Danıştay 15. Daire Başkanlığı 2011/14491 E. , 2016/3589 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ON BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2011/14491
Karar No : 2016/3589
Temyiz Eden (Davalı) :
Vekili :
Karşı Taraf (Davacı) :
İstemin Özeti : … 7. İdare Mahkemesi’nin … günlü, … sayılı kararının usul ve hukuka uygun olmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Düşüncesi : İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onbeşinci Dairesince tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, dosyadaki belgeler incelenerek gereği görüşüldü:
Dava; davacı şirket adına 5510 sayılı yasanın 102/e/1 maddesi uyarınca 8.316,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin 30/07/2010 tarihli ve 96.373,30-TL ceza verilmesine dair işleme yaptığı itirazın reddine ilişkin 29/09/2010 tarih ve 168 sayılı Komisyon kararının iptali istemiyle açılmıştır.
… 7. İdare Mahkemesi’nce; davacı tarafından kendisine verilen süre içerisinde defter ve belgelerin ibraz edildiğinin anlaşılması ayrıca çalıştığı ileri sürülen işçilerin , anılan dönemde bu işyerinde çalışıp çalışmadıkları , ancak bu döneme ilişkin olarak davalı idarece prim tahakkuk ettirilmesi suretiyle tespit edilmiş olabileceğinden ve ancak bu durumda, “bahse konu işçilerin anılan dönemde işyerinde çalışmadıklarını ispatlama külfeti” davacıya yüklenmiş sayılabileceğinden , davalı idarece , bu husus yerine getirilmeksizin ve salt tutanağa istinaden tesis edilen dava konusu para cezasına ilişkin işlemlerde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Davalı tarafça, anılan mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 8. maddesinin 1 fıkrasında “İşverenler, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılan kişileri, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalılık başlangıç tarihinden önce, sigortalı işe giriş bildirgesi ile Kuruma bildirmekle yükümlüdür.” hükmü yer almış, 86. maddesinde; işveren bir ay içinde 4 üncü ve 5 inci maddeye tâbi çalıştırdığı sigortalıların ve sosyal güvenlik destek primine tâbi sigortalıların; a) Ad ve soyadlarını, T.C. kimlik numaralarını, b) 80 inci maddeye göre hesaplanacak prime esas kazançlarını, c) Prim ödeme gün sayıları ile prim tutarlarını, gösteren ve örneği Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenen asıl veya ek aylık prim ve hizmet belgesini, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındakiler için en geç Kurumca belirlenecek günün sonuna kadar, diğer sigortalılar için ise ait olduğu ayı takip eden ayda Kurumca belirlenecek günün sonuna kadar Kuruma vermekle veya sigortalı çalıştırmadığı takdirde, bu hususu sigortalı çalıştırmaya son verdiği tarihten itibaren, onbeş gün içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdür.” hükmü, aynı Kanunun 102 maddesinin a fıkrasında “ 8 inci maddesinin birinci fıkrası ile 61 inci maddede belirtilen bildirgeyi, bu Kanunda belirtilen süre içinde ya da Kurumca belirlenen şekle ve usûle uygun vermeyenler veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu hâlde anılan ortamda göndermeyenler hakkında her bir sigortalı için asgari ücret tutarında idari para cezası verileceği, c-4 fıkrasında ise; 86 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca verilmesi gereken belgeleri, Kurumca belirlenen şekilde ve usûlde vermeyenler ya da Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde anılan ortamda göndermeyenler veya belirlenen süre içinde vermeyenlere her bir fiil için; Belgenin mahkeme kararı, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan tespitler veya diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde ya da bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden, hizmetleri veya kazançları Kuruma bildirilmediği veya eksik bildirildiği anlaşılan sigortalılarla ilgili olması halinde, belgenin asıl veya ek nitelikte olup olmadığı, işverence düzenlenip düzenlenmediği dikkate alınmaksızın, aylık asgari ücretin iki katı tutarında,idari para cezası uygulanacağı yolunda düzenleme getirilmiştir.
Dosyadaki bilgi ve belgeler incelendiğinde; davacı şirket adına düzenlenen inceleme raporu esas alınmak suretiyle; davacıdan defter ve belgeler istenildiği halde süresi içerisinde ibraz edilmemesi, çalıştığı ileri sürülen kişilerin işe giriş bildirgeleri ile aylık prim/hizmet belgelerinin (süresinde) verilmediği gerekçeleri ile toplamda 96.373,30-TLidari para cezaları verildiği ve 3 kalemden oluşan idari para cezasının tamamının iptalinin istenildiği anlaşılmaktadır.
İdare Mahkemesi tarafından yapılan inceleme ve değerlendirmenin; defter ve belgelerin süresinde ibraz edilip edilmediği ile sınırlı kaldığı ve işlemin iptali yolunda; ” … İstenilen belgelerin süresinde ibraz edildiği ve çalıştığı ileri sürülen işçiler adına prim tahakkuku yapılmamış olmasına ve salt tutanağa istinaden idari para cezası tesis edilemeyeceği … ” gerekçesine dayanıldığı anlaşılmaktadır.
Davacı tarafça iptali istenen işlemin üç ayrı kalemden teşekkül etmesi karşısında, uygulanan idari para cezasının usul ve hukuka uygunluğunun dosya kapsamında yer alan inceleme raporu ve diğer tüm bilgi ve belgeler incelenerek her bir ceza kalemi için ayrı ayrı incelenmesi ve değerlendirilmesi ve 5510 sayılı yasa ile getirilen lehe hükümlerin dikkate alınması gerekirken salt ” … İstenilen belgelerin süresinde ibraz edildiği ve çalıştığı ileri sürülen işçiler adına prim tahakkuku yapılmamış olmasına ve salt tutanağa istinaden idari para cezası tesis edilemeyeceği … ” gerekçesine dayanılmasında hukuki isabet görülmemiştir.
Bu durumda İdare Mahkemesi’nce idari para cezasına esas teşkil eden tüm bilgi ve belgeler incelenerek bir karar verilmesi gerekcektir.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüyle, … 7. İdare Mahkemesi’nin … günlü, … sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16/05/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.