Danıştay 15. Daire Başkanlığı         2015/4068 E.  ,  / K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2015/4068
Karar No : 2015/8486

Temyiz Eden (Davalı) :
Vekili :
Karşı Taraf(Davacı) :
Vekili :
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…; K:… sayılı kararının hukuka uygun olmadığı ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti :Savunma verilmemiştir.
Düşüncesi :Temyize konu İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onbeşinci Dairesi’nce gereği görüşüldü:
Dava; davacı şirkete ait … İli …. İlçesi … Devlet Yolunda tapunun …pafta, … ada ve … parsel numarasında kayıtlı taşınmazı üzerinde bulunan akaryakıt istasyonu ile ilgili olarak 18.11.1985 tarihli geçiş yol izin belgesine göre Devlet karayoluna doğrudan giriş çıkış yapabilmeleri için kapatılan eski giriş çıkış yolunun tekrar kullanıma açılması talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin 09.04.2014 tarih ve 62416 sayılı 3. Bölge Müdürlüğü işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesi’nce; dosyadaki belgeler ile uyuşmazlığın çözümünün teknik ve bilimsel inceleme gerektirmesi nedeniyle düzenlenen bilirkişi raporundaki tespit ve değerlendirmeler dikkate alınarak, dava konusu tesisin yanında bulunan yan yolun … karayoluna yeterli ayrılma-bağlantı noktası olmaması nedeniyle kentsel ulaşım planlaması ve trafik mühendisliği açısından uygun bir düzenlemeye sahip olmadığı, bahsi geçen tesisten yaklaşık 750 metre uzaklıktaki katılım noktasının trafik yoğunluğuna ve risklere sebebiyet verdiği, anılan karayolunun diğer tarafında bulunan yan yoldan karayoluna verilen bağlantı noktalarının fazlalığının bilimsel ve nesnel gerekçelere dayanmadığı ve bu durumun hizmetlerden eş faydalanma ilkesine aykırı olduğu, dava konusu tesisin bulunduğu taşınmazdan karayoluna katılım-ayrılma bağlantısı verilmesinde kentsel ulaşım planlaması ve trafik mühendisliği ilkeleri açısından sakınca bulunmadığı sonucuna ulaşıldığından dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.
Davalı idare tarafından hukuka aykırı olduğu ileri sürülen anılan İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 17. maddesinde; … akaryakıt, servis, dolum ve muayene istasyonları, umuma açık park yeri ve garaj, terminal, fabrika, işhanı, çarşı, pazar yeri, eğlence yerleri, turistik yapı ve tesisler, inşaat malzemesi ocak ve harmanları,maden ve petrol tesisleri, araç bakım, onarım ve satım işyerleri ve benzeri trafik güvenliğini etkileyecek yapı ve tesisler için, o karayolunun yapım ve bakımı ile sorumlu kuruluştan izin alınması zorunlu olduğu, 18. maddesinde; belediye sınırları içinde yapılacak olan 17. maddede sayılan yapı ve tesisler için; belediyelerden izin alınması gerektiği, belediyelerce bu iznin verilmesinde, trafik güvenliği bakımından bu tesisler hakkındaki Yönetmelikte belirlenen şartların yerine getirilmesini sağlamalarının … zorunlu olduğu, maddenin son fıkrasında ise; bu madde ve 17. maddede belirtilen tesislere ait şartlar, izin ve denetim esaslarının Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca düzenlenen yönetmelikte gösterileceği hükme bağlanmıştır.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 17 ve 18. maddelerine dayanılarak çıkarılan Karayolu Kenarında Yapılacak ve Açılacak Tesisler Hakkında Yönetmeliğin “Geçiş Yolu İzin Belgesi” başlıklı 4. maddesinde; bu Yönetmelik kapsamındaki tesisler için, karayoluna bağlantıyı sağlayacak geçiş yolları yönünden Geçiş Yolu İzin Belgesi alınmasının zorunlu olduğu, bu belgenin sadece yol ve trafik güvenliğinin sağlanması ile ilgili olduğu, 3194 sayılı İmar Kanunu gereğince alınması gerekli ruhsatlar yönünden geçerli olmadığı, ancak Geçiş Yolu İzin Belgesi alınmadan, 3194 Sayılı İmar Kanunu’nun öngördüğü ruhsat alınsa dahi, inşaata başlanılamayacağı, tesis sahibince, yapılanma, arazi kullanımı ve diğer hususlarla ilgili olarak görevli ve yetkili kuruluşlardan gerekli iznin alınmasının zorunlu olduğu, 11. maddesinin ikinci fıkrasında; bölünmüş karayolu kenarında kurulacak tesisler için, ayırıcı üzerinden aralık bırakılamayacağı, iki yönlü karayollarının bölünmüş karayolu olarak tesis edilmesi halinde de mevcut tesisler için ayırıcı üzerinden aralık verilemeyeceği, 36. maddesinde; bu Yönetmelikte adı geçen tesislerin belediye ve mücavir alan sınırları içindeki karayolları kenarında yapılması ve açılması için, a) İlgili Belediye Başkanlığından Geçiş Yolu İzin Belgesi alınması, b) İlgili Belediye Başkanlığının da trafik güvenliği bakımından, bu Yönetmelikte belirtilen şartların yerine getirilmesini sağlamalarının zorunlu olduğu, izinsiz olan tesislerin yapımı ve işletilmesinin yetkililerce durdurulacağı, bu Yönetmelikteki şartlar yerine getirilmeden geçiş yolu izni verilemeyeceği, izinsiz olarak yapılmakta olan veya işletilen veya izin alınmasına rağmen izinde gösterilen ve bu Yönetmelikte belirtilen şartlara aykırı durumda olduğu anlaşılan tesislere ait geçiş yollarının, her türlü gider sorumlulara ait olmak üzere yolun yapım ve bakımı ile ilgili kuruluşlarca ortadan kaldırılacağı, Geçici 1. maddesinde ise; bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce izin alınmaksızın inşaatına başlanmış veya yapılmış ve işletmeye açılmış olan tesisler için bu Yönetmelik hükümlerinin aynen uygulanacağı belirlenmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacı şirkete ait, … İli Bolvadin İlçesi … Devlet Yolunda tapunun …pafta, … ada ve … parsel numarasında kayıtlı taşınmaz üzerinde bulunan akaryakıt istasyonunundan … Devlet Yoluna giriş çıkış yapılabilmesine ilişkin … Belediye Başkanlığı tarafından 18.11.1985 tarihinde yol geçiş izin belgesi düzenlendiği, ardından değişen yol projesi kapsamında devlet yolunun dava konusu tesis tarafında iki yönlü yan yol(toplayıcı yol) inşa edildiği, 2005 yılına kadar tesisten devlet yoluna doğrudan giriş çıkış yapılabildiği, 2005 yılında ise 32. Şube Şefliği tarafından, trafik güvenliği açısından bağlantının sadece yan yoldan yapılması gerektiği gerekçesiyle geçiş yolunun kapatıldığı, davacı şirket tarafından 13.03.2014 tarihinde 18.11.1985 tarihli yol geçiş izin belgesine dayanılarak kapatılan geçiş yolunun tekrar açılması istemiyle idareye başvurulduğu, idarece bu talebin reddi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Dava konusu işlem, Yönetmeliğin 11. maddesi uyarınca yan yol atlanarak ya da ayırıcı üzerinden aralık bırakılarak karayoluna giriş çıkış yapılabilmesinin trafik güvenliği bakımından uygun olmadığı gerekçesiyle tesis edilmiştir.
İdare Mahkemesi’nce yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda temel olarak trafik literatürü ve mevzuat kapsamında yan yolların inşa edilme amacı üzerinde durulmuş ve yolun her iki kısmındaki ayrılma ve katılma noktaları karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Raporun sonucunda ise; yan yol üzerinde karayoluna geçişi sağlayacak yeterli ayrılma-katılma bağlantısının olmaması nedeniyle kentsel ulaşım planlaması ve trafik mühendisliği ilkelerine uygun olmadığı, yolun karşı kısmında kısa aralıklarla birden çok bağlantı noktasının bulunması nedeniyle ise hizmetlerden eş faydalanma ilkesi yönünden uygun bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu işlem hakkında olumsuz görüş bildirilmiş ise de, davacının talebi doğrultusunda yan yoldan aralık bırakılarak devlet yoluna geçiş yapılmasına izin verilmesi halinde, bu durumun trafik güvenliği bakımından ne tür sonuçlar doğuracağı hususu ile birlikte, davacının başvuru dilekçesinde sonrada açılan yan yolun yürürlükteki 1/1000 ölçekli plana aykırı olduğu, diğer bir ifade ile, planda yer almadığı halde bu yolun açıldığı iddiası da gözetilerek, davacı talebinin ve mevcut uygulamanın yürürlükteki imar planları yönünden de bir değerlendirmeye yer verilmemiştir.
Uyuşmazlığın çözümlenmesi için davacının talebi doğrultusunda çift yönlü yan yol üzerinden aralık bırakılarak çok şeritli devlet yoluna giriş çıkış yapılmasına izin verilmesi halinde, bu durumun yan yol ve devlet yolundaki trafik güvenliği bakımından uygun olup olmadığı ile birlikte mevcut durum ile davacı isteminin yürürlükteki imar planları yönünden de incelenmesi gerekmektedir.
Bu nedenle; İdare Mahkemesince, yukarıda belirtilen hususlarla sınırlı kalmak üzere tekrar yaptırılacak olan bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor dikkate alınmak suretiyle karar verilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…; K:… sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04/12/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.