14. Daire 2011/10825 E. , 2012/8604 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONDÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2011/10825
Karar No : 2012/8604
Temyiz İsteminde Bulunan : … İnş. Mad. Müh. San. ve Tic. A.Ş.
Vekili : Av. …
Karşı Taraf : İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Vekilleri : Av. … – Av….
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesi’nin … günlü, E:.., K:… sayılı kararının, usul ve yasaya uygun olmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Ondördüncü Dairesi’nce, işin gereği görüşüldü:
Dava; … ili, … ilçesi, … Caddesi, No:… adresinde faaliyet gösteren …’a ait kömür deposunda yapılan denetim sırasında, davacı şirkete ait ithal kömürlerden alınan numuneler üzerinde yapılan inceleme sonucunda, satışa sunulan kömürün kuru bazda kül değerinin olması gerekenden yüksek olduğunun tespit edildiğinden bahisle, 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 20/d maddesi uyarınca, idari para cezası verilmesine ilişkin 22.04.2010 tarih ve 0171 sayılı İzmir Büyükşehir Belediye Encümeni kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; davacı şirket tarafından satışı yapılan kömürün analizi sonucunun belirlenen standartları taşımadığı, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
2872 sayılı Çevre Kanunu’nun “İdari Nitelikteki Cezalar” başlıklı 20/c maddesinde; “Hava kirliliği yönünden kurulması ve işletilmesi izne tâbi olmayan tesislerin işletilmesi sırasında yönetmelikle belirlenen standartlara aykırı emisyona neden olanlara 6.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.”, 20/d maddesinde ise; “Hava kirliliği yönünden özel önem taşıyan bölgelerde veya kirliliğin ciddi boyutlara ulaştığı zamanlarda ve yerlerde veya kritik meteorolojik şartlarda yönetmeliklerle öngörülen önlemleri almayan, yasaklara aykırı davranan ya da mahallî çevre kurullarınca bu konuda alınan kararlara uymayanlara bu maddenin (b) ve (c) bentlerinde öngörülen cezalar bir kat artırılarak verilir.” hükmüne yer verilmiştir.
13.01.2005 tarih ve 25699 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nin, dava konusu işleme esas denetimin yapıldığı tarihte yürürlükte olan; 07.02.2009 tarih ve 27134 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmeliğin 8. maddesi ile değişik 22. Maddesinde; “Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentlerinde belirtilen eleme ve yıkama işlemine tabi tutulmuş taşkömürü ve linyit kömürünün ithalatı Dış Ticarette Standardizasyon Tebliği kapsamında alınacak belgeyle yapılır. Bu Yönetmeliğin 27 nci maddesine göre torbalanır ve kömürün satılacağı ilin il çevre ve orman müdürlüğünden satış izin belgesi alındıktan sonra satışa sunulur. İthalatçılar, belgenin düzenlenmesinden tüketiciye ulaşıncaya kadar kömürün miktarı ve özellikleri dahil tüm işlemlerden sorumludurlar.” hükmüne yer verilmiş, ısınma amaçlı ithal taş ve linyit kömürün özellikleri ve sınırlarının gösterildiği Tablo 10’da ise, kuru bazda kül oranının en fazla %16 (+2 tolerans) olması gerektiği düzenlenmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; davalı idare elemanlarınca, … İli, … ilçesi, … Caddesi, No:… adresinde faaliyet gösteren …’a ait kömür deposunda yapılan denetim sırasında, davacı şirkete ait ithal kömürlerden 3 adet numune alındığı, 1 adedinin … Laboratuarına teslim edildiği, diğer 2’sinin ise şahit numune olarak Belediyece muhafaza edildiği, laboratuarda yapılan analiz sonucunda; kuru bazda kül oranının %26,13 olarak tespit edilmesi üzerine dava konusu işlemin tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Çevre ve Orman Bakanlığı’nın 09.01.2009 tarih ve 2009/4 sayılı, İthal Katı Yakıtlar konulu Genelgesinin “Yakıtların Denetimi” başlıklı 13. maddesinde; “(2) Yakıt gümrükten çekildikten sonra, Bakanlığımız, Valilik (İl Çevre ve Orman Müdürlüğü) veya Bakanlığımızca yetki devri yapılmış kurum ve kuruluşlar tarafından görevlendirilen personelce alınan tüm numunelerin analizleri, Bakanlığımız … Laboratuarında veya Bakanlığımızdan Laboratuar Yeterlik Belgesi almış laboratuarlarda uluslararası standartlara göre Bakanlığımızca istenilen parametrelerin tamamını ihtiva edecek şekilde yaptırılır. (3) Numune analiz sonucunun Bakanlığımızca belirtilen limit değerleri (her bir parametre) sağlamaması durumunda ve firmanın itirazı halinde İl Çevre ve Orman Müdürlüğünde veya Bakanlığımızca yetki devri yapılmış kurum ve kuruluşlarda bulunan şahit numune giderleri firma tarafından karşılanmak üzere ilk analizi yapan laboratuar dışında Bakanlığımızca yetkilendirilmiş diğer bir laboratuara analiz yaptırılır ve şahit numune analizi sonucuna kadar yakıtın kullanımı ve satışı durdurulur.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Yukarıda açıklanan Genelge hükümlerine göre; ithal katı yakıtların gümrükten çekilmesinden sonra herhangi bir aşamada, ilgili kurumlarca yetkili laboratuarlarda yaptırılacak olan numunelerin analiz sonucunun limit değerleri sağlamaması durumunda, il çevre ve orman müdürlüğünde veya Bakanlıkça yetki devri yapılmış kurum ve kuruluşlarda bulunan, ilk analizi yapan laboratuar dışında, Bakanlıkça yetkilendirilmiş diğer bir laboratuara analiz yaptırılması hususunda ilgili firmalara itiraz hakkı tanınmıştır.
Olayda, davacı şirket tarafından, dava konusu işleme esas alınan … Laboratuarı Analiz Raporunun kendilerine tebliğ edilmediği iddiasında bulunmuş olup, davalı idare tarafından, analiz sonucunun davacıya tebliğ edilmesi zorunluluğunun olmadığı savunulmuş ise de, yukarıda belirtilen Genelge hükümleri uyarınca, davacı şirketin analiz sonuçlarına itiraz hakkını kullanabilmesi için söz konusu analiz raporunun davacıya tebliğ edilmesi gerekmekte iken, belirtilen hususlara uyulmadan tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığından, aksi yöndeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesi’nin … günlü, E:.., K:… sayılı kararının BOZULMASINA, dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 22/11/2012 tarihinde oy birliği ile karar verildi.