Danıştay 15. Daire Başkanlığı 2015/10353 E. , 2019/125 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2015/10353
Karar No : 2019/125
TEMYİZ EDEN (DAVALI) :
VEKİLİ :
KARŞI TARAF (DAVACI) :
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : … İli, … İlçesi, … Köyü, … Mezrasında, 07/09/2012 tarihinde plakalı su yüklü aracı ile taşımacılık yapmakta iken bölücü terör örgütü mensuplarınca yolunun kesilerek kaçırıldığını, aracının yakıldığını ve zarara uğradığını iddia eden davacının, zararlarının 5233 sayılı Kanun kapsamında tazmini istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin, 4 No’lu Zarar Tespit Komisyonu’nun 08/10/2013 tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özet : … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararda; davacının kamyonunda yüklü olan pet su şişelerine ait 860 koli 1.5 litrelik sulara ait faturanın davacının adına olmadığı ancak faturanın altında teslim alan olarak plaka ve davacının adı soyadı ve imzasının yer aldığı, zararın karşılanması için bu suyun askeri birliğe götürülmesi ya da faturanın davacının adına olması zorunluluğu bulunmadığından zarar kapsamına dahil edilmesi gerektiği, davacının aracının yakılması üzerine Sigorta’dan davacıya 64.400,00 TL kasko ödemesi yapıldığı ancak davacı tarafından aracın rayiç bedelinin daha yüksek olduğu ileri sürüldüğünden davalı idarece aracın bedeline ilişkin araştırma yapılmadan zararın karşılandığının tespit edilmesine imkan bulunmadığı, bu konularda eksik incelemeye dayalı olarak davacının talebinin reddine ilişkin işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı, öte yandan, davacının üzerindeki para, cep telefonu, diz üstü bilgisayar kira bedeli gibi tazmin kalemlerine ilişkin olarak kanıtlayıcı herhangi bir belge ya da bilgi bulunmadığı ve idareye sunulmadığından, sadece ifadeye dayalı olarak zarara ilişkin miktarların idarece dikkate alınmasına imkan bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka aykırı bulunarak dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacının başvurusunda aracın değerinin 70.000TL, dava dilekçesinde ise 85.000TL olarak belirtildiği, aracın rayiç bedelinin ise 65.000TL olduğu, yakılan araç için sigortadan rayiç kasko bedelinin ödendiği, davacının askeri birliğe götürdüğünü ileri sürdüğü pet şişe sularına ilişkin askeri birimlerle yapılmış sözleşme bulunmadığı, kira sözleşmesinin özel hukuk sözleşmesi olduğu, araçta bulunan yakıtı gösteren fatura sunulmadığı, lastikler ve malzemelerin ise kasko bedeli içerisinde olduğu, cep telefonu ve diz üstü bilgisayarlara ilişkin belge sunulmadığı, davacının çelişkili beyanları bulunduğu, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …. ‘nin DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Mahkeme kararının gerekçeli onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onbeşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacı tarafından, … İli, … İlçesi, … Köyü, … Mezrasında, 07/09/2012 tarihinde … plakalı su yüklü aracı ile taşımacılık yapmakta iken bölücü terör örgütü mensuplarınca yolunun kesilerek kaçırıldığını, aracının yakıldığını ve zarara uğradığını iddia eden davacı, zararlarının 5233 sayılı Kanun kapsamında tazmini istemiyle 03/10/2012 tarihinde davalı idareye başvuruda bulunmuştur.
Davalı idarenin 08/10/2013 tarih ve … sayılı işlemiyle, Kasko tarafından davacının yanan aracı için 63.433,60TL ödeme yapıldığı, 1060 koli 1.5 litre pet şişe suyun faturalarının davacı adına olmadığının tespit edildiği, araçta yandığı iddia edilen Toshiba laptop, 2 adet Nokia cep telefonu, 1 adet kriko, depoda olduğu iddia edilen 550 litre yakıt, anahtar takımı, 2 adet teker jantı, 1000 dolar, 1450 Euro, bir miktar nakit para, 2 adet yük çadırı ve 180 metre şerit ip, 5 adet çeki lastiğine ilişkin tahkikat evraklarında ve Jandarma tutanaklarında herhangi bir bilgi ve belgeye ulaşılamadığı, zararın karşılanmasına kadar oluşan işletme geliri zararlarının yasal faiziyle taraflarına ödenmesi talebi hakkında ise olması muhtemel faaliyete dayalı işletme zararlarının tazmininin mümkün olmadığı gerekçesi ile talebin reddine karar verilmiştir.
Bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
5233 sayılı Terör ve Terörle Mücadele Kapsamındaki Zararların Karşılanması Hakkında Kanunun 1. maddesinde, bu Kanunun amacının, terör eylemleri veya terörle mücadele kapsamında yürütülen faaliyetler nedeniyle maddî zarara uğrayan kişilerin, bu zararlarının karşılanmasına ilişkin esas ve usulleri belirlemek olduğu; 2. maddesinde, bu Kanunun, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 1’inci, 3’üncü ve 4’üncü maddeleri kapsamına giren eylemler veya terörle mücadele kapsamında yürütülen faaliyetler nedeniyle zarar gören gerçek kişiler ile özel hukuk tüzel kişilerinin maddî zararlarının sulhen karşılanması hakkındaki esas ve usullere ilişkin hükümleri kapsadığı belirtilmiş; 7. maddesinde; hayvanlara, ağaçlara, ürünlere ve diğer taşınır ve taşınmazlara verilen her türlü zararların bu Kanun hükümlerine göre sulh yoluyla idarece ödeneceği; 8. maddesinde; 7. maddede belirtilen zararların, zarar görenin beyanı, adlî, idarî ve askerî mercilerdeki bilgi ve belgeler göz önünde tutularak olayın oluş şekli ve zarar görenin aldığı tedbirlere göre, zarar görenin varsa kusur veya ihmalinin de göz önünde bulundurulması suretiyle, hakkaniyete ve günün ekonomik koşullarına uygun biçimde komisyon tarafından doğrudan doğruya veya bilirkişi aracılığı ile belirleneceği kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava dosyasının incelenmesinden, … İli, … İlçesi, … Köyü, … Mezrası’nda, 07/09/2012 tarihinde plakalı su yüklü aracın yakılmasına ilişkin olarak …Sigorta A.Ş. tarafından kasko sigortası kapsamında … sayılı hasar tespit dosyasının açıldığı, dosyada yer alan Kesin Ekspertiz Raporunun “Rayiç Değer Bilgileri Firma” kısmında, yanan aracın Antalya’da bulunan Otomotiv tarafından 64.500,00TL’ye, Malatya’da bulunan Otomotiv tarafından 64.500,00TL’ye, Van’da bulunan Oto tarafından 64.500,00TL’ye (ya da 64.000,00TL’ye) temin edilip teslim edilebileceğinin beyan edildiği, “Rayiç Değer Bilgileri WEB” kısmında Şırnak İlinden adlı şahsın verdiği internet ilanında aynı özelliklere sahip araç için 64.500,00TL fiyat belirlediği, bunun üzerine Kasko Firması tarafından aracın rayiç bedelinin 64.500,00TL olarak belirlendiği, 64.400,00TL zarar bedeli için 09/04/2013 tarihinde mutabakatname imzalanarak Sigorta’dan davacıya 64.400,00TL kasko ödemesi yapıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda açıklandığı üzere, aracın rayiç bedeline ilişkin sigorta firması tarafından yeterli araştırma yapıldığı anlaşıldığından; kararın 2. sayfasında yer alan “…davacının aracının yakılması üzerine Sigortadan davacıya 64.400,00 TL kasko ödemesi yapıldığı ancak davacı tarafından aracın rayiç bedelinin daha yüksek olduğu ileri sürüldüğünden davalı idarece aracın bedeline ilişkin araştırma yapılmadan zararın karşılandığının tespit edilmesine imkan bulunmadığı, bu konularda eksik incelemeye dayalı olarak davacının talebinin reddine ilişin işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.” şeklinde ifade edilen kısmın çıkarılarak, 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesinde sayılan sayılan başka bozma nedeni bulunmayan kararın bu gerekçeyle onanması gerekmektedir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin …. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:… , K:… sayılı temyize konu kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 16/01/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.