idareye teslimine’ şeklinde karar verilmesi halinde, menşei belgesinin geçerlilik süresinin bitmesinden dolayı silahın ruhsata bağlanması mümkün olmadığından, ruhsatsız vasfa dönüşmüş söz konusu silah müsadere edilmek üzere tekrar adli makamlara intikal ettirilecektir.” düzenlemesi uyarınca silah ve iki adet şarjörün müsadere edilmek üzere tekrar adli makamlara sevkedildiği gerekçesiyle 12.03.2014 tarih ve 62674 sayılı işlem ile reddedilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Kanuni idare ilkesi ve normlar hiyerarşisi gereğince, bir genelgenin Kanun, Yönetmelik gibi daha üst hukuk normlarına uygun olarak düzenlenmesi gerektiği, daha üst hukuk normlarına aykırı olmamak şartıyla daha ayrıntılı ve yönlendirici hükümler getirebileceği açıktır.
Yönetmeliğin 22. maddesinde; silah satın alma yetki belgesine istinaden alınan silahın faturasının silahın menşei belgesi olduğu ve düzenlenme tarihinden itibaren 60 gün süre içerisinde ruhsat başvurusu yapılmaması halinde adli işlem yapılacağı düzenlendiği, dava konusu işlemin dayanağı Genelge hükmünde ise; süresinde ruhsat başvurusu yapılmaması nedeniyle Yönetmeliğin 22. maddesi uyarınca adli işlem yapılan silahlarla ilgili olarak, Mahkemece ‘ruhsat verilip verilmeyeceğinin takdiri ve yerine getirilmesi için idareye teslimine’ şeklinde karar verilmesi halinde … söz konusu silahın müsadere edilmek üzere tekrar adli makamlara intikal ettirileceği hükmüne yer verildiği, Genelge hükmü ile Yönetmelikte öngörülmemesine rağmen silah hakkında ikinci kez adli makamlara sevk usulünün getirildiği görüldüğünden, Genelge hükmüyle dayanağı Yönetmelik hükmünü aşar nitelikte düzenleme yapıldığı, bu haliyle hukuka uygun olmadığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle; bakılan davada karar verilirken, işleme esas alınan Genelge hükmü 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 7. maddesinin 4. fıkrası uyarınca ihmal edilmelidir.
Uyuşmazlıkta; davacının satın aldığı silahla ilgili olarak fatura tarihinden itibaren 60 gün içerisinde silah ruhsatı başvurusunda bulunmaması üzerine, Yönetmeliğin 22. maddesi uyarınca hakkında başlatılan adli işlemler neticesinde; Ceza Mahkemesi tarafından suç oluşmadığından bahisle davacının beraatine ve silahın da idareye teslimine karar verildiği görülmüştür.
İdare tarafından, Ceza Mahkemesi kararı neticesinde kendisine teslim edilen silahla ilgili olarak davacı tarafından yapılan silahın iadesi ya da başkasına devri için yetki verilmesi talebi hakkında, Yönetmelik hükümleri kapsamında değerlendirilme yapılarak karar verilmesi gerekirken, yukarıda açıklandığı üzere hukuka aykırı olduğu ve işleme esas alınmaması gereken Genelge hükmüne göre işlem tesis edildiğinden, dava konusu işlemde hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu durumda; dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerekirken, davanın reddi yolunda verilen temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyiz isteminin kabulü ile …7. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve … sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20/11/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.