Danıştay 15. Daire Başkanlığı         2013/2708 E.  ,  2015/6178 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ON BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2013/2708
Karar No : 2015/6178

Davacı :
Vekili :
Davalılar : 1-
Vekili : Av.
2- Sosyal Güvenlik Kurumu
Vekili : Av. Arife

Davanın Özeti : 25.3.2010 tarih ve 27532 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinin 4.5.1.A maddesinin 2. fıkrasının ve 3. fıkrasının iptali istenilmektedir.
Davalıların Savunmalarının Özeti : 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 63. maddesinde, Kurumun, finansmanı sağlanacak sağlık hizmetlerinin teşhis ve tedavi yöntemlerini, türlerini, miktarlarını ve kullanım sürelerini, ödeme usûl ve esaslarını nın görüşünü alarak belirlemeye yetkili olduğu, SUT eki EK-7 listesinde yer alan işlem puanların bu kapsamda belirlendiği, dava konusu diğer düzenlemelerle de, personel ve fiziki kapasite yeterlisizliği nedeniyle hastaların mağdur olmalarının önüne geçilmesi amacıyla kron-köprü ve iskelet protez döküm iş ve işlemlerinin özel diş protez laboratuvarlarında yapılmasına olanak sağlandığı, konu ile ilgili olarak na Bağlı Sağlık Kurumlarında Yapılamayan Kron-Köprü Ve İskelet Protez Döküm İş Ve İşlemlerinin Özel Diş Protez Laboratuvarlarında Yapılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönerge çıkarıldığı, Bu Yönerge kapsamında özel diş protez laboratuvarlarıyla sözleşme imzalandığı, ancak hatalı işlem ve uygulamaların söz konusu olması nedeniyle dava konusu düzenlemelerin çıkarıldığı dolayısıyla davanın yasal dayanaktan yoksun olduğu ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmuştur.
Düşüncesi : Dava konusu düzenlemelerin iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı :
Düşüncesi : Dava, 25.3.2010 tarih ve 27532 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinin 4.5.1.A maddesinin ikinci ve üçüncü fıkralarının iptali istemiyle açılmıştır.
24.3.2013 tarih ve 28597 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinin 6.4 maddesi ile 25.3.2010 tarih ve 27532 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Açıklanan nedenlerle konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Onbeşinci Dairesince gereği görüşüldü:
Dava; 25.3.2010 tarih ve 27532 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinin 4.5.1.A maddesinin 2. fıkrasının ve 3. fıkrasının iptali istenilmektedir.
25.3.2010 tarih ve 27532 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinin ” Kurum ile sözleşmeli resmi sağlık kurum ve kuruluşlarında yapılacak diş tedavileri ” başlıklı 4.5.1.A maddesinin 1. fıkrasında, Kurum ile sözleşmeli resmi sağlık kurum ve kuruluşlarında yapılan diş tedavi bedellerinin ödenmesinde SUT eki “Diş Tedavileri Puan Listesi” (EK-7)’ nin uygulanacağı, 2. fıkrasında ise, Kurumla sözleşmeli resmi sağlık kurumu tarafından yapılan protez tedavileri ile ilgili olarak yapılması gerekli görülen akrilik veya seramik veneer kron, hassas tutuculu kron, implant üstü kron v.b. metal destekli tek parça kron ve tek parça döküm kronlar ile alt-üst çene iskelet dökümü döküm işçilik hizmetinin, söz konusu işlemlerin, protez tedavisini yapan sağlık kurumları tarafından yapılmayarak mevzuat hükümlerine dayanılarak başhekimliklerce, üniversitelerde ise dekanlıklarca organize edilerek yaptırılması ve hastaya fatura düzenlenmesi halinde SUT eki EK-7 listesinde yer alan işlem puanı esas alınarak fatura bedelini aşmamak kaydı ile hastalara ödeneceği, 3. fıkrasında da, 01/6/2010 tarihinden itibaren Kurumla sözleşmeli resmi sağlık kurumu veya kuruluşu tarafından yapılan protez tedavileri ile ilgili olarak yapılması gerekli görülen akrilik veya seramik veneer kron, hassas tutuculu kron, implant üstü kron v.b. metal destekli tek parça kron ve tek parça döküm kronlar ile alt-üst çene iskelet dökümünün, ilgili sözleşmeli resmi sağlık kurumu ve kuruluşu tarafından yapılması/hizmet alımı ile sağlanmasının zorunlu olduğu, bu tarihten itibaren söz konusu işlemlerin protez tedavisini yapan sağlık kurumu veya kuruluşu tarafından sağlanmaması ve hasta tarafından karşılanması halinde fatura bedelinin hastaya ödenerek ilgili sağlık kurumu veya kuruluşundan mahsup edileceği kurala bağlanmıştır.
Buna göre, diş tedavisi ile ilgili tedavilere ait bedellerin Tebliğin eki EK-7 listesinde yer alan işlem puanı esas alınarak fatura bedelini aşmamak kaydı ile hastalara ödeneceği, 01/6/2010 tarihinden itibaren de protez tedavisi ile ilgili olarak yapılması gerekli görülen akrilik veya seramik veneer kron, hassas tutuculu kron, implant üstü kron v.b. metal destekli tek parça kron ve tek parça döküm kronlar ile alt-üst çene iskelet dökümü gibi işlemlerin protez tedavisini yapan sağlık kurumu veya kuruluşu tarafından sağlanmaması ve hasta tarafından karşılanması halinde fatura bedelinin hastaya ödenerek ilgili sağlık kurumu veya kuruluşundan mahsup edileceği kurala bağlanmıştır.
Yukarıya aktarılan düzenlemeden önce ise, na bağlı olarak ağız ve diş sağlığı hizmetlerini yürüten kurumlarda (resmi ağız ve diş sağlığı kurum ve kuruluşlarında), personel veya fiziki kapasite yetersizliği sebebiyle yapılamayan kron-köprü ve iskelet protez döküm iş ve işlemlerinin, bu durumun belgelendirilmesi kaydıyla kurum baştabipliklerince yaptırılabileceği Maliye Bakanlığı ilgili yıl Tedavi Yardımına İlişkin Uygulama Tebliği ve Sosyal Güvenlik Kurumu ilgili yıl Sağlık Uygulama Tebliği’nde öngörülmekte idi.
Ancak, söz konusu iş ve işlemlerin özel diş protez laboratuvarlarında yaptırılmasına ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmadığından, kaliteli hizmet sunulması ve verimliliğe dayalı bir uygulama birliği sağlanması, uygulamada ortaya çıkan olumsuzlukların ortadan kaldırılması ve hasta mağduriyetinin önüne geçilebilmesi amacıyla nca, önce “Kron-Köprü ve İskelet Protez Döküm İş ve İşlemlerinin Özel Diş Protez Laboratuvarlarında Yapılmasına İlişkin Usul ve Esaslar” hazırlanmış ve 18/04/2005 tarih ve 2828 sayılı Bakan onayı ile yürürlüğe konulmuş ve 26/04/2005 tarih ve 8187 sayılı (2005/70) Genelge ile de duyurulmuştu. Daha sonra ise uygulama sürecinde oluşan ihtiyaca göre yeniden düzenleme yapılarak “Bakanlığımıza bağlı Sağlık Kurumlarında Yapılamayan Kron-Köprü ve İskelet Protez Döküm İş ve İşlemlerinin Özel Diş Protez Laboratuvarlarında Yapılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönerge” hazırlanmış 13/05/2008 tarih ve 17273 sayılı Bakan onayı ile yürürlüğe girmiş ve 2005/70 sayılı Genelge yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu yönergenin 1. maddesinde, Yönergenin amaç ve kapsamının, ağız ve diş sağlığı hizmetlerini sunan kurumlarda kaliteli hizmet arzı ve verimliliğe dayalı bir uygulama birliğinin sağlanması ve uygulamada ortaya çıkan olumsuzlukların önüne geçilebilmesi için na ait diş hastaneleri, ağız ve diş sağlığı merkezleri, devlet hastaneleri bünyesinde faaliyet gösteren diş tedavi ve protez merkezleri ile diş polikliniklerinde teknik yetersizlikler nedeniyle yapılamayan kron – köprü ve iskelet protez döküm iş ve işlemlerinin özel diş protez laboratuvarlarında yaptırılmasına ilişkin usul ve esasları belirlemek olduğu belirtilmiş, 7. maddesinde, protokol yapılacak özel laboratuvarın belirlenmesi ile ilgili usul ve esaslara yer verilmiş, 8. maddesinde de protokol esasları düzenlenmiş, “Protokolün yürürlük tarihi ve geçerlilik süresi” başlıklı 8.8. maddesinde ise, protokollerin imzalandığı tarih itibarıyla yürürlüğe gireceği ve 31 Aralık tarihi itibarıyla sona ereceği kurala bağlanmıştır.
Bu kapsamda, ile özel diş protez laboratuvarları arasında 31 Aralık tarihine dek süren protokoller yapılmış, buna göre de anılan özel laboratuvarlar tarafından personel ile tıbbi cihaz veya fiziki imkanlar gibi bir takım yatırımlar yapılmıştır.
Oysa dava konusu düzenlemelerle aktarılan bu hususlar göz önünde bulundurulmayarak, 1.6.2010 tarihi itibariyle yapılan protokollerin feshedilmesi, dolayısıyla laboratuvarların zarara uğraması sonucunu doğurmuştur.
Bu yönüyle dava konusu düzenlemelerde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Kaldı ki 3.6.2010 tarih ve 27600 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sağlık Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile 1.6.2010 tarihi, 1.1.2011 olarak değiştirilmiştir.
Diğer yandan, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenen ve Tebliğin “Diş Tedavileri Puan Listesi” başlıklı eki EK-7’de yer alan fiyatların, Türk Dişhekimleri Birliği tarafından yayımlanan tarifede yer alan fiyatlardan düşük olduğu görülmüştür.
Davalı idarelerce, bu tarifede yer alan fiyatlara neden uyulmadığı, bu bedellerden daha düşük fiyat belirlemesini gerektirecek haklı nedenlerin, fiyatların belirlenmesi konusunda takdir yetkisi kullanılırken diğer bir ifade ile Tebliğin eki EK-7’deki fiyatlar belirlenirken hangi somut kriterlerin esas alındığı, bölgesel gelişmişlik düzeyi, teknolojik imkan ve donanım ile personel sayısı ve hizmet kalitesi gibi kriterlerin göz önünde bulundurulup bulundurulmadığı ortaya konulamamıştır.
Dolayısıyla bu yönüyle de Tebliğin dava konusu maddelerinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 25.3.2010 tarih ve 27532 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinin 4.5.1.A maddesinin 2. fıkrasının ve 3. fıkrasının İPTALİNE aşağıda dökümü yapılan yargılama giderleri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen …-TL’nin davalı idarelerden alınarak davacıya ödenmesine, posta pulundan artan miktarın istemi halinde davacıya iadesine, bu karara karşı tebliğ tarihini izleyen otuz (30) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’na temyiz yolu açık olmak üzere, 16/10/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.