Danıştay 15. Daire Başkanlığı         2014/3057 E.  ,  2017/6894 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2014/3057
Karar No : 2017/6894

Temyiz Eden (Davacı) : …
Karşı Taraf (Davalı) : …
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E: …; K: … sayılı kararının hukuka uygun olmadığı ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti :Mahkeme kararının hukuka ve usule uygun olduğu, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hâkimi …’nın Düşüncesi :Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onbeşinci Dairesi’nce tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, dosyadaki belgeler incelenerek gereği görüşüldü:
Dava; davacıya uluslararası ve yurtiçi lojistik faaliyetinde bulunmak ve eşya taşımacılığı yapmak üzere verilen C2 yetki belgesinin, Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 78/5. maddesi gereğince iptaline ilişkin 10.04.2013 tarih ve 5971 sayılı yazı ile bildirilen 08.04.2013 tarihli işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesi’nce; dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, Yönetmelikte öngörülen asgari kapasite ve birim taşıt şartını kaybettiği halde, yine Yönetmelikte belirtilen süre içerisinde yükümlülüklerini yerine getirmeyen davacıya ait C2 yetki belgesinin iptal edilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı tarafından mahkeme kararının hukuka uygun olmadığı ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin “Yetki Belgesi Almanın ve Yenilemenin Özel Şartları” başlıklı 13/4-b maddesinde; “D2 yetki belgesi için başvuranların, ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş özmal otobüslerle toplam 75 adet koltuk kapasitesine ve … Türk Lirası sermaye veya işletme sermayesine sahip olmaları” hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Yönetmeliğin 23.05.2013 tarihli değişiklikten önceki “Asgari Kapasite Şartının Kaybedilmesi ve Buna İlişkin Kurallar” başlıklı 23. maddesinde;
“(1) Yetki belgesi sahiplerinin;
a) (Değişik bent: 31/12/2011 – 28159 S.R.G. Yön./8. md.) Yetki belgesi alındıktan sonra taşıt belgelerinde kayıtlı taşıtlarının kazaya uğraması, yanması, hurdaya ayrılması veya benzer bir mücbir sebepten dolayı iş göremez duruma gelmesi halinde, bu durumu değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren 60 gün içinde Bakanlığa bildirmeleri gerektiği, Bakanlığa bildirim veya söz konusu durumun Bakanlıkça tespiti halinde bu taşıtların taşıt belgelerinden re’sen düşüleceği,
b) (a) bendinde belirtilen nedenlerle veya bu Yönetmelik hükümlerine aykırılıktan dolayı yapılan re’sen düşümler sonucu, bu Yönetmelikteki asgari kapasitenin altına düşülmesi halinde; kapasite altına düşüldüğü tarihten itibaren 90 gün içinde bu Yönetmelikte öngörülen asgari kapasiteyi tamamlayacak şekilde ilgili mevzuatın gerektirdiği iş ve işlemleri sonuçlandırarak yeterli sayıda/kapasitede taşıtı, taşıt belgelerine kayıt ettirmeleri gerektiği,
c) Bu Yönetmelikte öngörülen asgari kapasitenin altına düşecek şekilde taşıt satışı yapmaları halinde bu hususu satış tarihinden itibaren 30 gün içinde Bakanlığa bildirmeleri ve 60 gün içinde de bu Yönetmelikte öngörülen asgari kapasiteyi tamamlayacak şekilde ilgili mevzuatın gerektirdiği her türlü iş ve işlemleri sonuçlandırarak yeterli sayıda/kapasitede taşıtı, taşıt belgelerine kayıt ettirmeleri gerektiği,
(ç) Her takvim yılının başında taşıtların yaşları nedeniyle asgari kapasite şartının kaybedilmesi halinde; 90 gün içinde bu Yönetmelikte öngörülen asgari kapasiteyi tamamlayacak şekilde ilgili mevzuatın gerektirdiği her türlü iş ve işlemleri sonuçlandırarak yeterli sayıda/ kapasitede taşıtı, taşıt belgelerine kayıt ettirmeleri gerektiği,
(2) Birinci fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerindeki hükümler saklı kalmak kaydıyla, asgari kapasiteyi kaybedecek şekilde taşıt düşümü yapılamayacağı” hükmü yer almıştır.
Yine aynı Yönetmeliğin 23.05.2013 tarihli değişiklikten önceki “Diğer İdari Yaptırımlar” başlıklı Üçüncü Bölümünün “Uyarma” başlıklı 76/e maddesinde; “23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerine aykırı hareket edenlere her bent için 2 uyarma cezası verileceği”, “İptal” başlıklı 78/5 maddesinde ise; “23 üncü maddenin; a) Birinci fıkrasının (c) bendine göre Bakanlığa süresi içinde bildirimde bulunması gerektiği halde bildirimde bulunmayarak asgari kapasiteyi aynı bentte öngörülen 60 günlük süre içinde sağlamadığı tespit edilen yetki belgesi sahipleri için geçici durdurma işlemi tesis olunmadan yetki belgelerinin doğrudan iptal edileceği” düzenlemelerine yer verilmiştir.
Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde 23.05.2013 tarihli değişiklik sonrasında, “Asgari Kapasite Şartının Kaybedilmesi ve Buna İlişkin Kurallar” başlıklı 23. maddesinde;
“Yetki belgesi sahiplerinin;
a) Yetki belgesi alındıktan sonra taşıt belgelerinde kayıtlı taşıtlarının kazaya uğraması, yanması, hurdaya ayrılması veya benzer bir mücbir sebepten dolayı iş göremez duruma gelmesi veya taşıt satışı yapmış olmaları halinde, bu durumları değişikliğin meydana geldiği tarihten itibaren 60 gün içinde Bakanlığa bildirmeleri gerektiği, Bakanlığa bildirimin yapıldığı tarihte veya söz konusu durumların Bakanlıkça tespiti halinde tespitin yapıldığı tarihte bu taşıtların taşıt belgelerinden re’sen düşüleceği, belirtilen nedenlerle bu Yönetmelikte öngörülen asgari kapasite şartının kaybedilmesi halinde; asgari kapasitenin kaybedildiği tarihin başlangıcı olarak taşıtların kazaya uğrama, yanma, hurdaya ayrılma veya benzer bir mücbir sebepten dolayı iş göremez duruma geldiği tarih veya taşıtın satış tarihinin esas alınacağı,
b) (a) bendinde belirtilen nedenlerle veya bu Yönetmelik hükümlerine aykırılıktan dolayı yapılan re’sen düşümler sonucu veya taşıtların yaşları nedeniyle bu Yönetmelikte öngörülen asgari kapasite şartının kaybedilmesi halinde; asgari kapasitenin kaybedildiği sürelerin toplamının, yetki belgesinin 5 yıllık geçerlilik süresi boyunca 540 takvim gününden fazla olamayacağı,
(2) Birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerindeki hükümler saklı kalmak kaydıyla, asgari kapasiteyi kaybedecek şekilde taşıt düşümü yapılamayacağı” hükmü yer almış,
“Diğer İdari Yaptırımlar” başlıklı Üçüncü Bölümünün “Uyarma” başlıklı 76/e maddesi yürürlükten kaldırılmış,
“İptal” başlıklı 78/5 maddesinde ise; “23 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen sürenin aşılması halinde ilgili yetki belgesinin iptal edileceği” düzenlemesine yer verilmiştir.

Yukarıda açıklanan mevzuat hükümleri ve değişiklikleri bir bütün halinde değerlendirildiğinde; Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 23. maddesinin eski halinde düzenlenmiş bulunan “her takvim yılının başında taşıtların yaşları nedeniyle asgari kapasite şartının kaybedilmesi halinde; 90 gün içinde bu Yönetmelikte öngörülen asgari kapasiteyi tamamlayacak şekilde ilgili mevzuatın gerektirdiği her türlü iş ve işlemleri sonuçlandırarak yeterli sayıda/ kapasitede taşıtı, taşıt belgelerine kayıt ettirmeleri gerektiği” hususuna aykırılıktan bahisle davacı hakkında dava konusu işlem tesis edilmişse de, söz konusu Yönetmelikte 23.05.2013 tarihinde yapılan değişiklik sonrasında “Asgari Kapasite Şartının Kaybedilmesi ve Buna İlişkin Kurallar” başlıklı 23. maddesinde; “…taşıtların yaşları nedeniyle bu Yönetmelikte öngörülen asgari kapasite şartının kaybedilmesi halinde; asgari kapasitenin kaybedildiği sürelerin toplamının, yetki belgesinin 5 yıllık geçerlilik süresi boyunca 540 takvim gününden fazla olamayacağı” biçiminde yetki belgesi sahipleri lehine düzenleme getirildiği ve uyuşmazlığın çözümünde de lehe olan bu düzenlemelerin dikkate alınması gerektiği anlaşılmakta olup, bundan bahisle uyuşmazlık konusu olayda davacının lehine olan düzenlemeler gözönüne alınarak karar verilmesi gerekmektedir.
Öte yandan, Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin “Asgari Kapasite Şartının Kaybedilmesi ve Buna İlişkin Kurallar” başlıklı 23. maddesi yapılan 4.5.2016 tarih ve 29702 sayılı değişiklikle, asgari kapasitenin kaybedildiği sürelerin toplamının, yetki belgesinin 5 yıllık geçerlilik süresi boyunca 630 takvim gününden fazla olamayacağı şeklinde düzenlenerek son halini almıştır.
Bu durumda, Yönetmelikte davacının lehine olan düzenlemeler gözönüne alınarak karar verilmesi gerekirken, bu hususlar dikkate alınmadan davanın reddine karar verilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E: …; K:… sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun 18.06.2014 gün ve 6545 sayılı Kanunla eklenen Geçici 8. maddesinin 1. fıkrası ve 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23/11/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi