Danıştay 15. Daire Başkanlığı 2012/7342 E. , 2015/8580 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ON BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2012/7342
Karar No : 2015/8580
Temyiz Eden (Davacı) :
Vekili :
Karşı Taraf (Davalı) :
İstemin Özeti :… 1. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve … sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi :
Düşüncesi :… İli, … İlçesi, … , … Mezrası’nın terör olayları nedeniyle boşaltılmış olduğu anlaşıldığından, davanın reddi yolunda verilen mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onbeşinci Dairesi’nce, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, dosyadaki belgeler incelenerek gereği görüşüldü:
Dava, … İli, … İlçesi, … Köyü, … Mezrası’ndan terör olayları nedeniyle göç etmek zorunda kalındığından bahisle uğranıldığı ileri sürülen zararın 5233 sayılı Kanun kapsamında ödenmesi isteminin reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
… 1. İdare Mahkemesince; adı geçen mezranın tamamen boşaltılmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı tarafından hukuka aykırı olduğu ileri sürülen mahkeme kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Terör eylemleri veya terörle mücadele kapsamında yürütülen faaliyetler nedeniyle maddî zarara uğrayan kişilerin, bu zararlarının karşılanmasına ilişkin esas ve usulleri belirlemek amacıyla yürürlüğe konulan 5233 sayılı Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanun’un 2. maddesinin (d) bendinde; terör dışındaki ekonomik ve sosyal sebeplerle uğranılan zararlar ile güvenlik kaygıları dışında kendi istekleriyle bulundukları yerleri terk edenlerin bu sebeple uğradıkları zararlar, Kanun kapsamı dışında tutulmuş; aynı Kanun’un 7. maddesinde ise; a) hayvanlara, ağaçlara, ürünlere ve diğer taşınır ve taşınmazlara verilen her türlü zararlar; b) yaralanma, sakatlanma ve ölüm hallerinde uğranılan zararlar ile tedavi ve cenaze giderleri; c) terörle mücadele kapsamında yürütülen faaliyetler nedeniyle kişilerin mal varlıklarına ulaşamamalarından kaynaklanan maddî zararlar, bu Kanuna göre sulh yoluyla karşılanabilecek zarar kalemleri arasında sayılmış; geçici 1. maddesinde ise, Kanunun uygulaması 18 yıl geriye yürütülerek 19.07.1987-27.07.2004 tarihleri arasında teröre maruz kalanların uğradıkları maddi zararlar da Kanun kapsamına alınmıştır.
5233 sayılı Kanun’un yukarıda aktarılan maddelerinin değerlendirilmesinden; kişilerin mal varlıklarına ulaşamamaları nedeniyle uğradıkları zararların 5233 sayılı Kanun uyarınca tazmininin; köyün, idarece veya köy halkı tarafından tamamen boşaltılması şartına bağlı bulunduğu; 5233 sayılı Kanun’un yürürlüğünden önce veya sonra, gerek güvenlik kaygısıyla, gerekse ekonomik ya da sosyal sebeplerle köylerini terk edenlerin mal varlıklarına ulaşamaması nedeniyle uğradıkları zararın, köyün idarece veya köy halkı tarafından tamamen boşaltılması halinde ve köyün boşaltılmasından köye dönüşe izin verildiği tarihe kadar geçen süreyle sınırlı olarak tazmininin mümkün olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.
Dava dosyasının incelenmesinden; … 1. İdare Mahkemesince; İl Özel İdaresi Genel Sekreterliğinin 28.9.2009 tarih ve 2336 sayılı yazısı ekinde yer alan Tunceli İli genelindeki terör olayları nedeniyle boşalan yerleşim yerlerini gösteren listede davacının ikamet ettiği … Köyü, … Mezrası’nın terör olayları nedeniyle tamamen boşaltılmadığı, yerleşime açık olarak gösterildiği belirtilmişse de, Dairemizin E:2011/7750 esas sayılı dosyası ile aynı yere ilişkin dairemizde bulanan diğer dava dosyalarının birlikte incelenmesi neticesinde, İl Özel İdaresi Genel Sekreterliğinin anılan yazısına ekli listede, … Köyü, … Mezrası’nda üç nüfuslu bir hanenin bulunduğu bilgisine yer verildiği ve Zarar Tespit Komisyonunca da diğer dosyalarında davacı olarak bulunan şahıslara çeşitli miktarlarda tazminat teklifinde bulunulduğu görüldüğünden, … Köyü, … Mezrası’nın terör eylemleri nedeniyle tamamen boşaltıldığının kabulü gerekmektedir.
Bu itibarla davacının Bekçiler Mezrası’ndaki mal varlığına ulaşamamasından kaynaklanan zararının, idare tarafından gerekli araştırma ve inceleme yapılıp, anılan yerde davacının mülkiyetinde ya da zilyetliğinde mal varlığı olup olmadığı tespit edilerek, mal varlığı olduğunun tespiti halinde yerleşim yerinin boş kaldığı süreçte varsa zararlarının karşılanması gerekirken, eksik inceleme sonucu tesis edilen işlemde hukuka uyarlık, davanın reddi yolunda verilen Mahkeme kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davacı temyiz isteminin kabulü ile … 1. İdare Mahkemesi’nin … tarih ve … sayılı kararının BOZULMASINA, dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07/12/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.