Danıştay 15. Daire Başkanlığı         2014/3854 E.  ,  2018/4316 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2014/3854
Karar No : 2018/4316

Temyiz Eden (Davacı) :
Vekili :
Karşı Taraf (Davalı) :
Vekili :
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…; K:… sayılı kararının hukuka uygun olmadığı ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Mahkeme kararının hukuka uygun olduğu, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi :
Düşüncesi : Temyize konu İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onbeşinci Dairesi’nce, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, dosyadaki belgeler incelenerek gereği görüşüldü:
Dava; davacı şirkete ait K1 yetki belgesinin, Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 78. maddesinin 9. fıkrası uyarınca iptal edilmesine ilişkin 10.12.2012 tarih ve 46919 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesince; ilgili mevzuat uyarınca davacı şirketin K1 yetki belgesini alabilmek için gerekli olan 110 tonluk asgari kapasite şartını sağlamadığı ve Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 78/9. maddesinde belirtilen 90 gün içerisinde bahse konu eksikliği gidermediği anlaşıldığından, K1 yetki belgesinin iptal edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı şirket tarafından, İdare Mahkemesi kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
İşlem tarihinde yürürlükte bulunan 11.06.2009 tarih ve 27255 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 13. maddesinin 8. fıkrasının (b) bendinde; “K1 yetki belgesi için başvuran kooperatifler dahil tüzel kişilerin, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus özmal taşıtlarla en az 75 ton taşıma kapasitesine ve 10.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.” hükmü yer almakta iken 23.10.2012 tarih ve 28450 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yönetmeliğin 6. maddesiyle söz konusu bent değiştirilerek; “K1 yetki belgesi için başvuran kooperatifler dahil tüzel kişilerin, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş eşya taşımaya mahsus en az 3 adet özmal birim taşıta sahip olması, özmal çekici cinsi taşıtlarının katar ağırlıkları ile özmal kamyon ve özmal kamyonet cinsi taşıtlarının azami yüklü ağırlıkları toplamının 110 tondan az olmaması ve 10.000 Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları şarttır.” şeklinde düzenlenmiş, Yönetmeliğin “İptal” başlıklı 78. maddesinin 9. fıkrasında ise; yetki belgesi sahibinin faaliyeti esnasında, yetki belgesi alma şartlarından herhangi birini kaybetmesi ve bu konuda, bu Yönetmelikte bir süre öngörülmemiş olması halinde, kaybedilen şartın veya şartların giderilmesi için Bakanlıkça 90 gün bekleneceği, bu 90 günlük süre içinde eksikliğin giderilmemesi halinde yetki belgesinin iptal edileceği düzenlenmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, ticari amaçlı eşya taşımacılığı faaliyetiyle iştigal eden davacı şirketin söz konusu faaliyet kapsamında çalışmak üzere aldığı K1 yetki belgesi geçerlilik süresinin 30.07.2012 tarihinde sona ermesi üzerine davacı şirket tarafından 24.07.2012 tarihli dilekçe ile yenileme başvurusu yapıldığı ve idarece K1 yetki belgesinin yenileme işlemleri yapılarak 30.07.2012-30.07.2017 tarihleri arasında geçerli olmak üzere davacı şirket adına düzenlendiği, belge yenileme işlemleri sırasında belge ekine kayıtlı araçların toplam kapasitesinin 89,32 ton olduğu, davalı idare tarafından davacı şirketin 19.03.2012 tarihinde yayınlanan 2012/KDGM-03/EŞYA sayılı Genelge uyarınca yeniden düzenlenen 110 tonluk asgari kapasite şartını taşımadığı ve 90 günlük süre içerisinde de eksikliğin tamamlanmadığı gerekçesiyle 10.12.2012 tarih ve 46919 sayılı işlemle söz konusu K1 yetki belgesinin Yönetmeliği’nin 78. maddesinin 9. fıkrası uyarınca iptal edildiği, bakılmakta olan davanın bu işlemin iptali istemiyle açıldığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, davacıya ait K1 türü yetki belgesinin iptal edilmesinin sebebi olarak Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın 19.03.2012 tarih ve 2012/KDGM-03/EŞYA sayılı Genelgesi’nin 4. maddesinin (c) bendinde; asgari taşıma kapasitesinin 110 ton olarak belirlendiği hususu gösterilmiş, anılan Genelge ile yetki belgesi sahiplerinin yetki belgelerinde yer alan taşıtların kapasite hesap sisteminin yeniden düzenlendiği ve yeni hesap sistemine göre asgari taşıma kapasitesi altında kalan yetki belgeleri sahiplerine 90 günlük (18.06.2012 tarihinde kadar) süre verildiği görülmüştür.
Başka bir ifadeyle, Yönetmelik hükmü ile kapasite şartı 110 tona çıkarılmadan ve hesaplama usulü değiştirilmeden, Genelge ile K1 yetki belgesi alma şartlarından olan hesaplama usulü ve asgari kapasite miktarında değişiklik yapılmıştır.
Hukuka egemen olan temel ilkelerden biri olan normlar hiyerarşisi ilkesine göre; yasa, tüzük ve yönetmeliklerin bir üst norma aykırı olamayacağı, ancak belirlenen sınırlar dahilinde düzenleme yapabilecekleri, yönetmelik altında yer alan diğer düzenleyici işlemlerin de yönetmelik ve üstü hukuk normlarına aykırı olmayan hükümler barındıracağı kabul edilmektedir.
Bu durumda, Yönetmelikte taşıma kapasitesine ilişkin hükümlerde değişiklik yapılmadan, K1 yetki belgesi alma şartlarının normlar hiyerarşisine aykırı olarak Genelge ile getirilen düzenlemeye tabi tutulması mümkün bulunmadığından, ilgili Genelge gerekçe gösterilerek davacıya ait yetki belgesinin iptaline ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak; dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerekirken davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyiz isteminin kabulü ile … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:… ; K:… sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun 18.06.2014 gün ve 6545 sayılı Kanunla eklenen Geçici 8. maddesinin 1. fıkrası ve 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26/04/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.