Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2023/530 E. , 2023/1887 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2023/530
Karar No:2023/1887
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Kurulu
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: “…” logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcısında 30/04/2020 tarihinde saat:17:59’da yayınlanan “Ana Haber Bülteni” yayını ile 24/05/2020 tarihinde saat 20:01’de yayınlanan “…” adlı program yayınında 6112 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin bir yıl içinde tekraren ihlâl edildiğinden bahisle 6112 sayılı Kanun’un 32. maddesinin 5. fıkrası gereğince 5 gün süre ile yayının durdurulmasına, yayının durdurulma sebebine ilişkin metnin durdurma süresi içinde okunur şekilde ekrana verilerek uygulanmasına ve aynı ihlâlin tekrarı hâlinde lisansın iptal edileceğinin ihtarına ilişkin Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun … tarih ve … sayılı toplantısında alınan 10 sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen … tarih ve E: …, K: … sayılı kararda; “…” logosuyla yayın yapan televizyon kanalının sahibi … Yayıncılık A.Ş. tarafından aynı Kurul kararının iptali istemiyle … İdare Mahkemesi’nde açılan davada anılan Mahkemenin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, söz konusu karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulduğu, ancak henüz kararın kesinleşmediği, her ne kadar davacı tarafından izleyicisi olduğu ve zaman zaman konuşmacı olarak programlarına katıldığı televizyon kanalı hakkında tesis edilen davaya konu işlemin iptali istenilmiş ise de, aynı işlemin iptali istemiyle açılan dava hakkında karar verildiğinden, bakılan davanın esasının incelenmesine olanak bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle davanın kesin hüküm nedeniyle incelenmeksizin reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nce; … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile dava konusu işlemin iptaline karar verildiğinden işbu davanın konusuz kaldığı, bu durumda konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekirken, tarafları aynı olmayan ve kesinleşmediği anlaşılan … İdare Mahkemesi’nin anılan kararı gözetilerek verilen kesin hüküm nedeniyle davanın incelenmeksizin reddine ilişkin kararda hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, davacı tarafın istinaf başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesi’nce verilen kararın kaldırılmasına; konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı iptal kararının dayanağı olan … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulduğu, bu durumda, hukuka uygun bulunmayan bir karar esas alınarak verilen kararın hukuka aykırı olduğu, davacının dava konusu Üst Kurul kararı ile meşru, şahsi ve güncel bir menfaat ilişkisinin olmadığı ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
“…” logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcısında 30/04/2020 tarihinde saat:17:59’da yayınlanan “Ana Haber Bülteni” yayını ile 24/05/2020 tarihinde saat 20:01’de yayınlanan “…” adlı program yayınında, kullanılan ayrıştırıcı dilin, ifade özgürlüğü kullanılırken uyulması gereken görev ve sorumluluklardan uzak, toplumun dini duygularını örseleyerek gerek Cumhurbaşkanına, gerek Diyanet İşleri Başkanlığına karşı nefret söylemi sayılacak, toplumda kin ve nefret duygularının oluşmasına sebebiyet verecek nitelikte olduğu kanaatine varıldığından, yayıncı kuruluşa dava konusu Üst Kurul kararıyla, 6112 sayılı Kanun’un 8. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin bir yıl içinde tekraren ihlali sebebiyle 6112 sayılı Kanun’un 32. maddesinin 5. fıkrası gereğince 5 gün süre ile yayının durdurulmasına, yayının durdurulma sebebine ilişkin metnin durdurma süresi içinde okunur şekilde ekrana verilerek uygulanmasına ve aynı ihlâlin tekrarı hâlinde lisansın iptal edileceğinin ihtarına karar verilmiştir.
Bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun’un 8. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde, yayın hizmetleri, “Irk, dil, din cinsiyet, sınıf, bölge ve mezhep farkı gözeterek toplumu kin ve düşmanlığa tahrik edemez veya toplumda nefret duyguları oluşturamaz.”; 32. maddesinin beşinci fıkrasında ise, “8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentlerindeki ilkelerle dördüncü fıkrasına aykırı yayın yapılmasını müteakip verilecek yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının on güne kadar durudurulmasına; ikinci tekrarı halinde ise, yayın lisansının iptaline karar verilir. 8’inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d) bentleri dışındaki bentlerini, aynı maddenin ikinci fıkrasını ve bu Kanunun yayın hizmetlerinde ticari iletişimi düzenleyen hükümlerinden herhangi birini yaptırım kararının tebliğinden itibaren bir yıl içinde yirmiden fazla ihlal eden medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayını beş güne kadar durdurulur. Bir yıl içinde aynı ihlalin tekrarı halinde, medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yayınının beş günden on güne kadar durdurulmasına; ihlalin ikinci tekrarı halinde ise yayın lisasının iptaline karar verilir. Programlarının yayını veya yayınları süreli durdurulan medya hizmet sağlayıcı kuruluşun yaptırım kararının tebliğine rağmen kararın gereklerine aykırı olarak yayınlarına devam etmesi halinde yayın lisansının iptaline karar verilir.” kurallarına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, dava konusu işlemin dayanağı olan 5 (beş) kez program yayının durdurulmasına ve 25.881,00-TL idari para cezası uygulanmasına ilişkin Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun … tarih ve … sayılı toplantısında alınan … nolu kararının iptali istemiyle açılan davada, … İdare Mahkemesi’nce verilen dava konusu işlemin iptaline ilişkin … tarih ve E:…, K:… sayılı karara karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile Mahkeme kararının kaldırılması ve davanın reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının Dairemizin 13/04/2023 tarih ve E: 2022/2990, K: 2023/1891 sayılı kararı ile onandığı; aynı Kurul kararının iptali istemiyle … İdare Mahkemesi’nde açılan ve anılan Mahkemenin … tarih ve E:…, K:… sayılı dava konusu işlemin iptali yolundaki kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…., K:… sayılı kararının ise Dairemizin 13/04/2023 tarih ve E:2021/5194, K:2023/1890 sayılı kararı ile bozulduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, dava konusu işlemin yargısal denetiminin anılan bozma kararı dikkate alınarak yeniden yapılması gerekmektedir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle incelenmeksizin reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesi’nce verilen kararın kaldırılmasına ve konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına yönelik temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’ne gönderilmesine, 13/04/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.