Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2023/641 E. , 2023/1332 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2023/641
Karar No:2023/1332
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Üniversitesi Rektörlüğü
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Sakarya Üniversitesi Yapı İşleri Teknik Daire Başkanlığı’nca 11/10/2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen … ihale kayıt numaralı “Sakarya Üniversitesi Dış İlişkiler Binası Dönüşüm Tadilatı İşi” ihalesinin, ihale yetkilisince iptal edilmesine ilişkin işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; dava konusu ihaleye yalnızca davacının istekli olarak teklif verdiği, ihale işlem dosyasında yer alan yaklaşık maliyet icmal cetvelinden görüldüğü üzere yaklaşık maliyetin, katma değer vergisi (KDV) hariç 3.512.271,54-TL olarak belirlendiği, yapılan ihale sonucunda davacının teklifinin (3.999.985,00-TL) yaklaşık maliyetin üzerinde olmasına rağmen, ihale komisyonu tarafından … tarih ve … sayılı karar ile Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.3.2. maddesi göz önüne alınarak ihalenin sonuçlandırıldığı ve davacının teklifinin ekonomik açıdan en avantajlı teklif olarak belirlendiği, anılan kararın 13/10/2022 tarihinde ihale yetkilisi tarafından onaylandığı, sonrasında bu kararın, mali kontrollerinin yapılabilmesini teminen davalı idarenin Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı’na gönderildiği, anılan Başkanlığın … tarih ve … sayılı yazısıyla, bütçe imkânları göz önünde bulundurulduğunda ek ödenek aktarımının mümkün olmayacağının ihaleyi yapan birim olan Yapı İşleri Teknik Daire Başkanlığı’na bildirilmesi üzerine … tarih ve … sayılı işlem ile ihale yetkilisi tarafından bütçe yetersizliği nedeniyle ihalenin iptal edilmesi ve bunun davacıya bildirilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı; davalı idareye ait bütçede yer verilen “2022 Büyük Onarım Ayrıntılı Harcama Programı” kaleminin 37. sırasında dava konusu tadilat yapım işine yer verildiği ve 2022 bütçesinde bu kalem için 2.000.000,00-TL ödenek ayrıldığı, 2023 yılına ilişkin yapım işleri için yapılması planlanan harcamalar yönünden ise dava konusu iş için 2.100.000,00-TL ödenek ayrıldığı,
Uyuşmazlıkta, ihale hazırlık aşamaları sırasında yaklaşık maliyet KDV hariç 3.512.271,54-TL olarak belirlenmesine rağmen dava konusu iş için bütçeden ayrılan ödeneğin sağlıklı bir şekilde tespitinin yapılmadığı, keza bu tespitin yapılması ve bahse konu ödeneğin yetersiz olduğunun tespiti durumunda 2023 yılı bütçesinden ilgili mevzuat açısından ödenek aktarımının mümkün olup olmadığının da tespitinin yapılmadığı, idare tarafından hazırlık işlemleri sağlıklı bir şekilde yürütülmeden ihaleye çıkıldığı, öte yandan, bu eksikliklere rağmen ihaleye çıkılsa dahi ihale yapılıp teklifler alındıktan sonra Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.3.2. maddesi uyarınca ödenek aktarımının mümkün olup olmadığı hususunun davalı idare Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı’ndan sorulup gelen cevabi yazıya göre ihalenin sonuçlandırılması gerekirken bu usûle de uyulmadan ödenek aktarımının olabileceği varsayımına dayalı olarak ihalenin sonuçlandırıldığı ve bu kararın ihale yetkilisi tarafından onaylanmasından sonra bahse konu aktarımın mümkün olup olmadığı hususunun araştırılması yoluna gidildiği, oysa 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5. maddesinde açıkça belirtildiği üzere ödeneği olmayan bir iş için ihaleye çıkılamayacağı gibi ödenek aktarımının mümkün olmadığı bir ihalenin sonuçlandırılmasının da söz konusu temel ihale ilkesine aykırı olacağı, bu nedenle ödenek aktarımının mümkün olup olmadığı hususu netleştirilmeden yaklaşık maliyete nazaran yüksek olan teklif üzerinde ihalenin bırakılması ve bu kararın ihale yetkilisi tarafından onaylanmasının hukuka aykırı olduğu,
Bununla birlikte, ihale kararının 13/10/2022 tarihinde ihale yetkilisi tarafından onaylanması ile ihalenin sonuçlanmasından ve ödenek aktarımı ile ilgili yazışmalar yapıldıktan sonra ihale kararına dava açma süresi içerisinde (2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesi uyarınca bu karara karşı dava açma süresi, kararın tebliğinden itibaren otuz gündür) 26/10/2022 tarihinde bütçe ve ödenek yetersizliği nedeniyle ihale kararının ihale yetkilisi tarafından geri alındığı, geri alma işleminde kullanılan takdir yetkisinin hukuka uygun olup olmadığının incelenmesi gerektiği, ihalenin iptali konusunda ihale komisyonunun ve ihale yetkilisinin kullanacağı takdir yetkisinin 4734 sayılı Kanun’un 5. maddesinde düzenlenen temel ihale ilkelerine göre kullanılması gerektiği, ihale yetkilisinin bütçe ve ödenek yetersizliğini gerekçe göstererek ihale kararını iptal ettiği, idarenin söz konusu işe ilişkin 2022 ve 2023 yılları bütçe ve ödenek planlamalarından ayrılan tutarlar incelendiğinde sözü edilen ödeneklerin ihalede belirlenen yaklaşık maliyetin çok altında olduğu, bu nedenle ihalenin iptal edilmesinin, ihalenin temel ilkelerinden olan ödeneği bulunmayan iş için ihaleye çıkılamayacağı, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ile kaynakların verimli kullanılması ilkelerine uygun olacağı, bu itibarla, ihalenin iptali yönünde kullanılan takdir yetkisinde ve dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, Mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğu, dava konusu iş için ayrılan ödeneğin ne kadar olduğu, ihale edilen rakam ile ödenek arasında ne kadar fark bulunduğunun ihalenin iptali kararında ayrıntılı olarak belirtilmesi gerektiği, idarece yaklaşık maliyetin üzerinde olduğu belirtilen ihale bedeli farkının ödenek artırma suretiyle ihale sürecinin tamamlanabilme olanağı mevcut olmasına rağmen şirketleri üzerinde bırakıldığı ve kesinleşmiş ihale kararının keyfi gerekçelerle iptaline karar verilmesinin hukuka aykırı olduğu, ihale yetkilisi tarafından ihalenin iptal edildiğine dair ihale yetkilisinin imzasını taşıyan iptal kararının tebliğ edilmediği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … ‘İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:… , K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
6. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 22/03/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.