Danıştay 15. Daire Başkanlığı         2014/3221 E.  ,  2016/1655 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ON BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2014/3221
Karar No : 2016/1655

Davacı :
Vekili :
Davalı :
Vekili :
Davanın Özeti: Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğünce, Kurumla sözleşmeli veya protokollü tüm sağlık hizmet sunucularına yönelik olarak yayımlanan 21.3.2014 tarihli “Medula-Hastane Sisteminin Kullanmakta Olan Tüm Özel Sağlık Hizmet Sunucularının Dikkatine” başlıklı duyurusunun iptali istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: Davacı derneğin dava konusu düzenlemenin iptalini istemekte hukuki menfaatinin bulunmadığı, dava konusu uygulama ile hastaların sağlık hizmetine erişim haklarının engellenmediği, provizyon verilmediği dönemde acile başvuran hastaların ihtiyaç duyulması halinde ilgili branş hekimine yönlendirilebileceği, bu sürede özel sağlık hizmeti sunucuları tarafından sağlık hizmeti verilmesinin haksız rekabete ve bazı özel sağlık hizmeti sunucuları tarafından daha çok ilave ve fark ücret alınmasına yol açtığından, davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi
Düşüncesi : Söz konusu duyuru, doğurduğu sonuç itibariyle sağlık hizmeti sunumunun tanzimine ilişkin olduğu, ayrıca hem sağlık hakkına ve hem de çalışma hakkına yönelik sınırlanma içermesi nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumunun tek başına bir duyuru ile tesis edebileceği işlemler arasında olmadığından iptali gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı :
Düşüncesi : Dava; Özel Hastaneler Platformu Derneği tarafından, Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğünce, Kurumla sözleşmeli veya protokollü tüm sağlık hizmet sunucularına yönelik olarak yayımlanan 21.3.2014 tarihli “Medula-Hastane Sistemini Kullanmakta Olan Tüm Özel Sağlık Hizmet Sunucularının Dikkatine” başlıklı duyurusunun iptali istemiyle ‘na karşı açılmıştır.
Dava konusu işlemle, resmi tatil günlerinde tüm branşlardan provizyon verilmesi uygulamasının kaldırılması talebi kurumca uygun görülerek, MEDULA-Hastane sistemi üzerinden özel sağlık hizmet sunucuları için 01/04/2014 tarihi itibari ile resmi tatil günlerinde, 4400 branş kodlu acil branş, hemodiyaliz ve onkolojik tedavi dışında provizyon (İlk takip numarası) verilmeyeceği belirtilmiştir.
Dava konusu işlemin, bir grup sağlık çalışanının talebi üzerine tesis edildiği anlaşılmaktadır. Çalışanların “dinlenme hakkı” gibi “çalışma hakkı” da Anayasa ve kanunlarla düzenlenmiştir. 394 sayılı Hafta Tatili Hakkında Kanun ile hastaneler ve bazı sağlık kuruluşları hafta tatilinden istisna tutulmuştur. 4857 sayılı İş Kanununun 44. maddesi ise resmi tatil günlerinde çalışmanın “sözleşmede hüküm bulunması” veya “çalışanın rıza göstermesi” halinde mümkün olabileceğini düzenlemektedir. Buna göre bir kısım sağlık çalışanlarının dinlenme hakkı talebini karşılamak amacıyla yapılan düzenlemenin, resmi tatil günlerinde çalışmak isteyen personelin ve kuruluşların bu haklarına engel olmaması gerekir. Kaldı ki, sağlık hizmetleri niteliği gereği herkesin kolayca ve kesintisiz ulaşabileceği şekilde planlanarak düzenlenmesi gerekir.
Diğer yandan, hafta sonu ve resmi tatil günlerinde, sözleşmelerinde hüküm bulunmadığı ve rızası olmadığı halde zorla çalıştırılmak istenen kişilerin başvurusu halinde uygulanacak müeyyideler de ilgili mevzuatta düzenlenmiştir.
Sosyal Güvenlik Kurumuna prim ödemelerini yapan iştirakçilerin, özel sağlık hizmet sunucularına başvurarak hizmet alma hakkını kısıtlayan dava konusu işlemde bu yönüyle de hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu düzenleyici işlemin İPTALİ gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay On Beşinci Daire’since gereği görüşüldü:
Davalı idarenin dava açma ehliyeti yönünden yaptığı itiraz yerinde görülmeyerek işin esasına geçilmiştir.
Dava; Özel Hastaneler Platformu Derneği tarafından, Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğünce, Kurumla sözleşmeli veya protokollü tüm sağlık hizmet sunucularına yönelik olarak yayımlanan 21.3.2014 tarihli “Medula-Hastane Sistemini Kullanmakta Olan Tüm Özel Sağlık Hizmet Sunucularının Dikkatine” başlıklı duyurusunun iptali istemiyle ‘na karşı açılmıştır.
5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu’nun “Yönetmelik ve tebliğler” başlıklı 41. maddesinde, “Başkanlık merkez ve taşra teşkilâtının görev ve yetkileri, çalışma usûl ve esasları ile Kurum personelinin işe alınma, atanma, yükselme, yer değiştirme, görev, yetki ve sorumlulukları Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikler ile düzenlenir.
Bu Kanun gereği çıkarılması gereken yönetmelikler, Kanunun yürürlük tarihinden itibaren en geç bir yıl içinde yürürlüğe konulur.
Kurum, kanunla yerine getirmekle yükümlü olduğu hizmetlerin uygulanmasına ilişkin hususları duyurmak amacıyla tebliğ çıkarmaya yetkilidir. Kurum dışındaki gerçek ve tüzel kişileri ilgilendiren tebliğler, Resmî Gazetede yayımlanır.” hükmü yer almaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, 5.5.2011 tarihi itibariyle MEDULA-Hastane sistemi üzerinden resmi tatil günlerinde tüm braşlardan provizyon verilmeye başlanmıştır. Ancak, hekimlerin dinlenme hakkı kapsamında özel sağlık kurum ve kuruluşlarının ulusal bayram ve genel tatil günlerinde rutin poliklinik hizmeti vermesine olanak sağlayan bu uygulamanın yeniden gözden geçirilerek kaldırılması talebini içeren Türk Tabipler Birliğinin 8.10.2013 tarihli yazısı ile Batman İlindeki özel hastanelerde çalışan 77 uzman hekimin başvuru dilekçelerinin Türk Tabipler Birliği … Tabip Odası Başkanlığınca Sosyal Güvenlik Kurmununa iletilmesi üzerine, Kurumun 21.3.2014 tarihli duyurusu ile MEDULA-Hastane sistemi üzerinden özel sağlık hizmet sunucuları için 01/04/2014 tarihi itibari ile resmi tatil günlerinde, (23 Nisan, 19 Mayıs, Kurban Bayramı ve pazar günleri gibi), 4400 branş kodlu acil branş, hemodiyaliz ve onkolojik tedavi dışında provizyon (İlk takip numarası) verilmeyeceği belirtilmiştir.
Davacı tarafından, acilde verilen sağlık hizmetinin yetersiz olduğu, bu nedenle söz konusu duyurunun, sağlık hakkına erişimi engellediği gibi çalışmak isteyen ve bu konuda yasal herhangi bir engeli bulunmayan hekimler açısından da çalışma hakkına müdahale niteliği taşıdığı, devlet hastanelerinde bu nitelikte bir sınırlamanın olmamasının eşitlik ilkesine aykırılık oluşturduğu ileri sürülerek iptali istenilmektedir.
Davalı idare tarafıdan, acil hekimlerin ihtiyaç halinde ilgili branş hekime yönlendirmede bulunulduğu, bu uygulamanın ilave ücret alımlarında özel sağlık kuruluşlarınca suistimallere neden olunması nedeniyle söz konusu duyuruyla uygulamadan vazgeçildiği, duyurunun sağlık hizmetinin tanzimine ilişkin değil geri ödemeye ilişkin olduğu ve hukuka uygun olduğu ileri sürülmüştür.
5502 sayılı Kanunun 41. maddesi uyarınca, Kurumun, kanunla yerine getirmekle yükümlü olduğu hizmetlerin uygulanmasına ilişkin hususları duyurmak amacıyla tebliğ çıkarmaya yetkili olduğu ancak, Kurum dışındaki gerçek ve tüzel kişileri ilgilendiren tebliğlerin Resmî Gazetede yayımlanmasının zorunlu olduğunun kurala bağlandığı görülmektedir.
Buna göre, söz konusu duyuruda, resmi tatil günlerinde 4400 branş kodlu acil branş, hemodiyaliz ve onkolojik tedavi dışındaki branşlara ait işlemlerde geri ödeme yapılmayacağı ifade edilerek, Kurumun yerine getirmekle yükümlü olduğu hizmetlerin uygulanmasına ilişkin hususların bu şekilde duyurulduğu düşünülse de, doğurduğu sonuç itibariyle çalışan bir çok hekimin çalışma hayatının tanzimini ve vatandaşların sağlık hakkına erişimini ilgilendirir nitelikte olduğu kuşkusuz olup, duyurunun bu haliyle Kurum dışındaki gerçek ve tüzel kişileri ilgilendirdiği açıktır.
Bu nedenle söz konusu hususun bir duyuru ile değil yasanın verdiği yetkiye dayanarak, Resmî Gazetede yayımlan bir düzenleyici işlemle tesis edilmesi gerekmekte olup salt Kurum duyurusu ile tesis edilen işlemde bu yönüyle hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğünce, Kurumla sözleşmeli veya protokollü tüm sağlık hizmet sunucularına yönelik olarak yayımlanan 21.3.2014 tarihli “Medula-Hastane Sisteminin Kullanmakta Olan Tüm Özel Sağlık Hizmet Sunucularının Dikkatine” başlıklı duyurusunun İPTALİNE, … TL yargılama giderinin ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen …TL avukatlık ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, artan posta ücretinin istemi halinde davacıya iadesine, bu kararın tebliğini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 11/03/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.