Danıştay 13. Daire Başkanlığı         2023/480 E.  ,  2023/2253 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2023/480
Karar No:2023/2253

TEMYİZ EDENLER : 1. (DAVALI) … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
2. (MÜDAHİL DAVALI YANINDA) …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Turizm Sanayi Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Uşak ili, Merkez ilçesi, … Mahallesi, … Sokak No:… adresinde bulunan mülkiyeti davalı Belediye’ye ait olan taşınmazın, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 45. maddesine göre açık artırma usulü ile 09/09/2022 tarihinde ihale ile satışına ilişkin … tarih ve … sayılı Uşak Belediye Encümeni kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; mevzuat gereği, ihale ile davacı şirkete yapılan ilk satışın iptal edilebilmesi için davacı şirkete, şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmesi için davalı idarece en az 10 gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarın usulüne uygun olarak tebliğ edilmesi gerektiği, buna rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatın gelir kaydedilerek, sözleşmenin feshedilebileceği ve hesabın genel hükümlere göre tasfiye edilebileceği, dava konusu olayda, davalı idarece davacı şirkete en az 10 gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen herhangi bir ihtar gönderilmediği, davacı şirkete gönderilen ve mevzuatta belirtilen uyarıları içermeyen borç tebliği konulu … tarihli ve … sayılı yazının da usulüne uygun olarak tebliğ edilmediği, ilk olarak davacı şirkete satılmış olan davaya konu taşınmazın bu satışının iptaline ilişkin alınan kararın mevzuatta yer alan gerekli prosedür işletilmeden alındığı, bu nedenle taşınmazın tekrar ihale ile satışa çıkarılmasına dair dava konusu Encümen kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, taşınmazın bedeline ilişkin bir kısım ödemenin yapılıp kalan borçların ödenmemesi üzerine, davacı şirkete … tarih ve … sayılı yazı gönderilerek kalan borçların ödenmesinin talep edildiği, şirket tarafından kalan borçlar ödenmeyince … tarih ve … yazı ile taşınmazın boşaltılmasının talep edildiği, davacının ihale şartnamesinin 8. maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyerek taşınmazın bedelini süresinde ödememesi üzerine satışın iptaline karar verildiği, akabinde yeniden yapılan ihale ile taşınmazın davalı idare yanında müdahile satışının yapıldığı, bir takım bahanelerle ihalenin iptalinin istenmesinin hukuka aykırı olduğu; davalı idare yanında müdahil tarafından, davacının dava konusu taşınmazın hiçbir zaman mülkiyet sahibi olmadığı, davalı Belediye tarafından ilan edilen ihaleye iştirak etmek suretiyle iyiniyetli üçüncü kişi olarak söz konusu gayrimenkulün mülkiyet hakkı sahibi olduğu, edinme tarihi itibariyle de tapu kaydında herhangi bir şerhin bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, davalı idarece taşınmazın devrinin bir türlü yapılamadığı, dava konusu taşınmazın daha önce yapılan ihalesinin iptaline dair karar alınmadan tekrar satışına karar verilip ilana çıkılmasının mevzuata aykırı olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … ‘NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının gerekçeli olarak onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Davacı şirket yetkilisi … ‘in kent merkezinde işlettiği “… ” isimli iş yerinin, davalı Belediye’nin kent merkezinde dağınık halde bulunan içkili mekanların bir bölgede toplanması, mevcut mekanların kapatılarak belirlenen alanlarda yer verilmesi projesi kapsamında kapatıldığı, yeni alanda inşa edilecek işyerlerinin kaba inşaatı ile satışı maksadıyla kat irtifakı ile satışının yapılması hususunda … tarih ve … sayılı Belediye Meclisi kararı ile Belediye Encümeni’ne yetki verildiği, bu yetkiye istinaden alınan … tarih ve … sayılı Belediye Encümeni kararı ile Uşak ili, Merkez ilçesi, … Mahallesi, … Sokak No:… adresinde bulunan taşınmazın ihale ile satışına karar verildiği, 21/02/2017 tarihinde gerçekleştirilen ihale üzerine aynı tarih ve … sayılı ihale komisyonu kararıyla anılan taşınmazın 180.000,00-TL bedele … ‘e satışının kararlaştırıldığı, akabinde, ihaleden kaynaklanan borçların ve hak sahipliğin davacı şirkete devir işleminin Belediye Encümeni’nin … tarih ve … sayılı kararı ile … tarafından söz konusu taşınmaz için davalı Belediye’ye … tarih ve … numaralı makbuz ile 45.000,00.-TL+8.000,00.-TL(KDV) peşinat ödemesi yapıldığı, daha sonra da … tarih ve … numaralı makbuzla 9.000,00.-TL+ 1.620,00.-TL(KDV) ve 1.612,98.-TL + 1.620,00.-TL(KDV) ödemenin davacı şirket tarafından yapıldığı, davalı belediye tarafından … tarih ve … sayılı yazı ile davacı şirketten kalan borçların ödenmesinin istenildiği, herhangi bir ödeme yapılmaması üzerine … tarih ve … sayılı yazıyla, taşınmazı 15 gün içinde boşaltıp belediyeye teslim etmeleri gerektiği aksi halde 2886 sayılı Kanun’un 75. maddesinin uygulanacağının bildirildiği, ödeme yapılmaması üzerine İhale Şartnamesi’nin 8. maddesinde belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmediğinden bahisle … tarih ve … sayılı Başkanlık Olur’u ile satışın iptaline karar verilerek, yatırılan kesin teminat tutarı olan 10.800,00.-TL’nin gelir kaydedildiği, yatırılan 55.612,98.-TL’nin ise iade edilmek üzere emanet hesabına alındığı, söz konusu durumun … tarih ve … sayılı yazı ile davacı şirkete tebliği üzerine davacı şirket tarafından kalan borç miktarı olan 271.000,00.-TL’nin belediye hesabına yatırıldığı, ancak bu paranın şirkete iade edilmek üzere emanet hesabına alındığı, ayrıca satışın iptaline karar verilmesinden sonra Uşak Belediye Encümeni’nin … tarih ve … sayılı kararı ile aynı taşınmazın ihale ile yeniden satışına karar verilmesi üzerine anılan işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Meclisin görev ve yetkileri” başlıklı 18. maddesinin 1. fıkrasında; “Belediye meclisinin görev ve yetkileri şunlardır: e) Taşınmaz mal alımına, satımına, takasına, tahsisine, tahsis şeklinin değiştirilmesine veya tahsisli bir taşınmazın kamu hizmetinde ihtiyaç duyulmaması hâlinde tahsisin kaldırılmasına; üç yıldan fazla kiralanmasına ve süresi otuz yılı geçmemek kaydıyla bunlar üzerinde sınırlı aynî hak tesisine karar vermek.”; “Encümenin görev ve yetkileri” başlıklı 34. maddesinde; “Belediye encümeninin görev ve yetkileri şunlardır: g) Taşınmaz mal satımına, trampasına ve tahsisine ilişkin meclis kararlarını uygulamak; süresi üç yılı geçmemek üzere kiralanmasına karar vermek.” kuralı yer almıştır.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 1. maddesinde; “Genel bütçeye dâhil dairelerle katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işleri bu Kanun’da yazılı hükümlere göre yürütülür….”; 7. maddesinde; ”İhale konusu işlerin her türlü özelliğini belirten şartname ve varsa ekleri idarelerce hazırlanır.”; “İhalenin sözleşmeye bağlanması” başlıklı 53. maddesinde, ”Bütün İhaleler bir sözleşmeye bağlanır. Sözleşme, idare adına ita amiri tarafından imzalanır. Bu Kanunda belirtilen özel hallerde sözleşme yapılması zorunlu değildir.”; “Taşınmaz malların müşteri tarafından adına tescil ettirilmesi” başlıklı 58. maddesinde, “Bedeli, vergi, resim, harç ve diğer masrafları ödemiş olmak şartıyla, müşteri, şartnamede yazılı süre içinde taşınmaz malları namına tescil ettirmeye mecburdur. Aksi takdirde müşteri, vukua gelecek hasar, zarar, fuzuli işgal ve diğer sebeplerle idareden bir talepte bulunamaz.”; “Müteahhit veya müşterinin sözleşmenin bozulmasına neden olması” başlıklı 62. maddesinde, ”Sözleşme yapıldıktan sonra 63. maddede yazılı hükümler dışında müteahhit veya müşterinin taahhüdünden vazgeçmesi veya taahhüdünü, şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi üzerine, idarenin en az 10 gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin teminatı gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Gelir kaydedilen kesin teminat, müteahhit veya müşterinin borcuna mahsup edilemez.” kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dairemizin 16/03/2023 tarih ve E:2023/480 sayılı ara kararı ile dava konusu taşınmazın ihale ile daha evvel davacıya yapılan satışına ilişkin davalı idare ile davacı arasında bir sözleşme imzalanıp imzalanmadığı sorulmuş, davalı idare tarafından ara kararına verilen cevapta, davacı ile aralarında herhangi bir sözleşme imzalanmadığı belirtilmiştir.
Davalı idare tarafından davacıya yapılan satış işleminin iptaline ilişkin işlemin, İhale Şartnamesi’nin 8. maddesi gereği tesis edildiği ve söz konusu şartname içeriğinin … ile idare tarafından imzalanarak kabul edildiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Şartnamenin “Ödeme Yeri ve Şartları” başlıklı 8. maddesinde, “Satışı yapılan taşınmazın bedeli, ihale onayından sonra 15 gün içerisinde ihale bedelinin %25’i peşin olmak şartıyla 3 ay ertelemeli, kalan miktar ise takip eden her ayın 20. günü ödenmesi suretiyle 15 ay eşit taksitte ödenecektir. Taksitlerin belirtilen zamanda ödenmemesi halinde 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’a göre belirlenen oranlarda gecikme zammı uygulanır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden, dava konusu taşınmazın şahsının … ‘e ihale edilmesi sonrasında bu şahsın talebi üzerine ihaleden kaynaklanan borçların ve hak sahipliğinin davacı şirkete devir işleminin kabul edildiği, … tarafından söz konusu taşınmaz için belediyeye … tarih ve … numaralı makbuz ile 45.000,00.-TL+8.000,00.-TL(KDV) peşinat ödemesi yapıldığı, daha sonra da … tarih ve … numaralı makbuzla 9.000,00.-TL+ 1.620,00.-TL(KDV) ve 1.612,98.-TL + 1.620,00.-TL(KDV) ödemenin davacı şirket tarafından yapıldığı, sonrasında ödeme yapılmaması nedeniyle ihale şartnamesinin 8. maddesinde belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmediğinden bahisle … tarih ve … sayılı Başkanlık Olur’u ile satışın iptaline karar verilerek, yatırılan kesin teminat tutarı olan 10.800,00.-TL’nin gelir kaydedildiği, yatırılan 55.612,98.-TL’nin ise iade edilmek üzere emanet hesabına alındığı, söz konusu durumun … tarih ve … sayılı yazı ile davacı şirkete tebliği üzerine davacı şirket tarafından kalan borç miktarı olan 271.000,00.-TL’nin belediye hesabına yatırıldığı, ancak bu paranın şirkete iade edilmek üzere davalı Belediye’nin emanet hesabına alındığı anlaşılmaktadır.
Davacı ile davalı idare arasında bir sözleşme imzalanmadığı, ihale ile daha evvel … ‘e satışı yapılan dava konusu taşınmazın taraflarca imzalanarak kabul edilmiş şartnamesinin “Ödeme Yeri ve Şartları” başlıklı 8. maddesinde taksitlerin belirtilen zamanda ödenmemesi halinde 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’a göre belirlenen oranlarda gecikme zammı uygulanacağının düzenlendiği, taksitlerin belirtilen zamanda ödenmemesi haline ilişkin başkaca bir yaptırım öngörülmediği, davacı tarafından gecikmeli olarak ödemelerin yapıldığı dikkate alındığında daha evvel davacıya ihale ile satılan taşınmaz satışının iptaline karar verilerek yeniden ihale ile satışına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu itibarla, temyize konu İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının ve davalı idare yanında müdahilin temyiz istemlerinin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptali yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:… , K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının yukarıda belirtilen GEREKÇEYLE ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya ve davalı idare yanında müdahile iadesine,
5. Kullanılmayan … -TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davalı idare yanında müdahile iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 09/05/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.