Danıştay 13. Daire Başkanlığı 2023/463 E. , 2023/922 K.
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2023/463
Karar No:2023/922
TEMYİZ EDEN (DAVACI): … Endüstriyel Hammadde Madencilik ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ: Av. …
KARŞI TARAF (DAVALILAR):
1- … Bakanlığı
VEKİLİ: Av. …
2- … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ: Av. …
İSTEMİN KONUSU: … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nce (MAPEG) 08/11/2021 tarihinde gerçekleştirilen Muğla ili hudutlarında bulunan ER:… sayılı II-B Grubu maden sahasına yönelik ruhsat ihalesinin uygun bulunmamasına ilişkin … tarih ve … sayılı MAPEG işlemiyle davacıya bildirilen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Bağlı, İlgili ve İlişkili Kuruluşlar Taşınmaz Komisyonu’nun (Taşınmaz Komisyonu) … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; Mahkemelerinin 02/08/2022 tarihli ara kararı ile, davalı idarelerden Taşınmaz Komisyonu kararının açık, anlaşılır, somut ve dava konusu uyuşmazlığa özgü gerekçelerinin istenildiği; davalı idarelerin ara karar cevaplarında, dava konusu Taşınmaz Komisyonu kararının gerekçesine yönelik olarak, “Bilindiği üzere Maden Sahaları İhale Yönetmeliği’nde taban ihale bedelinin; işletme ruhsat taban bedelinden az olmamak kaydıyla, sahanın ruhsat safhası, konumu, rezerv bilgileri ve piyasa şartları dikkate alınarak belirleneceği belirtilmektedir. Maden sahaları zaman zaman taban ihale bedelleri üzerinden ruhsatlandırılmakla birlikte, zaman zaman da taban ihale bedelinin onlarca kat fazlasına ruhsatlandırılabilmektedir. Bu husus büyük ölçüde sahanın konumu ve rezerv bilgileri de dikkate alındığında piyasa şartlarıyla ilişkili olup piyasa şartları ihale taban bedelinin belirlendiği dönem ile ihale işlemlerinin nihayete ereceği dönem arasında geçen sürede dahi ciddi farklılıklar gösterebilmektedir. … dava konusu edilen Taşınmaz Komisyonu kararı tesis edilirken; sahanın mahiyeti, teklif miktarı, katılımcı sayısı, piyasa şartları ve rekabet koşulları dikkate alınmış ve verilen teklifin kamu yararına uygun bulunmadığı değerlendirilmiştir.” hususlarına yer verildiği, bu gerekçelerden de anlaşılacağı üzere davacı şirket tarafından teklif edilen tutarın ekonomik, elverişli ve kamu yararına uygun olmadığının değerlendirildiği, katılımcı sayısının 1 (bir) olması nedeniyle yeterli rekabetin gerçekleşmemesinin yanı sıra, ara kararı cevaplarında belirtilen ”teklifin ve ruhsatlandırma talebinin uygun görülmesi hâlinde kamu zararına neden olunabileceği” olguları da göz önünde bulundurularak bir karara varılmasının idarenin bu konuda sahip olduğu takdir yetkisi kapsamında olduğu dikkate alındığında, ihale komisyonu kararının aktarılan gerekçelerle uygun bulunmamasına ilişkin Taşınmaz Komisyonu kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davacı tarafından, dava konusu ihalenin usulüne uygun olarak sonuçlandırıldığı, 2018/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile 3213 sayılı Maden Kanunu’na aykırı bir usul öngörüldüğü, Taşınmaz Komisyonu tarafından tesis edilen işlemin yetki unsuru bakımından hukuka aykırı olduğu, teklif sayısının 1 (bir) olmasının ihalede rekabetin gerçekleşmemesi şeklinde yorumlanamayacağı, ihalenin ilgili olabilecek herkese duyurulması ve bütün katılımcılara açık olmasıyla rekabet koşulunun sağlandığı, tek istekli bulunan ihalelerden bazılarının Taşınmaz Komisyonu tarafından uygun bulunduğu, idarenin uygun bulma sürecini eşitlik ilkesine uygun olarak yürütmediği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından, 2018/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi uyarınca oluşturulan Taşınmaz Komisyonu’nca dava konusu maden sahasının arama ruhsat ihalesinin uygun bulunmadığı, Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki maden sahalarının ruhsatlandırılmasına yönelik ihalelerin kamu yararı dikkate alınarak değerlendirildiği; Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NUN DÜŞÜNCESİ : İdari vesayete ilişkin usul ve esasların kanunla düzenlenmesi gerektiğine yönelik Anayasa’nın 127. maddesi dikkate alındığında, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın bağlı kuruluşu olan kamu tüzel kişiliğini haiz MAPEG tarafından sonuçlandırılan ihalenin uygun bulunmamasına yönelik 2018/8 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’ne dayalı olarak tesis edilen dava konusu Taşınmaz Komisyonu kararında yetki unsuru bakımından hukuka uygunluk bulunmadığından, temyiz isteminin kabulüne, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının bozulmasına ve dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek ve dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. Kullanılmayan … TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 02/03/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.