Danıştay 15. Daire Başkanlığı         2015/4830 E.  ,  2015/7559 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2015/4830
Karar No : 2015/7559

Temyiz Eden (Davacı) :
Vekili :
Karşı Taraf (Davalı) :
İstemin Özeti : .. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…; K:…sayılı kararının hukuka uygun olmadığı ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Mahkeme kararının hukuka uygun olduğu, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
Danıştay Tetkik Hakimi :
Düşüncesi : Temyize konu İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Onbeşinci Dairesi’nce, gereği görüşüldü:
Dava; davacıya ait …. plakalı aracın 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun Ek 2/3. maddesi uyarınca altmış gün süreyle trafikten men edilmesine ve davacıya idari para cezası verilmesine ilişkin 22.02.2014 tarih ve 79750, 34493 sayılı işlemlerin iptali istemiyle açılmıştır.
…. İdare Mahkemesince; davacıya ait araçla ilgili belediyeden alınmış güzergah izin belgesi bulunmadan ve servis aracı çalışma ruhsatının süresi dolmasına rağmen vizesi yapılmadan ticari amaçlı yolcu taşımacılığı yapıldığı hususunun trafik ekiplerince düzenlen tutanak ile sabit olduğu, dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı tarafından, anılan Mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Araçların tescil edildikleri amacın dışında kullanılması” başlıklı Ek 2. maddesinde; araçlarını motorlu araç tescil ve trafik belgesinde gösterilen maksadın dışında kullananlar ile sürülmesine izin veren araç sahiplerinin 14.400.000 lira para cezası ile cezalandırılacağı, ayrıca, aracın onbeş gün süre ile trafikten men edileceği, ilgili belediyeden izin veya ruhsat almaksızın, belediye sınırları dahilinde ticari amaçlı yolcu taşıyan kişiye, araç sahibine, bağlı bulunduğu durak, işyeri ve işletmelerin sorumlularına birinci fıkrada gösterilen idari para cezasının üç kat olarak, fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde tekerrürü halinde ise beş kat olarak uygulanacağı, ayrıca, aracın her defasında altmış gün süre ile trafikten men edileceği hükmüne yer verilmiştir.
Anılan maddenin ilk halinde aracın üretim amacı dışında yolcu veya yük taşımacılığında kullanılması hali için ceza öngörülmüşken, maddeye 31.05.2012 tarihinde kabul edilen 6321 sayılı Kanunla eklenen üçüncü fıkrayla, “korsan” olarak tabir edilen şehiriçinde ticari amaçlı kayıt dışı yolcu taşımacılığının engellenerek, hem taşımacılık hizmetlerinin düzene sokulması hem de kurallara bağlı olarak yolcu taşımacılığı yapan esnafın haklarının korunmasının amaçlandığı görülmektedir.
Diğer yandan; Samsun Büyükşehir Beldiyesi Servis Araçları Yönetmeliği’nin “Özel servis araçlarının çalışma usulü ve izinsiz çalıştırılamayacağına ilişkin hükümler” başlıklı 5. maddesinin 1. fıkrasında; Samsun Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde servis aracı çalıştırma izninin Samsun Büyükşehir Beldiyesi adına, UKOME’nin alacağı kararla uyumlu olarak Zabıta Dairesi Başkanlığı tarafından bu yönetmelik hükümlerine göre verileceği, aynı fıkranın (a) bendinde; çalışma izninin her yıl vize yaptırmak ve bir yıl geçerli olmak üzere verileceği…, 3. fıkrasında ise; Samsun Büyükşehir Beldiyesi sınırları içerisinde çalışacak servis araçlarının “Özel Servis Aracı Uygunluk Belgesi” ve “Özel Servis Aracı Çalışma Ruhsatı” ayrıca “Özel Servis Aracı Güzergah İzin Belgesi” almalarının zorunlu olduğu, bu belgeleri olmadan çalıştırılan araçların belgeleri tamamlanıncaya kadar trafikten men edileceği düzenlenmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, 22.02.2014 tarihinde trafik ekiplerince yapılan denetimde davacıya ait araç ile Yurtkur’dan şehir merkezine ilgili belediyeden izin veya ruhsat alınmaksızın ticari amaçlı yolcu taşımacılığı yapıldığının tespit edildiği, bu durumun tutanak altına alındığı, tutanakta araçta bulunan yolcuların isimleri ve kimlik numaralarına yer verildiği ve tutanağın yolcular tarafından imzalandığı, bu tespit üzerine dava konusu işlemlerin tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Olayda, davacı tarafından söz konusu … plakalı araç için Samsun Büyükşehir Belediyesi’nden 30.11.2012 tarihinde servis aracı olarak faaliyet göstermek için çalışma ruhsatı alındığı, aynı araç için 29.11.2012 tarihinde 2012 yılı vize işleminin yapıldığı, diğer yıllara ilişkin vize işlemin yapılmadığı görülmektedir.
Yukarıda da bahsedildiği üzere; 2918 sayılı Kanun’un Ek 2. maddesine 31.05.2012 tarihli değişiklikle eklenen üçüncü fıkranın düzenlenme amacı, korsan taşımacılığın engellenmesidir. Olayda ise, davacı “C” plakalı servis aracı işletmekte olup, söz konusu “C” plakalı araç için Samsun Büyükşehir Belediyesi’nden alınmış servis aracı çalışma ruhsatı bulunduğundan, anılan Kanunun Ek 2. maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında ilgili belediyeden izin ve ruhsat almaksızın faaliyette bulunduğundan bahsedilemez.
Davacının ilgili belediyeden alınmış servis aracı çalışma ruhsatı bulunmakla birlikte, yıllık vize işlemlerini yapmak suretiyle ruhsatını güncellemediği görülmektedir. Bu duruma ilişkin uygulanacak müeyyide ise, Samsun Büyükşehir Beldiyesi Servis Araçları Yönetmeliği’nde belirlenmiş olup, davacı hakkında anılan Yönetmelik hükümleri uyarınca işlem yapılması mümkündür.
Böylece; davacıya ait aracın ilgili belediyeden alınmış servis aracı çalışma ruhsatı bulunması nedeniyle, uyuşmazlık konusu taşımacılık 2918 sayılı Kanun’un Ek 2. maddesinin üçüncü fıkrası kapsamına girmediğinden dava konusu işlemlerde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Bu durumda dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmesi gerekirken davayı reddeden İdare Mahkemesi kararında da hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyiz isteminin kabulü ile …. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…; K:… sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 13/11/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.