15. Daire 2013/8439 E. , 2013/6550 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2013/8439
Karar No : 2013/6550
Temyiz Eden (Davalı) : Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
Karşı Taraf (Davacı) : …
Vekili/(leri) : Av. …
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…; K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti :Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onbeşinci Dairesi’nce dosyanın tekemmül ettiği görüldüğünden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
Dava; yetkilendirilmiş gümrük müşaviri olan davacının, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun geçici 6/3 ve geçici 6/2-c bendi uyarınca 6 ay süreyle mesleki faaliyetten alıkoyma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin 19.07.2012 tarih ve 2012/27 sayılı Merkez Disiplin Kurulu kararının iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesince; davacı ile bir grup ilgili hakkında “Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’na muhalefet ve evrakta sahtecilik” suçlarından … Ağır Ceza Mahkemesi’nin E:… sayılı dosyasında yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporda, gümrük müşavirleri tarafından düzenlenen kayıtların usulüne uygun olduğu, kaçakçılık eylemine iştirak ettiklerine dair en küçük bir emare ve delilin gösterilemediği, ilgili firmaca gümrük müşavirlerinin yanıltıldığının ifade edildiği, dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, davacıya isnad olunan kaçakçılık olayına yardım ettiği veya bildiği halde bildirim yükümlülüğünü yerine getirmediği yönündeki fiilleri işlediğinin açıkça ortaya konulamadığı gibi gümrük müşavirleri, işini takip ettiği firmaca ibraz edilen fatura ve ilgili belgelere uygun şekilde gümrük beyannamelerini düzenleyerek iş takibi yapma yetkisine sahip olup, faturaların ve diğer ilgili belgelerin sıhhati konusunda herhangi bir şüphe, ihbar veya şikayet olmadan gümrük işlemlerinde kullandığı belgelerin gerçek olup olmadığını araştırmakla yükümlü bulunmadığından, davacının 6 ay süreyle mesleki faaliyetten alıkoyma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Davalı tarafından anılan Mahkeme kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 225. maddesinde; eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin faaliyetlerin, 5. madde hükümleri çerçevesinde sahipleri ile bunlar adına hareket edenler tarafından doğrudan temsil yoluyla veya Gümrük Müşavirleri tarafından dolaylı temsil yoluyla takip edilerek sonuçlandırılacağı hükme bağlanmış olup, anılan Kanunun 10. maddesinin 1 fıkrasının (c) bendinden gümrük idaresinin gümrük mevzuatının doğru olarak uygulanması için gerekli gördüğü bütün önlemleri alabileceği bu çerçevede, eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin gerekli gördüğü bir kısım tespit işlemlerinin, belirleyeceği niteliklere sahip gümrük müşavirleri eliyle yürütülmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemeye yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
07.10.2009 tarih ve 27369 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Gümrük Yönetmeliği’nin 574. maddesinde yetkilendirilmiş gümrük müşaviri; Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine istinaden ekonomik etkili gümrük rejimleri, nihai kullanım, basitleştirilmiş usul uygulamaları ve diğer gümrük işlemlerinin doğru olarak uygulanmasını sağlamak için Müsteşarlıkça belirlenen tespit işlemlerini yapmak üzere yetkilendirilen ve 576 ncı maddede belirtilen şartları taşıyan gümrük müşaviri olarak tanımlandığı, 575. Maddesinde yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin, yapmış oldukları tespit işlemleri ve bunlara ilişkin düzenlenen raporların ve onayladıkları EUR.1/EUR.MED ve A.TR dolaşım belgelerinin doğruluğundan sorumlu olduklarının belirtildiği, söz konusu Yönetmeliğin “Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirlerine Uygulanacak Cezalar ve Yetki Belgesi İptali” başlıklı 578. maddesinde; yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerince yapılan tespit işlemlerinin doğru olmadığı veya dönemsel tespit işlemlerinin zamanında yapılmadığının belirlenmesi halinde haklarında Kanunun geçici 6. maddesi hükümleri uygulanacağı düzenlemesine yer verilmiştir.
Yine 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun Geçici 6 maddenin 2. fıkrasında; gümrük müşavirliği veya gümrük müşavir yardımcılığı mesleğinin vakar ve onuruna aykırı fiil ve harekette bulunanlarla, görevlerini yapmayan veya kusurlu olarak yapan ya da görevin gerektirdiği güveni sarsıcı harekette bulunan meslek mensupları hakkında, gümrük müşavirliği hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesi amacıyla, durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göre maddede tanımlanan disiplin cezalarının verileceği belirtilmiş; anılan maddenin (c) bendinde de “Geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma: Mesleki sıfatı saklı kalmak şartıyla altı aydan az, bir yıldan çok olmamak üzere mesleki faaliyetten alıkoymadır.” şeklinde tanımlanmış; aynı maddenin 3. fıkrasında ise; mesleki kurallara, mesleğin vakar ve onuruna aykırı fiil ve harekette bulunanlarla, görevin gerektirdiği güveni sarsıcı harekette bulunan meslek mensupları hakkında, ilk defasında uyarma, tekrarında ise kınama cezasının uygulanacağı, görevini bağımsızlık, tarafsızlık ve dürüstlükle yapmayan veya kusurlu olarak yapan ya da bu Kanun’da yer alan mesleğin genel prensiplerine aykırı harekette bulunan meslek mensupları için geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma cezası uygulanacağı, sahte belgelere dayanılarak yanlış beyanda bulunulduğunun, ancak bu durumun gümrük müşavirinin bilgisi dışında olduğunun, bununla birlikte, bir araştırma sonucunda gerçek durumun öğrenilebileceğinin Gümrük Müsteşarlığı merkez denetim elemanlarınca rapora bağlandığı durumlarda, ilgili gümrük müşavirine ilk defasında kınama cezasının verileceği, bu hususun tekerrür etmesi halinde geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma cezası uygulanacağı belirtilmiştir.
Öte yandan, 19.01.2008 tarih ve 26761 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 60 Seri No’lu Gümrük Genel Tebliği’nin birinci maddesinde Tebliğin amacının , ekonomik etkili gümrük rejimleri, nihai kullanım, basitleştirilmiş usul uygulamaları ve diğer gümrük işlemlerinin doğru olarak uygulanmasını sağlamak için yapılması gerekli tespit işlemlerinin belirlenmesi ile bu işlemlerin yerine getirilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemek olduğu, 4. Maddesinin birinci fıkrasının c bendinde özel antrepolara her eşya giriş ve çıkış işleminin tespit edilmesi görevi gümrük müşavirlerine verildiği, aynı maddenin dördüncü fıkrasında da, özel antrepolara eşya giriş ve çıkışlarını kontrol edecek bu Tebliğ kapsamında yetkilendirilmiş gümrük müşavirleri, antreponun her açılış ve kapanışında gerekli tedbiri alacağı, yine 29.5.2008 tarih ve 26890 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan (Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleri) Seri No:1 sayılı Gümrük Genel Tebliği’nin 17. Maddesinin 6. Fıkrasında özel antrepolara her eşya giriş ve çıkış işleminin tespitinde yetkilendirilmiş gümrük müşavirince, sosyal güvenlik mevzuatına uygun olarak çalıştırılan ve Müsteşarlığa bildirimi yapılmış olan kişilerden biri görevlendirileceği, düzenlenecek sayım tutanağı yetkilendirilmiş gümrük müşaviri adına bu kişi tarafından imzalanabileceği, bu durumda yetkilendirilmiş gümrük müşaviri ile adına tutanağı imzalayan kişi mali ve hukuki açıdan müteselsilen sorumlu olduğu açık bir şekilde düzenlenmiştir.
Yukarıda anılan mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, bir antrepo ile antrepoya eşya giriş çıkışına ilişkin tespit işlemlerini yapmak üzere sözleşme imzalayan yetkilendirilmiş gümrük müşavirinin asıl görevinin, söz konusu eşyaya ait antrepo beyannamesi , özet beyan ve tır karnesinde yer alan bilgilerin kontrolü ve bu bilgiler ışığında antrepoya alınan eşyanın kap adeti ve miktarı gibi özelliklerinin kontrolü ve sayımı ile şüpheli bir durum olması halinde konunun ilgili gümrük müdürlüğüne iletilmesi olduğu, dolayısıyla yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin antrepolarla ilgili görevleri sadece eşyanın kap adedinin kontrolü olmayıp ayrıca eşyaya ait belgelerin incelenmesi, belgelerde yer alan bilgilerin karşılaştırılması ve kapların beyan edilen eşyaya uygunluğunun denetlenmesini kapsamaktadır.
Dava dosyasının incelenmesinden; … Elektronik Ofis Sistemleri Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. ile bu şirketin yapmış olduğu ithalatlara ilişkin gümrük işlemlerini gerçekleştiren davacı hakkında yapılan adli ve idari soruşturma üzerine düzenlenen rapora istinaden hazırlanan 21.03.2011 tarihli ve 19.384/05 sayılı ön inceleme ve teklif raporunda, … no.lu TIR Karnesinde, eşyanın, Almanca Kopiergeraate Gebraucht Mit Zubehör (Kullanılmış fotokopi makinası) şeklinde belirtildiği, 10.12.2009 ve … tescil sayılı özet beyanında ise eşyanın ahşap büro dolabı olarak kayıtlı olduğu, 10.12.2009 tarih ve … sayılı antrepo beyannamesinde söz konusu eşyanın ahşap standlar olarak beyan edildiği, tır karnesi ve özet beyanında yazılı eşyanın cinsi Almanca Kopiergeraate Gebraucht Mit Zubehör yani Türkçe kullanılmış fotokopi makinası anlamına geldiği, bu suretle yurt dışından fotokopi cihazı olarak getirilen eşyanın ahşap standlar şeklinde beyan edilmek suretiyle kaçakçılık yapılmış olduğu, ilgili tır karnesi ve özet beyana göre boşaltma listesini karşılaştırma görevi yapmış olan … ve müteselsil sorumlu olan yetkilendirilmiş gümrük müşaviri davacı …’in antrepoya alınan eşyanın tır karnesi ve özet beyana nazaran farklılığı konusunda … Gümrük Müdürlüğü’ne herhangi bir bildirimde bulunmadığı ve görevini tam olarak yapmadığı, gümrük müşaviri olan davacının görevini bağımsızlık, tarafsızlık ve dürüstlükle yapmadığı, bu yolla yapılan kaçakçılık olayına yardım etmiş olduğu, Gümrük İdaresini yanıltarak gerek gümrük, gerekse de kaçakçılık mevzuatını ihlal ettiğinden bahisle, … Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürlüğü bünyesinde gümrük müşaviri olarak faaliyet gösteren davacının 6 ay süreyle geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma cezası ile cezalandırıldığı, bakılan davanın bu işlemin iptali istemiyle açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda, 10.12.2009 tarih ve … sayılı antrepo beyannamesinde söz konusu eşyanın ahşap standlar olarak beyan edildiği, yük manifestosu, tır karnesi ve özet beyanında Almanca Kopiergeraate Gebraucht Mit Zubehörün şeklinde belirtilen eşyanın türkçe kullanılmış fotokopi makinası anlamına geldiği, bu suretle yurt dışından kullanılmış fotokopi cihazı olarak getirilen eşyanın aslında ahşap standlar şeklinde beyan edilmek suretiyle kaçakçılık yapılmış olduğu, söz konusu belgelerin üzerinde davacı ile birlikte müteselsil sorumlu olan yetkilendirilmiş gümrük müşaviri …’ya ait kaşe ve imzanın bulunduğunun görüldüğü, eşyaya ilişkin belgelerin kontrolünü ve boşaltma listesini karşılaştırma görevi yapmış olan … ve müteselsil sorumlu olan davacının antrepoya alınan eşyanın tır karnesi ve özet beyana nazaran farklılığı konusunda bilgi sahibi olduğu halde … Gümrük Müdürlüğü’ne herhangi bir bildirimde bulunmadığı ve görevini tam olarak yapmadığı anlaşıldığından davacının 6 ay süreyle mesleki faaliyetten alıkoyma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.
Bu durumda, İdare Mahkemesince, davanın reddine karar verilmesi gerekirken dava konusu işlemin iptaline karar verilmesinde hukuki isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…; K:… sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, 27/09/2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.