15. Daire         2011/270 E.  ,  2011/3442 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2011/270
Karar No : 2011/3442

Kanun Yararına Temyiz Eden : Danıştay Başsavcılığı
Davalı : …Valiliği
Davacı : … İnşaat Sanayi A.Ş.
Vekili : Av. …
İstemin Özeti : Davacı şirket tarafından düzenlenen kampanyalı konut satışına ilişkin sözleşmelerde 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 7. maddesine aykırı olarak, satış bedelinin Türk Lirası olarak belirlenmemesi ve kampanya bitiş tarihinin yazılmaması nedeniyle aynı Kanun’un 25. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca 67 sözleşme için toplam …-TL idarî para cezası verilmesine ilişkin 12.03.2007 tarih ve 30 sayılı işlemin iptali istemiyle açılan davada, dava konusu işlemi yetki yönünden iptal eden … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; davalı idarenin başvurusu üzerine Danıştay Başsavcılığı tarafından 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 51. maddesi uyarınca kanun yararına bozulması istenilmektedir.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 51. maddesinde öngörülen şartlar bulunmadığından kanun yararına bozma isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Başsavcısı : …
Düşüncesi : … İnşaat Sanayi A.Ş. tarafından, kendisine 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 25. maddesinin 2. fıkrası gereğince toplam …YTL idari para cezası verilmesine ilişkin … Valiliği Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğünün 12.3.2007 günlü, 30 sayılı kararı ve buna istinaden tesis edilen 19.3.2007 günlü, 11822 sayılı işlemin iptali istemiyle açılan davada, … İdare Mahkemesince verilen ve dava konusu işlemlerin iptaline ilişkin bulunan … günlü, E:…, K:… sayılı kararının, davalı Ankara Valiliğince hukuka aykırı olduğu belirtilerek kanun yararına bozulması istemi üzerine konu incelendi:
4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 7. maddesinin birinci fıkrasında, kampanyalı satışın; gazete, radyo, televizyon ilanı ve benzeri yollarla tüketiciye duyurularak düzenlenen kampanyalara iştirakçi kabul edilmesi ve malın veya hizmetin daha sonra teslim veya ifa edilmesi suretiyle yapılan satım olduğu, ikinci fıkrasında, kampanyalı satışların Bakanlığın izni ile yapılacağı, Bakanlığın hangi tür satışların izne tabi olacağını, ön ödeme, taksit miktarı, teslim süresi, üretici firma garantisi, yatıralacak teminat ile kampanyalı satışlarda uyulması gereken usul ve esasları tespit edeceği, beşinci fıkrasında, kampanyayı düzenleyenin, kampanyalı satışlarda düzenlenecek yazılı sözleşmede, 6/A maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen bilgilere ek olarak “kampanya bitiş tarihi” ve “mal veya hizmetin teslim veya yerine getirilme tarih ve şekli”ne ilişkin bilgileri de içeren sözleşmenin bir nüshasını tüketiciye vermek zorunda olduğu,”Ceza Hükümleri” başlıklı 25. maddesinin ikinci fıkrasında, 7 nci maddenin beşinci fıkrasında belirtilen yükümlülüklerden herbirine aykırı hareket edenlere …. Türk Lirası idari para cezası verileceği, “Cezalarda Yetki, İtiraz ve Zamanaşımı” başlıklı 26. maddesinde ise 25 inci maddenin birinci, dördüncü , yedinci, sekizinci, dokuzuncu ve onuncu fıkralarındaki idari yaptırımlara Bakanlık tarafından, diğer fıkralarındaki idari para cezalarına mahalli mülki amir tarafından karar verileceği öngörülmüştür.
4077 sayılı Yasanın 31 inci maddesi ile bu Yasanın 4822 sayılı Yasa ile değişik 6/A ve 7 inci maddelerine dayanılarak hazırlanan Kampanyalı Satışlara İlişkin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 6. maddesinde sözleşme zorunluluğu, 7. maddesinde kampanyalı satışlara ilişkin ilan ve reklamlar, 10. maddesinde Bakanlık iznine tabi mallar, 11. maddesinde ise kampanyalı satış izin belgesi düzenlenmiştir.
5326 sayılı Kabahatler Kanununun 8. maddesinde, organ veya temsilcilik görevi yapan yada organ veya temsilci olmamakla birlikte, tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde görev üstlenen kişinin bu görevi kapsamında işlemiş bulunduğu kabahatten dolayı tüzel kişi hakkında da idari yaptırım uygulanabileceği, 22. maddesinde ise kabahat dolayısıyla idari yaptırım kararı vermeye ilgili kanunda açıkca gösterilen idari kurul, makam veya kamu görevlilerinin yetkili olduğu , idari kurulu makam veya kamu görevlilerinin ancak ilgili kamu kurum ve kuruluşunun görev alanına giren yerlerde işlenen kabahatler dolayısıyla idari yaptırım kararı vermeye yetkili oldukları belirtilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; Merkezi …’da bulunan davacı şirketin, … ili, … ilçesinde inşaatını yürüttüğü “… Konutları Projesi” ile ilgili olarak; … isimli kişinin, şirket adına, müşteriler ile görüşmeye, satışa çıkan bağımsız bölümleri tesbit edilen satış bedelleri ile dilediği kişi yada kurumlara satmaya, satış vaadinde bulunmaya, tanıtım yapmaya, sözleşmeleri tanzim ve imzaya, satış bedellerini ilgili projenin havuz hesaplarına yatırılmasını temin etmeye, şirketin doğmuş yada doğacak haklarını korumaya … Noterliğinin 19.10.2005 günlü, … sayılı Vekaletnamesiyle vekil tayin edildiği, anılan vekaletname kapsamında imzalanan “Gayrimenkul İnşaat ve Satış Sözleşmelerinin 1.maddesinde satıcının “… İnşaat A.Ş., … Yolu, No:.., …/…” şeklinde belirtildiği, 10.8.maddesinde, tarafların sözleşmede yazılı adreslerinin kanuni tebligat adresleri olduğunu …… bu adreslere yapılacak yazılı bildirimlerin kanunen geçerli tebligatın bütün hukuki sonuçlarını haiz olacağını kabul ettiklerinin, 11.maddesinde uyuşmazlıkların çözümünde …Mahkeme ve İcra Dairelerinin yetkili olduğunun hüküm altına alındığının, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğünün 14.2.2006 günlü oluru ile aralarında davacı şirketinde bulunduğu firmalar hakkında 4077 sayılı Yasa ve ilgili mevzuat çerçevesinde denetim için kontrolör görevlendirilmesine karar verildiği,yapılan inceleme sonucu düzenlenen 27.10.2006 günlü, 6 sayılı inceleme raporunda, davacı şirketin … İlinde faaliyet gösterdiğinin, şirketin … İli, … İlçesinde … Projesi olarak isimlendirilen 1100 konutluk bir proje yürütmekte olduğunun, söz konusu projeye ilişkin satışların “kampanyalı satış” usulüyle yapıldığının, Bakanlıktan 8.9.2006 tarihli Kampanyalı Satış İzin Belgesinin alındığının, konut satışına ilişkin bazı sözleşmelerde satış bedelinin yabancı para karşılığı Yeni Türk Lirası olarak kararlaştırıldığının, yine sözleşmelerde kampanya bitiş tarihinin yer almadığının, sonuçta şirketin uyarılmasının uygun olacağının belirtildiği, Sanayi ve Ticaret Bakanlığının 8.2.2007 günlü yazısıyla, inceleme raporunda saptanan hususlar belirtilmek suretiyle bunların giderilerek hazırlanacak yeni sözleşme örneğinin yedi gün içinde gönderilmesinin istenildiği, davacı şirketin 12.2.2007 günlü yazısıyla altı aydan az olmamak üzere süre uzatımı talebinde bulunduğu, daha sonra 22.2.2007 tarihinde tanzim edilen Tespit Tutanağı ile bazı kampanyalı satış sözleşmelerinde kampanya bitiş tarihinin yazılı olmadığının, bazılarında ise satış bedelinin yabancı para cinsinden yazıldığının tespit edildiği, anılan tespitlere istinaden Ankara Valisi tarafından imzalanan, … Valiliği Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğünün 12.3.2007 günlü, 30 sayılı ceza kararıyla, davacı şirkette yapılan denetim sonucunda, 4077 sayılı Yasanın 7/5 maddesine aykırılık tespit edildiğinden bahisle toplam …YTL para cezası uygulanmasına karar verildiği, bu kararın 19.3.2007 günlü, 11882 sayılı yazı ile davacı şirkete bildirildiği, anılan işlemlerin iptali istemiyle açılan davada, … İdare Mahkemesince satış sözleşmelerine göre alıcıların …’da mukim olduğu, satış işlemlerinin merkeze bağlı … Yatırım Projeleri Koordinatörlüğünde yürütüldüğü, bu koordinatörlüğün ..’da bulunan … Konutları şantiyesi içinde hizmet verdiği, bu hususların, satış sözleşmelerinin konutların yapıldığı İstanbul İlinde imzalandığı sonucunu doğurduğu, bu durumda cezaya esas eylemlerin anılan İl’de gerçekleştiği, yer itibariyle …Valisi tarafından uygulanması gerekirken … Valisi’nin onayı ile tesis olunan cezalandırma işleminde yetki yönünden hukuka uygunluk görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda belirtilen mevzuat ve olayın birlikte değerlendirilmesinden; şirket merkezi …da bulunan ve verilen vekaletname ile şirket adına imzalanan Gayrimenkul İnşaat ve Satış Sözleşmelerinde satıcı sıfatıyla taraf olan davacı şirket adına, kampanyalı satış sözleşmelerinde 4077 sayılı Yasanın 7. maddesinin beşinci fıkrasına aykırılıklar tespit edildiğinden bahisle aynı yasanın 26. maddesi uyarınca şirket merkezinin bulunduğu yer mülki amiri olan … Valisi tarafından imzalanan ceza kararına istinaden verilen idari para cezasında yetki yönünden hukuka aykırılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle dava konusu işlemlerin iptaline ilişkin … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:.. sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 51 inci maddesi uyarınca kanun yararına bozulmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onbeşinci Dairesince gereği görüşüldü:
Dava, davacı şirket tarafından düzenlenen kampanyalı konut satışına ilişkin sözleşmelerde 4077 sayılı Kanun’un 7. maddesine aykırı olarak, satış bedelinin Türk Lirası olarak belirlenmemesi ve kampanya bitiş tarihinin yazılmaması nedeniyle aynı Kanun’un 25. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca 67 sözleşme için toplam …-TL idarî para cezası verilmesine ilişkin 12.03.2007 tarih ve 30 sayılı … Valiliği işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesi’nce; dava konusu para cezasına ilişkin işlemin, davacı şirketin genel merkezinin …’da olması ve konut satış sözleşmeleri ile şirket kayıtlarının şirket merkezinde bulundurulması, sözleşmelerin …’da imzalandığına dair bir kanıt bulunmaması nedeniyle şirket merkezinin bulunduğu yer mülki amiri …Valiliği’nce tesis edilmiş ise de, dava dosyasına sunulan inceleme raporu ve eklerinin incelenmesinden, satış sözleşmelerine göre alıcıların …’da mukim olduğu, satış işlemlerinin Merkeze bağlı … Yatırım Projeleri Koordinatörlüğünde yürütüldüğü, bu Koordinatörlüğün İstanbul’da bulunan … Konutları şantiyesi içinde hizmet verdiği, bu hususların, satış sözleşmelerinin konutların yapıldığı … ilinde imzalandığı sonucunu doğurduğu, cezaya esas eylemlerin …’da gerçekleştiği anlaşıldığından, davaya konusu işlemin fiilin gerçekleştiği yer itibariyle … Valisi tarafından tesis edilmesi gerekirken … Valisi’nin onayı ile tesis olunan işlemde yetki yönünden hukuka uygunluk görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Danıştay Başsavcılığı’nca anılan kararın, hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek temyizen kanun yararına bozulması istenilmektedir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 51. maddesinde, idare mahkemelerince “kesin olarak verilen” kararların da kanun yararına temyiz olunacağına ilişkin açık bir düzenleme bulunmamakla birlikte, kanun yararına bozmanın amaç ve işlevi dikkate alındığında idare mahkemesince verilen kesin kararların da kanun yararına temyiz olunabileceğine karar verilerek, esasa geçildi:
4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 7. maddesinin beşinci fıkrasında; kampanyayı düzenleyenin, kampanyalı satışlarda düzenlenecek yazılı sözleşmede, 6/A maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen bilgilere ek olarak “kampanya bitiş tarihi” ve “mal veya hizmetin teslim veya yerine getirilme tarih ve şekli”ne ilişkin bilgileri de içeren sözleşmenin bir nüshasını tüketiciye vermek zorunda olduğu, 25. maddesinin ikinci fıkrasında; 4. maddenin altıncı fıkrasında, 5. maddede, 6. maddenin altıncı fıkrasında, 6/A maddesinde, 6/B, 6/C maddeleri uyarınca Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslarda, 7. maddenin beşinci fıkrasında, 9. maddede, 9/A maddesinde, 10. maddede, 10/A maddesinde, 10/B maddesinde, 11/A maddesinin ikinci ve dördüncü fıkralarında, 12., 13., 14. ve 15. maddelerde belirtilen yükümlülüklerden her birine aykırı hareket edenlere ikiyüz Türk Lirası idarî para cezası verileceği, 26. maddesinin birinci fıkrasında ise; 25. maddenin birinci, dördüncü, yedinci, sekizinci, dokuzuncu ve onuncu fıkralarındaki idarî yaptırımlara Bakanlık tarafından, diğer fıkralarındaki idarî para cezalarına mahallî mülkî amir tarafından karar verileceği kurala bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; merkezi …’da bulunan davacı şirketin, … ili, … ilçesinde inşaatını yürüttüğü “… Konutları Projesi” ile ilgili olarak; … isimli kişinin, şirket adına müşteriler ile görüşmeye, satışa çıkan bağımsız bölümleri tesbit edilen satış bedelleri ile dilediği kişi ya da kurumlara satmaya, satış vaadinde bulunmaya, tanıtım yapmaya, sözleşmeleri tanzim ve imzaya, satış bedellerini ilgili projenin havuz hesaplarına yatırılmasını temin etmeye, şirketin doğmuş yada doğacak haklarını korumaya … Noterliği’nin 19.10.2005 günlü, … sayılı vekâletnamesiyle vekil tayin edildiği, anılan vekâletname kapsamında imzalanan “Gayrimenkul İnşaat ve Satış Sözleşmelerinin 1. maddesinde, satıcının “… İnşaat A.Ş., … Yolu, No:…, …/…” şeklinde belirtildiği, 10. maddesinde, tarafların sözleşmede yazılı adreslerinin kanuni tebligat adresleri olduğu, bu adreslere yapılacak yazılı bildirimlerin kanunen geçerli tebligatın bütün hukuki sonuçlarını haiz olacağını kabul ettiklerini, 11. maddesinde, uyuşmazlıkların çözümünde … Mahkeme ve İcra Dairelerinin yetkili olduğunun hüküm altına alındığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü’nün 14.02.2006 tarihli oluru ile aralarında davacı şirketin de bulunduğu firmalar hakkında 4077 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat çerçevesinde denetim için kontrolör görevlendirilmesine karar verildiği, yapılan inceleme sonucu düzenlenen 27.10.2006 tarih ve 6 sayılı inceleme raporunda, davacı şirketin … İlinde faaliyet gösterdiği, şirketin … İli, … İlçesinde … Projesi olarak isimlendirilen 1100 konutluk bir proje yürütmekte olduğu, söz konusu projeye ilişkin satışların “kampanyalı satış” usulüyle yapıldığı, Bakanlıktan 08.09.2006 tarihli Kampanyalı Satış İzin Belgesi’nin alındığı, konut satışına ilişkin bazı sözleşmelerde satış bedelinin yabancı para karşılığı Türk Lirası olarak kararlaştırıldığı, sözleşmelerde kampanya bitiş tarihinin yer almadığı, şirketin uyarılmasının uygun olacağının belirtildiği, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın 08.02.2007 tarihli yazısıyla, inceleme raporunda saptanan hususlar belirtilmek suretiyle bunların giderilerek hazırlanacak yeni sözleşme örneğinin yedi gün içinde gönderilmesinin istenildiği, davacı şirketin 12.02.2007 tarihli yazısıyla altı aydan az olmamak üzere süre uzatımı talebinde bulunduğu, daha sonra 22.02.2007 tarihinde düzenlenen Tespit Tutanağı ile bazı kampanyalı satış sözleşmelerinde kampanya bitiş tarihinin yazılı olmadığının, bazılarında ise satış bedelinin yabancı para cinsinden yazıldığının tespit edildiği, anılan tespitlere istinaden … Valisi tarafından imzalanan, … Valiliği Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü’nün 12.03.2007 tarih ve 30 sayılı ceza kararıyla, davacı şirkete yönelik yapılan denetim sonucunda, 4077 sayılı Kanun’un 7. maddesinin beşinci fıkrasına aykırılık tespit edildiğinden bahisle toplam …-TL para cezası uygulanmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.
Davacı şirketin merkezi …’da bulunmakla beraber, “… Konutları Projesi” adı altında düzenlenen kampanyalı konut satışında, satış işlemlerinin Merkeze bağlı … Yatırım Projeleri Koordinatörlüğünde yürütüldüğü, bu Koordinatörlüğün …’da bulunan … Konutları şantiyesi içinde hizmet verdiği ve satış sözleşmesi örneklerinden sözleşmelerin konutların yapıldığı İstanbul ilinde imzalandığı, dolayısıyla Kanun’a aykırılığın …’da gerçekleştiği anlaşıldığından, dava konusu işlemi yetki yönünden iptal eden İdare Mahkemesi kararında hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının Danıştay Başsavcılığı’nca kanun yararına yapılan temyiz isteminin reddine, kararın bir örneğinin Danıştay Başsavcılığı’na gönderilmesine, 02.11.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.