Danıştay 15. Daire Başkanlığı         2014/528 E.  ,  2017/494 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2014/528
Karar No : 2017/494

Temyiz Edenler ve Karşı Taraf (Davacı):
Vekili :
Temyiz Eden ve Karşı Taraf (Davalı):
Vekili : – Aynı Adreste

İstemin Özeti : … 2. İdare Mahkemesinin … tarih ve … sayılı kararının taraflarca aleylerine olan kısımlarının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmaların Özeti : Taraflarca savunma verilmemiştir.
Düşüncesi : Temyiz istemlerinin reddi ile anılan kararın onanması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda 30.04.2013 tarihinde yürürlüğe giren 6459 sayılı kanun ile yapılan değişiklik ile bu değişiklikten yararlanmak amacıyla davacı tarafından ıslah talebine ilişkin dilekçenin, idareye gönderilerek verilecek cevabın alınmasından sonra arttırılan tazminat istemi hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın mahkemeye gönderilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onbeşinci Dairesi’nce, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, dosyadaki belgeler incelenerek gereği görüşüldü:
Dava, davacılar murisi ….’ın, 30.04.2007 tarihinde … karayolunda iki aracın karşılıklı çarpışmasıyla meydana gelen kazada hayatını kaybettiği, kazanın meydana gelmesinde karayollarının kusurlu olduğunun tespit edildiği, zira kazanın yoldaki çukurlardan kaçan davacılar yakınının karşı şeride geçip tekrar şeridine dönmeye çalıştığı sırada meydana geldiği, bu olay nedeniyle davacıların maddi destekten yoksun kaldığı, aynı zamanda manevi acı ve ızdıraba düçar olduğu ileri sürülerek eş ……için 45.000,00-TL maddi ve 30.000,00-TL manevi, çocuk … için 5.000,00-TL maddi ve 15.000,00-TL manevi, çocuk ….için 6.000,00-TL maddi ve 15.000,00-TL manevi, çocuk …. için 7.500,00-TL maddi ve 15.000,00-TL manevi, ayrıca cenaze ve defin giderleri için 2.000,00-TL maddi tazminatın, olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
… 2. İdare Mahkemesince; … Cumhuriyet Başsavcılığınca alınan Adli Tıp Kurumu Raporu uyarınca, kazanın meydana gelmesinde davalı idarenin %50 oranında kusurlu bulunduğunun anlaşıldığı, bilirkişi tarafından hesaplanan zarar miktarına idarenin kusur oranı uygulandığında ortaya çıkan miktarın davacıların taleplerinden fazla olduğu anlaşılmakla, davacıların talepleriyle bağlı kalınarak davacı … için 45.000,00-TL, davacı için 5.000,00-TL, davacı için 6.000,00-TL, davacı için 7.500,00-TL maddi tazminat talebinin kabulü gerektiği, cenaze ve defin giderlerine ilişkin belge sunulamamaması nedeniyle bu kısma ilişkin maddi tazminat isteminin karşılanmasına olanak bulunmadığı, manevi tazminata hükmedilebilmesi için idarenin açık ve ağır hizmet kusurunun bulunmasının gerektiği, idarenin hatalı bir işlem veya eylem yapması hizmet kusurunun varlığını akla getirir ise de, bir idari işlemin yargı mercilerince iptal edilmiş olması veya idarenin eyleminin kusurlu olduğunun yargı tarafından ortaya konulması her halükarda idarenin sorumluluğunu ve manevi tazminat ödenmesini gerektirmediği, zira kamu hukuku alanındaki kusurun özel hukuk alanındaki kusurdan farklı olarak nesnel nitelikli olduğu ve kasıt , ağır kusur gibi öznel öğelere dayandığı doktrinde ve idare hukuna ilişkin içtihatlarda kabul edildiği, somut olayda idarenin kusurunun manevi tazminat ile sorumlu tutulmasını gerektirecek nitelikte ağır ve kasıt içerikli olmadığı, bu sonuca göre, davacıların manevi tazminat istemlerinde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle davacıların maddi tazminat istemlerinin kısmen kabulüne, istemle bağlı kalınarak davacı … için 45.000,00-TL, … için 5.000,00-TL, … için 6.000,00-TL, … için 7.500,00-TL maddi tazminatın davalı idareden alınarak davacılara ödenmesine, cenaze ve defin gideri olarak talep edilen 2.000,00-TL maddi tazminat istemiyle manevi tazminat istemlerinin reddine karar verilmiştir.
Taraflarca mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek aleyhlerine olan kısımlarının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir. Davacılar vekili 21.03.2016 tarihinde Danıştay kaydına giren dilekçesi ile eş … , çocuklar , ve yönünden maddi tazminat tutarını arttırarak davanın ıslahını istemektedir.
İdare ve Vergi Mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Temyize konu edilen mahkeme kararının maddi tazminat istemlerinin kabulü ve cenaze ve defin giderleri ile manevi tazminat istemlerinin reddine yönelik kısmında 2577 sayılı idari yargılama usul kanunu’nun 49.maddesinde sayılan bozma nedenleri bulunmamaktadır.
Davacılar vekilinin maddi tazminata yönelik ıslah istemlerine gelince;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 16. maddesinin 4. fıkrasında; ” Taraflar, sürenin geçmesinden sonra verecekleri savunmalara veya ikinci dilekçelere dayanarak hak iddia edemezler. Ancak, tam yargı davalarında dava dilekçesinde belirtilen miktar, süre veya diğer usul kuralları gözetilmeksizin nihai karar verilinceye kadar, harcı ödenmek suretiyle bir defaya mahsus olmak üzere artırılabilir ve miktarın artırılmasına ilişkin dilekçe otuz gün içinde cevap verilmek üzere karşı tarafa tebliğ edilir” hükmü yer almaktadır.
Yine 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun geçici 7. maddesinin 1. fıkrasında ise; “Bu Kanunun 16’ncı maddesinin dördüncü fıkrasına eklenen hüküm, kanun yolu aşaması dâhil, yürürlük tarihinde derdest olan davalarda da uygulanır.” hükmü yer almaktadır.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının 21.03.2016 havale tarihli Başkanlığımıza sunmuş olduğu ıslah dilekçesinde; 2577 sayılı Kanunun 6459 sayılı Kanun ile değişik 16/4 maddesi uyarınca, maddi tazminat miktarını davacı eş … için 8.103,50- TL, davacı için 1.135,00-TL, için 838,70-TL, için 3.919,00-TL tutarında artırdığı, bu maddi tazminat miktarlarına olay tarihinden itibaren işletilecek yasal faiz uygulanmasına karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda, 6459 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikle tam yargı davalarında dava dilekçesinde belirtilen miktarın, kanun yolu aşaması dâhil, yürürlük tarihinde derdest olan davalarda da süre veya diğer usul kuralları gözetilmeksizin artırılmasına olanak tanınmıştır. Madde gerekçesinde de ifade edildiği üzere, yasal değişiklikle ilgililerin uğramış olduğu zararın, dava dilekçesinde gösterilen zarar miktarından fazla olmasına karşın, davacı veya davacıların dava dilekçesinde gösterdikleri zarar miktarını artırımlarına yönelik taleplerinin mahkemelerce kabul edilmeyerek istemle bağlı kalma kuralını uygulayarak dava dilekçesinde gösterilen zarar tutarı kadar tazminata hükmetmelerinden doğan hak kayıplarının giderilmesi amaçlanmıştır. Bir başka ifade ile mahkemelerce istemle bağlı olma kuralı uygulanmak suretiyle verilen kararlara karşı taraflardan herhangi birinin kanun yoluna başvurmuş olması şartıyla davacı veya davacıların artırılan miktara isabet eden harcı ödemek suretiyle kararı veren Mahkemeye verecekleri dilekçe ile bir defaya mahsus olmak üzere dava dilekçesinde gösterilen miktarı artırmaları mümkündür.
Bu durumda mahkeme aşamasında maddi tazminat taleplerinin tamamı kabul edilen davacılardan anne …. ile çocuklar ….yönünden yasal değişiklikten yararlanmak istemiyle yapılan başvuru dilekçesinin, 6459 sayılı Kanun değişikliği kapsamında değerlendirilerek, davalı idareye gönderilerek verilecek cevabın alınmasından sonra, artırılan tazminat miktarına göre (tazminat verilmesini gerektiren koşulların bulunup bulunmadığı yönünden inceleme de yapılarak) yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca tarafların temyiz istemlerinin reddine, … 2. İdare Mahkemesinin …günlü, … sayılı kararının, ONANMASINA, 6459 sayılı Yasa ile değişik 16. maddesine göre artırılan maddi tazminat miktarı ile ilgili olarak YENİDEN BİR KARAR VERİLMEK ÜZERE dosyanın, adı geçen İdare Mahkemesine gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun 18.06.2014 gün ve 6545 sayılı Kanunla eklenen Geçici 8. maddesinin 1. fıkrası ve 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25/01/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.